Khám phá ruộng bậc thang Mù Cang Chải và lễ hội văn hóa Mường Lò
Đến với Lễ hội Văn hóa, du lịch Mường Lò và ruộng bậc thang Mù Cang Chải của tỉnh Yên Bái, du khách sẽ có những trải nghiệm, khám phá thú vị, ấn tượng sâu sắc với những sản phẩm du lịch độc đáo.
Hai thời điểm được xem là đẹp nhất ở Mù Cang Chải là mùa đổ nước (tháng 4-5) và mùa lúa chín (tháng 9-10). (Ảnh: Trần Giáp)
Lễ hội Văn hóa, du lịch Mường Lò và khám phá danh thắng quốc gia ruộng bậc thang Mù Cang Chải là các hoạt động thường niên được tổ chức hàng năm nhằm giới thiệu, quảng bá các giá trị văn hóa, các sản phẩm du lịch đặc sắc của các huyện phía Tây tỉnh Yên Bái, thu hút khách du lịch trong nước và quốc tế.
Năm nay lễ hội sẽ diễn ra từ ngày 20 đến 25/9/2019. Ngoài chuỗi hoạt động với sự tham gia của các dân tộc trong tỉnh, năm nay, lần đầu tiên Lễ hội có chương trình biểu diễn đường phố nhằm giới thiệu, quảng bá các giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể đặc trưng riêng của từng địa phương.
Mù Cang Chải: Hút hồn du khách mùa lúa chín
Được ví như vân tay của trời, ruộng bậc thang Mù Cang Chải là một công trình kiến trúc nghệ thuật mang đầy tính sáng tạo từ đôi bàn tay khéo léo của đồng bào Mông sinh sống trên mảnh đất này.
Những thửa ruộng trải dài như những cung đàn, nốt nhạc, đan khắp các sườn núi. Thời điểm ngắm ruộng bậc thang lý tưởng nhất là từ cuối tháng 9 đến giữa tháng 10 là khi mùa lúa chín.
Lúc này trên các sườn núi, triền đồi, các ruộng lúa xanh bắt đầu ngả vàng. Những bông lúa trĩu hạt, uốn câu và những thửa ruộng bậc thang được nhuộm vàng, từng bậc ruộng nối tiếp nhau đổ từ trên cao xuống như bất tận, tạo nên một bức tranh vô cùng ấn tượng.
Đây cũng chính là một trong những khoảnh khắc tuyệt đẹp nhất để du khách đến với Mù Cang Chải.
Huyện Mù Cang Chải có khoảng trên 61.000 dân, trong đó 91% là dân tộc Mông, còn lại là dân tộc Thái, Kinh và các dân tộc khác.
Sự đa dạng về dân tộc tạo nên cho Mù Cang Chải có một nền văn hóa phong phú, là sự giao thoa văn hóa giữa các dân tộc trong toàn huyện.
Bằng sự sáng tạo thông minh, đôi bàn tay cần cù, chăm chỉ, cùng sức mạnh tập thể, những người dân vùng Tây Bắc đã tạo nên hệ thống ruộng bậc thang độc đáo và kỳ vĩ.
Video đang HOT
Không chỉ giúp nhân dân có cuộc sống ổn định, đẩy lui đói nghèo mà sự hòa quyện giữa vẻ đẹp của những thửa ruộng bậc thang cùng nét văn hóa bản địa độc đáo còn giúp Mù Cang Chải trở thành điểm đến du lịch hấp dẫn.
Năm 2007, ruộng bậc thang ở 3 xã La Pán Tẩn, Dế Xu Phình và Chế Cu Nha – thiên đường ruộng bậc thang Việt Nam – đã được Nhà nước công nhận Danh thắng quốc gia.
Không chỉ vậy, Mù Cang Chải còn được bầu chọn vào top 10 ruộng bậc thang đẹp nhất thế giới.
Thung lũng Mường Lò – vẻ đẹp say lòng giữa miền núi Tây Bắc
Thung lũng Cao Phạ là một trong những điểm ngắm lúa đẹp nhất trên hành trình. (Ảnh: Trần Giáp)
Cách thành phố Yên Bái chừng 80km về phía tây, thung lũng Mường Lò được ví như một lòng chảo khổng lồ bao trọn toàn bộ thị xã Nghĩa Lộ và một vài xã của huyện Văn Chấn.
Nổi tiếng bởi sự đa dạng văn hóa, Mường Lò còn là nơi chung sống của 12 dân tộc anh em gồm Thái, Kinh, Mông, Mường… trong đó người Thái chiếm đa số.
Là vùng đất của lúa gạo, Mường Lò từ lâu đã được lưu truyền trong câu ca ngợi ca về bốn vựa lúa lớn nhất Tây Bắc: “Nhất Thanh, nhì Lò, tam Than, tứ Tấc.”
Trong đó Mường Thanh (Điện Biên) là lớn nhất, Mường Lò là cánh đồng lúa lớn thứ hai của Tây Bắc, sau đó là Mường Than (Lai Châu) và cuối cùng là Mường Tấc (Sơn La).
Ngoài những cánh đồng lúa trải kín thung lũng, Mường Lò còn có những phong tục độc đáo gắn với mùa vụ, như tết Xíp xí của đồng bào Thái tổ chức vào dịp tháng 7 âm lịch, lễ ăn cơm mới, lễ đặt tên con, lễ cưới hỏi…
Vốn văn hóa ẩm thực của người Thái đen Mường Lò cũng vô cùng phong phú và hấp dẫn, nổi tiếng với những món ăn như xôi ngũ sắc được đồ từ gạo nếp nương dẻo thơm, lá màu trên rừng, cơm lam, vịt luộc, cá suối nướng theo kiểu pa pỉnh tộp, thịt trâu gác bếp, lạp xưởng, rau rừng… mỗi món ăn đều để lại một dư vị khó quên.
Đặc sắc Lễ hội Văn hóa, du lịch Mường Lò
Những năm gần đây, Yên Bái-Mường Lò-Mù Cang Chải đã trở nên gần gũi và nổi tiếng hơn với khách du lịch trong và ngoài nước bởi vẻ đẹp của những ruộng bậc thang – một kiệt tác được sản sinh từ sức lao động của con người.
Mùa thu này, bức tranh ấy còn rực rỡ và mê hoặc hơn bao giờ hết với “Lễ hội Văn hóa, du lịch Mường Lò và khám phá danh thắng quốc gia ruộng bậc thang Mù Cang Chải,” được tổ chức công phu với nhiều chương trình đặc sắc và hoành tráng, như màn Đại Xòe với sự tham gia của 5.000 nghệ sĩ, diễn viên và quần chúng nhân dân.
Xòe Thái ở Mường Lò đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia từ năm 2015 và đang trong giai đoạn hoàn thiện hồ sơ đệ trình UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.
Festival dù lượn “Bay trên mùa vàng” giúp du khách chiêm ngưỡng vẻ đẹp hùng vĩ của những thửa ruộng bậc thang từ trên cao.
Đến với Mù Cang Chải, đừng quên thưởng thức món cốm nhé. (Ảnh: Trần Giáp)
Lễ hội cốm Tú Lệ giúp đem đến cho du khách những trải nghiệm và thưởng thức tinh hoa của vùng đất Mường Lò; chinh phục đỉnh Tà Xùa “vương quốc của mây và gió,” Hội chợ du lịch và ẩm thực Tây Bắc…
Điểm mới của lễ hội năm nay là chương trình nghệ thuật đặc sắc với chủ đề “Tinh hoa từ huyền thoại” quy tụ nhiều tiết mục ca múa nhạc độc đáo với sự thể hiện của các ca sĩ nổi tiếng của trung ương xen lẫn các tiết mục đặc trưng của Yên Bái do các nghệ sỹ địa phương thể hiện.
Đồng thời, đây cũng là lần đầu tiên Lễ hội có chương trình biểu diễn đường phố với sự tham gia của các nghệ nhân, nhân dân các dân tộc đến từ 9 huyện, thị xã, thành phố, nhằm giới thiệu, quảng bá các giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể đặc trưng riêng của từng địa phương.
Các hoạt động diễn ra trong Lễ hội không chỉ tôn vinh vẻ đẹp của danh thắng quốc gia ruộng bậc thang, mà còn nhằm nâng cao ý thức trách nhiệm, bảo tồn, phát huy giá trị di tích lịch sử gắn với phát triển du lịch; đồng thời quảng bá, giới thiệu về quê hương, con người, tiềm năng thế mạnh và bản sắc văn hóa của nhân dân các dân tộc Yên Bái đến với du khách trong nước và quốc tế./.
Theo vietnamplus.vn
Kon K’Tu, làng cổ bên sông
Sông Đắk Bla có lưu vực gom cả một vùng rộng lớn Bắc Tây Nguyên, hình thành những ngôi làng cổ nhất của đại ngàn Trường Sơn.
Một trong số những khu vực cư trú tập trung của người Ba Na còn lại hiện nay sau rất nhiều biến động địa chất và thời cuộc chính là làng Kon K'Tu, xã Đắk Rơ Wa, thành phố Kon Tum.
Ngôi làng cổ Kon K'Tu xanh mướt giữa núi rừng. Ảnh: Thụy Văn
Cái tên Kon K'Tu theo tiếng Ba Na có nghĩa là làng cũ, từ thời cổ xưa. Chỉ cái tên gọi cũng đã chứa đựng niềm tự hào của cộng đồng các dân tộc thiểu số Tây Nguyên. Theo quan niệm của họ, dù đất đai rộng lớn, sông dữ và núi hiểm, nhưng ở đâu có người Tây Nguyên lập làng thì ở đó chắc chắn có địa thế phong thủy tốt, đất đai canh tác màu mỡ, không bị khô hạn vì làng ở bên sông, dựa vào lớp lớp rừng già, tài nguyên thiên nhiên phong phú giàu có.
Về sau này, nhiều thế hệ người di cư làm kinh tế mới nhập cư vào Tây Nguyên không học được cách thức chọn địa thế lập làng đều thất bại qua vài mùa rẫy vì mất mùa và hạn hán. Từ đó cũng không tổ chức được mô hình quần cư chặt chẽ hình vòng tròn đồng tâm kiểu bộ tộc, bộ lạc nên sinh kế nghèo nàn, không trở thành những cộng đồng dân cư sung túc, giàu bản sắc như Tây Nguyên xưa.
Lý do đó thêm một lần thuyết phục để Kon Tum giữ gìn ngôi làng cổ Kon K'Tu. Bởi lịch sử hình thành nên đô thị sầm uất trung tâm thành phố Kon Tum bây giờ được nhìn thấy ở ngôi làng cổ. Cách giữ gìn hiệu quả và sinh trưởng nhất cho ngôi làng là để cộng đồng làng bung mở làm du lịch dựa trên những giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể còn giữ được.
Men theo dãy núi phía bờ sông Đắk Bla, làng Kon K'Tu không có cổng chào, không có hàng rào gồm nhiều nếp nhà sàn, hoặc là các căn nhà mới giản dị và hoàn toàn tự nhiên như một phần của sông, của núi. Cảnh quan đẹp, sạch và đậm chất của Tây Nguyên giúp cho Kon K'Tu tự tạo ấn tượng cho khách du lịch. Mỗi năm, ngôi làng đón hàng triệu lượt khách nước ngoài. Khi có cầu treo, con đường sông đi thuyền độc mộc ít dùng dần. Nhưng hình ảnh con thuyền được người Ba Na đục từ một thân cây gỗ lớn để làm phương tiện đi lại đã trở thành một hình ảnh không thể thiếu của Tây Nguyên.
Ở giữa làng, ngôi nhà rông cao vút hình lưỡi rìu như khắc vào bầu trời cao rộng và xanh ngắt của Tây Nguyên. Ngôi nhà rông tuyệt đẹp như một công trình kiến trúc đặc sắc này hiện tại ở Tây Nguyên không còn nhiều. Trong địa đồ du lịch, nó được nhắc tới như một nhà rông đẹp nhất, do vẫn đang được sử dụng với hiệu suất cao và nằm trong không gian làng đạt tiêu chuẩn sinh thái và chuẩn văn hóa.
Trong ngôi làng Ba Na, nhà rông ở đâu thì tâm của làng ở đó. Kon K'Tu còn đặc biệt hơn bởi có ngôi nhà thờ Công giáo ngay kế bên ngôi nhà rông. Kon Tum vốn là vùng đất được du nhập Công giáo đầu tiên ở Tây Nguyên. Điều thú vị là ngay từ khi du nhập vào, Công giáo đã được bản địa hóa. Các ngôi nhà thờ được dựng lên bằng gỗ, tuân thủ kiến trúc gô-tích phương Tây nhưng hơi hướng thì vẫn là ngôi nhà sàn gần gũi của Tây Nguyên.
Hiện nay, ngôi nhà thờ gỗ của làng được sử dụng như một nơi sinh hoạt văn hóa. Bên trong là giáo đường sử dụng cho các ngày lễ Thánh. Còn lại, đây là nơi để tập hát, tập múa, hòa ca và sử dụng nhạc cụ truyền thống. Trên các cột kèo của ngôi giáo đường, các bộ chiêng quý của làng Kon K'Tu treo đó để du khách thưởng lãm, đồng thời cũng để lấy xuống dùng trong sinh hoạt văn hóa chung.
Nếu đi theo đoàn đông người và may mắn, du khách sẽ được tham dự vào các lễ hội quan trọng của làng. Các nghi lễ cúng thần linh, biểu diễn múa xoang, kể sử thi, lễ cúng bến nước, cúng cầu mưa, cầu mùa là những nghi lễ truyền thống cổ xưa còn lại của người Ba Na. Đặc biệt là làng Kon K'Tu là một trong những cộng đồng hiếm hoi còn nhiều nghệ nhân thông thạo nghệ thuật dân gian kể sử thi và biểu diễn cồng chiêng.
Già Y Bang ở cạnh ngôi nhà rông của làng đã lâu năm thuộc từng gương mặt của hơn 700 con người trong hơn 100 hộ gia đình của làng. Bà chậm rãi kể về các phong tục tập quán và quy ước sinh hoạt chung của làng. Bà kể một đoạn câu chuyện về thần nước và sự sinh sôi của đất đai. Khuôn mặt thấm đẫm nét huyền bí của đại ngàn Tây Nguyên. Chúng tôi chăm chú theo câu chuyện của già, thấm hiểu trong đó cơ chế truyền dạy, kế thừa truyền thống văn hóa và sự gắn bó trong cộng đồng người Ba Na chính là nét văn hóa lâu đời nhất của Tây Nguyên. Văn hóa phi vật thể là điều tồn tại rất lâu cùng với các cộng đồng người.
Du khách không dễ tiếp cận với tâm hồn người Tây Nguyên, nhưng bằng cách ghé qua ngôi làng Kon K'Tu, họ cảm thấy gần gũi vì sự thuần hậu của những người dân theo Công giáo. Hơn thế nữa, nét văn hóa mà khách du lịch dễ tiếp cận nhất chính là thói quen dệt thổ cẩm may mặc của phụ nữ Ba Na đã được nghề hóa. Trong làng có nhiều phụ nữ dệt vải bên khung cửi và bán các sản phẩm thủ công của họ như sản phẩm lưu niệm du lịch. Đó là cách phát triển bền vững bằng vốn văn hóa của ngôi làng cổ.
Nằm trong gói thầu đầu tư phát triển du lịch cộng đồng làng Kon P'ring và Kon K'Tu thuộc dự án phát triển khu vực biên giới, tiểu dự án tỉnh Kon Tum, ngôi làng đang được xây dựng tu bổ toàn bộ theo quy hoạch chi tiết. Kết thúc năm 2019, gói thầu xây lắp mới hoàn thành, vì vậy vào thời điểm này, các con đường dẫn vào làng được bê tông hóa cùng hệ thống cống thoát nước tiêu chuẩn. Kon K'Tu sẽ dần được quy hoạch như một địa danh du lịch chuyên nghiệp từ hạ tầng đường bộ, các mảng màu văn hóa đời sống đến cuộc sống tâm linh, tôn giáo của cộng đồng làng.
Thụy Văn
Theo bienphong.com.vn
Đẹp dịu dàng thu vàng phương Bắc Hà Nội, Mù Cang Chải, Bình Liêu... là những địa điểm du khách có thể cảm nhận và tận hưởng trọn vẹn mùa thu của miền bắc. "Hà Nội mùa thu, cây cơm nguội vàng, cây bàng lá đỏ..." (*) Ảnh: Nguyen Quang Ngoc Tonkin Thu đến khoác trên mình tấm áo lụa đào trầm mặc trong một buổi chiều gió muộn, những...
