Một số vấn đề rút ra từ chuyến thăm Mỹ của Tổng thống Ukraine

Tổng thống Zelensky cho biết vẫn trông cậy vào sự hỗ trợ của Washington để giúp Kiev mình vượt qua khó khăn và sự viện trợ của Mỹ là “rất quan trọng” đối với Ukraine trong việc duy trì khả năng đối đầu với các lực lượng Nga.

Tổng thống Mỹ Joe Biden (phải) và người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky trong cuộc gặp ở Washington, DC ngày 12/12/2023. Ảnh: AFP/TTXVN

Theo kênh CNN (Mỹ), Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã có mặt tại Mỹ ngày 12/12 để đích thân yêu cầu viện trợ quân sự và kinh tế mà ông cho là cần thiết nhằm tiếp tục duy trì cuộc chiến với Nga.

Ông Zelensky, đến thăm Mỹ lần thứ 3 kể từ khi cuộc xung đột ở Ukraine nổ ra vào tháng 2/2022, đã gặp các thành viên Quốc hội vào sáng 12/12 và Tổng thống Joe Biden vào cuối buổi chiều cùng ngày.

Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh một thỏa thuận về gói tài trợ bổ sung quan trọng cho Ukraine vẫn đang bị cản trở bởi các nghị sĩ Đảng Cộng hòa, vốn muốn chính quyền Biden nhượng bộ về an ninh biên giới và chính sách nhập cư để đổi lấy gói viện trợ. Dưới đây là một số vấn đề và kết quả chính từ chuyến thăm của ông Zelensky.

Thứ nhất, Tổng thống Biden nói Mỹ sẽ hỗ trợ Ukraine “miễn là có thể”. Trong cuộc họp báo chung với Tổng thống Zelensky, ông Biden cam kết Mỹ sẽ hỗ trợ Ukraine “miễn là chúng tôi có thể”.

Bình luận này thể hiện một sự thay đổi tinh tế nhưng đáng chú ý trong thông điệp công khai của Tổng thống Biden, người trước đây đã nói rằng Mỹ sẽ hỗ trợ Kiev “trong bao lâu cũng được”. Nhiều tháng trước, ông Biden tuyên bố “cam kết của Mỹ với Ukraine sẽ không suy yếu”.

Tổng thống Biden sau đó đã xác định kỳ vọng của Mỹ đối với Ukraine khi cuộc xung đột kéo dài gần 2 năm.

“Chúng tôi muốn thấy Ukraine giành chiến thắng trong cuộc chiến. Chiến thắng có nghĩa Ukraine là một quốc gia có chủ quyền, độc lập và nước này có đủ khả năng để tự vệ trong tương lai. Đó là mục tiêu của chúng tôi”, ông Biden nói.

Trước đó cùng ngày, Tổng thống Zelensky nói với các thượng nghị sĩ Mỹ rằng ông vẫn trông cậy vào sự hỗ trợ của Washington để giúp Kiev mình vượt qua khó khăn, theo Thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ Chris Murphy.

Theo Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Mike Rounds, các câu hỏi từ các thượng nghị sĩ chủ yếu là về trách nhiệm giải trình đối với viện trợ của Mỹ và ông Zelensky đã cố gắng đảm bảo với các thượng nghị sĩ rằng sẽ không có khoản tiền nào bị tham nhũng ở Ukraine.

Trong một bài đăng trên mạng xã hội sau cuộc họp, ông Zelensky mô tả các cuộc thảo luận là “thân thiện và thẳng thắn” đồng thời nói trong cuộc họp báo sau đó rằng sự viện trợ của Mỹ là “rất quan trọng” đối với Ukraine trong việc duy trì khả năng đối đầu với các lực lượng Nga.

Thứ hai, Chủ tịch Hạ viện Mỹ cho rằng phản ứng của Nhà Trắng là “không đủ”. Sau cuộc gặp kéo dài khoảng 30 phút với ông Zelensky – cuộc gặp mặt trực tiếp đầu tiên của họ – Chủ tịch Hạ viện Mỹ Mike Johnson cho biết, phản ứng của chính quyền Biden đối với các yêu cầu của Đảng Cộng hòa trong quốc hội là “không đủ” và nhắc lại lập trường của ông rằng một thỏa thuận khó có thể đạt được nếu không có sự thay đổi lớn về vấn đề an ninh biên giới.

Chủ tịch Hạ viện Johnson cho biết cuộc gặp của ông với Tổng thống Zelensky là “tốt” nhưng vẫn giữ vững lập trường rằng biên giới phải là trọng tâm hàng đầu và yêu cầu Nhà Trắng rõ ràng hơn về chiến lược ở Ukraine.

Ông Johnson khẳng định Nhà Trắng chưa thể đưa ra một chiến lược rõ ràng và tại thời điểm này, mọi việc tùy thuộc vào Thượng viện và Nhà Trắng.

Ông Johnson nói: “Tôi đã đề nghị Nhà Trắng chúng tôi cần có sự trình bày rõ ràng về chiến lược để cho phép Ukraine giành chiến thắng và cho đến nay, phản hồi của họ vẫn chưa đầy đủ”. Theo ông Johnson, hiện tại đây không phải là vấn đề của Hạ viện mà là vấn đề ở Nhà Trắng và Thượng viện.

Thứ ba, Mỹ cấp 200 triệu USD tài trợ cho Ukraine. Phát biểu với các phóng viên trong cuộc gặp với ông Zelensky, Tổng thống Biden tuyên bố sẽ cấp 200 triệu USD tài trợ đã được Quốc hội phê duyệt để giúp Ukraine đáp ứng nhu cầu phòng thủ.

Tổng thống Mỹ cho biết mặc dù đó chỉ là một phần nhỏ trong số 60 tỷ USD mà ông đề nghị dành cho Ukraine trong yêu cầu tài trợ bổ sung nhưng số tiền này sẽ sớm được giải ngân.

Theo ông Biden, Quốc hội Mỹ cần thông qua nguồn tài trợ bổ sung cho Ukraine trước khi họ nghỉ lễ vì nếu không làm như vậy sẽ trao cho “Tổng thống Putin món quà Giáng sinh tuyệt vời nhất”.

Tổng thống Biden cũng nhắc lại những cảnh báo mà ông đã đưa ra trước đây rằng chiến thắng của Nga có thể gây ra “sự thất bại hàng loạt đối với các chuẩn mực và giá trị dân chủ trên khắp châu Âu và thế giới”.