Libya tuyên bố giải phóng hoàn toàn

long018910:02 24/10/2011

Chính phủ mới tại Libya hôm qua tuyên bố đất nước đã được giải phóng hoàn toàn khỏi sự kiểm soát của chế độ Moammar Gadhafi sau cuộc nội chiến kéo dài 8 tháng.

Ông Mustafa Abdul-Jalil, chủ tịch NTC, kêu gọi người dân Libya bỏ qua hận thù để xây dựng đất nước mới. Lễ tuyên bố diễn ra tại thành phố Benghazi vào ngày 23/10. Ảnh: AP.

Ông Mustafa Abdul-Jalil, chủ tịch Hội đồng Chuyển tiếp Quốc gia Libya (NTC) tuyên bố đất nước hoàn toàn giải phóng trước một đám đông khổng lồ trong quảng trường Saha Kish tại thành phố Benghazi, nơi cuộc nổi dậy chống chế độ Gadhafi bắt đầu. Abdul-Jalil kêu gọi toàn thể người dân Libya dẹp bỏ mọi bất đồng và hận thù để xây dựng một đất nước mới.

“Các bạn hãy tỏ ra chân thành, kiên nhẫn và bao dung với nhau”, ông Abdul-Jalil nói.

Vị chủ tịch NTC đưa ra lộ trình đối với Libya, theo đó một chính phủ lâm thời mới sẽ được thành lập trong vòng một tháng và tổng tuyển cử sẽ diễn ra vào khoảng tháng 6 năm sau. Quốc hội mới sẽ soạn thảo Hiến pháp để trưng cầu ý dân. Sau đó người dân Libya sẽ tham gia cuộc bầu cử tổng thống.

Theo tầm nhìn của NTC, luật Sharia của đạo Hồi sẽ là nền tảng của luật pháp. Những luật trái với giáo lý của đạo Hồi của chế độ cũ sẽ bị hủy. Chẳng hạn, chính phủ mới sẽ dỡ bỏ quy định về số lượng vợ mà nam giới có thể lấy. Đạo Hồi cho phép nam giới kết hôn với tối đa 4 phụ nữ.

Video đang HOT

Đám đông tại quảng trường Saha Kish, thành phố Benghazi reo hò khi ông Mustafa Abdul-Jalil tuyên bố Libya được giải phóng hoàn toàn hôm 23/10. Ảnh: AFP.

Ông Abdul-Jalil bày tỏ lòng biết ơn đối với những người đã chết trong cuộc nổi dậy chống Gadhafi, song ông không đề cập tới cái chết của viên đại tá. Trong khi đó, liên quân quốc tế do NATO chỉ huy đang gây sức ép để chính phủ lâm thời điều tra cái chết của đại tá Gadhafi. Hôm qua hai binh sĩ của chính phủ mới khẳng định Gadhafi chỉ bị thương khi họ bắt được ông ta, và ông ta vẫn đứng được.

Giới phân tích nhận định dư luận sẽ căn cứ vào cách thức xử lý cái chết của ông Gadhafi để đánh giá mức độ tuân thủ luật pháp quốc tế của chính phủ mới tại Libya. Bộ trưởng Quốc phòng Anh, ông Philip Hammond, bình luận rằng hình ảnh của Hội đồng Chuyển tiếp Quốc gia (NTC) “bị hoen ố một chút” bởi cái chết rùng rợn của cựu lãnh đạo Libya. Ông và Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton đều nói một cuộc điều tra độc lập và toàn diện về nguyên nhân khiến Gadhafi mất mạng là việc cần thiết.

Theo VNExpress

Cái chết của Gadhafi tránh được một phiên tòa khó xử

Việc ông Gadhafi chết và nguyên nhân có vẻ như là do bị thương khi Sirte sụp đổ đồng nghĩa với việc tránh được một phiên tòa dai dẳng và phức tạp, có thể gây chia rẽ Libya và làm chính phủ phương Tây, các công ty dầu mỏ mất mặt.

Nếu ông Gadhafi còn sống và bị đưa ra xét xử, giới phân tích cho rằng phiên tòa có thể sẽ khiến Libya bị chia rẽ và chính phủ phương Tây mất mặt.

Giới chức Hội đồng chuyển tiếp quốc gia (NTC) cho biết cựu lãnh đạo Libya Gadhafi chết do bị trúng đạn sau khi bị bắt. Nếu ông còn sống, chắc chắn sẽ có một cuộc tranh luận gay gắt, như liệu ông sẽ được xét xử ở Libya hay bị dẫn độ tới Tòa án hình sự quốc tế, cơ quan đã phát lệnh bắt giữ ông cùng với người con trai lớn nhất của ông và người đứng đầu cơ quan tình báo hồi đầu năm nay.

Bất kỳ phiên tòa nào cũng có thể trao cho ông Gadhafi cơ hội để chế giễu các nhà lãnh đạo mới của Libya và các cường quốc phương Tây, cũng như khả năng làm bẽ mặt họ đối với những vấn đề họ muốn quên hơn. Bởi khi Libya thoát khỏi sự cô lập của quốc tế trong một thập niên qua, các công ty dầu mỏ quốc tế đã ký nhiều thỏa thuận trị giá hàng tỷ đô la. Truyền thông quốc tế sẽ "nhảy bổ" vào bất kỳ chi tiết "đắt" nào về cách thức "tán tỉnh" ông Gadhafi của phương Tây, giúp ông có hàng tỷ đô la và xây dựng lại ngành công nghiệp dầu mỏ của ông. Nhiều công ty lớn đã ký hợp đồng với Tripoli, trong đó có ENI của Italia, Total của Pháp và BP của Anh, cùng nhiều công ty khác nữa.

Nhưng theo các nhà phân tích, điều tồi tệ nhất đối với chính phủ chuyển tiếp và NATO là để cho ông Gadhafi trốn thoát được, có thể là biến mất ở trong sa mạc Sahara để thành lập nhóm chiến binh mới và làm bất ổn Libya cũng như các nước láng giềng.

Vì vậy mà "cái chết có ý nghĩa biểu tượng rất lớn", Alan Fraser, nhà phân tích Trung Đông đánh giá. "Nó giúp cho NTC tiến lên. Nếu Gadhafi bị giết thay vì bị bắt, sẽ tránh được một phiên tòa kéo dài, có thể sẽ gây chia rẽ và làm lộ tẩy nhiều bí mật rắc rối".

Tuy nhiên, các nhóm nhân quyền vẫn luôn cho rằng điều quan trọng đối với cựu lãnh đạo Libya là bị đem ra xét xử và đây là cơ hội cho chính phủ mới chứng tỏ sự minh bạch của mình.

"Kết quả phức tạp"

Song giới phê bình đã phàn nàn về nhiều phiên tòa xét xử tội phạm chiến tranh do quốc tế cũng như địa phương tổ chức đôi khi mất quá nhiều thời gian, dìm chết những vấn đề mang tính pháp lý hoặc thậm chí là trôi dạt theo hướng trở thành những phiên tòa trình diễn. Các cựu lãnh đạo như Saddam Hussein hay Slobodan Milosevi thường từ chối thừa nhận tính pháp lý của phiên tòa hoặc dùng phiên tòa để làm bẽ mặt những người bắt họ.

Cựu lãnh đạo Libya cũng có thể tận dụng phiên tòa để khơi lại những vết thương chính trị cũ và gây ra càng nhiều tổn thất về chính trị mới càng tốt.

"Cái chết của Đại tá Gadhafi là một sự kiện khá phức tạp đối với giới lãnh đạo mới của Libya", Daniel Korski, quan chức cấp cao của Hội đồng ngoại giao châu Âu, người ủng hộ cuộc can thiệp của NATO cho hay.

"Họ tránh được một kịch bản pháp lý dài dằng dặc, có thể là cơ hội để tập hợp sự ủng hộ đối với cựu lãnh đạo. Tuy nhiên, cái chết của ông cũng đánh mất của chính phủ mới cơ hội chứng tỏ họ tốt hơn chính quyền cũ...Cái chết của ông, trong hoàn cảnh bạo lực, cũng có nguy cơ tạo ra một số nhân vật tử vì đạo".

Song nguy cơ không hoàn toàn biến mất. Một số con trai của ông Gadhafi vẫn chưa bị bắt và có khả năng sẽ phải hầu tòa.

Lựa chọn hấp dẫn

Nếu NTC muốn xét xử ông Gadhafi ở trong nước, họ sẽ phải nhanh chóng xây dựng toàn bộ một hệ thống luật để có thể xét xử được. Libya dưới thời ông Gadhafi được cho là có hạ tầng pháp lý thiếu tin cậy.

Với Osama bin Laden bị giết trong một cuộc đột kích của lực lượng đặc nhiệm Mỹ hồi đầu năm nay và các thủ lĩnh al-Qaeda, Taliban cũng bị tấn công ngày càng nhiều trong các cuộc không kích bằng máy bay không người lái, một số lo ngại các cuộc ám sát hay "vô tình" giêt kẻ thù, chứ không phải những phiên tòa lộn xộn, nhà tù khét tiếng như Quantanamo, đã trở thành một lựa chọn quá hấp dẫn.

"Khi nói sẽ tốt hơn cho mọi người nếu ông ấy bị giết chứ không phải bị bắt giữ nghĩa là cách tiếp cận bằng pháp lý có nhược điểm", Rosemary Hollis, người đứng đầu chương trình nghiên cứu Trung Đông tại Đại học thành phố London cho hay. "Thật khó khăn khi phải xem đó là điều tốt."

Một số nhà phân tích khác cảnh báo cái chết của ông Gadhafi chưa thể là dấu chấm hết cho những bất ổn ở Libya.

"Nếu bạn nhìn vào Iraq, bắt giữ Saddam Hussein đã không ngăn được các cuộc nổi dậy", Anthony Skinner, giám đốc về Trung Đông của công ty tư vấn Maplecroft cho hay. "Họ là hai nước rất khác nhau, nhưng Libya cũng có lịch sử chia rẽ sắc tộc và dù điều gì xảy ra đi chăng nữa, thì vẫn có rất nhiều vấn đề cần phải giải quyết".

Theo Dân Trí

Libya hoãn chôn 'bí mật' Gadhafi Chính phủ mới của Libya hoãn kế hoạch "bí mật" chôn cất ông Moammar Gadhafi, và vẫn tranh cãi liệu có chôn cất hay làm gì với thi thể của cựu đại tá. Ông Moammar Gadhafi. Ảnh: AFP Sky News dẫn lời Bộ trưởng Dầu mỏ Ali Tarhouni của chính quyền NTC cho hay việc trì hoãn chôn cất Gadhafi là vì các...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Nội bộ Mỹ mâu thuẫn về Ukraine?08:24

Ông Trump 'ra tay' trước khi nhậm chức09:28

Nga liên lạc với 'lực lượng mạnh nhất' ở Syria14:18

Trăn khổng lồ xuất hiện trên đường ngập nước sau trận mưa lớn08:31

Triều Tiên lần đầu lên tiếng về vụ thiết quân luật Hàn Quốc09:01

Nga phóng gần 300 tên lửa và UAV, Ukraine điều F-16 ứng phó?08:24

Tổng thống Putin: Nga sẵn sàng cho một cuộc 'đấu tên lửa' với Mỹ08:11

Chính phủ mới Syria muốn Nga 'xem xét lại' hiện diện quân sự08:31

Mỹ cảnh báo khả năng Nga công nhận chương trình hạt nhân Triều Tiên15:14

Chồng tổ chức hiếp dâm tập thể đối với vợ, lãnh án 20 năm tù09:18

2024 sẽ trở thành năm nóng nhất lịch sử00:53

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Albania 'cấm cửa' TikTok ít nhất 1 năm

21:08:36 22/12/2024

Một số quốc gia đã bắt đầu thảo luận các biện pháp ngăn chặn TikTok trong khuôn khổ cuộc tranh luận rộng hơn về ảnh hưởng của phương tiện truyền thông xã hội đối với các nhóm dễ bị tổn thương, chẳng hạn như trẻ em và thanh thiếu niên.

Australia: Cháy rừng vượt kiểm soát đang hoành hành ở bang Victoria

21:02:11 22/12/2024

Giới chức Australia đã cảnh báo nguy cơ cháy rừng cao vào mùa Hè năm nay tại nước này sau nhiều mùa yên bình. Trước đó, đám cháy Mùa Hè đen năm 2019-2020 đã hủy hoại khu vực có diện tích bằng Thổ Nhĩ Kỳ và cướp đi sinh mạng của 33 người...

Hợp tác quốc phòng - Trụ cột trong quan hệ Đối tác Chiến lược tăng cường Việt Nam và Thái Lan

20:45:14 22/12/2024

Về hợp tác giữa Việt Nam và Thái Lan trong các cơ chế đa phương, Đại tá Phó Triệu Cường nhấn mạnh Quân đội Nhân dân Việt Nam và Quân đội Hoàng gia Thái Lan luôn hợp tác chặt chẽ với nhau trong khuôn khổ các cơ chế hợp tác đa phương.

Vanuatu lại hứng chịu trận động đất mới

20:29:02 22/12/2024

Ngoài việc làm gián đoạn thông tin liên lạc, trận động đất đầu tiên còn làm hỏng nguồn cấp nước và gây ngưng trệ hoạt động tại cảng vận chuyển chính của thủ đô.

Nguyên tố hoá học có thể giúp Mỹ chấm dứt sự phụ thuộc vào pin Trung Quốc

20:24:48 22/12/2024

Không giống như lithium, natri dễ dàng tiếp cận ở mọi nơi. Đặc biệt, với 92% trữ lượng tro soda toàn cầu, Mỹ được ví như Saudi Arabia trong lĩnh vực này.

Lễ Kỷ niệm 80 năm thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam tại thành phố Pyatigorsk, LB Nga

20:16:37 22/12/2024

Cộng đồng người Việt Nam tại Pyatigorsk hiện là một cộng đồng khá đông đảo tại LB Nga với khoảng 700 người, luôn lạc quan hướng về Tổ quốc và ủng hộ những chủ trương chính sách của Đảng và nhà nước ta.

Gazprom tiếp tục vận chuyển hơn 42 triệu m3 khí đốt qua Ukraine

19:39:38 22/12/2024

Tuyên bố của Gazprom nêu rõ, lượng khí đốt nói trên tương đương lượng vận chuyển khí đốt đã được công ty này thực hiện một ngày trước.

Ukraine đối mặt với những quyết định khó khăn do thiếu hụt nhân lực nghiêm trọng

18:17:40 22/12/2024

Trong bối cảnh cuộc xung đột với Nga đang tiến gần dấu mốc 3 năm và chờ đợi Tổng thống đắc cử Donald Trump tiếp quản Nhà Trắng trong lo lắng, tình trạng thiếu hụt nhân sự trầm trọng ở tiền tuyến đặt ra tình thế tiến thoái lưỡng nan cho ...

Kiện chồng ra tòa vì cưng mèo hơn vợ, người phụ nữ nhận kết quả bất ngờ

17:47:47 22/12/2024

Thẩm phán M. Nagaprasanna nhận thấy không có cáo buộc cụ thể nào về hành vi tàn ác hoặc quấy rối được đưa ra trong đơn khiếu nại. Thay vào đó, nguyên đơn tập trung vào việc người chồng chăm sóc con mèo nhiều hơn cô.

Trạm kiểm soát biên phòng ở Pakistan bị tấn công, 16 binh sĩ thiệt mạng

17:45:07 22/12/2024

Pakistan đang phải vật lộn với tình trạng bạo lực gia tăng ở các khu vực biên giới phía Tây kể từ khi lực lượng Taliban trở lại nắm quyền ở Afghanistan vào năm 2021.

Hàn Quốc: Bắt giữ Tư lệnh Tình báo quốc phòng liên quan đến thiết quân luật

13:32:52 22/12/2024

Trong cuộc chất vấn tại Quốc hội trước đó, ông Moon Sang Ho nói rằng chỉ biết về tuyên bố thiết quân luật thông qua bài phát biểu trên truyền hình của Tổng thống Yoon Suk Yeol.

Vụ lao xe tại Đức: Giới chức nhận định vụ tấn công có chủ đích

13:30:52 22/12/2024

Đây không phải là lần đầu tiên một vụ tấn công tại chợ Giáng sinh ở Đức gây chấn động thế giới. Thảm kịch năm 2016 tại Berlin, nơi một chiếc xe tải lao vào đám đông, khiến 12 người thiệt mạng, vẫn còn in đậm trong ký ức của người dân Đứ...