Lo ngại lạm sát nghi can khủng bố ở Trung Quốc

Một loạt cuộc thanh trừng khủng bố ở khu tự trị Tân Cương – Trung Quốc dấy lên lo ngại rằng cảnh sát sử dụng vũ lực quá mức. Ở một số thành phố, các đơn vị cảnh sát đặc nhiệm được phép bắn chết nghi can khủng bố mà không báo trước

Trong vụ tấn công xảy ra hôm 28-7 của những người dân tộc thiểu số Duy Ngô Nhĩ, cảnh sát tiêu diệt 59 phần tử khủng bố và bắt giữ 215 đối tượng khác. Vụ việc khiến 37 dân thường thiệt mạng và 13 người bị thương. Cũng vào cuối tháng 7, cảnh sát bắn chết 2 người trong số 3 người Duy Ngô Nhĩ toan tính giết hại 1 giáo sĩ Hồi giáo tại Tân Cương. Trong một vụ việc khác, khi truy bắt một băng nhóm khủng bố người Duy Ngô Nhĩ gồm 10 người, cảnh sát tiêu diệt 9 người.

Khi tổng hợp tin bài của Tân Hoa Xã và các báo chính thức ở Trung Quốc, hãng AP phát hiện ít nhất 323 người bị giết trong những vụ bạo lực ở Tân Cương tính từ tháng 4-2013. Gần một nửa trong số này bị cảnh sát bắn chết, trong khi các nghi phạm sử dụng dao, búa và đôi khi là thuốc nổ tự chế.

Ít nhất 323 người bị giết trong những vụ bạo lực ở Tân Cương tính từ tháng 4-2013. Ảnh: CHINA NEWS

Hiện tại, Trung Quốc đang kiểm soát chặt chẽ và nắm độc quyền về các thông tin trấn áp những kẻ “khủng bố” người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương. Vì Bắc Kinh tìm cách ngăn chặn báo chí quốc tế tiếp cận khu vực này nên khó xác định con số chính xác những người thiệt mạng trong các vụ tấn công cũng như kiểm tra thông tin do báo chí Trung Quốc cung cấp.

Bà Sophie Richardson, giám đốc Tổ chức Theo dõi Nhân quyền quốc tế Human Rights Watch ở Trung Quốc, cho rằng nếu hành động sử dụng bạo lực để đàn áp người Duy Ngô Nhĩ là chính đáng, thì chính quyền trung ương Bắc Kinh nên công khai thông tin, cho phép các chuyên gia xem xét các bằng chứng và công bố chúng.

Theo ông Willy Lam – chuyên gia về chính trị Trung Quốc của trường ĐH Trung Quốc ở Hồng Kông, trong những chiến dịch trấn áp mạnh tay, lực lượng an ninh Trung Quốc được quyền bắn những nghi phạm khủng bố, ngay cả khi họ đang cầm trên tay những loại vũ khí không tương xứng với súng của lực lượng an ninh. Nhận xét về quy định này, Chủ tịch Hiệp hội người Duy Ngô Nhĩ ở Washington Alim Seytoff cho rằng điều đó có thể khiến người Duy Ngô Nhĩ bị lạm sát. Tuy nhiên, cơ quan an ninh ở Tân Cương vẫn chưa đưa ra lời bình luận nào về thông tin vừa nêu.

Các đơn vị cảnh sát đặc biệt ở thành phố Bắc Kinh và Quảng Châu đã được phép nổ súng mà không cần cảnh báo đối với những người bị tình nghi khủng bố.

Theo Tri Thức