Liên Hợp Quốc cảnh báo nguy cơ nội chiến ở Myanmar

Quan chức Liên Hợp Quốc cảnh báo Myanmar đang đối mặt với viễn cảnh đáng báo động về một cuộc nội chiến, khi cuộc đối đầu giữa lực lượng nổi dậy và chính quyền quân sự leo thang.

Người biểu tình phản đối đảo chính tại Mandalay, Myanmar ngày 22/3/2021 (Ảnh: Reuters).

Cao ủy nhân quyền Liên Hợp Quốc Michelle Bachelet ngày 23/9 cảnh báo thời gian không còn nhiều để cộng đồng quốc tế đẩy mạnh nỗ lực ngăn chặn một cuộc xung đột lớn hơn ở Myanmar.

Hồi tháng 2, quân đội Myanmar đã bắt giữ các quan chức của chính quyền dân sự, trong đó có Cố vấn nhà nước Aung Suu Kyi, và nắm quyền điều hành đất nước. Sau cuộc đảo chính, Myanmar phải đối mặt với tình hình chính biến căng thẳng khi hàng trăm nghìn người biểu tình xuống đường phản đối quân đội trong nhiều tháng qua.

Các cuộc tấn công nhằm vào lực lượng quân đội đã gia tăng kể từ khi các nhà lập pháp bị lật đổ kêu gọi một cuộc “chiến tranh phòng vệ nhân dân” vào đầu tháng này.

Bà Bachelet cho biết tình hình tại Myanmar xấu đi đáng kể do ảnh hưởng của cuộc đảo chính đã “tàn phá cuộc sống và hy vọng trên khắp đất nước”.

“Xung đột, đói nghèo và ảnh hưởng của đại dịch ngày càng nghiêm trọng. Myanmar phải đối mặt với vòng xoáy trấn áp, bạo lực và suy sụp kinh tế”, bà Bachelet cho biết thêm.

Theo quan chức Liên Hợp Quốc, trong bối cảnh hỗn loạn, phong trào phản kháng vũ trang ngày càng phát triển.

“Những xu hướng đáng lo ngại này cho thấy khả năng đáng báo động về một cuộc nội chiến leo thang”, bà Bachelet nhận định.

Bà Bachelet kêu gọi các nước ủng hộ một tiến trình chính trị có sự tham gia của tất cả các bên. Bà cho rằng khối ASEAN và các cường quốc có ảnh hưởng nên tiến hành các biện pháp để ngăn chặn vòng xoáy bạo lực” tại Myanmar.

Bà Bachelet cho biết hơn 1.100 người được cho là đã thiệt mạng kể từ cuộc đảo chính tại Myanmar nổ ra, trong khi hơn 8.000 người khác, bao gồm cả trẻ em, đã bị bắt và hơn 4.700 người vẫn đang bị giam giữ.

Bà Bachelet kêu gọi tất cả các bên – đặc biệt là quân đội – cho phép tiếp cận viện trợ nhân đạo không hạn chế, đồng thời kêu gọi trả tự do ngay lập tức cho tất cả các tù nhân chính trị.

Bà cũng kêu gọi tất cả các lực lượng vũ trang bảo vệ dân thường, đồng thời cho rằng việc tiến hành các cuộc không kích và nã pháo vào các khu dân cư phải chấm dứt ngay lập tức.

Chuyên gia Liên Hợp Quốc Tom Andrews hồi tháng 6 đã cảnh báo người dân có thể “tử vong hàng loạt vì đói, bệnh tật” ở phía đông Myanmar sau khi gần 100.000 người phải tháo chạy khỏi nơi sinh sống.

Sau chính biến hồi tháng 2, quân đội Myanmar vừa phải đối mặt với làn sóng biểu tình leo thang, vừa phải đối mặt với các nhóm vũ trang dân tộc thiểu số ở khu vực biên giới. Nhiều nhóm đã lên tiếng phản đối đảo chính.

Giao tranh tại một số khu vực buộc dân thường Myanmar phải bỏ trốn vào rừng, hoặc vượt biên để bảo toàn mạng sống. Họ sống trong cảnh thiếu nước, thực phẩm, nơi trú ẩn, nhiên liệu và dịch vụ y tế.