Khu đô thị sáng tạo phía Đông sẽ là “quả đấm” kinh tế cho TP.HCM

Được kỳ vọng là Trung tâm động lực kinh tế cho 10 năm tới của TP, khu đô thị này sẽ đóng góp khoảng 30% GDP, tương đương mức GDP của nhiều tỉnh khác cộng lại.

Sáng 8/5, tại buổi làm việc của Thủ tướng Chính phủ với lãnh đạo TP. HCM, Bí thư Thành ủy TP. HCM Nguyễn Thiện Nhân đã báo cáo Thủ tướng xin chủ trương về hình thành khu đô thị sáng tạo phía Đông.

Theo Bí thư Nguyễn Thiện Nhân, trung tâm động lực kinh tế cho 10 năm tới chính là Khu đô thị sáng tạo tương tác cao phía Đông Thành phố. Đề án được xây dựng tích hợp 3 lợi thế của quận 2, quận 9 và quận Thủ Đức, là trung tâm lớn nhất về công nghệ cao, về đào tạo nhân lực trình độ đại học với 15 trường đại học, 100.000 sinh viên.

Dự báo, khu đô thị này sẽ đóng góp khoảng 30% GDP của Thành phố, tương đương mức GDP của nhiều tỉnh khác cộng lại. Theo ông Nguyễn Thiện Nhân, đây sẽ là “quả đấm kinh tế” của Thành phố và UBND Thành phố đã có kiến nghị Thủ tướng cho phép xây dựng “Đề án thành lập thành phố trực thuộc TP.HCM ” nhằm hình thành và phát triển khu đô thị nêu trên.

Dự kiến, thành phố phía đông sẽ có diện tích tự nhiên 211,5 km2 (đạt 141% so với tiêu chuẩn quy định), quy mô dân số hơn 1,1 triệu người (đạt 779% so với tiêu chuẩn quy định). Tuy nhiên, việc sáp nhập 3 quận để thành lập thành phố trực thuộc thành phố là chưa có tiền lệ mặc dù theo Hiến pháp năm 2013 và Luật Tổ chức chính quyền địa phương thì phù hợp quy định. TP.HCM sẽ là địa phương đầu tiên của cả nước có mô hình thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương.

Tại cuộc làm việc, UBND Thành phố cũng nêu hơn 20 kiến nghị. Trong đó, các ý kiến tại cuộc làm việc cho rằng, TP.HCM là đô thị đặc biệt, phải giữ vững vai trò là động lực tăng trưởng của cả nước. Sau khi các biện pháp “giãn cách xã hội” được nới lỏng, kinh tế Thành phố sẽ phục hồi mạnh mẽ. Thành phố cần điều tra tình hình sản xuất kinh doanh trên địa bàn để có các kịch bản tăng trưởng; xử lý sớm các tồn tại của một số dự án.

Theo Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Thiện Nhân, trong 3-4 tháng đầu năm nay, kinh tế Thành phố có giảm sút, chủ yếu do cầu giảm (do dịch COVID-19), nhưng tổng năng lực cung của Thành phố vẫn bảo đảm.

Đến nay, có 7.773 doanh nghiệp của Thành phố phá sản hoặc đóng cửa, như vậy, so với tổng số 250.000 doanh nghiệp của Thành phố thì chỉ chiếm 3%.

Nếu có các biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp thì từ tháng 5 trở đi, với việc mở cửa thị trường trong nước và bước đầu với thị trường nước ngoài thì bộ máy kinh tế là các doanh nghiệp của Thành phố bắt đầu hoạt động trở lại. Theo Bí thư Thành ủy, tiềm năng phục hồi kinh tế trong quý II và III rất rõ.

“Hãy bung ra ngay và trở lại chính mình”

Phát biểu tại cuộc làm việc trực tuyến với TP.HCM, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đánh giá công tác phòng, chống dịch COVID-19 của TP.HCM thành công, đóng góp vào thành công chung của cả nước.

Trong quý I/2020, kinh tế Thành phố tăng trưởng 1,03%, chứ không phải con số 0,42% trước đây. Đối với một thành phố mà ngành dịch vụ chiếm 60% thì đây là một cố gắng trong bối cảnh phải thực hiện “giãn cách xã hội”.

Thủ tướng nhìn nhận, quyết tâm của Thành phố rất cao, nuôi chí lớn, không chỉ cho Thành phố mà đóng góp cho cả nước. “Cụ thể, năm 2020, các đồng chí đã quyết tâm đạt trên 6% tăng trưởng”. Với con số này, Việt Nam sẽ đạt tăng trưởng khoảng 5%, dẫn đầu trong khu vực.

“TPHCM là lò xo nén đủ rồi, hãy bung ra ngay và trở lại chính mình. TP.HCM không chỉ, không phải và không được là chữ U hoặc chữ W trong phát triển mà phải là chữ V”, Thủ tướng nói.

Do đó, làm thế nào để trong 3 quý còn lại của năm 2020, Thành phố có tăng trưởng và phát triển kinh tế xứng đáng với tiềm năng, lợi thế của mình. TP.HCM phải trở lại vị thế là cực tăng trưởng kinh tế, đầu tàu kinh tế của cả nước.

Cho rằng Thành phố cần nhìn lại chính mình, Thủ tướng lấy ví dụ, năm 2019, Thành phố chỉ triển khai được vỏn vẹn vài dự án bất động sản so với hàng trăm dự án những năm trước, “nguyên nhân do đâu, đùn đẩy trách nhiệm hay cơ chế, thể chế”.

Giải ngân vốn đầu tư là việc cần làm ngay của Thành phố. Vốn thực hiện ngân sách Nhà nước 4 tháng đầu năm 2020 của TP.HCM chỉ đạt 9,2 %, thấp hơn mức bình quân cả nước.

“Chúng ta có suy nghĩ gì khi nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước cũng rất khó nhưng vẫn giải ngân gấp 2-3 lần? Đây có phải là điểm nghẽn cho phát triển kinh tế Thành phố trong 4 tháng hay không?”, Thủ tướng nêu vấn đề.

Thủ tướng yêu cầu lãnh đạo Thành phố cần phân tích kỹ và có ngay giải pháp khắc phục. Thành phố đạt mục tiêu đến tháng 10 năm nay tỉ lệ giải ngân đạt 80%, cuối năm đạt 100% thì phải làm cho tốt và cố gắng hết sức.

Thủ tướng cũng lưu ý phải chống lại những hành vi trục lợi trong đại dịch thông qua thâu tóm, mua bán, sáp nhập doanh nghiệp trọng yếu. Do đó, Thành phố cần hỗ trợ doanh nghiệp kịp thời, tốt hơn nữa để vực dậy sức sống mãnh liệt của các thành phần kinh tế.

Từng bộ, ngành phải sát vào tháo gỡ cho Thành phố, trong vòng 5-7 ngày phải xử lý giải quyết, trình lên phương án, không để tình trạng ngâm hồ sơ lâu, không được để tiêu cực tham nhũng xảy ra trong quá trình thực hiện, xử lý các dự án mà Thành phố trình…

Về nhiệm vụ, phương hướng, Thủ tướng nhấn mạnh tinh thần là TP.HCM trở thành đô thị hiện đại điển hình của khu vực và của thế giới, một thành phố thông minh, một thành phố xanh đáng sống để người dân có thể hưởng lợi công bằng từ những thành quả phát triển mang lại.

TP.HCM sớm hoàn thành đề án phát triển Thành phố thành trung tâm tài chính khu vực, tạo nền tảng cho phát triển Thành phố thành trung tâm khoa học công nghệ.

Tại cuộc làm việc, Thủ tướng đã cho ý kiến xử lý các kiến nghị cụ thể của Thành phố với tinh thần tạo mọi điều kiện cho Thành phố phát triển. Thủ tướng bày tỏ ủng hộ đề xuất của TP.HCM về Khu đô thị sáng tạo phía Đông.