Lexus có gì khác biệt?

Hãy cùng BTV Autocar Vietnam dạo quanh nhà máy ôtô Toyota Kyushu (TMK) để xem quá trình “ra lò” những chiếc xe Lexus có gì khác.

Hàng trăm công việc diễn ra nhộn nhịp nhưng nhà máy lại yên tĩnh như một văn phòng

Góc này, những robot tự hành lắp ráp các chi tiết hay siết các con ốc của hệ thống khung gầm dưới sự kiểm soát của hệ thống máy tính. Góc kia, các kỹ sư lắp các tổ hợp dây điện của toàn bộ hệ thống điều khiển trên bảng táp-lô. Phía khác của dây chuyền, từng tấm kính lái được di chuyển nhẹ nhàng nhờ những cánh tay rô-bốt hút chân không, rồi được đặt vào khung kính với độ chính xác gần như tuyệt đối. Hàng trăm công đoạn trong quy trình cho ra đời một chiếc xe, nhưng tất cả lại diễn ra với không khí tĩnh lặng đến khó tả.

Các chuyên gia điều hành tại TMK cho rằng một không gian sạch sẽ và yên tĩnh sẽ khiến cho những người kỹ thuật viên cảm thấy thư thái hơn trong quá trình làm việc, nâng cao hiệu quả cũng như chất lượng công việc. Ngược lại, ở nhiều bộ phận, mỗi kỹ thuật viên sẽ phải trải qua một bài kiểm tra ngắn vào đầu giờ mỗi ngày để đánh giá sự tỉnh táo cũng như trạng thái tâm lý, và nếu không qua được bài kiểm tra thì họ sẽ không được làm việc trong ngày hôm đó.

Sơn xe hoàn thiện được tiến hành chậm rãi bằng phương pháp thủ công

Hãy tưởng tượng ngay cả khi dây chuyền sản xuất vận hành hoàn hảo, nhưng bạn có cảm thấy yên tâm và thỏa mãn một cách tuyệt đối về chiếc xe tiền tỷ của mình khi biết rằng một trong số các kỹ thuật viên bị say xỉn do buổi nhậu tối hôm trước hay buồn phiền, bực tức vì một câu chuyện cá nhân nào đó? Lexus đã thấu hiểu thấu tâm lý khách hàng sâu sắc đến mức như vậy.

Tuy nhiên, đó mới chỉ là câu chuyện khởi đầu cho vô vàn những điều lý thú tại TMK.

Một trong những câu chuyện nổi tiếng nhất về TMK là kiểm tra sự thận trọng, khéo léo, tỉ mỉ và chính xác của các kỹ thuật viên. Họ được yêu cầu gấp một con mèo origami bằng 1 tay, chỉ với 1 miếng giấy vuông. Việc sử dụng mu bàn tay và các ngón tay yêu cầu rất nhiều kỹ năng để đảm bảo sự nhẹ nhàng và chính xác. Chỉ những người có thể hoàn thành việc này trong vòng 90 giây hoặc nhanh hơn mới được chọn làm kỹ thuật viên.

Kiểm tra mức độ hoàn thiện là khâu mà máy móc không thể thay thế con người

Khác biệt từ khâu sơn xe

Không giống như dây chuyền sơn của các loại xe thông thường, với các công đoạn được tiến hành tự động theo lô số lượng lớn, quá trình sơn xe của Lexus có thể sơn từng chiếc một theo yêu cầu của khách hàng, với các màu sơn khác nhau trên cùng một rô-bốt phun sơn. Nhiều người có thể sẽ đặt câu hỏi liệu điều đó có làm cho các màu khác nhau bị ảnh hưởng do bụi sơn trong phòng bám vào. Câu trả lời nằm ở hệ thống hút và xử lý bụi sơn được thiết kế đặc biệt và lớp phủ có màu trắng bên ngoài các rô-bốt.

Sự linh hoạt về màu sắc trong khi sơn giúp nhà máy có thể phản ứng tức thì với các yêu cầu riêng hay đơn hàng riêng của khách. Tuy nhiên, trả lời câu hỏi của Autocar Vietnam, đại diện lãnh đạo nhà máy cho biết rằng hiện nay Lexus mới chỉ đáp ứng các yêu cầu theo danh mục bảng màu được cung cấp, chứ chưa thể đáp ứng theo ý muốn riêng của từng khách hàng.

Mỗi đầu phun có thể sơn nhiều màu khác nhau theo yêu cầu khách hàng

Cũng giống như quá trình sơn ở nhiều nhà máy sản xuất ôtô hiện đại khác, thân vỏ xe sau khi được chuyển từ dây chuyền hàn, sẽ qua công đoạn rửa bằng dầu để loại bỏ các vết bẩn. Sau đó, thân vỏ xe được nhúng vào trong bể sơn tĩnh điện, sơn chống gỉ mọi ngóc ngách của xe. Phía dưới sàn xe lại được thực hiện thêm các thao tác chống gỉ, để ngăn thấm nước đối với các mắt nối giữa các kim loại, một lớp sơn sealer được phủ thêm. Tiếp theo là sơn phía trong và sơn bề mặt.

Sau đó, công đoạn đặc biệt mà chỉ có ở Lexus là mài bóng bề mặt, là công đoạn hoàn toàn thủ công, làm cho thân xe bóng mượt trước khi được sơn hoàn thiện do con người và rôbot cùng thực hiện theo màu do khách hàng đặt. Cuối cùng là lớp sơn bóng để tạo cảm giác bóng mượt và sâu.

Thay vì sử dụng hệ thống bắt vít và ốc bằng khí nén, Kyushu sử dụng thiết bị chạy điện, với lực siết được kiểm soát bằng máy tính, yên tĩnh hơn nhưng lại chính xác hơn

Ở TMK, quá trình sơn do các rô-bốt thực hiện diễn ra rất chậm rãi hơn so với tốc độ sơn thông thường. Bộ phận đầu phun của robot hoạt động 30.000 vòng quay, thay vì 20.000 vòng thông thường, phun ra các hạt cực kì nhỏ. Vòi phun cũng được điều chỉnh với khoảng cách hợp lý để tạo lớp sơn mịn và đều, đồng thời không gây nhỏ giọt. Phía trong xe, ngay cả phía trong nơi khách hàng thường ít khi thấy, cũng được phủ lớp sơn bóng giống như bên ngoài.

Công đoạn cuối cùng của dây chuyền sơn khiến nhiều người không khỏi bất ngờ là thao tác kiểm tra RGB. Kiểm tra RGB là việc kiểm tra đặc biệt, các kĩ sư sẽ chiếu ánh sáng màu đỏ, xanh lá cây, xanh nước biển tùy theo màu xe, để phát hiện những vết xước hay các hạt bụi rất nhỏ mà quá trình kiểm tra thông thường không phát hiện ra.

Khoang ráp động cơ luôn là khu vực được cách ly đặc biệt, tuyệt đối không bụi

Nhờ có công nghệ sơn tân tiến cùng sự tỉ mỉ của con người, những mẫu xe Lexus có nước sơn sáng bóng lấp lánh khi ánh sáng chiếu vào, và độ sâu của màu sẽ tăng lên khi ánh sáng chiếu vào giảm bớt. Tùy thời gian và địa điểm đi xe, diện mạo của xe cũng thay đổi theo và đó là điều mà khiến khách hàng không cảm thấy nhàm chán về màu xe của mình.

Khác biệt từ khâu lắp ráp

Khung gầm xe là khu vực có nhiều chi tiết quan trọng liên quan đến quá trình vận hành xe, như hệ thống giảm xóc, các thanh giằng, liên kết, hệ thống phanh, hệ thống lái… Điều quan trọng là ở chỗ tất cả các chi tiết của từng hệ thống đơn lẻ đều có liên hệ mật thiết với nhau, đồng thời ảnh hưởng hay tác động với các hệ thống khác.

Để chiếc xe vận hành tốt nhất, các hệ thống phải được lắp ráp đồng đều với độ chính xác rất cao. Đơn cử như để phanh hoạt động hiệu quả nhất thì lực phanh ở các bánh trên cùng một trục phải đồng đều nhau. Hay để thân xe cân bằng trên mọi địa hình thì khả năng hấp thụ các cú xóc ở các bánh phải đồng đều nhau.

Tiêu chuẩn số một của mỗi kỹ thuật viên là đôi tay khéo léo

Không giống như một nhà máy sản xuất ôtô truyền thống, TMK sử dụng toàn bộ hệ thống siết ốc bằng điện. Hệ thống siết ốc này được kết nối với máy tính, không chỉ giúp phán đoán, điều chỉnh lực siết một cách tự động, mà còn giúp lưu trữ các dữ liệu của từng chiếc xe về các thông tin như đã lắp chiếc ốc nào, bao giờ, siết lực bao nhiêu,… Việc lưu giữ các số liệu sẽ giúp TMK trong việc phân tích, tìm hiểu nguyên nhân nếu có sự cố xảy ra trong quá trình sử dụng xe.

Bên cạnh đó, việc áp dụng hệ thống siết ốc bằng điện cũng tạo nên không khí sản xuất yên tĩnh hơn rất nhiều so với hệ thống siết bằng khí nén. Nếu sử dụng dụng cụ hoạt động bằng khí nén, dây chuyền lắp ráp động cơ ô tô giống như một “rừng âm thanh”, thì việc sử dụng hệ thống chạy điện giúp nhà máy yên tĩnh như một văn phòng, giúp các kỹ thuật viên tập trung thao tác hơn.

Trước khi rời khỏi dây chuyền, xe được kiểm tra phát hiện những vết xước hay những hạt bụi sơn dù là nhỏ nhất

Nhà máy yên tĩnh cũng giúp các kỹ sư nghe rõ hơn những tiếng động lạ của máy móc, hay cả tiếng “cạch” khớp vào nhau khi lắp các tổ hợp dây điện. Một phần của thao tác lắp ráp hết sức quan trọng là cần phải nghe thấy được tiếng kêu rất nhỏ của các bộ phận khớp vào nhau.

Khác biệt ở khâu kiểm tra chất lượng

1.700 hạng mục là con số khiến cho bất kỳ ai mới nghe cũng phải giật mình. Thực tế, số hạng mục cần kiểm tra trên một chiếc xe Lexus nhiều hơn từ 20 – 30% so với các hạng mục cần kiểm tra trên các dòng xe thông thường.

Mỗi kỹ thuật viên đều phải có trạng thái tâm lý tốt trong ngày làm việc

Cuối cùng, khâu kiểm tra lắp ráp chủ yếu là kiểm tra theo các qui cách lắp ráp lên chiếc xe xem có các khe hở, cong vênh, vết xước, vết bẩn hay không, kiểm tra cấu trúc tổng thể. Việc kiểm tra hoàn toàn nhờ vào cảm giác của con người, vì vậy trước khi bắt tay vào công việc, các kỹ thuật viên phải qua kiểm tra. Nếu vì lý do sức khỏe, không qua được kiểm tra thì người nhân viên sẽ không được làm công việc này trong ngày hôm đó.

Trước khi dời khỏi dây chuyền, một trong những khâu quan trọng nhất là kiểm tra góc đặt bánh xe để đảm bảo xe chạy chính xác và ổn định. TMK sử dụng công nghệ chiếu tia laser, với máy tính đo góc đặt bánh chính xác gần như tuyệt đối.

Từng khe hở giữa các chi tiết bề mặt thân xe phải đều và chính xác đến từng ly

Tổng quan về Nhà máy Ô tô Toyota Kyushu

Nhà máy Ôtô Toyota Kyushu (TMK) được thành lập vào năm 1991 tại Fukuoka, Nhật Bản và ban đầu là nhà máy sản xuất các mẫu xe Toyota. Tuy nhiên, vào năm 2005, nhà máy thành lập dây chuyền riêng chỉ dành để sản xuất các dòng xe cao cấp Lexus, và mở nhà máy Kanda để sản xuất động cơ, chủ yếu là V6. Sau đó, vào năm 2008, TMK khai trương thêm nhà máy Kokura, nơi sản xuất các phụ tùng hybrid.

Hiện nay, TMK có công suất khoảng 820 chiếc/ngày, mỗi năm là 200.000 chiếc. Rất nhiều xe được sản xuất tại TMK đã xuất khẩu ra nước ngoài, ngoài Mỹ là thị trường chính, thì TMK cũng xuất khẩu đi 70 quốc gia Á, Âu và các nước khác.

Theo Autocar