‘Miền viễn tây hoang dã’ của tiền mã hóa sắp bị siết chặt

Các nhà lập pháp đang dần chuyển sự chú ý sang lĩnh vực tài chính phi tập trung ( DeFi), nơi các giao dịch được thực hiện chủ yếu qua những dòng lệnh và không cần trung gian.

Sau hàng loạt vụ hack và lừa đảo, những nhà lập pháp trên toàn cầu cho rằng tài chính phi tập trung có thể là mảnh đất màu mỡ cho tội phạm lợi dụng và tấn công. Do đó, lĩnh vực này có thể bị kiểm soát trong thời gian tới.

Theo Coindesk, tài chính phi tập trung hay DeFi là thuật ngữ chỉ các ứng dụng tài chính, sử dụng công nghệ blockchain để bỏ qua trung gian. Trong thị trường DeFi, người dùng thực hiện các giao dịch như cho vay, mua bán mà không bị bên thứ ba tác động.

Bắt đầu có sức hút mạnh mẽ từ năm 2020, tài chính phi tập trung được coi là xu hướng của thế giới tiền mã hóa khi nó còn nhiều tiềm năng chưa được khai phá.

“Miền viễn tây hoang dã” của thế giới tiền mã hóa

Hiện tại, tài chính phi tập trung vẫn còn rất nhiều tiềm năng lớn chưa được khai phá. Hàng năm, những lập trình viên luôn cố gắng đưa thêm các công cụ tài chính truyền thống như các khoản vay vào nền tảng này. Để dễ hình dung, thị trường tiền tài chính phi tập trung đang là vùng đất hỗn man với luật lệ lỏng lẽo nhưng có quá nhiều “anh hùng” xuất hiện và kiếm lợi, tương tự thời kỳ hưng vượng của cao bồi viễn tây Mỹ.

Tài chính phi tập trung còn nhiều tiềm năng chưa được khai phá.

Về mặt lý thuyết, ý tưởng này nghe có vẻ đầy hứa hẹn và là tương lai của ngành tài chính. Bất kỳ ai trong chúng ta cũng có thể vay và cho vay bằng tiền mã hóa với lãi suất cạnh tranh, mà không bị bên trung gian tác động.

Ngoài ra, các nhà đầu tư cũng bị thu hút bởi lời hứa sẽ kiếm được phần trăm lợi nhuận lên đến hai chữ số khi gửi tiết kiệm bằng một số loại token nhất định.

Tuy nhiên, DeFi hoàn toàn có thể là mảnh đất màu mỡ cho tội phạm mạng tấn công và lừa đảo người dùng. Trên thực tế, không ít cá nhân đã bị lợi dụng do một số bên phát triển thổi phồng mức giá hoặc chặn giao dịch khiến người dùng không thể rút tiền.

“Tôi nghĩ rằng họ (các nhà quản lý) sẽ chú ý nhiều hơn đến lĩnh vực này. Không thể tưởng tượng được rằng sự phát triển có ý nghĩa của DeFi mà lại thiếu các quy định bổ sung trong tương lai”, đồng sáng lập nền tảng cho vay DeFi Maple Finance, Sid Powell nói với CNBC.

Theo dữ liệu từ The Block, tính đến nay, gần 90 tỷ USD đã được gửi vào các giao thức DeFi dựa trên Ethereum. Do đó, các cơ quan quản lý không thể tiếp tục làm ngơ và bắt đầu một số biện pháp tiếp cận cứng rắn hơn đối với lĩnh vực tiền mã hóa.

DeFi vào tầm ngắm

Đầu năm nay, Wall Street Journal đưa tin Ủy ban Giao dịch Chứng khoán Mỹ đang điều tra sàn giao dịch tiền mã hóa phi tập trung Uniswap. Cụ thể, các nhà quản lý sẽ tìm hiểu thông tin về cách thức các nhà đầu tư sử dụng nền tảng cũng như chiến lược tiếp thị của sàn trong thời gian qua.

Ủy ban Giao dịch Chứng khoán Mỹ điều tra cách thức hoạt động của sàn Uniswap.

Trong tháng 9, Giám đốc Văn phòng Kiểm soát tiền tệ thuộc Bộ Tài chính Mỹ, ông Michael Hsu đã ví hoạt động của DeFi giống như loạt sự kiện gây tranh cãi ở Phố Wall trước đây, dẫn đến cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008.

“Một trong những câu hỏi lớn nhất mà các nhà quản lý phải đối mặt vào lúc này là làm thế nào đối phó với DeFi”, David Carlisle, Giám đốc Chính sách tại công ty phân tích tiền mã hóa Elliptic, nói với CNBC.

Ngoài ra, ông cho biết thêm rằng rất khó để áp dụng các quy định được thiết kế cho thị trường tập trung vào DeFi, do bản chất của nó đã không có sự tập trung rõ ràng.

Tuần trước, Lực lượng đặc nhiệm tài chính quốc tế (FATF) đã công bố hướng dẫn sửa đổi về tiền mã hóa. Một phần của quy tắc kêu gọi các quốc gia xác định những cá nhân có “quyền kiểm soát hoặc có tầm ảnh hưởng” đối với các chương trình DeFi. Điều đó có nghĩa là người sáng lập công ty về DeFi có khả năng phải tuân theo yêu cầu về việc cung cấp thông tin liên quan đến người khởi tạo cũng như người thụ hưởng trong việc chuyển tiền.

DeFi vẫn là lĩnh vực tài chính mới, có nhiều lỗ hổng cho lừa đảo.

“Mặc dù các giao thức DeFi có thể cung cấp chức năng tương tự trong hoạt động giao dịch tài chính, nhưng chúng hầu như không đưa ra bất kỳ sự giám sát nào mà các cơ quan quản lý yêu cầu để đảm bảo thị trường tài chính an toàn và hiệu quả”, Rick McDonell, cựu thư ký điều hành của FATF, nói với CNBC.

Ông cũng cho biết thêm rằng việc thiếu giám sát sẽ tạo ra rủi ro đáng kể khi làm gia tăng tình trạng gian lận, rửa tiền, trốn tránh lệnh trừng phạt và các hoạt động phạm tội khác.

Lĩnh vực tiền mã hóa chịu nhiều áp lực

Trước khi chuyển mối quan tâm sang lĩnh vực tài chính phi tập trung, nhiều quốc gia đã cố gắng ép buộc Binance, sàn giao dịch tiền mã hóa lớn nhất thế giới, ngừng hoạt động khi không có sự cấp phép của họ.

Do không có trụ sở chính thức, Binance cho đến nay luôn cố gắng tránh né việc bị giám sát. Mặc dù vậy, công ty luôn khẳng định họ muốn trở thành bạn, không phải kẻ thù với các nhà quản lý.

Binance bị cấm hoạt động tại nhiều quốc gia trên thế giới. Ảnh: Protos.

Trong khi đó, sàn giao dịch Coinbase vào tháng 9 cũng có cuộc chiến gay gắt với Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ về một sản phẩm tiết kiệm kiếm lãi, thứ mà các nhà quản lý cho rằng quá giống với chứng khoán. Sau đó, Coinbase đã buộc phải hủy bỏ kế hoạch ra mắt tính năng này.

Đến tuần này, một báo cáo được chờ đợi từ lâu của chính phủ Mỹ đã kêu gọi quốc hội đưa ra quy định đối với stablecoin, tài sản kỹ thuật số được gắn với các loại tiền tệ truyền thống như đồng USD để duy trì giá trị ổn định.

Theo đó, chính phủ Mỹ đề nghị Quốc hội thông qua luật giới hạn về việc phát hành stablecoin cho các ngân hàng được bảo hiểm. Đây được coi là một động thái nhằm cung cấp cho các cơ quan quản lý quyền hạn lớn hơn đối với ngành.

Ngoài ra, theo ông Gary Gensler, Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ, stablecoin cần được giám sát để đảm bảo chúng không chuyển vào các hoạt động phi pháp.

“Tuy các nhà quản lý ủng hộ những lợi ích mà công nghệ blockchain mang lại cho người dùng, nhưng họ chưa sẵn sàng tin tưởng vào khả năng quản lý rủi ro tài chính-tội phạm của ngành”, ông Rick McDonell, cựu thư ký điều hành của FATF nhận định.