Một ngày Trái Đất từng dài 26,2 giờ, Mặt Trăng trôi xa
Tình cảnh lạ lùng của Trái Đất và Mặt Trăng hơn nửa tỉ năm trước đã góp phần không nhỏ vào sự tồn tại của chúng ta ngày nay.
Theo một nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí PNAS, một ngày của Trái Đất vào khoảng nửa tỉ năm trước dài hơn hiện tại đến 2,2 giờ, trong khi Mặt Trăng cũng trôi xa hơn hiện tại đến 20.000 km.
Đó là một giai đoạn kéo dài từ 650-500 triệu năm trước, tạo nên cái gọi là “vụ bùng nổ sinh học kỷ Cambri”.
Trái Đất và Mặt Trăng đã trải qua những giai đoạn biến động lớn hàng trăm triệu năm trước – Ảnh AI: Anh Thư
Theo Live Science, nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi nhà địa chất He Huang từ Đại học Công nghệ Thành Đô (Trung Quốc) đã cố gắng làm rõ lịch sử quay của Trái Đất bằng cách xem xét dữ liệu thu thập các lớp đá từ môi trường biển có niên đại 700-200 triệu năm trước.
Các phiến đá này giúp tái hiện lại cách mà thủy triều đã thay đổi trên bề mặt hành tinh, một phần vì chúng tiết lộ độ dày của đại dương.
Nhóm đã kết hợp dữ liệu này với các mô hình về lực thủy triều tác động giữa Mặt Trăng và Trái Đất để lập bản đồ tốc độ Trái đất quay quanh trục của nó trong giai đoạn nghiên cứu kéo dài nửa tỉ năm.
Video đang HOT
Cuối cùng, họ phát hiện có một mô hình “cầu thang” trong vòng quay của địa cầu, với hai giai đoạn mà vòng quay của hành tinh thay đổi nhanh chóng và mạnh mẽ, xen kẽ các giai đoạn ổn định.
Giai đoạn biến động đầu tiên là 650-500 triệu năm trước, bao trùm “vụ nổ kỷ Cambri”, thời kỳ bùng nổ sinh học mạnh mẽ nhất của hành tinh, khi các sinh vật đơn giản bỗng chốc phát triển thành các động vật đa bào phức tạp, đa dạng về loài, chiếm lĩnh các hốc sinh thái mới.
Giai đoạn thứ 2 xảy ra cách đây khoảng 340-280 triệu năm, tương ứng với thời kỳ mà các sông băng khổng lồ bao phủ hành tinh
Trong cả 2 thời kỳ, các ngày dài hơn 2,2 giờ và Mặt Trăng cũng xa hơn trung bình 20.000 km.
Trong giai đoạn thứ nhất, những ngày dài đến 26,2 giờ đã giúp số giờ thế giới được ánh nắng chiếu rọi tăng thêm, thúc đẩy quang hợp và dẫn đến các sự kiện oxy hóa lớn, khiến sự sống bùng nổ.
Điều này là do theo thời gian, Mặt Trăng kéo hành tinh của chúng ta.
Kết quả là có những lúc nó trôi xa khỏi chúng ta, hút đi năng lượng động học của Trái Đất, làm tốc độ quay quanh trục của hành tinh chúng ta chậm lại, do vậy ngày cùng dài thêm.
Lần thứ 2, sự xuất hiện của các sông băng đã nhanh chóng biến địa cầu thành một quả cầu tuyết giá và dẫn đến tuyệt chủng hàng loạt.
Tuy vậy, sau mỗi đại tuyệt chủng luôn là các cuộc bùng nổ sinh học khác, khi các loài mới ra đời và lấp đầy các hốc sinh thái do các loài đã biến mất để lại.
Vì vậy, có thể nói cả 2 sự kiện đều ảnh hưởng mạnh mẽ đến sự tồn tại của chúng ta ngày nay.
Tàu vũ trụ châu Âu phát hiện 352 mặt trăng mới
Các mặt trăng vừa được tàu Gaia của Cơ quan vũ trụ châu Âu (ESA) nắm bắt là những vệ tinh cực kỳ khó thấy của các tiểu hành tinh.
Tàu vũ trụ Gaia của ESA là một đài quan sát không gian mạnh mẽ có nhiệm vụ lập bản đồ thiên hà chứa Trái Đất Milky Way (Ngân Hà). Ngoài việc xác định và theo dõi hàng tỉ ngôi sao, nó vừa đem về bộ dữ liệu kinh ngạc về 353 mặt trăng chưa từng biết.
Hình ảnh cho thấy quỹ đạo một số tiểu hành tinh đã biết tạo thành những vòng "mạng nhện" rối rắm bao vây Mặt Trời - Ảnh: ESA
Chúng không phải mặt trăng của các hành tinh như Mặt Trăng của Trái Đất hay Europa, Ganymede của Sao Mộc.
Chúng là các mặt trăng của tiểu hành tinh, tức những tảng đá không gian bé nhỏ quay quanh các tảng đá không gian lớn hơn, tạo thành cặp tiểu hành tinh mẹ - con.
Một ví dụ nổi tiếng của dạng mặt trăng này là Dimorphos, vệ tinh của Didymos và cũng là "nạn nhân" của Thử nghiệm chuyển hướng tiểu hành tinh đôi (DART) của NASA năm 2022.
Theo Live Science, công bố mới của ESA cho biết 352 mặt trăng vừa được phát hiện quay quanh các tiểu hành tinh trước đây được cho là đơn lẻ bên trong hệ Mặt Trời.
Bước đột phá này cho thấy nhà khảo sát sao có khả năng thực hiện "tìm kiếm mù" để xác định các tiểu hành tinh "con" bé nhỏ.
Đây chỉ mới là các quan sát sơ bộ. Nếu các dữ liệu được xác nhận, số tiểu hành tinh đôi được biết đến trong hệ Mặt Trời sẽ tăng gấp đôi.
Nếu những quan sát mới được xác nhận, 352 cặp đôi này sẽ khiến số lượng hệ tiểu hành tinh đôi đã biết trong hệ Mặt Trời tăng gần gấp đôi.
"Các tiểu hành tinh đôi rất khó tìm vì chúng thường rất nhỏ và ở rất xa chúng ta" - TS Luana Liberato từ Đài quan sát Côte d'Azur (Pháp), trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết.
Họ tin rằng gần 1/6 số tiểu hành tinh không ở một mình, nhưng cho đến nay, chỉ có hơn 500 cặp đôi được biết đến trong 1 tỉ tiểu hành tinh đang lang thang trong Thái Dương hệ.
"Nhưng khám phá này cho thấy có rất nhiều tiểu hành tinh ngoài kia đang chờ được phát hiện" - TS Liberato nói.
Một thiên thể đầy ngọc hồng lựu đang quay quanh Trái Đất? Các nhà khoa học Nhật Bản vừa phát hiện một kho ngọc hồng lựu tuyệt đẹp đang ẩn mình rất gần địa cầu. Nghiên cứu mới từ Đại học Ehime (Nhật Bản) đã phơi bày cấu trúc bên trong của Mặt Trăng, vệ tinh tự nhiên chính thức duy nhất của Trái Đất, và đưa ra những kết luận bất ngờ. Bằng các...