Khi nào cần điều trị trẻ nghiến răng?

Nghiến răng khi ngủ là hiện tượng hay gặp ở trẻ làm các bậc cha mẹ lo lắng. Làm sao để chữa tật nghiến răng ở trẻ nhỏ? BS Nguyễn Quốc Dũng (BV Nhi Đồng 1) sẽ chỉ cách để cha mẹ biết cách điều trị khi trẻ gặp phải.

Trẻ bị mòn răng do nghiến răng.Ảnh minh họa

Vì sao trẻ nghiến răng?

Tật nghiến răng là hiện tượng thường xuyên nghiến chặt hàm răng, có thể phát ra tiếng ken két hoặc không, là sự nghiến hoặc xiết chặt hàm răng một cách quá mức của các răng ở hai hàm trên và dưới do sự tiếp xúc mạnh giữa mặt nhai của các răng trên và dưới, thường gặp ở trẻ trên 5 tuổi, thường trẻ hay nghiến các răng hàm phía sau.

Nghiến răng thường diễn ra vào lúc ngủ, nhất là khi trẻ ngủ sâu, đặc biệt hay xảy ra khi trẻ mới bắt đầu ngủ. Đôi khi cũng thấy trẻ nghiến răng ban ngày khi trẻ bị căng thẳng hay lo âu. Nhưng trẻ càng lớn thì càng bớt nghiến răng. Thường trẻ sẽ hết nghiến răng tự nhiên khi trẻ lên 10 tuổi, sau khi các răng vĩnh viễn mọc đầy đủ.

Thực ra nguyên nhân và các yếu tố ảnh hưởng đến hiện tượng nghiến răng này cho đến nay vẫn chưa được xác định rõ ràng. Có 2 nguyên nhân chính thường liên quan đến tật nghiến răng ở trẻ:

Do các răng hàm trên và hàm dưới mọc lệch lạc, răng không thẳng hàng, không khít khi khép 2 hàm răng sẽ dẫn đến chỗ tiếp xúc giữa 2 hàm răng không tốt không ăn khớp nhau làm trẻ khó chịu. Theo phản xạ, hai hàm răng sẽ có xu hướng cọ xát vào nhau và nghiến chặt lại và nghiến răng sẽ làm trẻ cảm thấy dễ chịu hơn.

Stress, xảy ra khi trẻ cảm thấy lo âu, căng thẳng, kích động hay xúc cảm quá mức. Nghiến răng được xem là phản ứng đối với sự căng thẳng thần kinh và phần lớn là ở những trẻ có hệ thần kinh dễ bị kích thích. Ví dụ như, trẻ đang lo lắng về bài kiểm tra, trẻ cãi nhau với anh chị em hay trẻ bị cha mẹ trách mắng kéo dài. Yếu tố tâm lý này cũng gây nên hiện tượng nghiến răng. Ban đêm, khi ngủ, stress có thể gây nên một áp lực đối với răng, làm hai hàm răng nghiến chặt vào nhau.

Các triệu chứng nghiến răng ở trẻ em

Đa số trẻ bị nghiến răng chỉ thấy có triệu chứng nghiến hay cắn chặt răng trong lúc ngủ. Hiện tượng nghiến răng thường xuyên như vậy có thể không làm ảnh hưởng gì đến sức khỏe của trẻ.Tuy nhiên cũng có trường hợp trẻ nghiến răng mạnh đến mức có thể:

Nghiến hay cắn chặt răng có thể gây ra tiếng ken két trong lúc ngủ. Tùy mức độ nghiến răng, thời gian nghiến răng và độ cứng mô răng mà mức độ mòn răng là nhiều hay ít. Mặt tiếp xúc của răng bị mòn thấp xuống trở nên phẳng dẹt. Một số trẻ nghiến các răng mạnh đến nỗi làm vỡ men bờ cắn ở mặt ngoài răng trước dưới và mặt trong răng trước trên.

Những trường hợp nặng, men răng bị mòn, để lộ phần lớp ngà bên trong làm trẻ tăng nhạy cảm với thức ăn nóng và lạnh.

Trẻ có thể bị nhức đầu âm ỉ mỗi sáng thức dậy. Đau tai do co thắt mạnh cơ hàm. Co, căng và đau cơ hàm. Rối loạn cơ và khớp thái dương hàm (cử động khó hoặc phát tiếng kêu).

Nếu trẻ bị nghiến răng mãn tính sẽ rất có hại cho răng, việc mọc răng và cơ, hàm. Răng sẽ bị mòn, hiện tượng này làm cho những thức ăn có axit và đường bám vào răng nhiều hơn và sâu răng sẽ phát triển. Ngoài ra tình trạng nghiến răng kéo dài có thể đưa đến những hậu quả xấu tới các hệ thống nhai như hệ thống răng, cơ hàm và khớp thái dương hàm, có thể dẫn đến gãy răng của trẻ, trong trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến biến đổi hình dạng khuôn mặt của trẻ.

Trẻ nghiến răng kéo dài bao lâu?

Đa số các trẻ sẽ hết nghiến răng khi các răng sữa được thay thế bởi các răng vĩnh viễn. Tuy nhiên, cũng có trường hợp trẻ tiếp tục nghiến răng nhất là khi do nguyên nhân tâm lý, trẻ sẽ hết nghiến răng khi sự căng thẳng thần kinh bị loại bỏ.

Hiện tượng nghiến răng thường xuyên có thể không làm ảnh hưởng gì đến sức khỏe của trẻ. Nghiến răng nếu chỉ nhẹ thôi thì không cần chữa trị, các bậc cha mẹ không nên quá lo lắng vì hầu hết trẻ sẽ tự bỏ tật nghiến răng.

Nếu các bậc cha mẹ phát hiện thấy trẻ có những vết mòn trên bề mặt răng, nên đưa trẻ đi khám bác sĩ răng hàm mặt để kiểm tra, đánh giá tình trạng khớp cắn. Có thể bác sĩ sẽ mài những điểm cộm của răng, mài chỉnh các răng để các răng ăn khớp với nhau hơn hoặc làm một máng nhựa mềm cho trẻ mang trong miệng vào buổi tối, để ngăn trẻ nghiến răng hoặc giữ cho răng trẻ không bị mòn đi. Tác dụng của máng mặt nhai nhằm ngăn chặn sự phá hoại răng do nghiến, làm giảm khả năng mòn răng và gãy nứt răng do nghiến răng gây ra. Ngoài ra, máng mặt nhai cũng làm giảm tình trạng co thắt của các cơ nhai.

Đối với những trẻ bị nghiến răng do stress, cách chữa nghiến răng là tìm ra nguyên nhân gây nên lo âu, stress cho trẻ. Chỉ cần cân bằng trạng thái tâm lý, tình cảm, thoải mái tâm trí là có thể giúp trẻ giảm bớt nghiến răng.

BS Nguyễn Quốc Dũng

Theo giadinh.net.vn