Khó gỡ “nút thắt” tín dụng

Lý Thu07:36 09/11/2019

Các NHTM có vốn Nhà nước chiếm hơn 50% thị phần tín dụng. Nếu các ngân hàng này không tăng được vốn điều lệ, sẽ buộc phải thu hẹp tăng trưởng tín dụng.

Mặc dù tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu (CAR) của các NHTM có vốn Nhà nước đã cải thiện tích cực, nhưng nhiều ngân hàng vẫn cần phải tăng vốn điều lệ mới có thể đáp ứng được chuẩn Basel II.

Tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu (CAR) của các khối ngân hàng thương mại.

An toàn vốn tốt hơn

Theo NHNN, đến cuối tháng 8/2019, CAR của khối NHTM có vốn Nhà nước (Agribank, VietinBank, Vietcombank, BIDV, CBBank, Ngân hàng Xây dựng, GPBank và OceanBank) lại tăng từ mức 9,52% cuối năm 2018 lên 9,65% vào cuối tháng 8/2019.

Có được kết quả này là do vốn tự có của khối NHTM Nhà nước tăng nhanh hơn so với tổng tài sản. Cụ thể đến cuối tháng 8, tổng tài sản của khối NHTM Nhà nước là 5.123.339 tỷ đồng, tăng 5,35%, trong khi vốn tự có đạt 285.735 tỷ đồng, tăng 6,38% so với cuối năm 2018. Thế nhưng, vốn điều lệ của khối này chỉ tăng 0,78% lên 149.047 tỷ đồng.

Việc vốn điều lệ tăng chậm hơn tổng tài sản cho thấy, CAR của các NHTM Nhà nước được cải thiện chủ yếu nhờ tăng vốn cấp 2 và cơ cấu lại tài sản.

Quả vậy, theo SSI, trong 9 tháng đầu năm 2019, trong tổng lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành là 155.306 tỷ đồng (không bao gồm các đợt phát hành riêng lẻ trong 3 tháng đầu năm do HNX không công bố) thì ngân hàng thương mại chiếm hơn 75.936 tỷ đồng (49%).

Đơn cử VietinBank vừa công bố phát hành thành công 1.000 tỷ đồng trái phiếu, trong đó, có 500 tỷ đồng trái phiếu kỳ hạn 7 năm và 500 tỷ đồng trái phiếu kỳ hạn 10 năm.

“Áp lực gia tăng vốn cũng là nguyên nhân khiến các ngân hàng tăng phát hành trái phiếu. Tuy nhiên, để được tính vào vốn cấp 2, trái phiếu phát hành phải có kỳ hạn trên 5 năm”, TS. Cấn Văn Lực cho biết.

Video đang HOT

Giải pháp tình thế

Tuy nhiên theo giới chuyên gia, việc phát hành trái phiếu để tăng vốn cấp 2 chỉ là giải pháp tình thế khi mà thời hạn Basel II đã cận kề. Bởi theo quy định của NHNN, bắt đầu từ năm thứ 5 trước khi đến hạn thanh toán, mỗi năm tại ngày phát hành hoặc ngày ký hợp đồng, phần giá trị trái phiếu chuyển đổi, nợ thứ cấp được tính vào vốn cấp 2 theo quy định phải được khấu trừ 20% giá trị để đảm bảo đến ngày đầu tiên của năm cuối cùng trước khi đến hạn thanh toán, giá trị trái phiếu chuyển đổi, nợ thứ cấp tính vào vốn cấp 2 bằng 0.

Hơn nữa, theo TS. Nguyễn Trí Hiếu – Chuyên gia tài chính, nếu lạm dụng phát hành trái phiếu sẽ tạo ra rủi ro cho ngân hàng trong tương lai, ảnh hưởng tới lợi nhuận của ngân hàng, bởi huy động vốn trung – dài hạn thường có lãi suất cao. Chưa kể, đến thời điểm trái phiếu đáo hạn, ngân hàng sẽ đối mặt với áp lực huy động trái phiếu lớn để tiếp tục duy trì vốn cấp 2.

Giải pháp lâu dài

Tăng vốn điều lệ vẫn là ưu tiên hàng đầu của các ngân hàng nói chung để tuân thủ Basel II. Đối với các ngân hàng quốc doanh, việc tăng vốn điều lệ còn có vai trò quan trọng hơn rất nhiều khi các ngân hàng này chiếm hơn 50% thị phần trong huy động và tín dụng của hệ thống.

Trong báo cáo gửi tới kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XIV, NHNN cũng cho biết, việc mở rộng tín dụng của các NHTM Nhà nước bị hạn chế do phải đáp ứng chuẩn Basel II, đặc biệt là đối với Agribank và Vietinbank.

Bởi vậy, NHNN đang đề nghị Chính phủ kiến nghị Quốc hội sửa Nghị quyết số 25/2016/QH14, Nghị quyết số 26/2016/QH14, Nghị quyết số 1023/NQ-UBTVQH13 hoặc ban hành một Nghị quyết mới theo hướng cho phép sử dụng ngân sách Nhà nước để tăng vốn điều lệ cho các ngân hàng này.

Đồng tình quan điểm này, nhưng TS. Lê Xuân Nghĩa – Thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính tiền tệ quốc gia cho rằng, không nên cào bằng cấp vốn mà dựa trên nền tảng lợi nhuận của ngân hàng.

Tuy nhiên, TS. Nguyễn Trí Hiếu lại cho rằng, nếu cổ đông Nhà nước vẫn nắm giữ tối thiểu 65% vốn tại các NHTM nhà nước thì hầu như không cổ đông chiến lược nào mặn mà. Bởi vì, việc bỏ vốn mà không nắm quyền chi phối chỉ mang tính đầu tư tài chính. Do đó, Chính phủ nên hạ thấp tỷ lệ sở hữu của cổ đông Nhà nước để các nhà đầu tư chiến lược có thể nắm giữ ít nhất 51% vốn của NHTM Nhà nước.

Hà Anh

Theo Enternews.vn

Tín dụng vẫn tăng trưởng ì ạch vì đâu?

Tính đến 24/9, dư nợ tín dụng đối với nền kinh tế tăng 8,64% so với cuối năm 2018- mức tăng thấp nhất trong nhiều năm qua.

VPBank được nâng hạn mức tăng trưởng tín dụng từ 12% lên 16%

Tín dụng thấp nhất nhiều năm

Theo NHNN Việt Nam, tính đến ngày 24/9/2019, tổng phương tiện thanh toán (M2) tăng 8,58% so với cuối năm 2018; dư nợ tín dụng đối với nền kinh tế tăng 8,64% so với cuối năm 2018... Các con số này cao hơn một chút so với báo cáo trước đó của Tổng cục Thống kê là đến 20/9/2019, tổng phương tiện thanh toán tăng 8,44% so với cuối năm 2018; tín dụng tăng 8,4%.

Tuy nhiên, ngay cả con số tăng trưởng tín dụng 8,64% mà NHNN đưa ra cũng vẫn là mức tăng thấp nhất trong nhiều năm trở lại đây, thậm chí còn thấp hơn nhiều so với mức tăng 9,52% của cùng kỳ năm 2018- năm mà tín dụng chỉ tăng có 13,89%.

Đáng lo ngại hơn là tín dụng đang có xu hướng tăng chậm dần trong thời gian gần đây. Còn nhớ báo cáo tài chính 6 tháng đầu năm 2019 của không ít ngân hàng ghi nhận tốc độ tăng trưởng tín dụng khá cao trong 6 tháng đầu năm, thậm chí có ngân hàng đã hoàn thành trên 80% kế hoạch tín dụng cả năm.

Số liệu tăng trưởng tín dụng hàng tháng cũng cho thấy rõ điều này khi mà tại thời điểm cuối tháng 6, tín dụng tăng 7,33%, nhưng đến cuối tháng 7, tăng trưởng tín dụng mới nhích lên mức 7,48%; đến cuối tháng 8 là 8%...

Vậy đâu là nguyên nhân khiến tín dụng bị chững lại và tốc độ tăng trưởng tín dụng đang ở mức thấp nhất trong nhiều năm?

Giải đáp cho thắc mắc này, một chuyên gia ngân hàng cho biết, mặc dù có nhiều ngân hàng tăng trưởng tín dụng khá cao trong nửa đầu năm, song đó đều là những ngân hàng có quy mô nhỏ và vừa, trong khi các ngân hàng lớn, đặc biệt là các NHTM có vốn Nhà nước tăng trưởng tín dụng khá ì ạch. Chẳng hạn VietinBank, tín dụng chỉ tăng có 2,38% trong 6 tháng đầu năm...

Nguyên nhân khiến các ông lớn NHTM Nhà nước không dám đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng là do hệ số an toàn vốn của của ngân hàng này đang ở sát ngưỡng tối thiểu theo quy định của NHNN, nên nếu không tăng được vốn, thậm chí các ngân hàng này còn phải thu hẹp quy mô tín dụng. "Do các ngân hàng quốc doanh có quy mô tín dụng xấp xỉ cả triệu tỷ đồng, nên cho dù các ngân hàng nhỏ có tăng trưởng tín dụng đến cả chục phần trăm cũng không đủ để bù đắp cho sự chậm lại trong tăng trưởng tín dụng của các ông lớn này", vị chuyên gia này cho biết.

Bên cạnh đó, còn một lý do nữa đó là việc không ít ngân hàng tái cơ cấu bảng cân đối tài sản, thậm chí giảm bớt quy mô tín dụng thay vì chạy đua tăng trưởng tín dụng như thời gian trước để có thể tuân thủ được chuẩn Basel II khi mà thời hạn áp dụng chuẩn này đã cận kề (1/1/2020).

Có mở rộng nới room?

Tuy nhiên, theo vị chuyên gia trên, cho dù vì lý do gì đi nữa, thì việc tăng trưởng tín dụng đang chững lại hiện nay đang khiến mục tiêu tăng trưởng tín dụng cả năm ở mức 14% có nguy cơ phá sản.

"Mặc dù tăng trưởng tín dụng thấp có thể chưa ảnh hưởng ngay tới đà tăng trưởng kinh tế của năm nay do đà tăng yếu ớt của tín dụng đang được bù đắp bởi sự tăng trưởng khá mạnh của nguồn vốn đầu tư nước ngoài, cả trực tiếp và gián tiếp, cũng như xuất khẩu ròng. Tuy nhiên, nếu tín dụng tiếp tục tăng trưởng thấp có thể ảnh hưởng tới đà tăng trưởng kinh tế của năm tới nếu các yếu tố trên yếu đi, bởi tín dụng vẫn đang là nguồn cung ứng vốn quan trọng cho đại bộ phận doanh nghiệp, hay nói nôm na là sản xuất trong nước", vị chuyên gia này cảnh báo.

Đáng lưu ý là ngay từ đầu năm nay, NHNN chỉ phân bổ hạn mức tăng trưởng tín dụng cho phần lớn các ngân hàng ở mức 12-13%, nên để đạt mục tiêu tăng trưởng tín dụng 14%, chắc chắn sẽ phải nới room mạnh hơn nữa cho các ngân hàng.

Hiện vẫn chưa thấy có thêm ngân hàng nào tuyên bố được nới room, ngoài các nhà băng đã đáp ứng chuẩn Basel II, như VPBank được nâng hạn mức tăng trưởng tín dụng từ 12% lên 16%; còn Techcombank, MB và ACB được nới room tín dụng từ 13% lên 17%...

Trong khi đó, hiện có khá nhiều ngân hàng đề xuất được tăng thêm hạn mức tín dụng. Chẳng hạn như Sacombank, ông Dương Công Minh - Chủ tịch HQT Sacombank cho biết đã có đề xuất lên Thống đốc NHNN theo hướng xin được nâng room tín dụng giai đoạn 2018-2020 từ 18-20%. Riêng năm 2019, Sacombank mong muốn hạn mức được cấp là 19%. Hay như OCB muốn được nới room tín dụng lên 30% do 6 tháng đầu năm nay, tăng trưởng tín dụng của ngân hàng đã đạt tới gần 20%...

Mặc dù đồng thuận với quan điểm của NHNN là chỉ nới room tín dụng cho những ngân hàng có nền tảng tài chính tốt, đặc biệt là những ngân hàng đã đáp ứng chuẩn Basel II, song trong bối cảnh hiện nay, theo vị chuyên gia ngân hàng nói trên, có thể cơ quan quản lý phải mạnh tay hơn trong việc nâng hạn mức tín dụng, thậm chí nên san bớt room tín dụng của các ngân hàng quốc doanh cho các ngân hàng đã đáp ứng chuẩn Basel II, thì may ra mới hoàn thành mục tiêu tăng trưởng tín dụng năm nay.

Hà Anh

Theo Enternews.vn

Nhiều ngân hàng sẽ lỗi hẹn Basel II? Khó tăng vốn khiến nhiều ngân hàng có thể sẽ không thể tuân thủ chuẩn Basel II theo đúng thời hạn 1/1/2020. Hệ số CAR của một số ngân hàng tính đến cuối tháng 6/2019. Nguồn: KB Quy định khắt khe về an toàn vốn Chỉ còn khoảng 3 tháng nữa là Thông tư 41/2016/TT-NHNN quy định tỷ lệ an toàn vốn tối...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Vụ dụ dỗ người dân tu tập mê tín: Một bị hại phải bán 3 căn nhà ở Hà Nội01:02

Thực hư tin Campuchia điều binh sĩ tới biên giới với Thái Lan sau vụ đối đầu08:43

Xung đột Nga - Ukraine trước bước ngoặt08:59

Lãnh đạo Mỹ - Ukraine khẩu chiến kịch liệt08:41

'Ông Trump rất thất vọng về ông Zelensky, muốn Ukraine thỏa thuận khoáng sản 500 tỉ USD'09:08

Ông Trump sẽ đích thân kiểm kê kho vàng trị giá 425 tỉ USD của Mỹ09:43

Xác minh clip 2 tài xế ô tô cầm kiếm dọa chém nhau giữa đường ở TPHCM00:52

Đặc phái viên Mỹ hé lộ điều Nga - Ukraine phải làm để đạt thỏa thuận hòa bình07:56

Mỹ sẽ điều chỉnh lệnh cấm vận Nga tùy theo thỏa thuận Ukraine08:41

Vụ trộm bồn cầu làm bằng 98 kg vàng: nghi phạm ra tay trong 5 phút09:08

Tổng thống Trump chưa hài lòng với hiệu suất làm việc của tỉ phú Musk08:00

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Bắt khẩn cấp Giám đốc và Phó Giám đốc Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 29-07D

17:03:21 25/02/2023

Ngày 25/2, Công an TP Hà Nội cho biết, Cơ quan CSĐT Công an huyện Đông Anh đã tiến hành bắt khẩn cấp 5 đối tượng và ra lệnh khám xét khẩn cấp Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 29-07D, có địa chỉ tại xã Mai Lâm, Đông Anh, Hà Nội...

Sau khi thay Chủ tịch HĐQT, NCB tiếp tục bổ nhiệm mới một loạt nhân sự cấp cao

18:51:58 04/08/2021

NCB có Quyền Tổng giám đốc mới và 2 Phó Tổng giám đốc, cả 3 đều là nữ.

Tăng trưởng tín dụng tới 21/12 đạt 10,14%

10:40:01 24/12/2020

Sáng 24/12, thông tin tại họp báo triển khai nhiệm vụ ngành ngân hàng năm 2021, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết tính đến ngày 21/12/2020, tín dụng tăng 10,14% so với cuối năm 2019 và tăng 11,62% so với cùng kỳ năm trước.