Kỹ thuật thở để có giọng nói hay & khỏe

Giọng nói là công cụ truyền đạt quan trọng của mỗi người, nhất là giảng viên. Để chăm sóc, rèn luyện và phát huy tác dụng của giọng nói, mỗi người cần hiểu được tầm quan trọng của kỹ thuật thở.

Kỹ thuật thở sâu thường có mối liên hệ mật thiết với Thiền học. Bạn có thể áp dụng phương pháp cơ bản nhất của Thiền nhập môn về điều tiết hơi thở. Đầu tiên, bạn hít từ từ bằng mũi, đẩy bụng ra phía ngoài, cho không khí dần dần tràn đầy phổi. Giữ lượng không khí hít vào khoảng 5 giây. Sau đó nén bụng vào, nhả không khí ra từ từ cho đến lúc phổi rỗng và lặp lại quá trình này. Các chuyên gia khuyên chúng ta thực hành bài tập này thường xuyên trong ngày, ở các tư thế nằm, ngồi, đứng.

Những người làm công việc thường xuyên sử dụng giọng nói phải luyện tập các cơ trên mặt. Giáo sư mà tôi trợ giảng hay làm một động tác hài hước trước mỗi buổi sáng thức dậy, đó là thực hiện “ăn bánh tưởng tượng”, nhai chiếc bánh như thật với tiếng động ồm oàm phát ra.

Trong khi nói, chúng ta cũng cần lưu ý giữ vị trí tối ưu cho thanh quản. Hãy tưởng tượng thanh quản như một cái vòi cao su được giữ thẳng tắp thì nước sẽ trào ra mạnh mẽ. Khi nói, phổi ép hơi vào thanh quản tạo ra tiếng nói. Nếu giữ cho thanh quản luôn ở vị trí đứng thẳng thì không khí sẽ lưu thông dễ dàng, giọng nói tròn vẹn, đỡ mất sức. Để làm được như vậy, giảng viên cần duy trì tư thế thẳng đầu tự nhiên. Chúng ta hay chứng kiến tình trạng một người khi tranh luận gay gắt thường rướn cổ về phía trước làm thanh quản bị cong, dễ dẫn đến lạc giọng.

Không khí trong thanh quản lưu thông khó khăn hơn nếu khi nói ta cố tình kéo vai về sau hoặc ưỡn ngực ra trước. Lúc đó, ta nói càng to thì giọng càng bị gò ép. Vì vậy, dựa vào tư thế hay giọng nói, người ta có thể nhận ra ai đó không muốn hợp tác trao đổi nữa.

Về nguyên tắc, không cần nói quá to nhưng giọng phải rõ. Không ai quy định chuẩn mực cho âm lượng, song chúng ta nên biết biến hóa giọng nói, lúc to nhỏ, lúc trầm bổng, khi chậm rãi, khi sôi nổi. Theo quan sát của tác giả, không có một giảng viên nào khi đứng trước đám đông sinh viên thuyết giảng lại duy trì ít hơn hai trạng thái âm lượng cả.

Giáo sư của tôi chia sẻ về bài tập luyện giọng như sau: ta phát âm ba từ Bri/Bra/Bru luân phiên, Bri nói lên giọng, Bra kéo dài ra đến ngực, Bru kéo dài tiếp xuống đến bụng. Trong một bài nói, chúng ta cần có quãng nghỉ, vừa hồi phục gióng nói vừa tạo ra không khí hồi hộp, chờ đợi trước đề cập đến một nội dung nào đó quan trọng.

Hãy chăm sóc giọng nói trước mỗi lần lên giảng đường. Khi phát hiện giọng nói mệt mỏi, chúng ta cần nghỉ ngơi và tăng cường độ ẩm bằng cách nhấp một ngụm nước ấm hoặc ly trà nóng. Quan trọng nhất là phải ý thức về cách sử dụng giọng nói và luyện tập thường xuyên để duy trì giọng nói tốt.

Lưu Phong Trường

Theo giaoducthoidai.vn