Lộ diện loài người cổ ‘ăn thịt người’, từng sống cùng tổ tiên chúng ta
Một loài người cổ từng chung sống hòa bình với tổ tiên Homo sapiens chúng ta, thậm chí hôn phối dị chủng và cùng nhau phát triển nhiều kỹ thuật, hóa ra có những tập tục rất rùng rợn.
Phát hiện rùng mình đến từ Cuevas del Toll de Moìa, một hệ thống hang động nằm giữa các đô thị Moìa và Tona ở tỉnh Barcelona – Tây Ban Nha. Hệ thống hang động này dài đến 2 km, là dạng hang động đá vôi và từng có dấu vết con người cư ngụ.
Cuộc khai quật ở Cuevas del Toll de Moìa – Ảnh: IPHES
Theo trang Heritage Daily, các nghiên cứu trước đây đã tìm thấy một số di tích động vật bị giết thịt từ giữa đến cuối thế Canh Tân (thế Pleistocen), là giai đoạn địa chất kết thúc lúc hơn 11.500 năm trước. Chúng bao gồm hài cốt gấu, hươu đỏ và một loại bò rừng cổ đại.
Ngoài ra, các dấu vết và công cụ cho thấy chủ nhân các hang động không phải Homo sapiens (Người Tinh Khôn, là chúng ta), mà là một loài đã tuyệt chủng cùng thuộc chi Homo: Neanderthals.
Nhóm nghiên cứu từ Viện Cổ nhân học – Tiến hóa xã hội Catalan (IPHES) và Viện CERCA của Tây Ban Nha vừa tìm ra thêm hộp sọ và xương đòn của một người thuộc loài này, nhưng có các vết cắt cho thấy người đó đã bị giết thịt chứ không phải sinh sống ở đây.
Đây không phải trường hợp ăn thịt đồng loại đầu tiên được ghi nhận ở loài người cổ này. Song, các phát hiện trước đây rất ít, cho thấy đó không phải một tập tục phổ biến.
Việc xác định niên đại dựa trên trầm tích cho thấy việc rùng rợn này xảy ra khoảng 52.000 năm về trước, là giai đoạn mà ở nhiều nơi trên thế giới, các cộng đồng Neanderthals và Homo sapiens gặp gỡ.
Điều này càng chỉ ra người Neanderthals thật sự phức tạp hơn chúng ta nghĩ, dù chưa rõ đó là một nghi lễ hay điều gì khác.
Trước đây, một số cuộc khai quật cho thấy loài người cổ này không phải một dạng vượn nhân hình, mà hoàn toàn là con người đã tiến hóa ở mức độ cao, với bộ não to hơn chúng ta dù hoạt động có thể kém hiệu quả hơn một chút.
Họ cũng đã sở hữu nhiều kỹ thuật như dệt sợi, đan lưới, chế tác trang sức đẹp như người hiện đại… trước khi tuyệt chủng vào 30.000 năm trước.
Nhờ các cuộc hôn phối dị chủng, DNA của người Neanderthals vẫn tồn tại với tỉ lệ nhỏ trong nhiều người hiện đại, phổ biến nhất là khu vực Bắc Âu.
Bàn tay có điểm này, bạn có thể mang dòng máu người khác loài
Một nghiên cứu mới dẫn đầu bởi chủ nhân giải Nobel Y sinh năm 2022 phát hiện bệnh Viking thực ra là di sản của những cuộc phối dị chủng của tổ tiên chúng ta với người khác loài Neanderthals.
"Bệnh Viking" là một dạng bệnh lạ lùng trong đó nam giới lớn tuổi có một vài ngón tay bị mắc kẹt trong tư thế gập. Do bệnh này phổ biến nhất ở khu vực Bắc Âu - ảnh hưởng đến 30% nam giới trên 60 tuổi - nên nó được gọi là bệnh Viking (người Viking sống ở Bắc Âu).
Theo SciTech Daily, nhóm khoa học gia từ Viện Karolinska (Thụy Điển), dẫn đầu bởi PGS Hugo Zeberg và GS Svante Pääbo, đã phân tích dữ liệu di truyền của hơn 7.800 người mắc bệnh Viking và tìm ra yếu tố bất ngờ: Dấu tích của người khác loài.
Một vài ngón tay bị cong gập lại có thể do một biến thể gien tiềm ẩn được di truyền từ tổ tiên người khác loài Neanderthals - Ảnh: VIỆN KAROLINSKA
Bệnh Viking có tên chính thức là "chứng co rút Dupuytren", có gặp ở cả phụ nữ nhưng hầu hết bệnh nhân vẫn là nam giới. Bệnh thường khởi đầu bằng một khối u trong lòng bàn tay, phát triển to dần và khiến một hoặc vài ngón tay bị cong gập lại.
"Vì chứng co rút Dupuytren hiếm khi xuất hiện ở người gốc Phi nên chúng tôi tự hỏi liệu các biến thể gien của người Neanderthals có thể giải thích một phần lý do hay không" - GS Zeberg giải thích.
Neanderthals là một loài khác cùng thuộc chi Người (Homo) với người hiện đại Homo sapiens chúng ta (còn gọi là Người Tinh Khôn), cũng như các loài Denisovans, Homo Erectus.
Các nhóm Homo sapiens rời châu Phi vài chục ngàn năm trước đã gặp gỡ và sinh sống với nhiều cộng đồng người khác loài Neanderthals và Denisovans, nảy sinh hôn nhân dị chủng. Do đó người châu Phi là nhóm dân cư "thuần chủng" Homo sapiens nhất, trở thành đối chứng quan trọng trong việc nghiên cứu các yếu tố di truyền khác loài ở con người.
Theo nghiên cứu, 7.800 người nói trên thuộc 3 nhóm bệnh nhân ở Mỹ, Anh và Phần Lan.
Sau đó, nhóm nghiên cứu so sánh dữ liệu thu thập của số bệnh nhân trên với bộ gien của 645.800 người khỏe mạnh khác, sàng lọc ra 61 rủi ro di truyền có thể liên quan đến bệnh Viking.
Từ đó, họ lại sàng lọc tiếp và phát hiện ra 3 đặc điểm di truyền đúng là di sản của tổ tiên người khác loài Neanderthals, trong đó có hai yếu tố đóng vai trò quan trọng thứ 2 và thứ 3 của bệnh.
Phát hiện giúp hoàn thành bức tranh ngày một đầy đủ hơn về cách gien của loài người khác ảnh hưởng đến con người hiện đại. Không phải lúc nào là ảnh hưởng bất lợi. Gien Neanderthals cũng giúp nhiều người sinh sản thuận lợi hơn, tránh được một số bệnh truyền nhiễm, chuyển hóa tốt hơn...
Một trong hai tác giả chính của nghiên cứu - nhà di truyền học Svante Pääbo - là chủ nhân giải Nobel Y học năm 2022 vì những khám phá liên quan đến người Neanderthals, bao gồm việc giải trình tự thành công bộ gien của họ.
Sốc: Mang nét đẹp này, bạn có thể mang DNA của loài người khác Một nét đẹp khiến nhiều người tự hào trên khuôn mặt, thậm chí cố gắng phẫu thuật thẩm mỹ để có được, là dấu vết rõ ràng của cuộc hôn nhân khác loài giữa tổ tiên Người Tinh Khôn với một loài người tuyệt chủng. Theo Sci-News, đặc điểm đó chính là chiếc mũi cao. ATF3, một gien mang đến sống mũi cao...