LHQ dự báo thời tiết năm nay còn nóng hơn, trái đất ‘đang bên bờ vực’
Cơ quan khí hậu Liên Hiệp Quốc dự báo năm 2024 sẽ phá vỡ kỷ lục nắng nóng của năm 2023, đẩy trái đất đến ‘bờ vực’.
Người dân tại vùng Bulawayo ở Zimbabwe lấy nước giếng giữa nắng nóng và hạn hán đang hoành hành. ẢnhREUTERS
Hãng AFP ngày 19.3 dẫn dự báo của Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) thuộc Liên Hiệp Quốc cho rằng năm nay có khả năng cao sẽ nắng nóng nghiêm trọng hơn cả năm 2023 và tiếp tục phá vỡ các kỷ lục về nhiệt độ.
“Khả năng cao năm 2024 sẽ lại phá kỷ lục của năm 2023″, theo quan chức WMO Omar Baddour phát biểu tại cuộc họp báo giới thiệu báo cáo thường niên về khí hậu toàn cầu của tổ chức này.
Nhiệt độ trên toàn cầu phá vỡ kỷ lục vào năm ngoái, trong bối cảnh các đợt sóng nhiệt hoành hành trên các đại dương và những con sông băng bị mất lượng băng chưa từng thấy. Báo cáo xác nhận dữ liệu sơ bộ về việc năm 2023 là năm nóng nhất từng được ghi nhận.
Làm việc ở đường băng Tân Sơn Nhất: Hàng chục năm tập quen với cái nóng 50 độ C
Trái đất kêu cứu
Năm 2023 cũng là một phần của thập niên nóng kỷ lục, với nhiệt độ cao hơn còn tiếp diễn. Bình luận về báo cáo, Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres nói rằng điều đó cho thấy “một hành tinh trên bờ vực”.
“Trái đất đang đưa ra lời kêu cứu”, ông cảnh báo và chỉ ra rằng “ô nhiễm nhiên liệu hóa thạch đang khiến khí hậu hỗn loạn và những thay đổi đang tăng tốc”.
WMO cho biết nhiệt độ trung bình gần bề mặt trong năm ngoái cao hơn 1,45 độ C so với mức tiền công nghiệp – gần đến mức nguy hiểm với ngưỡng quan trọng 1,5 độ mà các quốc gia đã đồng ý tránh vượt qua trong hiệp định khí hậu Paris 2015.
“Giờ đây tôi đang phát cảnh báo đỏ về tình trạng khí hậu”, theo Tổng thư ký WMO Celeste Saulo. Bà nhấn mạnh rằng biến đổi khí hậu không chỉ là về nhiệt độ nóng bức hơn.
“Những gì chúng ta chứng kiến vào năm 2023, đặc biệt là với sự ấm lên chưa từng có của đại dương, sự rút lui của sông băng và sự mất băng ở biển Nam Cực, là nguyên nhân gây ra mối lo ngại đặc biệt”, bà phát biểu.
Người dân Brazil tắm biển giải nhiệt tại Rio de Janeiro hôm 17.3. Ảnh REUTERS
Vào cuối năm 2023, hơn 90% đại dương đã trải qua tình trạng nắng nóng vào một thời điểm nào đó trong năm, WMO cho biết. Các đợt nắng nóng ở biển thường xuyên và dữ dội hơn sẽ có tác động tiêu cực sâu sắc đến hệ sinh thái biển và các rạn san hô.
Đồng thời, tổ chức này cảnh báo rằng các sông băng quan trọng trên toàn thế giới phải hứng chịu lượng băng bị mất lớn nhất kể từ khi bắt đầu ghi nhận vào năm 1950.
Mất an ninh lương thực
Báo cáo nhấn mạnh rằng những thay đổi khí hậu mạnh mẽ đang gây thiệt hại nặng nề trên toàn thế giới, gây ra các hiện tượng thời tiết cực đoan, lũ lụt và hạn hán, di dời và dẫn đến mất đa dạng sinh học cũng như mất an ninh lương thực.
WMO chỉ ra rằng số người mất an ninh lương thực trầm trọng trên toàn thế giới đã tăng hơn gấp đôi, từ 149 triệu người trước đại dịch Covid-19 lên 333 triệu vào cuối năm 2023.
Tuy nhiên, tổ chức này đã nêu bật một “tia hy vọng” là sự gia tăng sản xuất năng lượng tái tạo. Năm ngoái, công suất sản xuất năng lượng tái tạo – chủ yếu từ năng lượng mặt trời, gió và thủy điện – đã tăng gần 50% kể từ năm 2022.
Ông Guterres nhấn mạnh vẫn còn thời gian để ngăn chặn một cuộc khủng hoảng kéo dài. Theo ông, thế giới vẫn có cơ hội giữ mức tăng nhiệt độ lâu dài của hành tinh dưới ngưỡng 1,5 độ C và “tránh được tình trạng hỗn loạn khí hậu tồi tệ nhất” và mọi người đều biết phải làm gì.
WMO 'báo động đỏ' về khí hậu toàn cầu
Theo phóng viên TTXVN tại Geneva, ngày 19/3, Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) cho biết mọi kỷ lục lớn về khí hậu toàn cầu đã bị phá vỡ vào năm ngoái, đồng thời bày tỏ mối quan ngại đặc biệt về nhiệt độ đại dương và tình trạng băng tan.
Băng trôi tại Vịnh Chiriguano ở Nam Cực. Ảnh: AFP/TTXVN
Báo cáo thường niên Tình trạng Khí hậu Toàn cầu của WMO cho thấy nhiệt độ trung bình của Trái Đất đã lên tới mức cao nhất trong 174 năm, cao hơn 1,45 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp. Báo cáo cũng chỉ ra rằng nhiệt độ đại dương cũng ở mức ấm nhất trong 65 năm, gây hại cho nhiều hệ sinh thái biển.
Trong báo cáo, Tổng Thư ký WMO Celeste Saulo nhấn mạnh đến "cảnh báo đỏ". Ông nói: "Những gì chúng ta chứng kiến vào năm 2023, đặc biệt là sự ấm lên chưa từng thấy của đại dương, sự biến mất của các dòng sông băng và băng tan ở biển Nam Cực, là các nguyên nhân gây ra mối lo ngại đặc biệt này".
Biến đổi khí hậu, do hoạt động đốt nhiên liệu hóa thạch cùng với sự xuất hiện của tình trạng khí hậu El Nino, đã "xô đổ" nhiều kỷ lục trên thế giới trong năm ngoái. Các nhà khoa học cảnh báo năm 2024 có thể còn tồi tệ hơn, với hiện tượng El Nino làm tăng nhiệt độ trong những tháng đầu tiên của năm nay.
Ngoài ra, báo cáo mới của WMO cũng cho thấy lượng băng ở Nam Cực sụt giảm mạnh, thấp hơn kỷ lục trước đó tới 1 triệu km2. Xu hướng này kết hợp với quá trình nóng lên của đại dương làm tăng hơn gấp đôi tốc độ mực nước biển dâng trong thập kỷ qua, so với giai đoạn 1993-2002.
Báo cáo cũng cho biết nhiệt độ đại dương ghi nhận ở khu vực Bắc Đại Tây Dương cao hơn mức trung bình 3 độ C vào cuối năm 2023. Nhiệt độ đại dương ấm hơn ảnh hưởng đến hệ sinh thái biển và nhiều loài cá phải di cư khỏi khu vực này về phía Bắc để tìm kiếm nhiệt độ mát hơn. Người phụ trách giám sát khí hậu của WMO, ông Omar Baddour cho biết: "Khả năng cao là năm 2024 sẽ phá kỷ lục nhiệt độ của năm ngoái".
Về phần mình, bà Saulo bày tỏ hy vọng báo cáo trên sẽ giúp nâng cao nhận thức về "nhu cầu cấp thiết phải khẩn trương thực hiện các hành động vì khí hậu".
Bão mạnh tại Pháp, 6 người thiệt mạng Ngày 11/3, chính quyền Pháp cho biết đã có 6 người thiệt mạng tại nước này cuối tuần qua khi cơn bão mạnh quét qua khu vực miền Nam nước Pháp, trong khi các hoạt động cứu hộ vẫn đang tiếp tục để tìm kiếm 3 người mất tích, trong đó có 2 trẻ em. Nhà cửa bị tàn phá do bão tại...