Lý do tổ chức ly khai Pakistan tấn công các công dân Trung Quốc

Quân đội Giải phóng Baloch (BLA) – nhóm ly khai tuyên bố đã tấn công khiến 3 công dân Trung Quốc tử vong ở Karachi ngày 26/4 – là lực lượng đáng chú ý nhất trong số các tổ chức hoạt động chống lại nhà nước Pakistan ở tỉnh Balochistan.

Hiện trường vụ tấn công ngày 26/4 tại Karachi, Pakistan. Ảnh: CNN

Theo hãng thông tấn AFP (Pháp), một phụ nữ đã đánh bom liều chết nhằm vào xe ô tô chở nhân viên của Viện Khổng Tử tại Đại học Karachi khiến 4 người thiệt mạng, trong đó có 3 công dân Trung Quốc.

BLA đặt mục tiêu chính là giành độc lập cho Balochistan, tỉnh có diện tích lớn nhất tại Pakistan. Balochistan tiếp giáp với Afghanistan ở phía Bắc, với Iran ở phía Tây có có đường bờ biển dài ở Biển Arab. Balochistan sở hữu mỏ khí tự nhiên lớn nhất thế giới và được cho còn nhiều trữ lượng chưa được khám phá. Tỉnh này còn giàu khoáng sản quý, trong đó có vàng.

Hầu hết các nhóm ly khai tại Balochistan hoạt động độc lập, xong truyền thông địa phương cho biết thời gian qua đã có sự hợp tác tăng cường giữa các nhóm này.

Lực lượng an ninh Pakistan là mục tiêu chính của chúng. Nhưng trong những năm gần đây, các nhóm ly khai ở Balochistan cũng nhắm đến các yếu tố Trung Quốc với sự gia tăng hiện diện kinh tế của Bắc Kinh trong khu vực. Một công ty Trung Quốc đang khai thác tại mỏ vàng và đồng ở Balochistan.

Trong các dự án chính của Trung Quốc ở Balochistan có cảng biển Gwadar, nằm ở vị trí chiến lược gần Eo biển Hormuz – tuyến đường quan trọng trong vận chuyển dầu mỏ ra thị trường thế giới. Các kỹ sư Trung Quốc làm việc tại cảng Gwadar từng trở thành mục tiêu tấn công trong chiến dịch do BLA nhận trách nhiệm năm 2021.

Bắc Kinh đặc biệt quan tâm đến vấn đề an ninh của các công dân tại Pakistan, đặc biệt là khi nước này triển khai Hành lang Kinh tế Trung Quốc-Pakistan (CPEC) với các dự án phát triển dự kiến lên tới trên 60 tỷ USD. Năm 2021, có 13 người thiệt mạng, bao gồm 9 công dân Trung Quốc, trong vụ nổ nhằm vào chiếc xe buýt chở kỹ sư Trung Quốc đến công trình xây dựng nhà máy thủy điện tại tỉnh Khyber Pakhtunkhwa.

Có 3 công dân Trung Quốc tử vong trong vụ tấn công ngày 26/4. Ảnh: AFP

BLA tuyên bố tấn công công dân Trung Quốc bởi Bắc Kinh phớt lờ các cảnh báo không tham gia và thỏa thuận liên quan đến Balochistan cho đến khi tỉnh này “được giải phóng”. BLA yêu cầu mọi thành phần lực lượng an ninh Pakistan phải rút hỏi Balochistan và có đàm phán với sự hiện hiện của “nhà bảo lãnh quốc tế”.

BLA tự nhận các thành viên đều là những người Balochistan trẻ tuổi, có giáo dục nhưng vỡ mộng bởi khó khăn và bị đẩy ra bên lề phát triển kinh tế. Balach Marri-thành viên một gia đình Balochistan có tầm ảnh hưởng được cho là người lãnh đạo BLA. Nhưng các quan chức an ninh cho biết Marri đã tử vong năm 2007 tại Afghanistan. Sau cái chết của Marri, BLA đã tăng cường các cuộc tấn công, đặc biệt là trong năm 2021.

BLA tuyên bố đang được dẫn dắt bởi lãnh đạo có tên Bashir Zeb Baloch-một nhân vật ít được biết đến. BLA đã nhận trách nhiệm trong một số cuộc tấn công những tháng gần đây, trong đó có vụ đột kích vào 2 căn cứ bán quân sự tại Balochistan vào đầu năm nay.

Hầu hết các cuộc tấn công của BLA diễn ra tại Balochistan hoặc thành phố miền Nam Karachi. BLA cũng nhận trách nhiệm trong cuộc tấn công tại tòa nhà sàn chứng khoán Pakistan năm 2020 và lãnh sự quán Trung Quốc năm 2018.