Lao màng bụng có thể bị nhầm với bụng ngoại khoa

Từ tổn thương ở phổi hoặc cơ quan gần kề như ruột, tử cung, buồng trứng…, vi khuẩn lao có thể đến màng bụng bằng đường máu hoặc đường bạch huyết để gây lao màng bụng. Bệnh có thể bị lầm với các bệnh khác trong ổ bụng…

Lao màng bụng có thể gặp ở mọi lứa tuổi, nhiều hơn là ở lứa tuổi dưới 40 và nữ giới nhiều hơn nam giới. Bệnh cảnh của lao màng bụng rất đa dạng, có thể tiến triển cấp tính hay mạn tính, có thể theo các giai đoạn: Tràn dịch ổ bụng tự do, loét bã đậu hay xơ dính, cũng có thể chỉ khu trú ở một phần nào đó của ổ bụng.

Các triệu chứng toàn thân của lao màng bụng tùy theo tiến triển và giai đoạn. Nhìn chung cũng vẫn là hội chứng nhiễm khuẩn, nhiễm độc với dấu hiệu sốt, thường là sốt nhẹ về chiều, cũng có thể sốt tới 39-40 độ C.

Ở giai đoạn xơ dính không sốt, người bệnh chán ăn, mệt mỏi, xanh xao… Các dấu hiệu chứng tỏ tổn thương ở màng bụng là: đau bụng, thường đau âm ỉ nhưng cũng có lúc đau từng cơn kèm theo là buồn nôn, ỉa chảy hoặc táo bón. Một dấu hiệu nữa là trướng bụng, bụng to dần do trong ổ bụng có dịch.

Ở giai đoạn xơ dính, ngược lại bụng lõm lòng thuyền. Có người bệnh bụng tròn và rắn như một quả bóng do xơ co kéo. Có thể xơ co kéo vào ruột làm cho ruột hẹp lại, gấp khúc dẫn đến tắc, người bệnh sẽ nhập viện với một bệnh cảnh tắc ruột…

Để chẩn đoán xác định lao màng bụng còn phải tìm vi khuẩn lao trong dịch màng bụng hay sự tăng tế bào lympho ở đó. Trong trường hợp khó khăn còn phải tiến hành chụp ổ bụng cắt lớp bằng máy điện toán (CT) hoặc soi ổ bụng để phát hiện thêm.

Lao màng bụng có thể nhầm lẫn với các bệnh khác của màng bụng và trong ổ bụng như viêm màng bụng cấp không do lao, ung thư màng bụng nguyên phát hoặc thứ phát sau các ung thư các tạng trong ổ bụng như ung thư đại tràng, ung thư dạ dày, ung thư gan… Hơn thế nữa, có trường hợp được chẩn đoán là viêm ruột thừa, đến lúc mổ ra mới biết là lao màng bụng, còn tắc ruột thì cũng nhiều ca do lao màng bụng.

Điều trị lao màng bụng phải kết hợp tốt giữa điều trị nguyên nhân, điều trị triệu chứng và chăm sóc thật tốt. Người bệnh muốn khỏi bệnh trước tiên phải sử dụng thuốc chống lao theo đúng nguyên tắc. Khi trong ổ bụng có nhiều dịch, ép lên ngực làm cho người bệnh khó thở phải chọc hút để giảm áp lực thì triệu chứng khó thở sẽ cải thiện.

Nếu người bệnh có các dấu hiệu tắc ruột như đau bụng nhiều, nôn, có dấu hiệu rắn bò… Do dính cần phải được sớm can thiệp ngoại khoa… Có thể hạn chế xơ dính màng bụng bằng hút dịch tích cực để không lắng đọng fibrin và sử dụng corticoid. Ngoài ra người bệnh còn phải được nghỉ ngơi, ăn uống đủ chất.

Theo SKDS