Lai rai đặc sản “Vua của sa mạc” lạ mà quen
Miền Trung luôn gây nhớ thương cho du khách bởi những món đặc sản vừa lạ vừa quen.
Trong đó, nhiều người không ngớt lời ngợi ca mùi vị của kỳ nhông – loài “ vua của sa mạc”. Đến Bình Thuận hay Quảng Nam mà chưa ăn nhông nướng sẽ là điều vô cùng đáng tiếc.
Kỳ nhông thuộc loài bò sát, nhìn giống thằn lằn nhưng to và dài mình hơn. Kỳ nhông thường sống ở các sa mạc nắng nóng, đất cát ven biển nên xuất hiện nhiều ở Bình Thuận, Quảng Nam…
Với đặc tính chịu khát giỏi, sinh trưởng tốt trong môi trường khắc nghiệt và khô cằn nên từ lâu, kỳ nhông đã được mệnh danh là “vua của sa mạc”. Mỗi khi gặp nguy, nó thường chạy rất nhanh, lẩn sâu và biến mất giữa mênh mông biển cát.
Kỳ nhông được coi là “vua của sa mạc”. (Ảnh: Dân Việt)
Để khơi gợi trí tò mò của thực khách, các nhà hàng đã lấy rất nhiều tên khác nhau để đặt cho món kỳ nhông. Có nơi người ta đặt là “rồng đất”, có nơi lại gọi một cách hoành tráng hơn là “khủng long thời hiện đại”. Nhưng đa số người dân miền Trung vẫn gọi kỳ nhông bằng cái tên đơn giản: con dông, nhông hoặc dông cát.
Kỳ nhông xuất hiện quanh năm, nhưng sinh sôi và phát triển mạnh nhất vào mùa mưa (từ tháng 3 đến tháng 5 âm lịch). Khoảng 10 năm trước, nhông chủ yếu được khai thác từ tự nhiên. Nhưng hiện nay, khi nhu cầu của thực khách tăng cao, loài bò sát này đã được nuôi trong các trang trại để cung ứng cho thị trường.
Một con kỳ nhông trưởng thành có thể dài 20-30cm và nặng 4-5 kg. Người ta có thể bắt nhông bằng nhiều cách như giăng lưới, dò, thổi, đào, bẫy, chặn ngách… Dụng cụ của những thợ săn nhông rất đơn giản, chỉ cần một chiếc cuốc vác trên vai và vài nhánh dương liễu để săn đường đi của nhông.
Kỳ nhông thường đào hang sâu trong cát. (Ảnh: Dân Việt)
Video đang HOT
Nhông thường đi kiếm ăn buổi sáng, trở về hang vào buổi chiều và ẩn nấp cho đến sáng sớm hôm sau. Nắm bắt được chu kỳ này, thợ bắt nhông chỉ đi săn từ buổi chiều cho đến tối.
Khi phát hiện hang nhông, người thợ săn bắt đầu cuốc những nhát đầu tiên để tìm ngách đi. Sau khi thấy ngách, họ sẽ đưa nhánh dương liễu luồn theo để khỏi bị mất dấu. Đào đến đâu thì luồn cây đến đó, cho đến tận nơi ẩn nấp của nhông rồi thò tay vào hang để bắt.
Song song với việc đào, nhiều thợ săn còn chọn việc làm bẫy để săn nhông. Chiếc bẫy đơn giản là 1 ống nhựa tròn, ngắn vừa để con nhông chui lọt và được cắm chắc chắn tại hang nhông. Chốt tre được gắn vào ống nhựa bởi sợi dây cước mỏng. Khi phát hiện ra hang nhông, chỉ cần đặt bẫy ngay miệng hang là xong. Nhông no mồi tìm về hang sẽ dễ dàng mắc chốt, cung bật, lập tức vòng dây thắt chặt, buộc lấy thân nhông. Người đi bắt chỉ cần đợi đến sáng hay gần trưa hôm sau để đi lấy bẫy.
Nhờ hương vị thơm ngon đặc biệt, từ lâu kỳ nhông đã là đặc sản nổi tiếng của miền Trung. Thịt nhông trắng như thịt gà nhưng thớ thịt săn, thơm và ngọt hơn, xương mềm như sụn, nhai sần sật. Kỳ nhông có thể làm thành nhiều món ngon như nướng, xào sả ớt, gỏi, cháo kỳ nhông, chả kỳ nhông, … Mỗi món đều có hương vị đặc trưng, sức hấp dẫn riêng nhưng được ưa chuộng nhất vẫn là món kỳ nhông nướng.
Tất cả những người đã từng thưởng thức qua món thịt kỳ nhông đều nhận xét là “đáng đồng t.iền bát gạo”. (Ảnh: Internet)
Nhông nướng là món dễ chế biến, đồng thời có hương vị dễ thưởng thức hơn cả. Người chế biến phải chọn những con nhông mập, chắc thịt, nặng từ 300gr trở lên thì thịt có độ dai vừa và ngọt. Chọn được con nào, người thợ sẽ nhanh chóng bẻ gãy xương lưng để nhông không chạy, không giãy được nữa.
Sau vài bước sơ chế, nhông sẽ được ướp cùng các loại gia vị: muối, tiêu, hành sả băm nhuyễn, nước mắm ngon của địa phương. Tùy theo độ to nhỏ của con nhông mà người ta sẽ tẩm ướp thịt cho ngấm gia vị rồi mới đem nướng vỉ.
Nhông ngon nhất, hấp dẫn nhất khi được nướng trên bếp than hồng. Khi thịt chín dần, mùi thơm phức ngày càng đậm đà lan tỏa trong không gian sẽ đ.ánh thức vị giác và cơn thèm ăn của mỗi người.
Cắn một miếng thịt nhông thơm lừng, thực khách sẽ cảm nhận được độ mềm mà chắc của thớ thịt, vị ngọt đượm lan tỏa dần trong khoang miệng. Đây cũng là món khoái khẩu của dân nhậu mỗi khi khề khà bên bạn bè cùng chén rượu nồng.
Gỏi nhông cũng là món ăn được du khách ưa chuộng không kém nhông nướng. Để làm gỏi, nhông được bằm nhỏ, xào chín và trộn với cóc hoặc xoài xắt chỉ, rau thơm, nước mắm pha và đặc biệt phải có lá xào nhông – một thứ lá trông giống lá chùm ruột non, có mùi thơm thoảng vị chát. Gỏi nhông ăn kèm bánh tráng nướng vàng rụm, xúc mãi không chán.
Các món ăn từ dông đều rất hấp dẫn. (Ảnh: Internet)
Chả nhông cũng dùng thịt nhông bằm nhuyễn rồi giã cùng nhiều loại gia vị như: ớt, hành, tiêu, tỏi, mỡ, dầu ăn. Sau đó, người ta còn trộn thêm một ít nấm mèo và bách thảo đã cắt nhỏ, dùng bánh tráng mỏng cuốn hỗn hợp này thành nhiều cuốn bằng ngón tay rồi bỏ vào chảo dầu chiên giòn. Chả nhông dùng làm mồi nhậu ngon mà làm món đưa cơm cũng vô cùng hợp lý.
Sau cuộc rượu, người sành ăn còn muốn húp chén cháo nhông nóng hổi. Trước khi nấu cháo, thịt nhông cũng được xào qua với dầu ăn rồi đun sôi. Gạo để nấu cháo cũng phải chọn loại gạo thơm, ngâm sơ với nước lã rồi đổ vào nồi nước thịt sôi, nêm mắm muối, mì chính, hành tiêu cho vừa vặn là đã có nồi cháo ngon lành.
Thịt nhông được yêu thích không chỉ bởi độ thơm ngon đặc biệt mà còn có tác dụng chữa bệnh. Trong Đông y, thịt nhông được dùng để giảm đau, kích thích tiêu hóa, tiêu độc, làm khô vết thương, chữa thấp khớp, suy dinh dưỡng, kém ăn ở trẻ.
Theo những người làm thuốc, sở dĩ thịt nhông có thể chữa nhiều bệnh do nó sống trong tự nhiên và hay tìm ăn chồi non của nhiều loại cây thuốc.
Theo Dân trí
Mê mẩn với đặc sản “gà cái bang” miền Tây
Nếu đã từng thưởng thức "gà cái bang", chắc chắn thực khách sẽ chẳng thể nào quên được hương vị dân dã, thôn quê thấm đẫm trong từng thớ thịt.
Món ăn bình dị và đơn sơ như chính tên gọi của nó, nhưng lại có thể so bì với mọi sơn hào hải vị được bày trên bàn tiệc sang trọng.
Gà cái bang (hay gà ăn mày), thực chất là tên gọi dùng để chỉ món gà nướng đất sét. Đây là món ăn dân dã, gắn liền với người dân miền Tây Nam Bộ trong thời kỳ khai hoang, mở đất. Có rất nhiều câu chuyện thú vị được lưu truyền về nguồn gốc của món ăn này.
Món gà nướng đất sét dậy mùi và hấp dẫn.
Từ xa xưa, người dân thường đi vào rừng rậm để dựng lều sinh sống. Ban ngày, họ khai hoang khẩn đất trồng lúa, chiều đến thì đi săn bắt thú rừng để ăn và ngủ lại trong rừng. Các món ăn ngày đó cũng không được chế biến cầu kỳ, chỉ cần nướng chín trên lửa rồi nhâm nhi với vài ly rượu đế, có chăng là ngân nga thêm vài câu vọng cổ. Món gà nướng đất sét cũng từ đó mà được hình thành.
Ngoài ra, có câu chuyện truyền lại, xưa có anh ăn xin nghèo ăn trộm được con gà, khi đang nhóm lửa thì bất chợt thấy quan binh tìm bắt. Quá hoảng loạn, anh ta vội lấy đất sét bọc kín con gà rồi ném vào đống lửa. Không ngờ, khi bóc đất ra lại có món gà thơm ngon độc đáo không gì sánh bằng. Cái tên gà ăn mày hay gà cái bang cũng được "khai sinh" từ đó.
Ở mỗi vùng quê, gà nướng đất sét lại có cách chế biến khác nhau. Đừng vội nghe tên gọi tầm thường mà khước từ cơ hội thưởng thức, bởi với người bản địa, món ăn được đ.ánh giá là hàng cực phẩm. Để có một món gà "đúng chuẩn", người chế biến phải trải qua những công đoạn rất công phu và cầu kỳ.
Gà nướng đất bắt buộc phải dùng đất sét, bởi chỉ đất sét mới đủ dẻo dính để bao lấy thân gà.
Thông thường, người ta sẽ chọn gà rừng hoặc gà chạy bộ làm nguyên liệu. Gà sau khi bắt về đem làm sạch, khoét một lỗ tại vị trí phao câu rồi khéo léo móc hết ruột ra. Ruột gà lại được tỉ mỉ làm sạch, ướp gia vị cho thấm, riêng phần huyết thì để cho đông rồi cho lại vào bụng gà cùng với bộ lòng.
Trong quá trình chế biến, người ta thường cho thêm lá chanh và sả băm vào bụng gà để khử đi mùi tanh. Khi gà đã ngấm gia vị, người chế biến tiếp tục lấy lá sen hoặc lá chuối già bọc kín gà rồi đắp đất sét lên.
Đất sét dùng trong món ăn cũng phải được mang từ bờ sông về, nhào với nước sao cho vừa đủ dẻo để làm tăng sự kết dính. Kỹ thuật đắp đất sét cũng quyết định đến chất lượng món ăn. Phải đắp làm sao cho vừa bo tròn đều con gà và vừa đủ dày để nướng chín thịt.
Khi đ.ập vỡ lớp đất, thịt gà vàng ươm sẽ lộ ra. (Ảnh: danviet)
Gà được nướng trong khoảng 2 giờ đồng hồ. Trong suốt quãng thời gian này, đầu bếp cần chọn củi khô, chất rơm lên đốt nóng liên tục. Chỉ có vậy, hơi nóng mới đủ sức lan tới bên trong. Từ miếng đất dẻo dính ban đầu, gà đ.ập đất khi hoàn thiện phải có lớp đất khô, săn cứng. Bóc đất tới đâu, lông gà dính theo tuột ra đến đó, để lộ phần da gà óng ả, thân gà tròn trơn mà thơm lừng hấp dẫn.
Gà nướng xong để nguyên con, đem xé thịt bóp cùng muối tiêu chanh và rau răm. Từng miếng gà nướng vàng nâu óng ả thơm lừng, với phần da ăn hơi giòn ngậy nhưng thịt bên trong lại mềm và đậm đà. Người ta thường ăn kèm thêm chút xôi khi thưởng thức gà nướng đất sét.
Thịt gà chắc, ngọt, hơi dai chứ không mềm bở.
Miền Tây không chỉ nổi tiếng với các loại trái cây quý mà còn được nhiều người biết tới với các món ăn bình dị, tựa như cuộc sống người dân nơi đây. Từ món ăn phổ biến của xứ miệt vườn, gà nướng đất sét đã trở thành một trong những đặc sản được rất nhiều du khách yêu thích. Món ăn chẳng có gì cao sang, lại được chế biến từ những sản vật sẵn có nhưng lại hấp dẫn đến khó tả và đem lại nỗi khắc khoải, nhớ mong cho người xa xứ.
Theo Dân trí
Canh thụt và đọt mây – món ăn đãi khách quý của người Tây Nguyên Ai đến Tây Nguyên nắng gió cũng sẽ bị cuốn hút bởi vô vàn đặc sản nơi đây, từ thịt rừng thơm ngon đến các món cây nhà lá vườn dân dã. Đặc biệt, có một số món ăn chỉ dùng để thết đãi khách quý, nó mang đậm hương vị và đồng thời thể hiện bản sắc văn hóa của đồng bào...