Mác kham – Món ăn vặt vừa có vị độc đáo vừa có lợi cho sức khỏe

Mác kham (còn gọi là me rừng) – loại cây mọc tự nhiên ở các vùng rừng núi phía Bắc ở nước ta, trong đó có Cao Bằng.

Quả mác kham với vị chua, ngọt hòa quyện chút đắng, chát là món quà vặt được rất nhiều chị em ưa thích.

Những chùm mác kham sai trĩu quả (ảnh: Đàm Khoa).

Cây mác kham thường mọc ở những khu vực đồi núi thưa, có nhiều ánh sáng. Loại cây này có lá nhỏ, hai hàng lá xếp sít nhau chia thành 2 dãy, trông giống lá kép lông chim. Mác kham ra hoa vào tháng 4 – 5 hằng năm. Hoa mác kham nhỏ, có màu vàng mọc thành tán ở nách lá. Quả mác kham có hình tròn, nhỏ bằng ngón tay, khi còn non có màu xanh, khi chín quả ngả vàng, vỏ nhẵn và cứng, có khía mờ tạo thành 6 múi, thường chín vào mùa thu hằng năm.

Ăn quả mác kham tươi, ta sẽ cảm thấy vị chua, ngọt, chát và hơi đắng. Tuy nhiên, điều kỳ lạ là sau khi nuốt xong, vị ngọt thanh vẫn lưu lại nơi đầu lưỡi và khoang họng. Vì có vị đặc trưng riêng biệt như vậy, nên người dân tại một số địa phương ở Cao Bằng vẫn truyền tai nhau câu chuyện về loại quả này rằng: Có một người đi bán nước mắm. Trời nóng bức, anh vừa mệt, vừa khát nên dừng nghỉ bên bờ suối nhỏ. Thấy gần đó có cây quả sai trĩu cành, anh liền hái ăn thử, nhưng ăn vào chỉ thấy vừa chua, vừa đắng, chát. Thế là anh vội uống một ngụm nước suối. Anh thấy nước ngọt lạ thường. Một suy nghĩ lóe sáng trong đầu anh, anh đổ hết nước mắm đi và lấy chum đựng nước suối đem đi bán, với hi vọng sẽ kiếm được nhiều tiền hơn. Nhưng khi đến chợ phiên, anh mang nước ra thử lại, giật mình thấy vị nước không còn đặc biệt nữa. Anh liền hỏi người dân địa phương và mới biết, lúc đó uống nước suối thấy ngọt vì anh đã ăn loại quả rừng tên là mác kham.

Ngoài ăn quả tươi, mác kham có thể chế biến theo nhiều cách như: ngâm rượu, ướp muối ớt, ướp đường, làm nước ép… Nhưng mác kham ướp giấm là món ăn được yêu thích nhất, bởi có sự kết hợp hài hòa của 4 vị chua – chát – mặn – ngọt kích thích vị giác.

Mác kham chấm muối ớt.

Nước ép từ quả mác kham.

Mác kham ướp giấm ớt.

Trong y học, mác kham có một số công dụng như: giảm thoái hóa điểm vàng ở mắt, ngừa bệnh quáng gà do mác kham có chứa vitamin A và carotene; hàm lượng chất xơ cao trong mác kham giúp thúc đẩy quá trình tiêu hóa; giảm sự tích tụ cholesterol dư thừa, từ đó giảm nguy cơ xơ vữa động mạch… Bên cạnh đó, người ta còn dùng mác kham để chăm sóc tóc (bằng cách giã nhuyễn quả rồi massage lên da đầu giúp tóc mọc nhanh, tăng cường độ chắc của chân tóc, duy trì màu và cải thiện độ bóng của tóc). vẫn có thể vay nhanh

Đến với miền non nước Cao Bằng, mác kham là một trong những sản vật hấp dẫn mà du khách không thể bỏ lỡ. Bạn hãy nếm thử và cảm nhận hương vị độc đáo của loại quả này.