Món khoái khẩu của nhiều người Việt vô tình nuôi sán trong gan

Thanh niên 20 tuổi nhập viện trong tình trạng đau bụng âm ỉ, kéo dài ở vùng hạ sườn phải. Bác sĩ siêu âm thấy có nhiều khối áp xe rải rác ở gan, là ổ của ký sinh trùng.

Nam thanh niên đau bụng vì ký sinh trùng làm tổ trong gan. Ảnh minh họa: Unsplash.

Ngày 20/1, bác sĩ chuyên khoa II Trần Duy Hưng, Trưởng khoa Virus – Ký sinh trùng, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương (Hà Nội), cho biết thời gian gần đây, bệnh viện tiếp nhận nhiều bệnh nhân mắc áp xe gan do nhiễm ký sinh trùng .

Một trong những trường hợp điển hình là bệnh nhân H.N.Q. (20 tuổi) nhập viện với triệu chứng đau bụng âm ỉ kéo dài ở vùng hạ sườn phải. Bệnh nhân có sức khỏe ổn định, thỉnh thoảng ăn rau sống nhưng không ăn gỏi cá, và không có thói quen tẩy giun sán định kỳ, yếu tố có thể làm gia tăng nguy cơ nhiễm ký sinh trùng.

Khi nhập viện, bệnh nhân không sốt, nhưng kết quả siêu âm gan phát hiện nhiều khối áp xe rải rác, trong đó khối lớn nhất đạt kích thước 30mm. Xét nghiệm máu ghi nhận số lượng bạch cầu tăng cao, đặc biệt là bạch cầu ưa axit – dấu hiệu nghi ngờ nhiễm ký sinh trùng.

Bác sĩ tiến hành xét nghiệm huyết thanh tìm kháng thể kháng giun sán, kết quả cho thấy bệnh nhân dương tính với ba loại ký sinh trùng, gồm:

Sán lá gan lớn

Sán dây chó

Giun lươn

Dựa trên kết quả này, bệnh nhân được chẩn đoán áp xe gan do nhiễm ký sinh trùng và được chỉ định phác đồ điều trị đặc hiệu theo hướng dẫn của Bộ Y tế. Dự kiến, quá trình điều trị kéo dài từ 2-3 tuần. Hiện tại, bệnh nhân đã ổn định, hết các triệu chứng lâm sàng.

Bác sĩ kiểm tra vùng bụng của bệnh nhân trong khi điều trị ký sinh trùng. Ảnh: BVCC.

Ông N.V.T. (54 tuổi, trú tại Sóc Sơn) nhập viện trong tình trạng đau bụng âm ỉ vùng hạ sườn phải. Khi khai thác tiền sử, bệnh nhân cho biết thỉnh thoảng có ăn gỏi sống.

Sau khi thăm khám và siêu âm gan, bác sĩ phát hiện nhiều ổ áp xe gan rải rác, trong đó ổ lớn nhất có kích thước 38 x 26mm. Kết quả xét nghiệm huyết thanh cho thấy bệnh nhân dương tính với sán lá gan lớn và giun đũa chó mèo.

Sau thời gian điều trị, tình trạng bệnh nhân ổn định, các triệu chứng giảm hẳn.

Theo bác sĩ Hưng, hai bệnh nhân trên, các ổ áp xe đều có kích thước lớn nhất lên đến 38 x 26 mm, rải rác trong gan. Nếu không được điều trị kịp thời, các ổ áp xe này có thể gây ra hàng loạt hậu quả nguy hiểm như nhiễm trùng bội nhiễm, nhiễm trùng ổ bụng nếu áp xe vỡ vào ổ bụng, suy gan , suy đa cơ quan … nếu tổn thương gan nghiêm trọng và kéo dài.

Bác sĩ Hưng nhấn mạnh, thói quen sinh hoạt và môi trường sống đóng vai trò quan trọng trong lây nhiễm bệnh ký sinh trùng. Ngoài vi khuẩn, các tác nhân gây bệnh còn bao gồm ký sinh trùng và điều kiện môi trường như độ ẩm, mưa, mỗi yếu tố đều có tác động riêng biệt.

Rau sống là thành phần quan trọng trong nhiều món ăn của gia đình Việt, đặc biệt là các món gỏi, mang lại hương vị tươi ngon và giá trị dinh dưỡng cao. Tuy nhiên, việc tiêu thụ rau sống không được xử lý đúng cách có thể dẫn đến nguy cơ nhiễm ký sinh trùng, ảnh hưởng đến sức khỏe người dùng. Ngoài ra, nhiều người cũng chưa có thói quen sổ giun định kỳ.

Để giảm nguy cơ nhiễm ký sinh trùng và áp xe gan, người dân cần tuân thủ các nguyên tắc sau:

Ăn chín, uống sôi, hạn chế ăn rau sống, gỏi cá, thịt chua. Nếu sử dụng rau sống, cần rửa kỹ dưới vòi nước sạch.

Vệ sinh tay trước khi ăn, hạn chế tiếp xúc với nguồn nước và thực phẩm bị ô nhiễm.

Tẩy giun sán định kỳ 6 tháng/lần để giảm nguy cơ nhiễm ký sinh trùng.

Đối với gia đình nuôi chó, mèo, cần tẩy giun định kỳ cho vật nuôi để ngăn ngừa nguy cơ lây nhiễm sang người.

Bệnh ký sinh trùng có thể âm thầm phát triển và gây ra những tổn thương nghiêm trọng. Do đó, chủ động phòng bệnh bằng cách thay đổi thói quen ăn uống và giữ vệ sinh cá nhân là biện pháp quan trọng để bảo vệ sức khỏe.