Kinh hoàng những đại dịch suýt quét sạch loài người

Theo dõi VGT trên

Virus Corona đang gây sợ hãi trên khắp thế giới với 170 người đã chết và hàng nghìn người nhiễm bệnh. Trong lịch sử từng có hàng chục căn bệnh chết người giết hàng triệu người, tàn phá thế giới từ dịch cúm lợn đến cái chết đen.

Cúm lợn

Kinh hoàng những đại dịch suýt quét sạch loài người - Hình 1

Đại dịch cúm xảy ra năm 2009, thời điểm đó được gọi là cúm lợn, ước tính đã giết chết ít nhất 285.000 người và thậm chí, có thể là 580.000 người.

Đại dịchcúm lợn chống lại toàn bộ nền y tế hiện đại và gây tử vong trên diện rộng.

Virus cùm lợn à một biến thể của virus cúm, cùng loại gây ra bệnh cúm Tây Ban Nha đáng sợ năm 1918.

Có đến 20% số người trên Trái đất bị nhiễm virus nhưng đặc biệt phổ biến ở Mỹ, với 113.690 trường hợp được xác nhận nhiễm bệnh và hơn 3.000 trường hợp tử vong.

Các biến thể khác trên cùng một loại virus gây ra dịch cúm ở châu Á năm 1958 và 1968 cũng từng khiến hàng triệu ca tử vong trên toàn thế giới nhưng có tỷ lệ tử vong thấp hơn.

Dịch hạch

Bệnh dịch hạch Justinian những năm 541 và 542, lấy đi sinh mạng của 5.000 người ở châu Âu, Bắc Phi và Nga, được mệnh danh là “Cái chết đen”. Căn bệnh hoành hành trên khắp lục địa trong gần 200 năm và ước tính đã khiến dân số châu Âu giảm khoảng 50% trong thời gian đó.

Kinh hoàng những đại dịch suýt quét sạch loài người - Hình 2

Yersinia Pestis là virus gây bệnh dịch hạch này. Người mắc bệnh có những triệu chứng sốt, đau đầu, mệt mỏi, hoại tử (các mô trong cơ thể bị chết) và sưng hạch bạch huyết, đặc biệt ở nách và háng.

Biên niên sử Hy Lạp Procopius đã viết rằng lúc cao điểm, bệnh dịch hạch đã giết chết 10.000 người mỗi ngày ở Constantinople.

Thời điểm đó, thậm chí không có chỗ để chôn cất người chết và các thi thể bị bỏ lại trên đường. Người dân thành phố sợ chôn cất người thân của họ và toàn bộ thành phố nồng nặc mùi tử thi. Bệnh dịch hạch tiếp tục tồn tại sau 2 thế kỷ nữa với ước tính khoảng 25 triệu người đã bị giết.

Video đang HOT

Cái chết Đen

Kinh hoàng những đại dịch suýt quét sạch loài người - Hình 3

Đại dịch Cái chết Đen xảy ra ở châu Á và châu Âu trong thế kỷ 14 và đỉnh điểm của dịch bệnh là ở châu Âu từ năm 1348 đến 1350. Cái chết Đen được coi là một trong những đại dịch chết chóc nhất trong lịch sử nhân loại. Ước tính, nạn dịch này đã giết chết từ 30 đến 60% dân số của châu Âu. Tổng cộng, khoảng 75 triệu người chết vì đại dịch này, trong đó khoảng từ 25 đến 50 triệu là dân số châu Âu.

Địa điểm bùng phát của dịch bệnh này được cho là ở Trung Á. Sau đó, căn bệnh này nhiều khả năng thông qua loài chuột trên các tàu buôn và lan đến bán đảo Krym vào năm 1346 rồi xâm nhập vào vùng Địa Trung Hải và châu Âu. Ước tính, châu Âu đã phải mất tới 150 năm để phục hồi dân số như trước thời gian đại dịch. Dịch hạch còn nhiều lần bùng phát trở lại tại khu vực này và chỉ biến mất vào thế kỷ 19.

Dịch cúm Tây Ban Nha (1918-1919)

Kinh hoàng những đại dịch suýt quét sạch loài người - Hình 4

Dịch cúm năm 1918 do một loại vi rút cúm mới, dòng vi rút cúm gia cầm H1N1 gây ra, đã cướp đi sinh mạng của hàng chục triệu người. Các nhà khoa học nghi ngờ rằng, dịch bệnh này lây từ chim sang người ở vùng Trung Tây nước Mỹ. Sau này, nó được gọi là dịch cúm Tây Ban Nha sau khi làm chết 8 triệu người ở đây. Chỉ trong khoảng hai năm 1918 – 1919, cúm Tây Ban Nha cướp đi sinh mạng khoảng 40 – 50 triệu người. Theo ước lượng gần đây, con số này có thể lên đến khoảng 50 – 100 triệu người.

Dịch bệnh bại liệt 1916

5 năm trước khi Franklin Delano Roosevelt được chẩn đoán mắc bệnh bại liệt, căn bệnh này đã ảnh hưởng đến hàng nghìn người ở Mỹ, khiến khoảng 6 nghìn người thiệt mạng. Trong khoảng thời gian dịch bệnh bùng phát năm 1916, 9 nghìn trường hợp bị bại liệt được ghi nhận tại thành phố New York. Năm 1916, 25% nạn nhân mắc bệnh bại liệt tử vong và đến năm 2010, con số này giảm xuống 5%. “Đó là nhờ vào một loại vacxin mà tiến sĩ Jonas Salk chế tạo ra vào những năm 1950″, tờ TIME cho biết.

Dịch tả

Kinh hoàng những đại dịch suýt quét sạch loài người - Hình 5

Bệnh tả xuất hiện tại châu Á khoảng 600 năm trước Công nguyên, ghi nhận lần đầu tiên trong y học vào năm 1563 tại Ấn Độ. Dịch tả là một bệnh nhiễm trùng đường ruột do vi trùng Vibrio cholerae gây ra. Độc tố của vi trùng này gây tiêu chảy nặng kèm theo mất nước và có thể dẫn đến tử vong trong một số trường hợp. Có 7 trận đại dịch đã xảy ra trong 200 năm.

Năm 1832, gần 40.000 người dân Paris chết, nạn nhân có cả tể tướng. Dịch tả tấn công nước Anh vào năm 1848 -1849 đã làm 70.000 người chết. Đại dịch năm 1854 đã cướp đi sinh mạng 1/8 dân số thành phố London (Anh).

Sang thời cận đại, riêng tại Bắc Kỳ thời Pháp thuộc năm 1937 dịch tả giết 75.000 người. Dịch tả vào Peru vào năm 1991, lan truyền sang Ecuador, Colombia, Mexico và Nicaragua. Kết quả, hơn 12.000 người chết.

Bệnh đậu mùa

Kinh hoàng những đại dịch suýt quét sạch loài người - Hình 6

Đậu mùa là căn bệnh truyền nhiễm của riêng loài người, gây ra bởi hai dạng virus Variola major và Variola minor. Đậu mùa xuất hiện vào khoảng 10.000 năm trước Công nguyên. Đậu mùa gây bệnh trong các mạch máu nhỏ ở da, miệng và cổ họng. Ở vùng da, bệnh gây ra những vết ban nổi sần đỏ đặc trưng, sau đó da bị phồng giộp những vết sần chứa nước. Virus V major độc hại hơn, gây tử vong trong số 30-35% bệnh nhân.

Căn bệnh này đã giết chết khoảng 400.000 người dân châu Âu mỗi năm trong những năm cuối thế kỷ 18. Bệnh này là nguyên nhân của 1/3 trường hợp bị mù. Khoảng 20-60% số những người nhiễm bệnh, trong đó có khoảng hơn 80% là trẻ em, bị tử vong.

Theo danviet.vn

Điều chưa biết về đại dịch 'cái chết đen'

Thang 11, ba ngươi Trung Quôc đươc chân đoan măc dich hach khiên nhiêu ngươi nhơ vê "cai chêt đen", căn bênh tưng la nôi am anh cho cư dân châu Âu.

Những bệnh nhân mắc dịch hạch đau khắp cơ thể. Sau đó, họ nổi hạch nhỏ như hạt đậu. Kích thước hạch lớn dần lên, to bằng quả táo và lây lan khắp cơ thể khiến họ ho ra máu. Cuối cùng, người mắc bệnh tử vong.

Đó là kết thúc đau đớn của những người mắc căn bệnh mang tên "cái chết đen". Thế kỷ 14, dịch hạch càn quét khắp châu Âu và khiến 60% dân số tử vong. Nó được coi là đại dịch khủng khiếp nhất trong lịch sử loài người.

Ngày nay, dịch hạch đã trở thành căn bệnh trung cổ xa lạ bởi số người mắc ngày càng hiếm. Tuy nhiên, tháng 11, ba người Trung Quốc phát hiện mắc hai dạng dịch hạch khác nhau. Nó khiến nhiều người lo lắng về việc căn bệnh sẽ quay lại.

Những quan niệm về dịch hạch trong quá khứ

Con người đã bị dịch hạch tấn công 3 lần trong suốt 2.000 năm qua, khiến 200 triệu người tử vong. Đại dịch đầu tiên xảy ra vào thế kỷ 6. Lần thứ hai nó quét qua châu Âu Trung cổ vào thế kỷ 14 và đại dịch thứ ba bắt đầu ở Trung Quốc vào thế kỷ 19, sau đó lan sang châu Á, Mỹ.

Điêu chưa biêt vê đại dịch 'cai chêt đen' - Hình 1

Cảnh dịch hạch bùng phát vào thế kỷ 14 tại Florence do họa sĩ Giovanni Boccaccio vẽ lại. Ảnh: CNN.

Vào thời Trung cổ, nhiều người cho rằng dịch hạch là căn bệnh được thần linh gửi đến để trừng phạt tội lỗi. Đến thế kỷ 20, các nhà khoa học tin tưởng vào giả thuyết cả ba đại dịch đều do vi khuẩn Yersinia pestis gây ra. Chúng trú ngụ trong động vật có vú nhỏ và bọ chét. Yersinia pestis có cấu trúc giống các vi khuẩn gây viêm phổi, lở loét.

Nhưng bắt đầu từ những năm 1970 và 1980, một nhóm người phủ nhận căn bệnh tên gọi cái chết đen của đại dịch xảy ra vào thế kỷ 14 và gọi chúng bằng cái tên như dịch Ebola sớm.

Đến năm 2000, các nhà khoa học trích xuất được ADN từ những bộ xương thời Trung cổ. Họ đã tìm thấy những mảnh vỡ của Yersinia pestis. Câu hỏi đặt ra rằng, nếu không có những khác biệt về mặt di truyền, vậy tại sao dịch hạch của thế kỷ 14 lại gây ra ảnh hưởng khủng khiếp như vậy? Câu trả lời đến nay vẫn còn là một ẩn số.

Gần một thập kỷ trước, các nhà khoa học cho rằng dịch hạch xuất phát từ Đông Á cách đây 2.600 năm. Đại dịch thứ hai có thể bắt đầu ở Trung Quốc và xâm nhập vào châu Âu qua con đường tơ lụa. Một giả thuyết khác là nhà thám hiểm người Trung Quốc Trịnh Hòa đã mang theo mầm bệnh đến châu phi vào thế kỷ 15.

Tuy nhiên, những bằng chứng ADN cho thấy "cái chết đen" đã tồn tại cách đây 5.000 năm ở châu Âu. Và những giả thuyết Trung Quốc hay Trịnh Hòa là khởi nguyên cho đại dịch lần thứ hai là không chính xác.

Sự "hấp dẫn" của đại dịch thế kỷ

Kể từ khi đại dịch lần thứ 3 bùng phát cho đến nay, nhiều phương pháp y khoa đã giúp con người vơi bớt nỗi ám ảnh với căn bệnh. So với các bệnh khác, số người tử vong vì "cái chết đen" ngày càng giảm.

Chỉ riêng năm 2017, có 219 triệu người mắc sốt rét và 435.000 người chết vì căn bệnh này. Trong khi đó, từ năm 2010 đến 2015, có 584 người tử vong vì dịch hạch trên toàn thế giới, theo thống kê của WHO.

Điêu chưa biêt vê đại dịch 'cai chêt đen' - Hình 2

Ảnh: CNN.

Nhân viên của một trung tâm kiểm soát dịch bệnh địa phương mặc quần áo và khẩu trang phòng ngừa trước khi vào phòng thí nghiệm giám sát bệnh dịch hạch tại tỉnh Tứ Xuyên (Trung Quốc) ngày 28/8.

Với sự phát triển của y học, bệnh nhân có thể điều trị dịch hạch bằng thuốc kháng sinh. Trung tâm kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Trung Quốc đánh giá căn bệnh có mức độ lây lan rất thấp.

Ngay cả khi căn bệnh này còn là mối đe dọa lớn với các quốc gia, nó vẫn khiến các nhà khoa học, sử học quan tâm và khám phá. Greatrex, một nhà nghiên cứu của Đại học Hong Kong, cho biết dịch hạch tiếp tục bị ám ảnh bởi chính quá khứ của nó. "Khi nghe về "cái chết đen", nhiều người lập tức nghĩ đến căn bệnh dịch hạch đã giết chết 60% cư dân Châu Âu vào thế kỷ 14. Đó chính là điều "hấp dẫn" chúng tôi đi tìm những bí ẩn xung quanh nó".

Nhà sử học Winston Black cho biết niềm yêu thích nghiên cứu "cái chết đen" của ông đến từ một dấu chỉ ký ức văn hóa sâu sắc gắn với Trung Đông và châu Âu. Tuy nhiên, Black nhấn mạnh các bệnh như sốt rét, Ebolo cũng cần được quan tâm nhiều hơn.

Theo news.zing.vn

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Đấu giá vòng cổ kim cương liên quan hoàng hậu Pháp bị hành hình
20:03:45 14/11/2024
Một người thắng 85 triệu USD nhờ đặt cược ông Trump đắc cử
21:20:22 14/11/2024
Ông Trump tuyên bố lập một bộ 'chấn động', do 2 tỉ phú lãnh đạo
19:08:44 14/11/2024
Nghị sĩ Mỹ đề xuất chấm dứt quan hệ thương mại bình thường với Trung Quốc
13:55:44 15/11/2024
Lấy lòng "Bộ trưởng" Elon Musk, các hãng đổ xô quay lại X để quảng cáo
06:14:22 15/11/2024
Châu Âu bị bủa vây bởi dịch bệnh sởi
17:19:54 15/11/2024
Ông Trump chọn người chống vaccine làm Bộ trưởng Y tế, cổ phiếu hãng vaccine rớt giá mạnh
13:18:15 15/11/2024
Nhân viên Mật vụ Mỹ lén đưa tình nhân đến nhà cựu Tổng thống Obama
19:25:09 14/11/2024

Tin đang nóng

Lộ bằng chứng Angelababy hẹn hò ông trùm, quyền lực hơn cả chồng cũ Huỳnh Hiểu Minh?
12:57:14 16/11/2024
Sao nam bị HIV thông báo trở về Việt Nam, bật khóc vì 1 lý do
11:28:11 16/11/2024
Thành tích nào cho Kỳ Duyên tại đấu trường Miss Universe 2024?
13:07:01 16/11/2024
Hành động dứt khoát của Huyền Baby khiến người chứng kiến thốt lên: Phú bà ăn trứng luộc vẫn là phú bà!
12:12:49 16/11/2024
Người phụ nữ trung niên "gây sốt" sau khi khoe căn hộ 65m2, dân mạng bình luận: Bạn sẽ được chữa lành khi bước vào
09:37:12 16/11/2024
Hoa hậu Thanh Thủy đến thăm trụ sở UNICEF tại Nhật Bản
10:26:26 16/11/2024
Ca sĩ gốc Hàn Han Sara: 'Tôi muốn được gọi là nghệ sĩ đến từ Việt Nam'
10:12:41 16/11/2024
Sau 1 ngày dọn tủ tôi đã nhận ra: 7 loại giày này cần bỏ đi gấp
09:37:39 16/11/2024

Tin mới nhất

Chuyên gia Nga đánh giá về địa điểm tổ chức đàm phán tiềm năng giữa Tổng thống Putin và ông Trump

14:14:39 16/11/2024
Ông Nicolas Bidault, Trưởng phòng báo chí Bộ Ngoại giao Thụy Sĩ, khẳng định với tờ Izvestia rằng theo truyền thống, chính sách đối ngoại của Thụy Sĩ luôn sẵn sàng đóng vai trò trung gian khi các bên liên quan đồng thuận.

Vấn đề làm lu mờ chương trình tái thiết trị giá hàng tỷ USD của Ukraine

13:58:20 16/11/2024
Theo hãng tin AFP, khi đồng ý tham gia xây dựng lại các khu chung cư bị phá hủy ở thị trấn Gostomel ngoại ô Kiev, ông Gruyaert không ngờ rằng mình sẽ gặp phải những yêu cầu bất thường từ chính quyền địa phương.

Nga bán được tiêm kích "bóng ma bầu trời" Su-57 đầu tiên cho nước ngoài

06:00:05 16/11/2024
Nga thông báo đã tìm được khách hàng nước ngoài đầu tiên mua tiêm kích hiện đại nhất của nước này, Su-57, nhưng không tiết lộ cụ thể bên mua.

Độc đáo nghi lễ Xaybath tại Boun Thatluang - Lễ hội Phật giáo lớn nhất trong năm của Lào

05:08:15 16/11/2024
Đây cũng là cơ hội cho người dân Lào tích lũy công đức bằng cách cho đi không vị kỷ. Với việc tham gia vào nghi lễ Xaybath, người dân bày tỏ lòng thành kính đối với Phật giáo và cầu mong phước lành.

Philippines sơ tán người dân tránh bão Man-yi

04:59:46 16/11/2024
Đây là cơn bão thứ 6 mà Philippines phải đối mặt chỉ trong 1 tháng qua và hoạt động sơ tán người dân đã được thực hiện ngay trong ngày 15/11.

Philippines chao đảo khi 5 cơn bão lớn tấn công chỉ trong 3 tuần

22:08:37 15/11/2024
Tần suất bất thường của những cơ bão khiến người dân vốn đã phải vật lộn với hậu quả của những trận mưa lớn và lũ lụt trước đó không có nhiều thời gian để chuẩn bị cho trận bão tiếp theo.

Anh tiến tới dừng cấp phép cho các mỏ than mới

22:07:26 15/11/2024
Tuyên bố trên được đưa ra trong bối cảnh chính phủ Công đảng đang đẩy mạnh kế hoạch đưa nước này trở thành quốc gia đi đầu về năng lượng sạch.

Hungary kêu gọi chính quyền đương nhiệm Mỹ chấm dứt hỗ trợ quân sự cho Ukraine

22:00:58 15/11/2024
Ông Orban đã đưa ra tuyên bố trên trong chương trình buổi sáng của Đài phát thanh Kossuth. Ông lưu ý rằng tại Mỹ, cuộc tranh luận về các chính sách tương lai liên quan đến xung đột Ukraine vẫn đang diễn ra.

EU 'bật đèn xanh' cho phép sử dụng thuốc Leqembi điều trị Alzheimer

21:29:52 15/11/2024
Trước đó, vào tháng 7, EMA đã từ chối phê duyệt Leqembi do lo ngại về tác dụng phụ nghiêm trọng như sưng não. Tuy nhiên, sau khi đánh giá kỹ lưỡng hơn, Ủy ban các sản phẩm thuốc dùng cho người (CHMP) thuộc EMA đã thay đổi quyết định.

Australia thử nghiệm xe đẩy hàng sử dụng công nghệ AI

20:11:03 15/11/2024
Ông Ben Levinson, Trưởng phòng Chiến lược số, phân tích và chuyển đổi của Coles, cho rằng công nghệ này giúp khách hàng tiết kiệm thời gian, thanh toán nhanh hơn và quản lý ngân sách của mình .

TikTok triển khai công cụ quảng cáo AI trên toàn cầu

20:09:28 15/11/2024
Andy Yang, Giám đốc sản phẩm sáng tạo của TikTok, cho biết công cụ này này trao quyền cho các nhà quảng cáo và giúp họ kết nối với cộng đồng của quảng cáo với sức mạnh của AI thế hệ mới.

Canada: Nhân viên bưu chính bắt đầu đình công trên toàn quốc

19:42:06 15/11/2024
Các yêu cầu được CUPW đưa ra là mức lương công bằng, điều kiện làm việc an toàn, quyền nghỉ hưu với cuộc sống an nhàn và mở rộng các dịch vụ tại bưu điện công cộng.

Có thể bạn quan tâm

Hot girl Điện Biên sinh ái nữ cho cầu thủ điển trai nhất nhì ĐT Việt Nam, hội tuyển thủ nô nức chúc mừng

Sao thể thao

15:22:58 16/11/2024
Mới đây, trung vệ ĐT Việt Nam Trần Đình Trọng đã vui mừng thông báo chuyện vợ anh - nàng WAG Trang Heo đã hạ sinh con thứ hai

Mẹ chồng bệnh nặng, tôi lao về quê với mục tiêu thừa kế nhưng lời bà nói khiến tôi "đứng hình"

Góc tâm tình

15:20:13 16/11/2024
Ngay khi nghe tin mẹ chồng bị đột quỵ, tôi không ngần ngại gác lại mọi việc, hối hả về quê. Trong tâm trí, tôi chỉ nghĩ đến việc chăm sóc bà để gây ấn tượng và đảm bảo vị trí trong danh sách thừa kế.

Ở nhà nội trợ, người phụ nữ được 'trả lương' 2,5 triệu đồng mỗi tuần

Netizen

15:18:01 16/11/2024
MỸ - Người phụ nữ quyết định nghỉ việc, ở nhà nội trợ được chồng trả lương mỗi tuần 100 USD (khoảng 2,5 triệu đồng).

Tháng 12 tới: 3 con giáp giàu nứt đố đổ vách, "tiền chất như núi"?

Trắc nghiệm

15:12:45 16/11/2024
Tháng 12 được dự đoán là thời điểm vàng son cho 3 con giáp, hứa hẹn mang đến vận may ngập tràn và tài lộc dồi dào.Cùng xem 3 con giáp may mắn đó là ai và liệu họ c

Rầm rộ tin đồn Kỳ Duyên bị 1 thí sinh chơi xấu ngay trước chung kết Miss Universe

Sao việt

15:10:11 16/11/2024
Mới đây, khắp các diễn đàn rần rần về nội dung buổi livestream được cho là kể tội của Miss Universe Kazakhstan - Madina Almukhanova.

Phong cách monochrome một gam màu nhưng không bao giờ nhàm chán

Thời trang

15:04:21 16/11/2024
Với một gam màu chủ đạo, phong cách monochrome luôn biết cách tạo ấn tượng mạnh mẽ, biến hóa từ tối giản thanh lịch đến sang trọng cuốn hút.

Bất ngờ khi diva Thanh Lam dám nhào lộn, ca sĩ Quang Linh hát nhạc teen

Tv show

14:55:10 16/11/2024
Diva Thanh Lam lần đầu đu dây, khoe vũ đạo, hay khoảnh khắc danh ca Quang Linh nhí nhố hát Bật tình yêu lên ... là những điều khiến khán giả bất ngờ và nể phục

Nhan sắc đời thực của diễn viên phải cạo đầu, khỏa thân nhiều lần trước ống kính

Hậu trường phim

14:37:27 16/11/2024
Đảm nhiệm vai nữ chính trong bộ phim tình cảm lãng mạn Ngày ta đã yêu , diễn viên Florence Pugh phải cạo đầu, để lộ cơ thể trước ống kính vì vai diễn.

Màn kết hợp gây tò mò giữa NSND Thanh Lam và ban nhạc Bức Tường

Nhạc việt

14:34:38 16/11/2024
Màn kết hợp giữa Bức Tường và NSND Thanh Lam qua ca khúc Tâm hồn của đá đêm nhạc Hà Nội Rock ngày 23/11 tới khiến nhiều người tò mò, chờ đợi.

Lisa (BLACKPINK) nói về việc làm "sếp" và đánh trống lảng về tin đồn hẹn hò

Nhạc quốc tế

14:29:21 16/11/2024
Lisa (BLACKPINK) đã tiết lộ suy nghĩ của mình về nhiều vấn đề, bao gồm cả vị trí sếp của cô trong một cuộc phỏng vấn gần đây.

5 thức uống giúp ngăn ngừa lão hóa, làm sáng da lại còn giảm cân hiệu quả

Làm đẹp

14:12:41 16/11/2024
Mụn luôn là nỗi ám ảnh đối với hội chị em và khiến họ mất đi sự tự tin khi giao tiếp. Để cải thiện tình trạng mụn sưng viêm và ngăn ngừa chúng xuất hiện trên da mặt, bạn có thể bổ sung vào chế độ dinh dưỡng hàng ngày 1 ly nước ép cà rốt...