Khát vọng vươn tới ‘giấc mơ bảo mật’ Việt Nam

Tiến sĩ Nguyễn Duy Lân là cái tên đã ghi những dấu ấn riêng và tạo được tiếng vang trong cộng đồng công nghệ thông tin (IT) tại Mỹ cũng như Việt Nam, đặc biệt về lĩnh vực bảo mật.

Tiến sĩ Nguyễn Duy Lân (phải) trao đổi với phóng viên báo Tin tức. Ảnh: Thanh Tuấn

Đam mê toán tin từ thuở ngồi ghế nhà trường, chàng trai đất Hà thành quyết tâm vượt nửa vòng Trái đất “tầm sư học đạo”, để khởi nghiệp và nuôi dưỡng khát vọng cống hiến.

Khẳng định tên tuổi trong làng IT Mỹ

Những ngày cuối năm 2018, Tiến sĩ Nguyễn Duy Lân có mặt tại Việt Nam để triển khai các dự án phát triển của công ty. Nghe tiếng từ lâu nhưng tôi vẫn không khỏi bất ngờ trong lần gặp anh tại Hà Nội. Áo sơmi Navy giản dị bỏ ngoài quần Jean bụi bặm, ai nghĩ ngồi trước mặt tôi lại là một trong những chuyên gia IT và bảo mật đang “nổi đình nổi đám” tai Mỹ.

Nguyễn Duy Lân tốt nghiệp xuất sắc cử nhân chuyên ngành khoa học máy tính tại một trong những đại học hàng đầu của Australia là University of New South Wales và tiếp tục hoàn thành luận văn tiến sĩ chuyên ngành bảo mật tại Đại học Wollongong cũng ở Australia.

Với niềm đam mê cháy bỏng dành cho công nghệ thông tin, cùng với hành trang “kha khá” sau hơn 4 năm học tập tại Australia và làm việc ở Canada, Tiến sĩ Nguyễn Duy Lân đề ra cho mình đỉnh cao mới để chinh phục, đó là làng IT Mỹ. Thời điểm năm 2007, thế giới bắt đầu bước vào “cơn bão” công nghệ, với sự xuất hiện của các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Google hay Viber. Trong thế giới IT khi ấy, Microsoft đang ở thời hoàng kim và là “người khổng lồ” tiềm ẩn sức hấp dẫn ghê gớm đối với dân công nghệ.

Chàng trai trẻ Việt Nam Nguyễn Duy Lân không phải là ngoại lệ và anh đã quyết định dấn thân. Năm 2007, Tiến sĩ Nguyễn Duy Lân nộp đơn ứng cử và vượt qua nhiều vòng tuyển dụng tại Microsoft. Quyết định táo bạo đó mở ra mối lương duyên kéo dài gần 9 năm giữa Nguyễn Duy Lân và tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới.

Đầu quân vào Microsoft Research, bộ phận nghiên cứu có sự góp mặt của hàng loạt chuyên gia nổi tiếng thế giới, anh Nguyễn Duy Lân đã tham gia rất nhiều dự án khác nhau như phát triển phần mềm, các ứng dụng trên nền tảng Internet Service. “Distributed Key Management” là một trong những dự án đáng nhớ anh từng tham gia trong quãng thời gian làm cho Microsoft. Đây là dự án viết chìa khóa bảo mật cho các chương trình mã hóa và hiện nay đang được sử dụng trong sử dụng rộng rãi trong nhiều sản phẩm của Microsoft như Window, Office, Azure hay Xbox…

Giữa lúc con đường sự nghiệp đang thênh thang tại Microsoft Research, Tiến sĩ Nguyễn Duy Lân lại bất ngờ “bẻ lái” và nói lời tạm biệt với Microsoft. Năm 2016, anh và một số người bạn quyết định tách ra lập công ty riêng chuyên về lĩnh vực bảo mật – Veramine Inc.

Với 10 thành viên, Veramine Inc. gồm những con người tài năng và giàu kinh nghiệm đã từng bước khẳng định được tên tuổi trong làng IT Mỹ. Thành công đến nhanh chóng với Veramine, nơi anh Nguyễn Duy Lân giữ vai trò đồng sáng lập. Dù mới hoạt động 2 năm, song Veramine đang làm ăn với hàng loạt khách hàng thuộc diện “khủng và vô cùng khó tính” như Bộ An ninh Nội địa Mỹ, Không quân Mỹ, Bộ Quốc phòng Singapore hay Lầu Năm Góc.

Tiến sĩ Nguyễn Duy Lân chia sẻ đây đều là những đối tác đặt ra các điều kiện rất nghiêm ngặt. Theo anh, chính độ tin cậy và chất lượng kỹ thuật của những người sáng lập Veramine Inc. là yếu tố quyết định.

Giấc mơ bảo mật Việt Nam

Ngồi với tôi trên căn góc nhỏ, bên ly cà phê giữa tiết trời Hà Nội se lạnh đầu Đông, Tiến sĩ Nguyễn Duy Lân chia sẻ “giấc mơ trở về để làm điều gì đó cho quê hương Việt Nam, như góp sức xây dựng lĩnh vực bảo mật Việt Nam”.

Người kỹ sư IT quê gốc Hà Nội cho rằng sự cố kỹ thuật mạng của Vietnam Airlines năm 2016 chính là sự kiện làm thức tỉnh ý thức của các nhà quản lý mạng Việt Nam về tầm quan trọng của an toàn trên không gian mạng.

Tiến sĩ Nguyễn Duy Lân (thứ 5 từ phải sang) tham dự một cuộc hội thảo về công nghệ thông tin tại Việt Nam.

Tiến sĩ Nguyễn Duy Lân đánh giá dù đã cải thiện nhiều song Việt Nam vẫn chưa đầu tư tương xứng cho vấn đề bảo mật. Tại các nước phát triển, đầu tư cho bảo mật thường chiếm khoảng 20-30% tổng đầu tư cho an ninh mạng, trong khi tỷ lệ này tại Việt Nam thấp hơn nhiều.

Nguyễn Duy Lân cho biết cá nhân anh và công ty Veramine Inc. đánh giá Việt Nam là một thị trường bảo mật tiềm năng và đang trên đà đi lên. Trên thực tế, Veramine Inc. đã thực hiện một số chương trình thảo luận và đào tạo miễn phí tại Việt Nam. Anh chia sẻ mong muốn sẽ có những đóng góp, tham vấn và hợp tác với các cơ quan chức năng và đối tác tại Việt Nam trong thời gian tới liên quan tới lĩnh vực bảo mật.

Veramine Inc. cũng quyết định “toàn bộ thu nhập của công ty ở Vietnam sẽ chỉ được đầu tư tại Vietnam”. Điều đó có nghĩa các sản phẩm Veramine Inc., với những công nghệ bảo mật tiên tiến đã khẳng định được uy tín tại Mỹ, sẽ giúp tăng cường an ninh mạng của Việt Nam, không chỉ trong an ninh kinh tế mà còn cho cả lĩnh vực an ninh quốc phòng trên không gian mạng.

Tiến sĩ Nguyễn Duy Lân cũng “hiến kế” để có một nền an ninh mạng mạnh, Việt Nam nên đầu tư cho 3 yếu tố. Thứ nhất là con người. Chính phủ nên phổ cập giáo dục cho người dân hiểu hơn về công nghệ thông tin và kỹ năng tự bảo vệ mình khi tham gia không gian mạng. Đặc biệt, Việt Nam cần sớm đưa ra chiến lược xây dựng đội ngũ chuyên gia hàng đầu về an ninh mạng, trong đó có lĩnh vực bảo mật. Thứ hai là công nghệ. Việt Nam cần đầu tư phát triển, hoặc mua các công nghệ bảo mật và an ninh mạng chất lượng cao của nước ngoài. Yêu tố thứ ba để Việt Nam có được nền an ninh mạng tốt là chính sách.

Theo anh Nguyễn Duy Lân, cần sớm xây dựng các bộ qui tắc hay tiêu chuẩn nhất định về đảm bảo an ninh mạng mà tất cả đối tượng tham gia không gian mạng tại Việt Nam bắt buộc phải tuân thủ, đi kèm với đó là các cơ chế giám sát và xử lý sự cố.

Tiến sĩ Nguyễn Duy Lân là một trong 100 người Việt trẻ tài năng, đại diện cho lĩnh vực khoa học công nghệ đang làm việc tại nước ngoài được chính phủ mời về để tham gia đóng góp, xây dựng cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Theo anh, bước đi này chứng tỏ Việt Nam ngày càng quan tâm tới an ninh mạng và bảo mật thông tin, đánh dấu sự thay đổi quan trọng trên lộ trình đưa Việt Nam vào hàng ngũ các nước có nền an ninh mạng vững mạnh.

Báo Tin tức