Lý do Mỹ chuyển hướng cung cấp tên lửa phòng không cho Ukraine

Quyết định chuyển hướng cung cấp hệ thống phòng không của Mỹ phản ánh những hạn chế của nền công nghiệp quốc phòng phương Tây, vốn đang phải vật lộn để cung cấp đủ vũ khí đáp ứng nhu cầu toàn cầu.

Các đồng minh và đối tác khác của Mỹ có hợp đồng cung cấp tên lửa đánh chặn sẽ phải đối mặt với sự chậm trễ. Ảnh: AFP/TTXVN

Theo tờ Wall Street Journal ngày 22/6, Nhà Trắng mới đây cho biết chính quyền Tổng thống Joe Biden sẽ gấp rút chuyển giao các hệ thống phòng không cho Ukraine bằng cách tạm dừng giao hàng cho các quốc gia đồng minh.

Tổng thống Biden đã bóng gió về động thái này trong cuộc họp của Nhóm G7 tại Italy, nói rằng: “Chúng tôi đã thông báo cho những quốc gia đang mong đợi hệ thống phòng không của chúng tôi trong tương lai rằng họ sẽ phải chờ đợi”.

John Kirby, phát ngôn viên của Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ sau đó nói rằng Ukraine sẽ nhận được thêm các tên lửa đánh chặn vào cuối mùa hè.

Theo Wall Street Journal, quyết định chuyển hướng cung cấp hệ thống phòng không của Mỹ phản ánh những hạn chế của nền công nghiệp quốc phòng phương Tây, vốn đang phải vật lộn để cung cấp đủ vũ khí đáp ứng nhu cầu toàn cầu.

Tờ báo đồng thời nhấn mạnh rằng đây cũng là sự thừa nhận nhu cầu cấp thiết của Ukraine trong bối cảnh các cuộc tấn công ngày càng gia tăng từ Nga.

Trong khi chính quyền Mỹ không cho biết sẽ gửi bao nhiêu tên lửa đánh chặn, một quan chức cấp cao Nhà Trắng xác nhận Ukraine sẽ được ưu tiên trong 16 tháng tới và tên lửa sẽ được chuyển đến Kiev khi chúng ra khỏi dây chuyền lắp ráp. Ukraine sẽ nhận được các tên lửa đánh chặn với cả Patriot và Hệ thống tên lửa đất đối không tiên tiến NASAMS.

Một quan chức Quốc hội Mỹ cho biết, trong số các quốc gia có hợp đồng mua tên lửa đánh chặn và có khả năng sẽ bị ảnh hưởng có Hàn Quốc và Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE). Trong khi đó, ông Kirby từ chối cho biết có bao nhiêu quốc gia bị ảnh hưởng bởi việc điều chỉnh cung cấp hệ thống phòng không. Ông nói nó sẽ không ảnh hưởng đến Israel hay Đài Loan (Trung Quốc).

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky mới đây tuyên bố Kiev cần khẩn cấp thêm ít nhất 7 khẩu đội Patriot, được sử dụng để phóng các tên lửa đánh chặn. Tuần trước, Mỹ cho biết họ sẽ gửi cho Ukraine một khẩu đội Patriot bổ sung để phòng thủ và họ đang tìm kiếm các hệ thống khác từ đồng minh.

Hiện có ít nhất ba khẩu đội Patriot ở Ukraine. Tuần trước, Romania cho biết họ cũng sẽ gửi hệ thống Patriot tới Ukraine. “Đóng góp quan trọng này sẽ củng cố lá chắn phòng không của chúng tôi và giúp chúng tôi bảo vệ tốt hơn người dân và cơ sở hạ tầng quan trọng”, Tổng thống Zelensky nói khi đáp lại thông báo của Romania.

Các khẩu đội Patriot, vốn đã giúp bảo vệ lực lượng và tài sản dân sự Ukraine trong những tháng gần đây, gồm radar, bệ phóng và tên lửa đánh chặn. Mỗi khẩu đội có thể bắn hàng chục tên lửa đánh chặn trong một lần giao chiến để tấn công máy bay, tên lửa. NASAMS, hệ thống phòng không tầm ngắn đến tầm trung, có thể phóng 72 tên lửa đánh chặn cùng một lúc.

Người phát ngôn của Lockheed Martin, công ty sản xuất tên lửa đánh chặn cho Patriot, viết: “Chúng tôi đang hợp tác chặt chẽ với khách hàng là quân đội Mỹ để hỗ trợ phản ứng của chính phủ Mỹ đối với cuộc xung đột ở Ukraine”.

Chính quyền Mỹ bắt đầu xem xét thay đổi việc cung cấp các tên lửa đánh chặn vào tháng 4 năm nay, khi Nga tiến hành cuộc tấn công vào Kharkov. Vào thời điểm đó, dòng viện trợ quân sự của Mỹ đã chậm lại ở mức nhỏ giọt trong khi Quốc hội Mỹ nỗ lực thông qua gói viện trợ nước ngoài bao gồm gần 61 tỷ USD cho Ukraine.

Một quan chức chính quyền Mỹ cho biết sau khi dự luật đó được thông qua, Lầu Năm Góc đã gấp rút viện trợ cho Ukraine, bao gồm cả tên lửa đánh chặn Patriot và bắt đầu các bước ngừng giao hàng cho các đối tác đồng minh.

Trước đây, chính quyền Mỹ nói rằng không có một hệ thống nào có thể giúp Ukraine chiếm thế thượng phong. Seth G. Jones, Phó Chủ tịch cấp cao tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế có trụ sở tại Washington, D.C., nhận định: “Trên chiến trường, xét về kết quả của cuộc chiến, bản thân các hệ thống phòng không không phải là yếu tố thay đổi cuộc chơi. Phòng không không đủ để Ukraine giành lại quyền kiểm soát lãnh thổ hoặc phá vỡ phòng tuyến của Nga”.