LHQ có nhiều ý tưởng để đưa ngũ cốc Ukraine và Nga đến thế giới

Liên hợp quốc (LHQ) ngày 18/7 cho biết có “một số ý tưởng đang được đưa ra” để giúp vận chuyển ngũ cốc và phân bón của Ukraine cùng Nga ra thị trường toàn cầu sau khi Moskva rút khỏi thỏa thuận Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen.

Tàu chở ngũ cốc di chuyển dọc Eo biển Bosphorus ngày 3/8/2022. Ảnh: AFP/ TTXVN

Tháng 7/2022, LHQ và Thổ Nhĩ Kỳ đã đứng ra làm trung gian cho Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen nhằm giúp giải quyết cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu ngày càng trầm trọng do tình hình xung đột giữa Nga và Ukraine – hai nước xuất khẩu ngũ cốc hàng đầu thế giới. Đến ngày 17/7 vừa qua, Nga đã từ chối gia hạn thỏa thuận này.

Việc Nga rút khỏi Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen cũng chấm dứt hiệp ước giữa LHQ và Moskva trong đó giới chức LHQ đồng ý hỗ trợ thực phẩm và phân bón xuất khẩu của Nga tiếp cận thị trường thế giới.

Tuy nhiên, người phát ngôn LHQ Stephane Dujarric vừa qua cho biết Tổng thư ký Antonio Guterres “sẽ tiếp tục khám phá tất cả các con đường có thể để đảm bảo rằng ngũ cốc Ukraine, ngũ cốc Nga và phân bón Nga được đưa ra thị trường toàn cầu”.

Ông Stephane Dujarric đồng thời xác nhận với các phóng viên rằng “có một số ý tưởng đang được đưa ra” nhưng người phát ngôn này không tiết lộ thêm chi tiết.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba nhấn mạnh cần phải tìm ra một giải pháp thay thế cho thỏa thuận ngũ cốc ở Biển Đen và “hiện đang có những cuộc thảo luận rất tích cực”.

Cùng ngày 18/7, Liên minh châu Âu (EU) xác nhận họ đang tìm cách vận chuyển thêm ngũ cốc của Ukraine thông qua đường bộ và đường sắt. Mặc dù đánh giá cao những nỗ lực của EU, nhưng Ngoại trưởng Kuleba nhận định xuất khẩu của Ukraine qua châu Âu sẽ không thể “bù đắp cho việc thiếu hàng được vận chuyển từ các cảng của Ukraine trên Biển Đen”.

Theo ông Kuleba, trọng tâm của việc khôi phục các chuyến hàng ở Biển Đen là “duy trì trong khuôn khổ hiện có hoặc tạo ra một mô hình mới”.

“Phải chấp nhận rủi ro và chứng minh rằng chúng ta có thể tiếp tục mà không có Nga”, ông nói với các phóng viên ngày 18/7 trong chuyến thăm LHQ.

Trẻ em nhận bữa ăn từ thiện tại Howlwadag, phía nam thủ đô Mogadishu, Somalia. Ảnh: AFP/TTXVN

Trong một phát biểu đăng tải trên tài khoản Twitter chính thức, Chủ tịch Ủy ban Liên minh châu Phi (AU) Moussa Faki Mahamat nói rằng: “Tôi lấy làm tiếc về việc Nga rút khỏi Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen mà AU đã ủng hộ ngay từ đầu. Tôi kêu gọi các bên giải quyết mọi vấn đề để nối lại hoạt động vận chuyển ngũ cốc và phân bón một cách an toàn từ Ukraine và Nga đến những nơi cần chúng, đặc biệt là ở châu Phi”.

Nga cho biết sẵn sàng cung cấp ngũ cốc miễn phí cho các nước nghèo ở châu Phi và Điện Kremlin vào ngày 18/7 thông báo vấn đề này sẽ được thảo luận tại hội nghị thượng đỉnh Nga-Châu Phi ở St. Petersburg vào tuần tới.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cùng ngày 18/7 nói rằng nếu không có hàng xuất khẩu của Ukraine thì “thật không may, thâm hụt trên thị trường toàn cầu sẽ khá rõ ràng”. Nhà lãnh đạo Ukraine bổ sung: “Và không chỉ đối với những nước nghèo nhất. Các quốc gia khác cũng sẽ cảm nhận được điều đó, từ Libya, Ai Cập đến Bangladesh và Trung Quốc. Chúng tôi đang làm việc với các đối tác của mình để ngăn chặn điều này”.

Theo Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres, trong bối cảnh sản xuất lương thực trên thế giới bị gián đoạn bởi xung đột, biến đổi khí hậu, giá năng lượng và các yếu tố khác, những thỏa thuận như Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen đã góp phần hạ giá lương thực hơn 23% kể từ tháng 3/2022.