Lộ diện “hành tinh bất tử” Phượng Hoàng, già hơn Trái Đất
Hành tinh Phoenix trôi nổi trong “tử địa” thuộc chòm sao Thiên Nga đã khiến các nhà khoa học hoàn toàn bối rối.
Hành tinh Phoenix ( Phượng Hoàng) có tên khoa học chính thức là TIC 365102760b, quay quanh ngôi sao khổng lồ đỏ TIC 365102760 trong chòm sao Thiên Nga, cách chúng ta 1.810 năm ánh sáng.
Hành tinh Phoenix có “mẹ” là một ngôi sao khổng lồ đỏ – Ảnh AI: Anh Thư
Ngôi sao mẹ TIC 365102760 có tuổi đời ít nhất 6,3 tỉ năm, như vậy tuổi đời của Phoenix cũng chỉ kém cạnh một chút, tức già hơn Trái Đất rất nhiều.
Mang tên loài chim lửa thần thoại, Phoenix thực sự rất nóng bỏng. Nó được xếp vào loại hành tinh “ Sao Hải Vương nóng” rất hiếm trong vũ trụ, tức loại hành tinh khí khổng lồ giống Sao Hải Vương của hệ Mặt Trời nhưng tương phản về nhiệt.
Phoenix có bán kính lớn hơn Trái Đất 6,2 lần, nặng hơn 19,2 lần. Khoảng cách của nó với ngôi sao mẹ chỉ bằng 1/6 khoảng cách Sao Thủy – Mặt Trời, do đó chỉ mất 4,2 ngày để đi hết một vòng quanh sao mẹ.
Tuổi của hành tinh và nhiệt độ nóng như thiêu đốt, cùng với mật độ thấp bất ngờ, lẽ ra đã khiến nó mất hoàn toàn bầu khí quyển từ lâu.
Thông thường, các hành tinh quá gần sao mẹ sẽ bị tắm trong bức xạ khắc nghiệt, với những cơn gió sao thổi bay toàn bộ khí quyển.
Video đang HOT
Thế nhưng bất chấp các quy luật vật lý thiên văn thông thường, hành tinh này như một chiến binh bất tử với bầu khí quyển dày đặc đến vô lý.
Chưa kể, nó là một trong các Sao Hải Vương nóng có mật độ thấp nhất – thấp hơn 60 lần so với cái dày đặc nhất trong loại hành tinh này từng được ghi nhận.
Lẽ ra nó chỉ có thể tồn tại trong khoảng 100 triệu năm, sau đó quỹ đạo sẽ bị phá vỡ bởi lực hấp dẫn khắc nghiệt của sao mẹ và cuối cùng bị sao mẹ nuốt mất. Nhưng. rõ ràng nó đã lang thang ở vùng “tử địa” này lâu hơn thế nhiều.
“Hành tinh này không phát triển theo cách chúng ta nghĩ” – TS Sam Grunblatt, nhà vật lý thiên văn từ Đại học Johns Hopkins (Mỹ), nhận định. Ông thừa nhận rằng Phoenix vẫn là một câu đố lớn.
Nói cách khác, nhóm nghiên cứu chỉ có thể xác định sự tồn tại và sự kỳ lạ của hành tinh nhưng không có cách nào giải thích vì sao nó có thể phát triển như thế.
Sau các phát hiện ban đầu vừa được công bố trên tạp chí khoa họcAstronomical Journal,các nhà nghiên cứu cho biết họ sẽ tiếp tục làm việc để cố gắng lý giải các bí ẩn.
Một trong những vấn đề gây thú vị là trạng thái sao khổng lồ đỏ của ngôi sao mẹ, vốn là trạng thái “hấp hối” của các vì sao.
Mặt Trời của chúng ta sẽ phình to lên thành sao khổng lồ đỏ trong vòng 5 tỉ năm tới – và có thể nuốt mất cả Sao Thủy, Sao Kim và Trái Đất trong quá trình phình to – trước khi phát nổ và sụp đổ thành sao lùn trắng.
Rõ ràng trong trường hợp Phoenix, nó đã sống sót sau cú phình to khốc liệt của sao mẹ. Ngoài ra, cách mà hành tinh Phoenix giữ được bầu khí quyển có thể góp phần giải thích cách mà Trái Đất của chúng ta đã giữ được bầu khí quyển tốt như thế sau hơn 4,5 tỉ năm phát triển.
T
Đáp xuống hành tinh này, tàu vũ trụ dễ bị tấn công
Hành tinh mà nhân loại đang hy vọng đặt chân đến nhất có thể là một miền đất vô cùng "xui xẻo".
Theo Live Science, các nhà khoa học đã khám phá hơn 33.000 vật thể có thể áp sát địa cầu và có xác suất gây nguy hiểm vào thời điểm nào đó trong tương lai - điều thúc đẩy các cơ quan vũ trụ tăng tốc trong các sứ mệnh phòng thủ hành tinh.
Thế nhưng, người láng giềng mang tên Sao Hỏa của chúng ta có thể còn "xui xẻo" hơn tới 2,6 lần.
Một miệng hố va chạm tương đối trẻ được tàu quỹ đạo của NASA chụp được - Ảnh: NASA/JPL-Caltech
Theo một nghiên cứu quốc tế mới đây, xác suất tiểu hành tinh và các dạng thiên thạch nhỏ lẻ khác va chạm với Sao Hỏa là gấp đôi hành tinh của chúng ta.
Đồng tác giả nghiên cứu Yufan Fane Zhou từ Đại học Nam Kinh (Trung Quốc) giải thích điều này là do Sao Hỏa nằm ngay cạnh một vành đai tiểu hành tinh lớn, thứ ngăn cách thế giới này với gã khổng lồ khí Sao Mộc.
Họ đặt tên cho các vật thể có thể đến gần hành tinh đỏ và gây nguy hiểm là "CAPHA".
Để xác định số lượng CAPHA của Sao Hỏa, nhóm nghiên cứu đã sử dụng mô hình máy tính mô phỏng chuyển động của tất cả 8 hành tinh trong Thái Dương hệ và khoảng 11.000 tiểu hành tinh được chọn ngẫu nhiên trong hơn 100 triệu năm.
Sau đó, xem xét khoảng cách của mỗi tiểu hành tinh với 6 khoảng trống đã biết - các khu vực ít tiểu hành tinh trong vành đai chính nơi đá chạy trốn có khả năng trượt ra ngoài, nhóm nghiên cứu đã phân loại khoảng 10.000 tiểu hành tinh là "gần khoảng trống".
Trong quá trình mô phỏng, các nhà nghiên cứu đã làm cho các tiểu hành tinh ở khoảng cách gần trôi đi hoặc hướng về phía ngôi sao mẹ của chúng ta.
Sự trôi dạt này phát sinh do hiệu ứng Yarkovsky, một lực được tạo ra khi bề mặt có ánh nắng của các tiểu hành tinh phát lại năng lượng mà chúng nhận được, hoạt động giống như các máy đẩy mini.
Việc mô phỏng sự trôi dạt này là rất quan trọng vì trải qua hàng thiên niên kỷ, nó khiến các tiểu hành tinh ở gần khoảng trống uốn khúc vào các khoảng trống.
Khi đến đó, lực hấp dẫn định kỳ từ Sao Mộc hoặc Sao Thổ làm cong đường đi của các tiểu hành tinh này, khiến chúng có nguy cơ va chạm với các hành tinh ở khu vực phía trong của hệ Mặt Trời - nơi trú ngụ của 4 hành tinh đá Sao Thủy, Sao Kim, Trái Đất, Sao Hỏa.
Các mô phỏng cũng tiết lộ rằng mỗi năm có khoảng 52 tiểu hành tinh lớn di chuyển đến gần Sao Hỏa một cách nguy hiểm - gấp khoảng 2,6 lần so với khoảng 20 tiểu hành tinh tiếp cận Trái Đất hàng năm.
Các sứ mệnh của NASA có thể đã chứng kiến một số tác động dạng này. Ví dụ, vụ va chạm ngày 24-12-2021 gây ra trận động đất mạnh 4 độ được tàu đổ bộ Mars InSight thu được.
Mặc dù đây là tin xấu cho các sứ mệnh chinh phục hay thậm chí là xây căn cứ Sao Hỏa được NASA và nhiều cơ quan vũ trụ khác kỳ vọng, song nó cũng giúp hiểu thêm về sự hình thành của khu vực phía trong hệ Mặt Trời.
Ngoài ra, đó cũng là lời cảnh báo cho thấy các cơ quan vũ trụ nên có sự tính toán nhằm bảo vệ các tàu vũ trụ - nhất là các tàu có phi hành đoàn trong tương lai - khi tiếp cận thế giới dễ hứng chịu các cuộc tấn công bất ngờ này.
Giới thiên văn học phát hiện ra hành tinh nhẹ như kẹo bông gòn Hiện hành tinh đang giữ kỷ lục lớn nhất và nhẹ nhất từng được tìm thấy. Các nhà thiên văn học vừa phát hiện ra một hành tinh kỳ lạ, có kích cỡ khổng lồ nhưng lại sở hữu độ đậm đặc của vật chất tương đương ... một chiếc kẹo bông. Có tên gọi WASP-193b, thiên thể mới được phát hiện là...