Loài dê có khả năng leo núi thách thức trọng lực kì lạ nhất thế giới

Dê ibex là sinh vật được cho có thể bất chấp trọng lực để leo lên các bức tường thẳng đứng, tìm kiếm các khoáng chất quý giá.

Loài dê ibex là một loài động vật ăn cỏ giống dê núi lớn sống ở các đỉnh cao nhất của dãy Alps ở Châu Âu. Chúng sử dụng móng guốc giống như chiếc gọng kìm và sự nhanh nhẹn ấn tượng của mình để leo lên ngay cả những vách đá dốc nhất, do đó tránh được hầu hết các loài săn mồi.

Đập Cingino nằm ở vùng Piedmont của Italia, là một trong nhiều đập ở châu Âu. Gần đây con đập này đã trở thành một điểm thu hút khách du lịch sau khi những bức ảnh về những con dê ibex leo lên con đập thẳng đứng được đăng tải lên internet.

Bằng cách nào đó, những con dê ibex có thể bám chặt vào bất kỳ tảng đá nào nhô ra. Điều này cho phép chúng chinh phục được bức tường cao 50 mét và tiếp cận khoáng chất mà chúng vô cùng thèm muốn đó là muối.

Chế độ ăn cho động vật ăn cỏ như dê ibex thiếu muối, do đó chúng cần nó để hoạt động bình thường. Nếu không có muối, xương của dê ibex không đủ khỏe, hệ thống thần kinh và cơ bắp của chúng sẽ không hoạt động bình thường.

Một nguồn muối quý mà chỉ dê ibex mới có thể tiếp cận được tìm thấy trên các bức tường đập như của đập Cingino. Ettringite, còn được gọi là muối Candlot, là một chất dinh dưỡng đặc biệt có giá trị đối với dê ibex.

Hình ảnh tương tự của những con dê ibex cũng được quan sát thấy ở các đập khác của Italia, như Barbellino, một con đập cao 65 mét ở Lombardy, hay đập Lago della Rossa, một công trình kiến trúc cao 31 mét ở Piedmont.

Điều thú vị là trong khi dê ibex là một loài được ca ngợi về khả năng leo lên độ cao chóng mặt để tìm kiếm muối, nhưng không phải con dê ibex nào cũng đáp ứng được thách thức. Ví dụ, những con đực to lớn không được quan sát để tham gia vào loại hành vi này, có thể là do khối lượng cơ thể lớn (lên đến 100 kg) và cặp sừng lớn khiến chúng khó giữ thăng bằng hơn. Trong khi đó, những con cái và con cái của chúng thường được nhìn thấy nhiều nhất trên các con đập.

Làm cách nào để dê ibex có thể chinh phục những con đập dốc dựng đứng như vậy? Các nhà khoa học đã tìm ra nguyên nhân tất cả đều nằm trong móng guốc của chúng.

Bộ móng của dê ibex được tạo thành từ hai ngón chân di chuyển độc lập với nhau. Phần dưới của mỗi ngón chân được làm bằng một phần bên ngoài mạnh mẽ và một phần bên trong mềm mại cho phép dê ibex uốn cong, bám các bề mặt cực kỳ hẹp.

Ngay cả khi chúng mất thăng bằng và trượt chân, bằng cách nào đó, dê ibex vẫn có thể bám được tảng đá nhô ra đầu tiên mà chúng gặp trên đường đi xuống, và chúng chỉ đơn giản là tiếp tục leo lên.

Vào thế kỷ XIX, do săn bắt quá mức để lấy thịt và các đặc tính được cho là có thể chữa bệnh của sừng dê ibex, số lượng các cá thể dê ibex đã giảm xuống còn khoảng 100 sinh vật ở phía tây dãy Alps. Rất may những nỗ lực bảo tồn và việc thành lập Vườn Quốc gia Gran Paradiso đã giúp dê ibex quay trở lại từ bờ vực tuyệt chủng. Ngày nay, ước tính có khoảng 50.000 sinh vật tồn tại trải dài trên dãy Alps.