‘Mê hồn trận’ khẩu trang chống bụi

Thị trường có nhiều loại khẩu trang chống bụi nhập khẩu bị người tiêu dùng nghi ngờ nguồn gốc và chất lượng.

“Trước đây tôi chỉ mua khẩu trang loại thường giá mỗi cái 2.000 đồng để mang khi ra đường. Gần đây, thông tin TP.HCM bị ô nhiễm nặng do bụi mịn khiến tôi lo lắng nên tìm mua khẩu trang loại tốt hơn” – bà Mai (42 tuổi, ở quận Tân Bình, TP.HCM) nói.

Giá nào cũng có

Theo bà Mai, khẩu trang nhập khẩu hiện bán đầy trong cửa hàng. “Người bán đưa tôi xem một khẩu trang và nói nhập từ Mỹ với giá mỗi cái 50.000 đồng. Khẩu trang được làm bằng vải than hoạt tính, lọc được 95% bụi, khói. Họ còn giới thiệu loại khẩu trang do Nhật sản xuất với giá mỗi cái gần 70.000 đồng. Khẩu trang này có bốn lớp, ngăn bụi có kích thước siêu nhỏ” – bà Mai nói thêm.

“Tưởng giá vậy đã cao, người bán còn giới thiệu tôi một loại khẩu trang do Anh sản xuất với giá mỗi cái gần 400.000 đồng. Người này quả quyết loại khẩu trang này có tác dụng lọc gần 100% bụi siêu mịn. Do hộp đựng khẩu trang in toàn tiếng Anh nên tôi không hiểu gì, kể cả ký hiệu N-99. Cuối cùng, tôi mua năm khẩu trang loại mỗi cái giá 50.000 đồng” – bà Mai cho biết.

Tương tự, ông Thành (48 tuổi, ở huyện Hóc Môn, TP.HCM) cũng “nhức cái đầu” khi chọn mua khẩu trang.

“Người bán giới thiệu đủ loại khẩu trang của các nước với giá mỗi cái từ 45.000 đồng tới hơn 800.000 đồng. Trên hộp đựng khẩu trang tôi thấy có cái in N-95, có cái in N-99. Có loại khẩu trang người bán giới thiệu có thể rửa, giặt và dùng được 1-3 tháng, có loại tái sử dụng nhiều lần. Điều đáng nói tôi không thể biết những loại khẩu trang này được nhập từ nước ngoài hay là hàng giả. Cuối cùng, tôi chọn mua khẩu trang được giới thiệu của Tây Ban Nha với giá mỗi cái 55.000 đồng, có khả năng lọc hơn 95% các loại bụi mịn” – ông Thành nói.

Mang khẩu trang than hoạt tính hoặc N-95 có khả năng lọc được bụi mịn. Ảnh: TRẦN NGỌC

Dùng được nhiều lần

Theo khảo sát của PV Pháp Luật TP.HCM, khẩu trang nhập khẩu được quảng cáo đầy trên mạng xã hội và bán rất nhiều trong các cửa hàng.

Tại cửa hàng trên đường Cách Mạng Tháng Tám (TP.HCM), người bán giới thiệu PV hết khẩu trang này tới khẩu trang khác với nhiều giá khác nhau.

“Khẩu trang do Nhật sản xuất có bốn lớp: lớp vải chính, lớp lọc bụi cao cấp, lớp than hoạt tính, lớp vải thấm mồ hôi. Khẩu trang này đạt tiêu chuẩn N-95, nghĩa là lọc được 95% bụi mịn. Khẩu trang loại này còn có thể giặt để sử dụng nhiều lần. Do giá tương đối rẻ, mỗi cái chỉ 75.000 đồng, lại nhiều kích cỡ phù hợp với gương mặt người lớn và trẻ em nên nhiều người chọn mua” – người bán nói.

Tấp vào cửa hàng trên đường Lý Thường Kiệt (TP.HCM), PV được người bán giới thiệu khẩu trang nhập từ Mỹ với giá mỗi cái từ 750.000 đồng đến hơn một triệu đồng. “Các loại khẩu trang này đạt tiêu chuẩn N-99, lọc được 99% bụi mịn. Có thể giặt và tái sử dụng nhiều lần” – người bán nói.

PV thắc mắc làm sao biết chắc khẩu trang được nhập từ Mỹ, người bán giải thích: “Thì anh thấy hộp đựng khẩu trang in toàn tiếng Mỹ, tiếng Anh không nè. Anh yên tâm, cửa hàng tôi uy tín nên không làm ăn gian dối”.

Nên phơi nắng khẩu trang

Với khẩu trang không được làm từ vải, sau khi sử dụng ta không nên giặt bởi sẽ làm phá vỡ chức năng lọc bụi mịn của than hoạt tính. Có thể đem phơi nắng khẩu trang để làm bay một số chất ô nhiễm hấp thụ bên trong.

TS VŨ XUÂN ĐÁN, Phó Trưởng Khoa bệnh nghề nghiệp thuộc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM

Khó phân biệt thật, giả

“Khẩu trang là dụng cụ sử dụng để lọc bụi và một số chất ô nhiễm lơ lửng trong không khí. Khẩu trang lọc được bụi tốt phải đáp ứng hai điều kiện là độ kín và lớp lọc đảm bảo chất lượng” - TS Vũ Xuân Đán, Phó Trưởng Khoa bệnh nghề nghiệp thuộc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM, nói.

Theo TS Đán, những loại khẩu trang thông thường như khẩu trang vải, khẩu trang y tế chỉ có thể lọc được bụi thô (có kích thước hạt lớn 10 micron). Trong khi những khẩu trang đạt tiêu chuẩn N-95, N-99 hoặc một số khẩu trang hoạt tính có 4-5 lớp lọc có thể lọc được bụi mịn (kích cỡ 2,5 micron) và một số hợp chất ô nhiễm khác có trong không khí.

“Khẩu trang đảm bảo độ kín có hình dáng tròn, có thể ôm sát mặt người sử dụng như khẩu trang N-95, N-99 (có khả năng lọc được 95% hoặc 99% bụi) hoặc một số khẩu trang gấp (folded mask). Trong khi khẩu trang hình chữ nhật thông thường như khẩu trang y tế thì độ kín không đảm bảo, chỉ thích hợp sử dụng trong môi trường y tế (ngăn, lọc dịch tiết do hắt hơi, nói chuyện…)” – TS Đán nói thêm.

TS Đán cho biết các loại khẩu trang khuyến cáo chỉ được sử dụng một lần. Trong trường hợp tiết kiệm chỉ nên sử dụng tối đa 3-5 ngày vì bất kỳ khẩu trang nào dùng nhiều lần sẽ nhàu nát, thấm mồ hôi làm rách các lớp lọc. Bên cạnh đó, lớp lọc bị thoái hóa hoặc dơ, làm mất tính năng lọc bụi. Thông thường khẩu trang mới sẽ ít ngửi thấy mùi hắc, khét của không khí ô nhiễm.

“Hiện các loại khẩu trang nhập khẩu được giới thiệu và bày bán nhiều trên thị trường TP.HCM. Tuy nhiên, khẩu trang thật, giả khó phân biệt. Do vậy, người mua nên chọn cửa hàng uy tín và xem kỹ thông tin xuất xứ, tiêu chuẩn, tính năng ghi rõ trên bao bì” – TS Đán lưu ý.

Sử dụng nhiều lần dễ mang bệnh

Có hai loại khẩu trang có tác dụng ngăn chặn bụi là khẩu trang than hoạt tính và khẩu trang N-95. Khẩu trang than hoạt tính gồm ba lớp: lớp đầu tiên cản bụi cơ học; lớp thứ hai chứa than hoạt tính có chức năng trung hòa các hợp chất; lớp vải trong cùng mềm mịn, tạo sự thoải mái. Khẩu trang N-95 (còn gọi là khẩu trang đặc chủng) có thể ngăn cản bụi PM2.5. Đặc biệt là các loại vi khuẩn và virus gây bệnh.

Khẩu trang y tế thông thường hoặc khẩu trang vải không có tác dụng trong việc ngăn ngừa khí độc. Một số trường hợp còn dẫn đến tình trạng bội nhiễm, mang mầm bệnh (vi khuẩn, nấm) khi sử dụng nhiều lần.

BS HUỲNH THỊ CHIÊU OANH, Trưởng Khoa hô hấp, BV Nhân dân 115 TP.HCM

TRẦN NGỌC

Theo PLO