Kiểm soát chế độ dinh dưỡng sau đột quỵ

Đột quỵ là căn bệnh nguy hiểm xảy ra bất cứ lúc nào và dễ dẫn đến tử vong đột ngột.

Vì vậy, đối với những bệnh nhân vừa trải qua cơn đột quỵ thì việc duy trì chế độ ăn lành mạnh rất cần thiết. Điều này sẽ giúp bệnh nhân dần phục hồi sức khỏe, đồng thời ngăn ngừa cơn đột quỵ tái phát cũng như các tình trạng có liên quan khác.

Phòng ngừa tái phát đột quỵ bằng cách kiểm soát cân nặng, huyết áp và các yếu tố nguy cơ khác là chiến lược tối ưu và lâu dài của bệnh nhân sau đột quỵ. Lựa chọn thực phẩm lành mạnh, xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý và thường xuyên kiểm tra sức khoẻ là cách kiểm soát sau đột quỵ hợp lý nhất.

Nhóm thực phẩm cần được sử dụng sau đột quỵ

Ngũ cốc: Nên lựa chọn ngũ cốc nguyên hạt, các thực phẩm giàu chất xơ.

Rau quả: Chọn các loại rau xanh đậm và màu cam thường giàu dinh dưỡng và nhớ thường xuyên ăn đậu khô và đậu Hà Lan.

Trái cây: Ăn nhiều loại trái cây tươi, đông lạnh hoặc khô mỗi ngày.

Sữa: Chọn sữa ít chất béo hoặc thực phẩm từ sữa không có chất béo, hay các loại thực phẩm giàu canxi không có sữa mỗi ngày.

Protein: Chọn thịt nạc và thịt ít mỡ, thịt gia cầm và nên thay đổi thường xuyên với các loại đậu, đậu Hà Lan, các loại hạt, hạt giống và các nguồn cá. Về chất béo, ưu tiên nguồn chất béo từ cá, các loại hạt và dầu thực vật. Hạn chế các nguồn chất béo từ bơ, bơ thực vật hoặc mỡ heo.

Ăn ít nhất 5 phần trái cây và rau mỗi ngày để hạn chế các nguy cơ gây tái phát đột quỵ.

10 chiến lược ăn uống để giảm nguy cơ tái phát đột quỵ

Ăn nhiều loại thức ăn mỗi ngày: Bổ sung đa dạng nhiều loại thực phẩm trong mỗi bữa ăn, đảm bảo cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cần thiết trong cơ thể. Thực tế, dinh dưỡng cần thiết để có sức khoẻ tốt không thể đầy đủ chỉ với một loại thực phẩm, đặc biệt với người bị đột quỵ.

Ăn thức ăn có màu sắc “cầu vồng” trong mỗi bữa ăn: Bổ sung thêm những chất dinh dưỡng bảo vệ sức khỏe trong trái cây và rau quả, quan trọng phải lựa chọn nhiều loại thức ăn đầy màu sắc “cầu vồng” ở mỗi bữa ăn bằng cách chọn các loại trái cây, rau và các loại đậu – màu đỏ đậm, cam, vàng rực rỡ, xanh đậm, xanh và tím…

Ăn ít nhất 5 khẩu phần trái cây và rau mỗi ngày: Các loại rau củ đều rất tốt cho não, nó cải thiện các phản ứng sinh hóa trong não. Bệnh nhân nên ăn ít nhất 5 phần trái cây và rau mỗi ngày. Một khẩu phần rau bằng: chén rau nấu chín. Một phần trái cây bằng: 1 cỡ vừa (cỡ trái banh tennis) trái cây (chuối, bưởi, hạt lựu dưa hoặc dâu, trái cây sấy khô…).

Lựa chọn thực phẩm tốt và đúng: Khi lựa chọn các loại thực phẩm để giảm nguy cơ đột quỵ, tập trung vào các thông tin sau trên nhãn thực phẩm cho mỗi phần ăn, bao gồm: năng lượng, tổng số chất béo, chất béo bão hòa, cholesterol, natri và chất xơ. Việc đọc nhãn thực phẩm giúp xây dựng cho bệnh nhân sau đột quỵ chế độ dinh dưỡng phù hợp.

Hạn chế ăn chất béo bão hòa và cholesterol: Cơ thể cần cholesterol để duy trì sức khỏe của các tế bào. Tuy nhiên, quá nhiều cholesterol trong máu có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ và bệnh tim. Hạn chế cholesterol trong thực phẩm là một bước quan trọng để kiểm soát cholesterol và quản lý đột quỵ, có thể đạt được bằng cách: cắt loại bỏ mỡ có thể nhìn thấy từ các loại thịt và loại bỏ da từ gia cầm; hạn chế bơ; loại bỏ mỡ lợn và mỡ động vật; chọn thực phẩm từ sữa không béo hoặc ít béo…

Hạn chế natri (muối): Ăn quá nhiều natri có thể làm cơ thể giữ nước và tăng huyết áp, là nguy cơ làm tái phát đột quỵ. Thay vì sử dụng muối, hãy thử sử dụng các loại thảo mộc và gia vị. Tránh gia vị hỗn hợp và hỗn hợp gia vị gồm muối hoặc muối tỏi. Sử dụng ít thực phẩm chế biến và đóng hộp. Hạn chế các loại thức ăn nhanh.

Chọn thực phẩm giàu chất xơ: Là một phần của một chế độ ăn lành mạnh cho tim, chất xơ có thể làm giảm cholesterol và giảm nguy cơ đối với bệnh tim mạch. Chất xơ bạn ăn giúp kiểm soát lượng đường trong máu, thúc đẩy và ngăn ngừa bệnh tiêu hóa và giúp kiểm soát cân nặng, tức là giảm các yếu tố nguy cơ của tái phát đột quỵ. Các nguồn tốt nhất của chất xơ là các loại trái cây tươi hoặc nấu chín và rau quả, các sản phẩm ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu (ví dụ: đậu khô, đậu lăng, đậu Hà Lan…).

Duy trì hoặc đạt được một trọng lượng cơ thể khỏe mạnh: Duy trì cân nặng là điều quan trọng để giảm nguy cơ đột quỵ. Khẩu phần ăn hợp lý, bổ sung nhiều thực phẩm giàu chất xơ và ít chất béo, tăng hoạt động thể chất là tất cả các cách để đạt được trọng lượng cơ thể khỏe mạnh.

Giảm lượng đường: Dư thừa đường trong cơ thể kết hợp với tăng huyết áp, béo phì, đái tháo đường type 2 và rối loạn lipid máu… đều là nguy cơ gây tái phát đột quỵ. Hãy nhớ rằng đồ ngọt và món tráng miệng chứa rất nhiều đường.

Có đủ kali: Đủ lượng kali trong chế độ ăn uống là cần thiết để duy trì chức năng tim ổn định. Tuy nhiên, hầu hết người lớn không tiêu thụ đủ kali. Kali có nhiều trong các sản phẩm trái cây, rau, sữa.

Đột quỵ tái phát chiếm khoảng một phần tư trong số gần 800.000 trường hợp đột quỵ ở Mỹ mỗi năm. Cách tốt nhất để chống lại đột quỵ tái phát là trang bị cho bệnh nhân thông tin và xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý. Quản lý chế độ ăn uống đóng một vai trò then chốt làm hạn chế các yếu tố nguy cơ (huyết áp, đái tháo đường, béo phì…) gây tái phát đột quỵ. Hãy thực hiện một chiến lược ăn uống lành mạnh và thường xuyên đến bác sĩ kiểm tra sức khỏe để phòng tránh đột quỵ tái phát.

TS.BS. Lê Thanh Hải

Theo suckhoedoisong