Mexico đón những công dân đầu tiên bị Mỹ trục xuất

Ngày 21/1, Mỹ bắt đầu chiến dịch trục xuất hàng loạt người nhập cư bất hợp pháp, trả về Mexico qua các cửa khẩu biên giới giữa 2 nước nhằm thực hiện sắc lệnh hành pháp trục xuất lượng lớn người di cư đã được Tổng thống Donald Trump ký ban hành hôm 20/1 ngay sau lễ nhậm chức.

Người di cư tại cửa khẩu Chaparral ở Tijuana, Mexico, ngày 20/1/2025. Ảnh: THX/TTXVN

Phóng viên TTXVN tại Mexico dẫn thông báo của Viện Di trú Quốc gia Mexico (INM) cho biết, trong ngày 21/1, các lực lượng chức năng nước này đã tiếp nhận 56 người bị trục xuất đầu tiên tại thành phố biên giới Ciudad Juárez, thuộc bang Chihuahua, cùng với 120 người khác tại thành phố Matamoros, bang Tamaulipas. Phần lớn trong số này là người di cư Mexico và Venezuela.

Theo ông Gilberto Loya, Bộ trưởng An ninh chính quyền bang Chihuahua, địa phương có giáp ranh bang Arizona của Mỹ, toàn bộ 56 người di cư bị Mỹ trục xuất qua cửa khẩu ở bang này đã được đưa về các trung tâm lưu trú tạm thời ở thành phố Ciudad Juárez để chờ làm các thủ tục tiếp theo. Dự kiến, thành phố vùng biên Ciudad Juárez, giáp giới với thành phố El Paso của Mỹ, mỗi ngày sẽ phải đón khoảng 300 – 400 người di cư bị Mỹ trục xuất trong thời gian tới.

Trong khi đó, INM cho biết 120 người di cư bất hợp pháp bị Mỹ trục xuất về bang Tamaulipas đã được chính quyền địa phương đưa về tạm trú tại sân vận động thành phố Matamoros. Ngoài cung cấp chỗ ăn ở tạm cho những người này, INM còn giúp họ liên lạc với người thân trong gia đình.

Theo kế hoạch, Chính phủ Mexico sẽ tiến hành sàng lọc những người di cư nước ngoài bị Mỹ trục xuất về Mexico trước khi đưa về thủ đô Mexico City lưu trú tạm thời để chờ làm thủ tục hồi hương.

Với những người bị trục xuất là công dân Mexico, chính phủ sẽ cung cấp cho mỗi người 2.000 peso (97 USD) để trang trải chi phí sinh hoạt và di chuyển trong thời gian tìm chỗ tái định cư.

Ông Samuel Garcia, Thống đốc bang Nuevo Leon của Mexico, cho biết mặc dù bang này chưa tiếp nhận bất cứ trường hợp nào bị Mỹ trục xuất trong ngày 21/1 nhưng bang đã chuẩn bị 140 trung tâm lưu trú và phối hợp chặt chẽ với chính quyền các bang khác để đón những người có mong muốn đến đây định cư.

Trước đó, ngay trong ngày đầu nhậm chức hôm 20/1 theo giờ Mỹ, tân Tổng thống Donald Trump đã ký tới 10 sắc lệnh hành pháp liên quan tới vấn đề an ninh biên giới phía Nam, trục xuất người di cư với quy mô lớn và chống nhập cư trái phép. Ông Trump cho biết tổng số người nhập cư bất hợp pháp bị trục xuất có thể lên tới con số 11 triệu người, trong đó có hơn 4 triệu người Mexico.

Trong số các sắc lệnh trên, đáng chú ý là sắc lệnh ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia tại biên giới, tạo điều kiện cho quân đội Mỹ hoàn thành xây dựng bức tường biên giới với Mexico và cho phép Lầu Năm Góc triển khai lực lượng quân thường trực, cùng với các thành viên Vệ binh Quốc gia, tới khu vực này. Ngoài ra, Washington cũng đã đình chỉ chương trình tái định cư người tị nạn trong ít nhất 4 tháng.

Một sắc lệnh đáng chú ý khác là việc chấm dứt quyền công dân dựa trên nơi sinh, vốn được ghi trong Tu chính án số 14 của Hiến pháp Mỹ. Theo đó, những trẻ em sinh ra trên lãnh thổ Mỹ sẽ không được cấp quyền công dân nếu như cha mẹ không phải là công dân Mỹ.

Trên thực tế, để chuẩn bị trước cho các động thái cứng rắn từ phía Mỹ, ngay từ hôm 8/1, Tổng thống Mexico đã yêu cầu các phái đoàn ngoại giao của nước này tại Mỹ theo dõi chặt chẽ và chuẩn bị sẵn sàng cho việc Mỹ trục xuất hàng loạt người nhập cư Mexico sau khi ông Trump nhậm chức. Mexico cũng cho ra mắt một ứng dụng điện thoại để giúp người di cư Mexico tại Mỹ có thể kết nối trực tiếp với cơ quan lãnh sự gần nhất và người thân trong trường hợp bị trục xuất.