Merkel rút lui, châu Âu đối mặt thách thức lớn nhất kể từ 1930
Với việc bà Angela Merkel tuyên bố rút lui khỏi vị trí chủ tịch đảng CDU và không tái tranh cử vào năm 2021, EU đối mặt với thách thức lớn nhất kể từ nhiều thập kỷ qua.
Sau gần 2 thập kỷ là người lãnh đạo của đảng trung hữu Liên minh Dân chủ Cơ Đốc giáo CDU, bà Angela Merkel quyết định sẽ rời bỏ cương vị này và không tái tranh cử chức chủ tịch đảng vào tháng 12 tới.
Phát biểu sau kết quả đáng thất vọng của CDU trong cuộc bầu cử tại các bang Hesse và Bavaria, bà Merkel cho biết: “Đã đến lúc mở ra một chương mới”. Thủ tướng Đức, người đang ở nhiệm kỳ thứ 4, cũng khẳng định sẽ không tiếp tục đảm nhiệm cương vị này thêm một nhiệm kỳ nào nữa.
Điều này có nghĩa là nếu không có bất ngờ nào khác, bà Merkel sẽ làm việc tối đa đến năm 2021 trước khi rút lui hoàn toàn khỏi sân khấu chính trị.
Bà Angela Merkel trở thành chủ tịch đảng CDU từ năm 2000. Ảnh: Reuters
Giữ chức chủ tịch đảng CDU từ năm 2000 và là thủ tướng Đức từ năm 2005, bà Merkel luôn giữ vị trí số 1 trong danh sách những người phụ nữ quyền lực nhất thế giới. Là lãnh đạo của nền kinh tế lớn nhất trong khối, bà Merkel được coi như là lãnh đạo thật sự của Liên minh châu Âu và có những dấu ấn quan trọng về kinh tế và ngoại giao, tiêu biểu như cách bà xử lý cuộc khủng hoảng eurozone .
Tuy nhiên chính sách mở cửa của bà Merkel trước cuộc khủng hoảng nhập cư châu Âu vào năm 2015, mặc dù giúp bà trở thành nhân vật của năm trên tạp chí Time, lại chính là một nhân tố quan trọng dẫn đến những thất bại chính trị của bà tại Đức vào thời điểm này. Hơn 1,5 triệu người nhập cư đã đến nước Đức kể từ năm 2014 và điều đó khiến đảng CDU mất đi sự ủng hộ của những cử tri bảo thủ.
Tạp chí Time đề cử bà Merkel trở thành nhân vật của năm 2015 sau quyết định mở cửa châu Âu để đón nhận những người tị nạn, Thủ tướng Đức được gọi là “ Lãnh đạo của thế giới tự do”. Ảnh: Time Magazine
Kỷ nguyên của bà Merkel chấm dứt sẽ là cơn ác mộng thật sự với châu Âu, khi các lãnh đạo cực hữu bắt đầu xuất hiện và chủ nghĩa dân túy đang lan rộng ở lục địa già. Trong khi đó nước Anh, một đồng minh thân cận của Berlin trước đây và cũng là quốc gia có tầm ảnh hưởng trong khu vực, giờ đã trở thành gánh nặng với sự hỗn loạn mang tên Brexit. Việc Anh rút khỏi EU cũng tạo nên một tiền lệ nguy hiểm, đe dọa sự ổn định của Liên minh châu Âu.
Ở Pháp, áp lực cũng đang dần tăng lên với Tổng thống Macron sau 18 tháng nhậm chức. Những cải cách thị trường của ông đang không có được những kết quả như mong muốn: tỷ lệ thất nghiệp gia tăng và nền kinh tế tăng trưởng chậm lại. Hình ảnh của ông Macron cũng bị ảnh hưởng sau vụ vệ sĩ của ông đánh người và một loạt quyết định từ chức trong chính phủ, tỷ lệ ủng hộ Tổng thống Pháp đang ở mức dưới 30%.
Mới đây, Tổng thống Pháp đã có những lời chỉ trích mạnh mẽ ông Viktor Orban, Thủ tướng Hungary, và ông Matteo Salvini, Phó thủ tướng Italy. Cả hai chính trị gia này đều là những người thiên hữu và ông Macron cho rằng những người như họ sẽ là mối đe dọa với những giá trị cốt lõi của Liên minh châu Âu.
Video đang HOT
“Nếu họ coi tôi là đối thủ chính của họ thì họ đã đúng. Tôi sẽ không nhân nhượng trước những người dân tộc chủ nghĩa và ngôn ngữ thù ghét của họ”. Tổng thống Pháp chia sẻ với các phóng viên về vấn đề này trong chuyến công du đến Đan Mạch.
Tuy nhiên theo ông Robert Zaretsky, nhà phân tích chính trị châu Âu tại Đại học Houston, những chỉ trích của ông Macron nhiều khả năng sẽ làm tăng thêm sự phân cực vào lúc này, trong bối cảnh mà trật tự chính trị tại khu vực đang bị phá vỡ.
Thủ tướng Đức Angela Merkel và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron là hai nhà lãnh đạo dẫn đầu trong việc bảo vệ những giá trị cốt lõi của Liên minh châu Âu trước làn sóng cực hữu lan rộng ở lục địa già. Ảnh: Reuters
Chưa có khi nào kể từ những năm 1930, sự ổn định và liên kết của châu Âu lại bị đe dọa như lúc này. Bức tranh này càng thêm u ám trước trước kế hoạch nghỉ hưu của bà Angela Merkel tại nước Đức.
Nếu mọi thứ không được kiểm soát, quá trình chia rẽ chính trị ở châu Âu sẽ tiếp tục diễn ra. Sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân tộc ở Đông Âu và các nước quanh khu vực Địa Trung Hải, và gần đây nhất là thất bại của đảng Dân chủ xã hội ở Thụy Điển sẽ mang tới một làn sóng có thể thay đổi hoàn toàn bộ mặt của châu Âu mà chúng ta từng biết.
Quốc Thăng
Theo Zing/Guardian
Nỗ lực lật đổ Merkel của những người ủng hộ Trump
Những người chung quan điểm chống nhập cư với Tổng thống Mỹ đang gia tăng sức ép để khiến liên minh cầm quyền của Thủ tướng Đức tan rã.
Trump không bắt tay với bà Merkel trong cuộc gặp tại Nhà Trắng năm 2017. Ảnh: AP.
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 18/6 viết trên Twitter rằng "người dân Đức đang quay lưng với lãnh đạo của mình khi vấn đề nhập cư đang làm chao đảo liên minh vốn đã mong manh của Berlin". Đây được coi là lời công kích trực tiếp của Trump với Thủ tướng Đức Angela Merkel và là bằng chứng mới nhất cho thấy một chiến dịch ngầm của Mỹ nhằm lật đổ nữ lãnh đạo này, theo Huffington Post.
Nỗi bất mãn của Trump đối với Merkel được thể hiện một cách rõ ràng ngay từ những ngày đầu ông tranh cử tổng thống Mỹ. Giờ đây, Trump và các đồng minh của mình gia tăng nỗ lực công kích trong bối cảnh lãnh đạo Đức đang đối mặt với một trong những thách thức lớn nhất: tìm ra giải pháp toàn châu Âu cho vấn đề nhập cư trước ngày 1/7 để đảm bảo liên minh cầm quyền của mình không sụp đổ.
Bà Merkel không chỉ phải đối mặt với sức ép từ trong nước, mà còn hứng chịu những lời chỉ trích từ mạng lưới những người Mỹ có tầm ảnh hưởng lớn, mang tư tưởng bài nhập cư cùng các nhà hoạt động quốc tế được gợi cảm hứng từ chính sách của Trump.
Liên minh này dường như đang tìm cách trừng phạt Thủ tướng Đức vì đã đón chào hơn một triệu người nhập cư vào châu Âu kể từ năm 2015, cũng như muốn chứng minh rằng lòng thương cảm đối với người tị nạn chỉ là phương án tự sát về chính trị ở phương Tây.
"Lãnh đạo hai quốc gia lớn nhất ở châu Âu đang ngày càng bị vây hãm", Gerald Knaus, chuyên gia thuộc tổ chức Sáng kiến Ổn định châu Âu, nói về Merkel và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron. "Và hai cường quốc lớn bên ngoài là Mỹ và Nga đều đứng về phía vây hãm họ".
Rất khó để xác định những "tướng cầm quân" trong cuộc vây hãm này, nhưng Knaus cho rằng trong đội ngũ đó có Trump, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ John Bolton, cựu trợ lý Nhà Trắng Steve Bannon và cố vấn chính trị Stephen Miller, người từng công kích Hillary Clinton trong cuộc bầu cử năm 2016 bằng cách gọi bà là "Merkel của nước Mỹ".
Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy về một chiến dịch nhắm vào Merkel. Một tháng trước khi Trump công kích Thủ tướng Đức trên Twitter, đại sứ Mỹ tại Berlin Richard Grenell đã ăn tối với Bộ trưởng Y tế Jens Spahn, một thành viên nổi loạn theo đường lối cứng rắn trong đảng Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo (CDU) của Merkel.
Spahn rất muốn chiếc ghế của Merkel và sau khi chồng bà đăng ảnh gặp Grenell lên Twitter, nó đã khiến những người ủng hộ Thủ tướng Đức rất ngạc nhiên và châm ngòi cho làn sóng chế nhạo Spahn trên Facebook, giảng viên Alexander Clarkson thuộc Đại học King's London cho biết.
Người Đức vốn rất nghi ngờ đại sứ Grenell, người từng tuyên bố muốn "trao quyền" cho các nhà hoạt động cứng rắn khắp châu Âu bất mãn với lãnh đạo nước mình. "Nhiều người Đức và các nước châu Âu coi tuyên bố của ông ấy là hành động can thiệp vào chính trị nội bộ", bức thư được 9 thượng nghị sĩ Mỹ gửi cho Ngoại trưởng Mike Pompeo hôm 12/6 có đoạn.
Đại sứ Grenell sau đó thông báo kế hoạch mời Thủ tướng Áo Sebastian Kurz, người có quan điểm chống nhập cư quyết liệt được Grenell mô tả là "ngôi sao nhạc rock", tới ăn trưa vào ngày 13/6. Đại sứ quán Mỹ sau đó thông báo hủy kế hoạch ăn trưa, nhưng Kurz lúc này đã có mặt ở Berlin.
Tận dụng thời gian này, Thủ tướng Áo tổ chức họp báo chung cùng Bộ trưởng Nội vụ Đức Horst Seehofer và kêu gọi các lãnh đạo châu Âu đoàn kết chống nhập cư. Vài giờ sau, Bộ trưởng Seehofer thông báo với Merkel rằng ông sẽ không nhượng bộ trong kế hoạch thắt chặt kiểm soát biên giới nước Đức và đẩy trả người tị nạn đăng ký ở các nước châu Âu khác, dù hành động này vi phạm nguyên tắc căn bản của Liên minh châu Âu (EU).
Mối đe dọa với Merkel
Một cuộc tuần hành chống nhập cư của những người theo tư tưởng cực hữu ở Đức năm 2017. Ảnh: AP.
Sự cương quyết của Seehofer châm ngòi cho cuộc tranh cãi kéo dài cả ngày giữa ông với Merkel, làm gia tăng nguy cơ tan rã chính phủ liên minh giữa đảng CDU của Merkel và đảng Liên minh Xã hội Cơ đốc giáo (CSU) do Seehofer làm chủ tịch.
Đảng cánh hữu CSU đã sát cánh với đảng trung hữu CDU suốt nhiều thập kỷ qua, nhưng quan điểm chống nhập cư quyết liệt của Seehofer có thể xé nát liên minh này, đẩy Merkel vào tình thế "vịt què" trước cuộc bầu cử vùng sẽ diễn ra vào tháng 10. Phải mất nhiều ngày đàm phán, Merkel mới thuyết phục được Seehofer giữ nguyên hiện trạng, để bà tìm cách giải quyết tình trạng Đức đang phải tiếp nhận nhiều người nhập cư hơn các nước EU khác.
Merkel tuyên bố bà biết rõ vấn đề, nhưng muốn toàn EU cùng chung sức giải quyết chứ không dồn gánh nặng cho Đức. Tại hội nghị thượng đỉnh EU sẽ diễn ra vào cuối tháng 6, bà sẽ phải thuyết phục được 27 lãnh đạo châu Âu cùng áp dụng chính sách mới nhằm tiếp nhận một cách hợp pháp những người nhập cư đã đăng ký ở một nước châu Âu.
Nhưng nỗ lực của bà Merkel được dự đoán là sẽ gặp muôn vàn khó khăn, trong bối cảnh chiến dịch công kích quốc tế đang nhắm vào bà với những cáo buộc phóng đại rằng chính cách lãnh đạo của bà đã tạo điều kiện cho người nhập cư đe dọa châu Âu. Trump thậm chí còn tuyên bố rằng tỷ lệ tội phạm ở Đức đã tăng hơn 10% kể từ khi tiếp nhận người nhập cư, trong khi số liệu do Cơ quan Hình sự Liên bang Đức công bố cho thấy tỷ lệ này năm 2017 ở mức thấp nhất trong 25 năm qua.
Các tờ báo bảo thủ của Mỹ như Breitbart hay Daily Signal thường đăng các bài viết với tựa đề "biên giới mở được cho là nguyên nhân của các vụ giết người và cướp bóc". Họ cố tạo ấn tượng rằng người nhập cư đang cố nhắm vào người bản địa, trong khi đa số nạn nhân trong các vụ phạm tội chính là người nhập cư. Họ cũng không đưa tin về những vụ người bản địa ở Đức phạm tội, hay phớt lờ thực tế rằng số vụ phạm pháp về tổng thể đã giảm.
Trong cuộc gặp với Bannon, cựu chủ tịch tờ Breitbart, đảng dân túy cánh hữu Con đường khác cho nước Đức (AfD) đề nghị Bannon giúp thành lập một tòa soạn để gây ảnh hưởng nhiều hơn trên truyền hình và truyền thông xã hội. AfD thường xuyên chỉ trích bà Merkel không đủ cứng rắn với người nhập cư và quan điểm của đảng này ngày càng được dư luận chú ý trong các cuộc thăm dò gần đây.
Các tổ chức ở Washington có liên hệ với chiến dịch bố ráp người nhập cư của Trump cũng tăng cường hoạt động công kích Merkel. Trung tâm Nghiên cứu Nhập cư (CIS) gần đây đăng bài viết khuyên các quan chức châu Âu nên khước từ nỗ lực của Merkel nhằm xây dựng chính sách "chia sẻ người nhập cư" tốt hơn.
Sức ép từ bên trong và bên ngoài đặt tương lai chính trị của Merkel vào vị thế mong manh hơn bao giờ hết, tạo điều kiện cho các đối thủ của bà gia tăng nỗ lực lật đổ.
Tuy nhiên, Knaus cũng chỉ ra rằng Merkel có thể phản công bằng cách cho các cử tri thấy niềm tự hào khi quản lý được dòng người nhập cư bằng cách thiết lập một thỏa thuận quan trọng với Thổ Nhĩ Kỳ để hạn chế người tị nạn vào châu Âu, cũng như quyết tâm của bà trong việc duy trì giá trị và lòng tin của châu Âu vào sự nhân đạo.
Bức ảnh thể hiện thế "đối đầu" giữa Trump và các lãnh đạo G7 trong hội nghị đầu tháng 6. Ảnh: Reuters.
Với thực tế đa số người Đức không ưa gì Trump, chiến dịch công kích Merkel của Mỹ có thể phản tác dụng khi khiến cử tri đứng về phía bà, người đã khôn ngoan tránh các cuộc khẩu chiến có thể làm mất lòng người dân.
Nhưng với những gì Trump và những người ủng hộ đang làm, Mỹ đã tạo ra một tiền lệ công kích lãnh đạo đồng minh chưa từng có ở châu Âu. "Nga có can thiệp để tìm cách gây bất ổn chính trị cho EU không? Chắc chắn là có. Nhưng Trump hiện nay còn tệ hơn thế nữa", cựu thủ tướng Thụy Điển Carl Bildt viết trên Twitter hồi đầu tuần. "Đây là điều chưa từng thấy".
Thành Nguyễn
Theo VNE
Tập trận Trident Juncture 18 của NATO: Hai mục tiêu Ở Nauy, từ ngày 25.10 đến 23.11.2018 diễn ra cuộc tập trận với tên gọi là Trident Juncture 18 (Liên kết Đinh ba) của NATO. Theo thông tin chính thức của NATO, tham gia cuộc tập trận này có 50.000 binh lính, 10.000 xe tăng và xe quân sự, 250 máy bay và 65 tàu chiến. Chiến hạm Canada tham gia cuộc tập...