Libya tuyên bố giải phóng hoàn toàn

long018910:02 24/10/2011

Chính phủ mới tại Libya hôm qua tuyên bố đất nước đã được giải phóng hoàn toàn khỏi sự kiểm soát của chế độ Moammar Gadhafi sau cuộc nội chiến kéo dài 8 tháng.

Ông Mustafa Abdul-Jalil, chủ tịch NTC, kêu gọi người dân Libya bỏ qua hận thù để xây dựng đất nước mới. Lễ tuyên bố diễn ra tại thành phố Benghazi vào ngày 23/10. Ảnh: AP.

Ông Mustafa Abdul-Jalil, chủ tịch Hội đồng Chuyển tiếp Quốc gia Libya (NTC) tuyên bố đất nước hoàn toàn giải phóng trước một đám đông khổng lồ trong quảng trường Saha Kish tại thành phố Benghazi, nơi cuộc nổi dậy chống chế độ Gadhafi bắt đầu. Abdul-Jalil kêu gọi toàn thể người dân Libya dẹp bỏ mọi bất đồng và hận thù để xây dựng một đất nước mới.

“Các bạn hãy tỏ ra chân thành, kiên nhẫn và bao dung với nhau”, ông Abdul-Jalil nói.

Vị chủ tịch NTC đưa ra lộ trình đối với Libya, theo đó một chính phủ lâm thời mới sẽ được thành lập trong vòng một tháng và tổng tuyển cử sẽ diễn ra vào khoảng tháng 6 năm sau. Quốc hội mới sẽ soạn thảo Hiến pháp để trưng cầu ý dân. Sau đó người dân Libya sẽ tham gia cuộc bầu cử tổng thống.

Theo tầm nhìn của NTC, luật Sharia của đạo Hồi sẽ là nền tảng của luật pháp. Những luật trái với giáo lý của đạo Hồi của chế độ cũ sẽ bị hủy. Chẳng hạn, chính phủ mới sẽ dỡ bỏ quy định về số lượng vợ mà nam giới có thể lấy. Đạo Hồi cho phép nam giới kết hôn với tối đa 4 phụ nữ.

Video đang HOT

Đám đông tại quảng trường Saha Kish, thành phố Benghazi reo hò khi ông Mustafa Abdul-Jalil tuyên bố Libya được giải phóng hoàn toàn hôm 23/10. Ảnh: AFP.

Ông Abdul-Jalil bày tỏ lòng biết ơn đối với những người đã chết trong cuộc nổi dậy chống Gadhafi, song ông không đề cập tới cái chết của viên đại tá. Trong khi đó, liên quân quốc tế do NATO chỉ huy đang gây sức ép để chính phủ lâm thời điều tra cái chết của đại tá Gadhafi. Hôm qua hai binh sĩ của chính phủ mới khẳng định Gadhafi chỉ bị thương khi họ bắt được ông ta, và ông ta vẫn đứng được.

Giới phân tích nhận định dư luận sẽ căn cứ vào cách thức xử lý cái chết của ông Gadhafi để đánh giá mức độ tuân thủ luật pháp quốc tế của chính phủ mới tại Libya. Bộ trưởng Quốc phòng Anh, ông Philip Hammond, bình luận rằng hình ảnh của Hội đồng Chuyển tiếp Quốc gia (NTC) “bị hoen ố một chút” bởi cái chết rùng rợn của cựu lãnh đạo Libya. Ông và Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton đều nói một cuộc điều tra độc lập và toàn diện về nguyên nhân khiến Gadhafi mất mạng là việc cần thiết.

Theo VNExpress

Cái chết của Gadhafi tránh được một phiên tòa khó xử

Việc ông Gadhafi chết và nguyên nhân có vẻ như là do bị thương khi Sirte sụp đổ đồng nghĩa với việc tránh được một phiên tòa dai dẳng và phức tạp, có thể gây chia rẽ Libya và làm chính phủ phương Tây, các công ty dầu mỏ mất mặt.

Nếu ông Gadhafi còn sống và bị đưa ra xét xử, giới phân tích cho rằng phiên tòa có thể sẽ khiến Libya bị chia rẽ và chính phủ phương Tây mất mặt.

Giới chức Hội đồng chuyển tiếp quốc gia (NTC) cho biết cựu lãnh đạo Libya Gadhafi chết do bị trúng đạn sau khi bị bắt. Nếu ông còn sống, chắc chắn sẽ có một cuộc tranh luận gay gắt, như liệu ông sẽ được xét xử ở Libya hay bị dẫn độ tới Tòa án hình sự quốc tế, cơ quan đã phát lệnh bắt giữ ông cùng với người con trai lớn nhất của ông và người đứng đầu cơ quan tình báo hồi đầu năm nay.

Bất kỳ phiên tòa nào cũng có thể trao cho ông Gadhafi cơ hội để chế giễu các nhà lãnh đạo mới của Libya và các cường quốc phương Tây, cũng như khả năng làm bẽ mặt họ đối với những vấn đề họ muốn quên hơn. Bởi khi Libya thoát khỏi sự cô lập của quốc tế trong một thập niên qua, các công ty dầu mỏ quốc tế đã ký nhiều thỏa thuận trị giá hàng tỷ đô la. Truyền thông quốc tế sẽ "nhảy bổ" vào bất kỳ chi tiết "đắt" nào về cách thức "tán tỉnh" ông Gadhafi của phương Tây, giúp ông có hàng tỷ đô la và xây dựng lại ngành công nghiệp dầu mỏ của ông. Nhiều công ty lớn đã ký hợp đồng với Tripoli, trong đó có ENI của Italia, Total của Pháp và BP của Anh, cùng nhiều công ty khác nữa.

Nhưng theo các nhà phân tích, điều tồi tệ nhất đối với chính phủ chuyển tiếp và NATO là để cho ông Gadhafi trốn thoát được, có thể là biến mất ở trong sa mạc Sahara để thành lập nhóm chiến binh mới và làm bất ổn Libya cũng như các nước láng giềng.

Vì vậy mà "cái chết có ý nghĩa biểu tượng rất lớn", Alan Fraser, nhà phân tích Trung Đông đánh giá. "Nó giúp cho NTC tiến lên. Nếu Gadhafi bị giết thay vì bị bắt, sẽ tránh được một phiên tòa kéo dài, có thể sẽ gây chia rẽ và làm lộ tẩy nhiều bí mật rắc rối".

Tuy nhiên, các nhóm nhân quyền vẫn luôn cho rằng điều quan trọng đối với cựu lãnh đạo Libya là bị đem ra xét xử và đây là cơ hội cho chính phủ mới chứng tỏ sự minh bạch của mình.

"Kết quả phức tạp"

Song giới phê bình đã phàn nàn về nhiều phiên tòa xét xử tội phạm chiến tranh do quốc tế cũng như địa phương tổ chức đôi khi mất quá nhiều thời gian, dìm chết những vấn đề mang tính pháp lý hoặc thậm chí là trôi dạt theo hướng trở thành những phiên tòa trình diễn. Các cựu lãnh đạo như Saddam Hussein hay Slobodan Milosevi thường từ chối thừa nhận tính pháp lý của phiên tòa hoặc dùng phiên tòa để làm bẽ mặt những người bắt họ.

Cựu lãnh đạo Libya cũng có thể tận dụng phiên tòa để khơi lại những vết thương chính trị cũ và gây ra càng nhiều tổn thất về chính trị mới càng tốt.

"Cái chết của Đại tá Gadhafi là một sự kiện khá phức tạp đối với giới lãnh đạo mới của Libya", Daniel Korski, quan chức cấp cao của Hội đồng ngoại giao châu Âu, người ủng hộ cuộc can thiệp của NATO cho hay.

"Họ tránh được một kịch bản pháp lý dài dằng dặc, có thể là cơ hội để tập hợp sự ủng hộ đối với cựu lãnh đạo. Tuy nhiên, cái chết của ông cũng đánh mất của chính phủ mới cơ hội chứng tỏ họ tốt hơn chính quyền cũ...Cái chết của ông, trong hoàn cảnh bạo lực, cũng có nguy cơ tạo ra một số nhân vật tử vì đạo".

Song nguy cơ không hoàn toàn biến mất. Một số con trai của ông Gadhafi vẫn chưa bị bắt và có khả năng sẽ phải hầu tòa.

Lựa chọn hấp dẫn

Nếu NTC muốn xét xử ông Gadhafi ở trong nước, họ sẽ phải nhanh chóng xây dựng toàn bộ một hệ thống luật để có thể xét xử được. Libya dưới thời ông Gadhafi được cho là có hạ tầng pháp lý thiếu tin cậy.

Với Osama bin Laden bị giết trong một cuộc đột kích của lực lượng đặc nhiệm Mỹ hồi đầu năm nay và các thủ lĩnh al-Qaeda, Taliban cũng bị tấn công ngày càng nhiều trong các cuộc không kích bằng máy bay không người lái, một số lo ngại các cuộc ám sát hay "vô tình" giêt kẻ thù, chứ không phải những phiên tòa lộn xộn, nhà tù khét tiếng như Quantanamo, đã trở thành một lựa chọn quá hấp dẫn.

"Khi nói sẽ tốt hơn cho mọi người nếu ông ấy bị giết chứ không phải bị bắt giữ nghĩa là cách tiếp cận bằng pháp lý có nhược điểm", Rosemary Hollis, người đứng đầu chương trình nghiên cứu Trung Đông tại Đại học thành phố London cho hay. "Thật khó khăn khi phải xem đó là điều tốt."

Một số nhà phân tích khác cảnh báo cái chết của ông Gadhafi chưa thể là dấu chấm hết cho những bất ổn ở Libya.

"Nếu bạn nhìn vào Iraq, bắt giữ Saddam Hussein đã không ngăn được các cuộc nổi dậy", Anthony Skinner, giám đốc về Trung Đông của công ty tư vấn Maplecroft cho hay. "Họ là hai nước rất khác nhau, nhưng Libya cũng có lịch sử chia rẽ sắc tộc và dù điều gì xảy ra đi chăng nữa, thì vẫn có rất nhiều vấn đề cần phải giải quyết".

Theo Dân Trí

Libya hoãn chôn 'bí mật' Gadhafi Chính phủ mới của Libya hoãn kế hoạch "bí mật" chôn cất ông Moammar Gadhafi, và vẫn tranh cãi liệu có chôn cất hay làm gì với thi thể của cựu đại tá. Ông Moammar Gadhafi. Ảnh: AFP Sky News dẫn lời Bộ trưởng Dầu mỏ Ali Tarhouni của chính quyền NTC cho hay việc trì hoãn chôn cất Gadhafi là vì các...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Đòn giáng của ông Trump vào Ukraine trước ngưỡng cửa đàm phán với Nga09:07

Ông Trump bất ngờ nặng lời về ông Zelensky, nhiều bên bị sốc08:41

Campuchia bàn biện pháp giải quyết tác động từ dự án kênh đào Phù Nam-Techo09:30

Tổng thống Zelensky nói về khoáng sản của Ukraine sau phát biểu của ông Trump08:29

Sau khi được thả từ Gaza, 5 con tin người Thái Lan nhận được tiền, lương tháng08:59

Sau luật cấm thịt chó, hàng trăm trang trại nuôi thịt ở Hàn Quốc đóng cửa02:22

Trung Quốc phát hiện được chiến đấu cơ tàng hình F-35 từ xa 2.000 km?03:50

Căng thẳng Gaza dâng cao trở lại09:18

Tổng thống Putin lần đầu nói chuyện với lãnh đạo mới của Syria09:12

Khỉ trộm đồ du khách và thất vọng khi phát hiện thứ bên trong01:47

Tàu ngầm 161 tỷ đồng: Lặn sâu 200m, biến thành quầy bar dưới đáy biển03:14

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Lãnh đạo Mỹ - Ukraine khẩu chiến kịch liệt

15:30:02 23/02/2025

Tổng thống Mỹ Donald Trump chỉ trích người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky, gây sốc cho lãnh đạo các nước đồng minh lẫn giới lập pháp nước Mỹ.

Mỹ sẽ điều chỉnh lệnh cấm vận Nga tùy theo thỏa thuận Ukraine

15:25:42 23/02/2025

Bộ trưởng Tài chính Mỹ hé lộ rằng Washington có thể tăng cường hoặc nới lỏng lệnh cấm vận lên Nga tùy vào sự sẵn sàng của Moscow trên bàn đàm phán về chiến sự Ukraine.

Hàn Quốc đánh thuế 38% lên thép tấm Trung Quốc

15:16:04 23/02/2025

Bộ Công nghiệp Hàn Quốc ngày 20.2 thông báo nước này đã quyết định đánh thuế chống bán phá giá 38% lên thép tấm Trung Quốc sau một cuộc điều tra, theo Reuters.

Anh, Pháp muốn lập lực lượng bảo vệ Ukraine sẽ nhiều thách thức

15:13:49 23/02/2025

Anh và Pháp được cho là đang lên kế hoạch thành lập một lực lượng trấn an của châu Âu để đảm bảo Nga sẽ không tấn công Ukraine một lần nữa nếu đạt được một lệnh ngừng bắn và thỏa thuận hòa bình giữa Moscow và Kyiv.

Vatican thông báo Giáo hoàng Francis nguy kịch

14:57:50 23/02/2025

Giáo hoàng Francis được đưa vào Bệnh viện Gemelli ở Rome vào ngày 14.2 sau khi bị khó thở nhiều ngày. Ngài được chẩn đoán bị viêm cả hai lá phổi.

Tác động của việc chấm dứt xung đột Nga - Ukraine với kinh tế châu Âu

14:28:55 23/02/2025

Tổng thể, Goldman Sachs ước tính rằng ngay cả một lệnh ngừng bắn hạn chế cũng có thể giúp GDP khu vực đồng euro tăng 0,2%, trong khi một nền hòa bình lâu dài có thể nâng tổng sản lượng lên tới 0,5%.

ASEAN cân bằng quan hệ với BRICS trong bối cảnh thế giới biến động

14:15:20 23/02/2025

Trong bối cảnh bất ổn kinh tế và địa chính trị ngày càng gia tăng, các nước ASEAN có thể tiếp tục mở rộng quan hệ đối ngoại, khiến tầm nhìn của BRICS về phát triển công bằng và tiếp cận NDB trở thành một lựa chọn hấp dẫn hơn.

Tổng thống Mỹ tuyên bố sắp có thỏa thuận khoáng sản, Ukraine đưa đề xuất mới

14:04:15 23/02/2025

Thỏa thuận liên quan đến khoáng sản này được coi là một phần trong nỗ lực chấm dứt xung đột Ukraine, đồng thời giúp Washington thu hồi khoản viện trợ khổng lồ đã cung cấp cho Kiev.

Châu Âu chuẩn bị cho một nước Đức 'mới'

14:00:54 23/02/2025

Thế giới không ngừng quay vì mọi thứ đang diễn ra ở Mỹ, 100 ngày đầu tiên của Tổng thống Trump, và thậm chí cả châu Âu. Châu Âu cần có một người để hợp tác ở Đức , một nhà ngoại giao châu Âu chia sẻ với Euractiv.

Chuyên gia New Zealand: Kỳ vọng tăng cường kết nối và hợp tác giữa hai quốc gia

13:52:40 23/02/2025

Cũng theo bà Liz Bell, sự can dự ở cấp cao này thể hiện đây là mối quan hệ giữa hai đối tác đáng tin cậy, qua đó thúc đẩy hợp tác kinh doanh, tăng trưởng kinh tế, tăng cơ hội thương mại và mở rộng cơ hội đầu tư.

Lộ diện trung tâm chiến lược mới của Nga ở châu Phi

13:50:59 23/02/2025

Các căn cứ của Nga tại Latakia và Tartus từng là trung tâm hậu cần quan trọng, đóng vai trò là điểm trung chuyển thiết bị và nhân sự tới các khu vực xung đột tại châu Phi, nơi Nga đang can dự.

Tiết lộ thời điểm diễn ra vòng đàm phán chấm dứt xung đột Nga-Ukraine tiếp theo

13:42:06 23/02/2025

Trong khi đó, Thứ trưởng Ngoại giao Liên bang Nga Sergei Ryabkov cho biết các công tác chuẩn bị đang được tiến hành cho một cuộc gặp trực tiếp tiềm năng giữa Tổng thống nước này, ông Vladimir Putin và người đồng cấp phía Mỹ Donald Trump