Kỳ quái bộ tộc đầu dài ở Congo

Theo dõi VGT trên

Trong quan niệm về cái đẹp của bộ tộc Mangtebu (Cộng hòa Dân chủ Congo), đầu của ai càng dài thì càng đẹp và cũng chứng tỏ người đó cao quý và thông minh hơn những người khác.

Bởi vậy, từ khi mới 1 tháng tuổi, những đứa trẻ đã được các bà mẹ áp dụng phong tục làm đẹp kỳ quái bằng cách kéo dài đầu bất chấp sự đau đớn.

Sắc đẹp tỷ lệ thuận với chiều dài của đầu

Theo cách làm đẹp này, những người trong bộ tộc phải làm cho phần đầu của mình dài hơn bình thường càng nhiều càng tốt. Song, chiếc đầu không chỉ đơn thuần được kéo dài ra theo phương thẳng đứng thông thường mà phải nghiêng về phía sau và tạo mới mặt đất 1 góc khoảng 45 độ mới được cho là đẹp.

Trong quan niệm của người Mangbetu, người sở hữu chiếc đầu dài sẽ được cho là có địa vị cao hơn trong xã hội, thông minh và gần gũi với các thần linh hơn.

Kỳ quái bộ tộc đầu dài ở Congo - Hình 1

Phụ nữ Mangbetu với kiểu đầu đặc trưng

Họ cũng tin rằng việc kéo dài đầu sẽ khiến các thần linh hài lòng và nhờ đó sẽ phù hộ và mang đến những điều tốt lành cho bộ tộc. Bởi vậy, từ khi còn nhỏ, những người Mangbetu đã chấp nhận đau đớn để có một chiếc đầu dài đẹp như ý muốn.

Đối với phụ nữ, người Mangbetu cũng quan niệm, cô gái sở hữu chiếc đầu dài và có độ nghiêng hợp lý được cho là một phụ nữ đẹp. Ngoài ra, người phụ nữ đó sẽ càng đẹp hơn nếu như họ sở hữu một cái trán phẳng. Để có được cái trán phẳng phải phụ thuộc rất nhiều vào bàn tay khéo léo của những người làm nhiệm vụ kéo dài đầu.

Gian nan quá trình kéo dài đầu

Việc kéo dài đầu phải tiến hành ngay từ khi đứa trẻ vừa tròn 1 tháng tuổi, bởi lúc ấy, phần xương sọ còn mềm và dễ nắn chỉnh. Những bà mẹ sẽ đảm đương công việc đòi hỏi sự khéo léo và cẩn thận này. Họ dùng vải mềm quấn chặt nhiều vòng từ trán đến hết phần đỉnh đầu của em bé. Đôi khi, họ có thể thay thế vải bằng một loại sợi được tước từ thân 1 loài cây bản địa.

Việc quấn vải chặt từ phần trán là bí quyết giúp các bé gái khi lớn lên có trán phẳng đẹp như mong muốn. Vải và dây sẽ được quấn trên đầu của các em nhỏ liên tục trong nhiều năm để làm phần đầu thóp lại và dài ra. Thông thường, những chiếc đầu có thể dài ra gấp rưỡi hoặc gấp đôi so với kích thước trước khi được kéo dài.

Kỳ quái bộ tộc đầu dài ở Congo - Hình 2

Ban đầu, những em bé có thể cảm thấy bức bối và đau đớn vì những thứ quấn quanh đầu, chúng thường phản đối bằng cách kêu khóc hoặc dùng tay để dứt ra, nhưng dần dà, chúng sẽ quen và chấp nhận nó như một phần của cơ thể.

Video đang HOT

Phần đỉnh đầu sẽ được quấn chặt tay hơn để đảm bảo rằng chiếc đầu thuôn nhỏ dần về phía cuối. Nếu phần đầu được kéo dài ra chưa đủ độ nghiêng, những bà mẹ sẽ dùng thêm dây vải để buộc chéo từ đỉnh đầu ra trước trán nhằm giữ cho phần xương sọ luôn được kéo nghiêng về phía sau gáy.

Khi phần xương sọ đã dài ra và cứng lại thành hình dạng cố định, dây quấn trên đầu sẽ được gỡ bỏ. Những bé trai có thể vui vẻ tận hưởng cuộc sống với chiếc đầu dài như bố và ông của mình, còn những bé gái sẽ thực hiện những bước tiếp theo để tô điểm cho chiếc đầu thêm phần xinh đẹp.

Tóc của những bé gái sẽ được tết chặt và buộc gọn lại ở đỉnh đầu. Sau đó, những bà mẹ sẽ cho con gái mình đội một chiếc khung để tạo hình kiểu tóc. Chiếc khung bao gồm 1 phần để chụp vào đầu và 1 phần to hơn, xòe ra trông giống 1 chiếc loa nhằm ăn gian chiều dài của chiếc đầu.

Gọi là khung nhưng thực chất nó rất mềm, thoáng và không làm trầy xước da đầu vì được đan từ vỏ cây. Chiếc khung được chụp cố định vào đỉnh đầu và thông thường những bé gái sẽ đeo chúng cho đến hết đời. Trông xa, những chiếc khung được bện từ vỏ cây chẳng khác nào những kiểu tóc giả làm tăng sự quyến rũ của phụ nữ Mangbetu.

Kỳ quái bộ tộc đầu dài ở Congo - Hình 3

Một bé trai sau khi kéo dài đầu

Theo những bậc lão niên trong bộ tộc, phong tục khác người này đã có từ khá lâu và do một số phụ nữ thuộc tầng lớp quý tộc trong xã hội người Mangbetu nghĩ ra. Những người phụ nữ này đã thực hiện với những đứa con của mình và sau đó nó được nhân rộng ra khắp bộ lạc và được những đời sau duy trì.

Phong tục này cho thấy con mắt nghệ thuật rất độc đáo của bộ tộc Mangtebu so với những bộ tộc cùng sống chung trên 1 vùng đất. Nhiều bộ tộc láng giềng đã bày tỏ sự ngưỡng mộ với người Mangtebu và mong được bộ tộc này chỉ dạy nghệ thuật làm đẹp.

Một điều thú vị là quan niệm về cái đẹp của bộ tộc Mangbetu lại có rất nhiều nét tương đồng với 1 số bộ lạc khác trên thế giới khi tiêu chí đánh giá cái đẹp đều dựa vào…độ dài.

Mặc dù chiếc đầu dài là biểu tượng cho cái đẹp song nó cũng mang lại không ít phiền hà trong đời sống sinh hoạt hàng ngày của những người dân bộ lạc Mangtebu. Do phần đầu dài ra nghiêng về phía sau gáy nên gây khó khăn cho việc nằm ngủ, bởi người Mangtebu không thể nằm thẳng mà chỉ có thể nằm nghiêng 2 bên hoặc nằm xấp.

Những chiếc gối cũng phải được thiết kế lớn hơn thông thường để vừa với những chiếc đầu to ngoại cỡ. Đồng thời, việc đội những bộ khung dính chặt vào tóc cũng gây trở ngại và mất thời gian trong việc vệ sinh đầu tóc của phụ nữ trong bộ lạc.

Kỳ quái bộ tộc đầu dài ở Congo - Hình 4

Các em bé được mẹ kéo dài đầu từ khi rất nhỏ

Thêm vào đó, vải hoặc sợi cây quấn chặt đầu các em bé từ khi mới 1 tháng tuổi cũng bị cho là ít nhiều gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe.

Từ nhiều năm nay, những người Mangbetu trẻ tuổi đã không còn mặn mà với tập tục kéo dài đầu nữa bởi cách thức tiến hành cầu kỳ và tốn thời gian. Mặt khác, họ cũng cho rằng chiếc đầu quá khổ là không cần thiết và gây nhiều bất tiện cho cuôc sống hiện đại.

Dù vậy, những người Mangbetu vẫn kể cho con cháu nghe về những phong tục của ông bà, tổ tiên mình. Họ cũng lưu giữ rất nhiều những bức tượng gỗ tạc hình người phụ nữ Mangbetu với chiếc đầu dài và mái tóc được tạo hình cầu kỳ như một biểu tượng đặc trưng cho vẻ đẹp vốn không thể lẫn với bất kỳ bộ lạc nào khác.

Theo 2Sao

Bộ tộc Châu Phi ăn mặc "sành điệu" nhất thế giới

Style ăn mặc không giống bất cứ bộ tộc nào khác ở châu Phi...

Chiến tranh thường được nhắc tới với nhiều quan niệm không hay bởi những ảnh hưởng, tàn phá mà nó gây ra. Tuy nhiên, có một điều vô cùng lý thú là thời kỳ xâm lược của đế quốc Đức đã vô tình tạo nên cảm hứng cho một phong cách ăn mặc độc đáo, có 1-0-2 của thổ dân Herero tại Namibia...

Bộ tộc Châu Phi ăn mặc sành điệu nhất thế giới - Hình 1

Châu Phi mệnh danh là châu lục nóng nhất thế giới. Phần lớn người dân bản địa ở đây ăn mặc tương đối "thoáng mát" với váy thêu ngắn cho nữ và khố cho nam. Tuy nhiên, kể từ đầu thế kỷ XX, các bộ tộc người Herero, sống chủ yếu ở Namibia, đã lựa chọn cho mình một xtyle ăn mặc rất mới, mang đậm phong cách châu Âu. Trong ảnh là những cư dân bộ tộc người Herero với trang phục đậm nét châu Âu.

Bộ tộc Châu Phi ăn mặc sành điệu nhất thế giới - Hình 2

Sự kì lạ nói trên đã truyền cảm hứng tới một nghệ sĩ nhiếp ảnh tên Jim Naughten. Ông lần đầu tiên đặt chân tới châu Phi cách đây 17 năm và tới năm 2011, Jim quay lại để chụp bộ ảnh của mình, tôn vinh vẻ "thời trang" của thổ dân ở Namibia.

Bộ tộc Châu Phi ăn mặc sành điệu nhất thế giới - Hình 3

Phụ nữ Herero chủ yếu mặc những chiếc váy thùng rộng, bao kín từ đầu tới chân, nhiều màu sắc theo phong cách váy thời Victoria. Còn nam giới lại ăn vận giống những người lính, điền chủ phương Tây. Cách phục trang kì quái này xuất phát từ một biến cố trong lịch sử của người bản địa: thời kỳ bị Đức xâm lược.

Bộ tộc Châu Phi ăn mặc sành điệu nhất thế giới - Hình 4

Năm 1904, vua Đức Wilhelm phát động chiến tranh với các nước Nam Phi. Hơn 80% người Herero đã bị tiêu diệt trong các cuộc chiến. Nước Đức áp đặt ách đô hộ và truyền bá văn hóa, tư tưởng phương Tây vào khu vực này, đặc biệt là trong trang phục, cung cách ăn mặc.

Bộ tộc Châu Phi ăn mặc sành điệu nhất thế giới - Hình 5

Năm 1915, cuộc chiến giữa người Đức và thổ dân Nam Phi kết thúc. Người Herero bắt đầu dần chuyển sang phong cách ăn mặc mới rất Tây. Theo lời kể của thổ dân nơi này, cha ông họ làm như vậy bởi mỗi khi chiến thắng kẻ thù, chiến binh Herero sẽ tước bỏ phục trang của bại tướng. Họ mặc chúng lên người như thể hiện một sự tự hào, vinh quang dân tộc. Hình trên là một chàng thanh niên đang uy nghiêm chào như đang đứng trong hàng ngũ quân đội.

Bộ tộc Châu Phi ăn mặc sành điệu nhất thế giới - Hình 6

Hình ảnh 2 chàng trai kỵ binh Herero. Từ mũ, quần áo cho tới tất, giầy, trông họ chẳng khác nào một chiến binh theo đúng phong cách ăn mặc của người châu Âu. Người Herero còn sở hữu riêng đồng phục cho từng cấp bậc trong quân đội, phân biệt giữa nam và nữ, điều hiếm thấy ở các tộc người châu Phi khác.

Bộ tộc Châu Phi ăn mặc sành điệu nhất thế giới - Hình 7

Không chỉ đàn ông mà ngay cả phụ nữ Herero cũng tiếp thu cách ăn mặc của người Đức. Bên cạnh lý do chiến tranh thì yếu tố tác động quan trọng nhất tới nhận thức của họ chính là các nhà truyền giáo đã đưa những chiếc váy kiểu Victoria tới Namibia từ những năm cuối thế kỷ XIX.

Bộ tộc Châu Phi ăn mặc sành điệu nhất thế giới - Hình 8

Phụ nữ Herero gần như ngay lập tức tiếp nhận và sử dụng chúng. Trong những bộ váy rộng thùng thình, nhiều màu sắc và có phần nặng, phụ nữ buộc phải di chuyển một cách chậm rãi, điềm đạm.

Điều này trong thực tế rất hợp ý người Herero - một bộ tộc trọng nông nghiệp, chăn nuôi gia súc. Dáng đi chậm rãi, khoan thai là dáng di chuyển của các loài trâu bò, vốn rất linh thiêng trong tục lệ nơi này.

Bộ tộc Châu Phi ăn mặc sành điệu nhất thế giới - Hình 9

Điểm khác giữa trang phục nam và nữ chính là việc phụ nữ Herero mặc váy thường xuyên, hàng ngày. Ngược lại, đàn ông ở đây chỉ mặc những bộ quần áo chiến binh, lính, cao bồi vào những dịp trọng đại như lễ hội, đám cưới, đám tang... Thậm chí, một số ít còn thanh niên trẻ Herero hiện nay ưa thích quần áo hiện đại ở phương Tây.

Bộ tộc Châu Phi ăn mặc sành điệu nhất thế giới - Hình 10

Con vật gắn liền với người Herero là bò. Vì vậy, trong hầu hết trang phục của phụ nữ tộc này, họ đều có thêm một chiếc mũ, hoặc khăn trùm đầu tạo hình hai chiếc sừng bò nhô ra. Có thể coi đây là một cách tân văn hóa lớn thể hiện bản sắc của người Herero.

Theo MASK

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Phát hiện 'khách không mời' trên giường ngủ, người phụ nữ sợ quên cả tiếng Anh
09:47:33 19/11/2024
Phát hiện thú vị từ xác ướp mèo răng kiếm Kỷ băng hà
21:33:59 18/11/2024
Lý do vẹt là ngoại lệ của quy luật tiến hóa
10:59:25 19/11/2024
Ngạc nhiên chưa, 19-11 là Ngày Quốc tế Đàn ông!
11:05:40 19/11/2024

Tin đang nóng

Hot nhất Weibo: 150 triệu người sốc trước nguyên nhân ly hôn thực sự của Angelababy và Huỳnh Hiểu Minh
09:51:10 19/11/2024
Vụ 5 học sinh mất tích tại bãi sông Hồng ở Phú Thọ: Tìm thấy thi thể nữ
07:59:30 19/11/2024
Thông tin cáo phó con gái NS Kim Tiểu Long, 1 chi tiết gây xót xa
06:04:33 19/11/2024
Thúy Ngân dắt "tình tin đồn" ra mắt hội bạn thân, lộ 1 cử chỉ cực đáng ngờ
07:17:54 19/11/2024
Mỹ nam Hoa ngữ mới bị cả MXH chê béo giờ quá đẹp gây "sốc visual": Nhan sắc "chồng quốc dân" mãi mãi là thần
05:56:11 19/11/2024
Quang Hùng MasterD bị kéo vào tranh cãi "ảo quyền lực" một cách vô lý
07:36:04 19/11/2024
Bố mẹ dự định cho tôi mảnh đất 10 tỷ, nghe vậy bạn trai liền hỏi: "Sao không bán đi mà mua cho anh con Mercedes 8 tỷ?"
08:31:57 19/11/2024
Phát hiện bị ung thư máu, chị dâu lẳng lặng nằm chờ chết chứ không điều trị, anh tôi liền làm một việc khiến chị chấn động
08:49:31 19/11/2024

Tin mới nhất

Loài người bí ẩn đã tuyệt chủng từng 'cấy' gien cho người hiện đại

07:01:08 17/11/2024
Báo cáo mới cho thấy không những tổ tiên loài người từng quan hệ với người Neanderthal mà còn giao lưu với người Denisova, dẫn đến gien của người Denisova xuất hiện trong bộ gien của người hiện đại.

Phát hiện sinh vật biển 'bất tử' có năng lực 'du hành thời gian'

06:53:53 17/11/2024
Các nhà khoa học đã tìm thấy một sinh vật biển có năng lực du hành thời gian và phá vỡ các giới hạn tự nhiên về lão hóa mà giờ đây giới nghiên cứu mới bắt đầu hiểu được.

Ra mắt 'bánh xe biến hình' giúp xe lăn leo cầu thang

21:23:34 14/11/2024
Với thiết kế nói trên, nhóm nghiên cứu tại Viện Máy móc và Vật liệu Hàn Quốc (KIMM) đã tạo ra bánh xe có thể di chuyển ổn định trên địa hình bằng phẳng nhưng hình dạng bánh xe sẽ thay đổi khi gặp chướng ngại vật.

Phát hiện cấu trúc san hô đơn lẻ khổng lồ ở Thái Bình Dương

19:57:33 14/11/2024
Nhà khoa học Molly Timmers mô tả một cách hình tượng rằng trong khi Big Momma có hình dạng giống như một viên kem khổng lồ, thì rạn san hô mới phát hiện này lại như viên kem bắt đầu tan chảy, bao phủ một khu vực rộng lớn dưới đáy biển.

Hà mã lùn nổi như cồn sau màn dự đoán chuẩn ông Trump thành Tổng thống Mỹ

06:40:56 07/11/2024
Con hà mã lùn Moo Deng của vườn thú ở Thái Lan nổi danh sau màn dự đoán xuất thần. Trước đó vào ngày 4/11, con vật dự đoán ông Donald Trump tái đắc cử, trở thành Tổng thống Mỹ thứ 47.

Bước tiến mới trong tham vọng trồng cây, xây nhà gỗ trên mặt trăng

21:22:27 06/11/2024
Vệ tinh gỗ đầu tiên trên thế giới vừa được phóng lên không gian trong thử nghiệm sơ bộ nhằm hướng đến việc trồng cây, xây nhà gỗ trên mặt trăng và sử dụng gỗ trong thám hiểm không gian.

Các nhà khoa học ở Ba Lan đưa 'ma cà rồng' trở về từ cõi chết

07:40:07 04/11/2024
Người xưa làm mọi việc có thể để ngăn ma cà rồng Zosia trở về từ cõi chết. Tuy nhiên, giờ đây các nhà khoa học ở Ba Lan lại nỗ lực hết sức để đưa người phụ nữ này quay lại.

Nhà ổ chuột rách như tổ đỉa ở Thái Lan đắt khách, hết phòng tới năm 2026

14:39:01 02/11/2024
Dù có vẻ ngoài tồi tàn đến mức như rách nát và tiện nghi hạn chế, nhưng căn nhà ổ chuột nằm ở trung tâm thủ đô Bangkok (Thái Lan) đang trở thành điểm đến thu hút đặc biệt với khách du lịch.

Khoa học giải thích vì sao chúng ta nhìn thấy ma

12:48:23 30/10/2024
Khoa học hiện tại chưa thể chứng minh được sự tồn tại của ma quỷ, nhưng các yếu tố về tinh thần và môi trường thì có thể.

Lần đầu phát hiện hệ ba hố đen

21:42:11 25/10/2024
Các nhà vật lý học lần đầu tiên phát hiện một hệ ba hố đen, và sự tồn tại của chúng thách thức giả thuyết về sự hình thành hố đen đã được biết đến lâu nay.

4 tiểu hành tinh lướt qua trái đất ngày 25.10, gồm 'sát thủ đô thị'

21:35:31 25/10/2024
Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) thông báo một số tiểu hành tinh sẽ lướt qua trái đất hôm 25.10, trong số 4 tiểu hành tinh xâm nhập quỹ đạo địa cầu trong chưa đầy 12 giờ.

Khám phá mới về quá trình hình thành sự sống trên Trái Đất 3 tỷ năm trước

16:05:00 25/10/2024
Theo một nhóm nghiên cứu ở Trường đại học Harvard, Mỹ, tác động to lớn của vụ va chạm này đã tạo ra các chất dinh dưỡng giúp tăng cường một số vi khuẩn có lợi cho sự phát triển sự sống trên hành tinh này.

Có thể bạn quan tâm

Hội nghị thượng đỉnh G20 ra tuyên bố chung giữa bối cảnh địa chính trị phân hóa

Thế giới

11:21:31 19/11/2024
Cuộc khủng hoảng tại Dải Gaza và xung đột ở Ukraine cũng được nhắc đến trong tuyên bố chung của G20, với cam kết mạnh mẽ về việc thúc đẩy ngừng bắn và bảo vệ dân thường.

Sự cố thủng thân đập hồ chứa Ia Ring, Gia Lai: Khẩn trương xác minh thiệt hại

Tin nổi bật

11:18:37 19/11/2024
Đồng thời, khẩn trương đánh giá nguyên nhân, hiện trạng toàn bộ công trình của hồ chứa Ia Ring để xây dựng phương án khắc phục toàn diện, đảm bảo an toàn trong thời điểm cao điểm mùa mưa, bão.

Tạo dấu ấn cá nhân độc bản qua trang phục công sở

Thời trang

11:10:33 19/11/2024
Làm sao để có diện mạo chuyên nghiệp, chỉn chu khi đi làm nhưng vẫn đưa được cá tính riêng của bản thân vào từng trang phục? Để giải quyết bài toán đau đầu này, các quý cô công sở hãy theo dõi những gợi ý sau.

Doãn Hải My - vợ Đoàn Văn Hậu đáp trả anti-fan, tiết lộ thời điểm cả nhà nơm nớp lo sợ vì cậu quý tử

Sao thể thao

11:08:42 19/11/2024
Trong dàn WAG Việt, Doãn Hải My là nàng WAG nổi tiếng nhất nhì. Top 10 Hoa hậu Việt Nam 2020 luôn thu hút sự quan tâm của cư dân mạng nhờ ngoại hình xinh đẹp,

Những lớp học miễn phí của thầy Huy, có cả phụ huynh, giáo viên cùng học

Netizen

10:22:18 19/11/2024
Cho đến giờ đã 17 tuổi, con vẫn mắc màn cho tôi mỗi tối. Tôi biết ơn thầy Huy vì tôi hiểu không chỉ biết mắc màn cho mẹ, mà con tôi đã được gieo vào tâm hồn những điều tốt đẹp .

Rosé sẽ không bao giờ tha thứ cho tình cũ, làm dấy lên tò mò chàng trai không trả lại nhẫn Tiffany là ai?

Nhạc quốc tế

10:06:12 19/11/2024
Thông qua buổi phỏng vấn, người hâm mộ tiếp tục được lắng nghe những tâm sự của cô nàng thông qua album rosie sắp ra mắt vào ngày 6/12 tới đây.

Bản sắc văn hóa riêng trên những chuyến tàu ngược xuôi ở Indonesia

Du lịch

10:00:20 19/11/2024
Đoàn tàu lách cách chạy theo nhịp điệu đều đặn, đi qua nhiều sắc xanh khác nhau, từ những cánh đồng lúa tươi tốt đến những khu rừng rậm rạp, xen kẽ những dòng sông lấp lánh dưới ánh nắng ban mai.

Nữ diễn viên đình đám lộ clip sốc với nam vương hàng đầu showbiz

Sao châu á

09:56:35 19/11/2024
Năm 2020, nữ diễn viên Chu Trí Hiền và nam vương Hong Kong (Trung Quốc) Lê Chấn Diệp khiến đài TVB điêu đứng khi bị cánh truyền thông bắt quả tang tại trận hành vi ngoại tình.

Món ngon mùa Đông bổ rẻ: Biến loại củ tốt cho người tiểu đường thành món ngon chỉ có trong mùa lạnh

Ẩm thực

09:48:31 19/11/2024
Cách chế biến đơn giản được làm từ loại củ tốt cho người tiểu đường này là món ngon mùa Đông bổ rẻ, được nhiều người ưa thích trong thời tiết lành lạnh.

Chăm sóc da mùa lạnh

Làm đẹp

09:41:50 19/11/2024
Đắp mặt nạ cung cấp độ ẩm lớn, giúp da mềm mịn, căng bóng. Hiện nay, thị trường nhiều loại mặt nạ phù hợp với từng loại da của mỗi người.

Để "sống tối giản", tôi làm theo những cách này nhưng lại thấy cuộc sống của mình trở nên "cực kỳ phức tạp"

Sáng tạo

09:38:00 19/11/2024
Để theo đuổi cái gọi là cuộc sống tối giản , tôi đã tuân theo một loạt hành vi và thói quen phổ biến hiện nay, nghĩ rằng điều này sẽ khiến cuộc sống của tôi đơn giản và rõ ràng hơn.