Liên hợp quốc thiện chí hỗ trợ giai đoạn chuyển tiếp chính trị tại Syria

Ngày 8/1, đặc phái viên của Liên hợp quốc (LHQ) về Syria Geir Pedersen cho biết LHQ sẵn sàng hợp tác với chính phủ lâm thời Syria để thúc đẩy quá trình chuyển đổi chính trị đáng tin cậy và toàn diện tại quốc gia Trung Đông này.

Các tay sún.g lực lượng đối lập Syria tại thủ đô Damascus, sau khi chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad bị lật đổ, ngày 26/12/2024. Ảnh: REUTERS/TTXVN

Phát biểu trước Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc qua video, ông Pedersen nhấn mạnh hiện Syria đang tìm cách vạch ra một lộ trình mới sau khi chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad sụp đổ cách đây một tháng. Các quyết định được đưa ra ở thời điểm này sẽ quyết định tương lai trong thời gian dài sắp tới. Có rất nhiều cơ hội để xây dựng nền tảng cho hòa bình và ổn định lâu dài ở Syria. Tuy nhiên, những bước đi sai lầm hoặc bỏ lỡ cơ hội có thể gây rủi ro cho tương lai của Syria và gieo mầm bất ổn. Do đó, người dân Syria và cộng đồng quốc tế cần tuân thủ giai đoạn chuyến tiếp và LHQ sẵn sàng làm mọi thứ có thể để tạo điều kiện và hỗ trợ quá trình này.

Đặc phái viên Pedersen ghi nhận chính quyền lâm thời Syria đang tiếp tục nỗ lực để xây dựng và củng cố quyền lực. Họ đã họp với nhiều đại diện cũng như cá nhân thuộc nhiều nhóm và thành phần Syria khác nhau; gặp gỡ các bộ trưởng ngoại giao và quan chức nước ngoài đến thăm. Tuy nhiên, ông chỉ ra rằng có những dấu hiệu bất ổn trong các khu vực do chính phủ lâm thời kiểm soát, bao gồm các báo cáo về bạo lực ở vùng ven biển, Homs và Hama cũng như các kế hoạch tái cấu trúc khu vực công có thể khiến nhiều người mất kế sinh nhai. Tại các khu vực rộng lớn nằm ngoài tầm kiểm soát của chính quyền, xung đột vẫn tiếp diễn.

Đặc phái viên LHQ kêu gọi và bày tỏ sự ủng hộ của mình đối với việc phát triển hơn nữa tất cả các kênh đối thoại và hối thúc tất cả các bên liên quan tìm cách thúc đẩy tiến trình chính trị thuận lợi, không có xung đột quân sự.

Ông cũng lưu ý về “mối đ.e dọ.a rất thực tế” đối với chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Syria, trong đó có các cuộc không kích của quân đội Israel và tổ chức khủn.g b.ố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng. Quan chức này bày tỏ quan ngại về sự hiện diện và hoạt động quân sự liên tục của quân đội Israel, phá hủy cơ sở hạ tầng dân sự, làm đảo lộn cuộc sống và ảnh hưởng tới tính mạng của người dân.

Nhấn mạnh những vi phạm như vậy, cùng với các cuộc không kích của Israel ở các khu vực khác của Syria có thể gây phương hại cho triển vọng cho tiến trình chuyển tiếp chính trị có trật tự”. Do đó, ông kêu gọi Israel ngừng các hành động quân sự tại Syria.

Ngoài ra, đặc phái viên Pedersen còn hoan nghênh động thái hôm 6/1 của Mỹ về việc ban hành các quyết định miễn trừ trừng phạt và miễn trừ cho các giao dịch với các tổ chức quản lý của Syria trong 6 tháng nhằm nỗ lực tạo điều kiện thuận lợi cho dòng viện trợ nhân đạo và cho phép một số giao dịch năng lượng. Quan chức LHQ nhấn mạnh thêm rằng cần phải có nhiều nỗ lực hơn nữa trong thời gian tới để giải quyết đầy đủ các lệnh trừng phạt.

Cùng ngày, Bộ ngoại giao lâm thời của Syria cũng bày tỏ hoan nghênh động thái miễn trừ một số lệnh trừng phạt kinh tế của Mỹ, đồng thời kêu gọi dỡ bỏ hoàn toàn các lệnh trùng phạt để hỗ trợ cho quá trình phục hồi của quốc gia Trung Đông này.

*Trong diễn biến liên quan, Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian đã kêu gọi Israel rút quân khỏi lãnh thổ Syria sau khi chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad sụp đổ.

Ông Pezeshkian đưa ra tuyên bố trên trong chuyến thăm Tehran của Thủ tướng Iraq Mohammed Shia al-Sudani, khi hai bên thảo luận về thương mại, hợp tác và những diễn biến gần đây tại Syria.

Về phần mình, Thủ tướng Sudani khẳng định Iraq tôn trọng ý chí của người dân Syria và ủng hộ bất kỳ hệ thống chính trị hoặc hiến pháp nào do chính họ lựa chọn mà không có sự can thiệp từ bên ngoài.

Ông cũng nhấn mạnh, Iraq sẵn sàng hợp tác với tất cả các bên để đạt được tiến trình chuyển tiếp hòa bình suôn sẻ hướng tới một hệ thống phản ánh ý chí của người dân Syria.