Lần đầu tiên ‘cân’ được quầng vật chất tối thuộc về các thiên hà cổ xưa
Một đội ngũ các nhà thiên văn học đã lần đầu tiên đo được các quầng vật chất tối đang bao bọc những siêu hố đen, còn gọi là ‘quả tim’ nằm ở trung tâm các thiên hà cổ xưa.
Mô phỏng quầng vật chất xung quanh siêu hố đen. Ảnh BERKELEY LAB
Các “quả tim” của thiên hà cổ xưa, vốn được tiếp năng lượng từ siêu hố đen, thường phóng thích ánh sáng chói lóa vượt xa lượng ánh sáng gộp lại từ các ngôi sao của những thiên hà xung quanh.
Những “quả tim” này thường phát sáng mỗi khi các siêu hố đen “ngốn ngấu” vật chất xung quanh.
Video đang HOT
Theo báo cáo mới đăng trên chuyên san The Astrophysical Journal, đội ngũ các nhà khoa học của Đại học Tokyo ( Nhật Bản) cho rằng các quầng vật chất tối bao quanh những thiên hà cổ xưa đóng vai trò “bơm” vật chất cho các siêu hố đen.
Điều này cho thấy cơ chế tiếp tế năng lượng cho các siêu hố đen đã tồn tại từ lâu, dựa trên kết quả nghiên cứu của hàng trăm đối tượng thiên hà.
“Lần đầu tiên chúng tôi đo được trọng lượng tiêu chuẩn của quầng vật chất tối đang bao bọc một siêu hố đen bên trong thiên hà cách đây khoảng 13 tỉ năm”, Space.com dẫn lời trưởng nhóm Nobunari Kashikawa, giáo sư của Đại học Tokyo.
Kết quả cho thấy quầng vật chất tối có trọng lượng nặng gấp khoảng 10 nghìn tỉ lần trọng lượng của mặt trời chúng ta.
Phát hiện mới được đ.ánh giá sẽ tạo nên ảnh hưởng đáng kể cho nỗ lực của giới khoa học nhằm tìm hiểu cách thức các thiên hà phát triển trong giai đoạn vũ trụ sơ khai, cũng như chiều hướng tiến hóa của vũ trụ.
Phát hiện những vật thể lạ ở trung tâm Dải Ngân hà
Các nhà thiên văn học đã tìm thấy 6 vật thể xoay quanh siêu hố đen Sagittarius A* ở trung tâm Dải Ngân hà, với bề ngoài và đặc điểm không hề giống với bất kỳ thứ gì trước đó.
Mô phỏng về các vật thể G xung quanh siêu hố đen. Ảnh UCLA
Giới thiên văn học đặt tên cho những vật thể "quái đản" này là G.
Hai vật thể ban đầu, gồm G1 và G2, lần đầu tiên lọt vào tầm quan sát của các nhà thiên văn học cách đây gần 2 thập niên. Bộ đôi này có quỹ đạo và tính chất kỳ lạ. Sau thời gian dài quan sát, các nhà nghiên cứu phát hiện chúng nhiều khả năng là những đám mây khí khổng lồ, trải rộng khoảng 100 đơn vị thiên văn (khoảng cách từ mặt trời đến trái đất được tính là một đơn vị thiên văn). Phạm vi của các đám mây khí gần chạm đến miệng hố đen.
Tuy nhiên, G1 và G2 lại không hành xử như các đám mây khí, mà lại giống các ngôi sao hơn, theo nhà vật lý và thiên văn học Andrea Ghez của Đại học California ở Los Angeles (UCLA) giải thích vào năm 2020, theo trang Science Alert hôm 24.6.
Chuyên gia Ghez và đồng sự đã nghiên cứu trung tâm Dải Ngân hà trong hơn 20 năm. Dựa trên dữ liệu này, đội ngũ nhà thiên văn học dẫn đầu là chuyên gia Anna Ciurlo của UCLA phát hiện thêm 4 vật thể tương tự, lần lượt là G3, G4, G5 và G6.
Nhóm 4 vật thể vừa được xác định đang di chuyển trên quỹ đạo khác với G1 và G2. Cùng nhau, các vật thể G có quỹ đạo kéo dài từ 170 đến 1.600 năm, theo báo cáo trên chuyên san Nature.
Đến nay, vẫn chưa rõ chúng là gì, và tại sao có thể tồn tại ở vùng phụ cận của siêu hố đen Sagittarius A* mà không bị "con quái vật" này nuốt chửng.
Luồng tia bí ẩn từ 8,5 tỉ năm trước đang chiếu trực diện vào trái đất Các nhà thiên văn học vừa xác định được nguồn gốc của chùm tia X cực sáng đang chiếu thẳng về hướng trái đất: đó là sản phẩm đến từ một siêu hố đen sau khi nuốt chửng một ngôi sao xấu số gần nó. Mô phỏng luồng sáng phát ra từ sự kiện siêu hố đen "ăn" sao ESO Theo báo cáo...
