Khám phá ẩm thực đặc trưng của Gia Lai
Nhắc đến ẩm thực Tây Nguyên, người ta vẫn luôn nghĩ đến gà nướng, cơm lam, rượu cần. Nhưng với ẩm thực Gia Lai không chỉ dừng lại ở đó mà sẽ mang lại nhiều hấp dẫn bởi sự phong phú, đặc sắc của những món ăn từ nhà hàng sang trọng cho đến ẩm thực đường phố tạo nên nét riêng của vùng đất bazan đầy nắng và gió này.
Sự đa dạng, phong phú của các món ngon ở Gia Lai mang lại nhiều trải nghiệm thú vị cho du khách trong hành trình khám phá ẩm thực. Gia Lai hội tụ các yếu tố về đặc trưng vùng miền, văn hóa truyền thống và nét độc đáo trong ẩm thực cùng với những thương hiệu món ăn đã tồn tại và có điều kiện để phát triển thành du lịch ẩm thực.
Trải nghiệm ẩm thực địa phương
Với hai dân tộc thiểu số Bahnar và Jrai chiếm tỷ lệ khá cao trong dân số của tỉnh đã có những ảnh hưởng lớn đến văn hóa ẩm thực của Gia Lai. Những món ăn truyền thống (cơm lam, gà nướng, thịt heo nướng, lá mì cà đắng, rượu cần) đang trở thành đặc sản và luôn có mặt tại các sự kiện văn hóa, du lịch, thương mại của tỉnh như: Festival văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên (Pleiku), “Lễ hội hoa Dã quỳ – Núi lửa Chư Đang Ya (huyện Chư Păh), Ngày hội du lịch huyện Kbang (huyện Kbang)… Không chỉ có sự kiện thì du khách mới thưởng thức được những món ngon này, mà Gia Lai còn có hệ thống nhà hàng mang phong cách Tây Nguyên chuyên phục vụ những món ngon đặc sản thể hiện đặc trưng riêng trong chế biến món ăn và cả trong phong cách phục vụ. Du khách rất quen với các địa chỉ như: Nhà hàng Tơ Nưng, Plei Cồng Chiêng, Ksor Hnao… và luôn kết hợp chương trình văn nghệ cồng chiêng vào buổi tối để du khách cùng thưởng thức.
Nếu những ai yêu văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên và cùng trải nghiệm ẩm thực truyền thống của dân tộc thiểu số thì làng Mơ Hra (xã Kông Lơng Khơng) hay làng Kháng chiến Stơr (xã Tơ Tung) ở huyện Kbang sẽ là điểm đến của du khách. Đến các buôn làng này, du khách cùng trải nghiệm những món ăn của núi rừng như: đọt mây chấm muối ớt, hoa nghệ xào, thịt heo gác bếp, cá suối nướng, tép đùm lá chuối, canh ốc với ngọn ting ting, bánh củ mì… và đặc biệt là hòa mình trong âm vang của cồng chiêng bên bếp lửa bập bùng, cùng múa xoang với dân làng.
Video đang HOT
Thưởng thức món ngon tại các nhà hàng
Được thiên nhiên ưu đãi với hệ thống sông hồ, điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng đặc trưng đã mang lại cho Gia Lai nguồn nguyên liệu thực phẩm chế biến thành những món ngon với những cái tên rất quen thuộc trong thực đơn tại các nhà hàng mà du khách không thể bỏ qua. Sông Sê San bắt nguồn từ phía Nam dãy Ngọc Linh (tỉnh Kon Tum) chảy qua tỉnh Gia Lai, dòng sông này đã sản sinh ra một số loại cá da trơn quý hiếm như cá anh vũ (còn gọi là cá tiến vua), cá lăng, cá chình; qua bàn tay chế biến của đầu bếp đã trở thành món ngon hấp dẫn luôn được ưu tiên trong sự lựa chọn của du khách: cá anh vũ hấp, cá chình nướng nghệ, lẩu cá lăng… Bên cạnh đó, những cái tên đã trở thành thương hiệu cho ẩm thực Gia Lai: Bò một nắng – muối kiến Krông Pa, rau rừng Gia Lai, gỏi tép Biển Hồ, heo sọc dưa 7 món, gà đi bộ lên mâm… Du khách có thể thưởng thức những đặc sản này tại bất kỳ nhà hàng nào của phố núi Pleiku.
Khám phá ẩm thực đường phố
Ẩm thực đường phố của Gia Lai cũng không thể thiếu trong hành trình khám phá điểm đến của du khách. Bắt đầu từ buổi sớm mai thức dậy, dọc theo các con phố của Pleiku là những hàng quán bán đồ ăn sáng, từ những món ngon của 3 miền đều có mặt ở phố núi này như: mì quảng, bún bò Huế, phở Hà Nội… và đặc biệt vẫn là “Phở khô Gia Lai”, du khách phương xa vẫn hay gọi là phở 2 tô, là món ăn gắn bó như hương vị quê hương của người dân phố núi, dù đi bất cứ đâu người Gia Lai không bao giờ quên món phở này.
Tầm buổi xế chiều, các món ăn vặt đã có mặt trên khắp những con phố, như: bánh canh, bánh bột lọc, bánh bèo, bánh mì, lụi thịt nướng, lụi bánh tráng, bánh xèo, bánh cuốn, bún thịt nướng… Và thú vị, hấp dẫn là món bún mắm cua, với một mùi nồng rất đặc biệt nhưng đã tạo sự tò mò cho du khách nhất định phải thử một lần khi khám phá món ăn vặt của phố núi. Đã đến Gia Lai thì không thể nào không thử món chuối bọc nếp nướng với vị béo cốt dừa, quyện cùng vị ngọt thơm của chuối chín, là một món ăn vô cùng dân dã nhưng cũng rất hấp dẫn đối với du khách.
Gia Lai cũng là thiên đường của các loại trái cây, là địa phương có điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng, nguồn nước khá thuận lợi để phát triển các loại cây ăn quả như: Sầu riêng, bơ, mít, xoài, nhãn, na (mãng cầu), thanh long, chôm chôm, cam, bưởi da xanh, chanh dây, dứa, chuối… Đặc biệt, bơ Gia Lai rất dẻo, thơm và béo, vỏ mỏng hạt nhỏ và quả rất to, là một đặc sản làm quà cho khách phương xa. Các loại nước ép, sinh tố, chè trái cây được chế biến từ các loại hoa quả của Gia Lai cũng đã có mặt trong thực đơn ăn vặt và luôn hiện hữu trong các quán cà phê, giải khát của phố núi.
Trong hành trình khám phá ẩm thực đường phố của du khách sẽ không bao giờ thiếu địa chỉ “Chợ đêm Pleiku”. Mặc dù là một chợ đầu mối bán chủ yếu các mặt hàng nông sản chỉ hoạt động vào ban đêm nhưng các món ăn vặt hầu như đều có mặt ở khu phố sầm uất này.
Sự phát triển của ẩm thực trong hoạt động du lịch tỉnh Gia Lai
Ẩm thực có mối quan hệ chặt chẽ với du lịch, là điều kiện và động lực để phát triển du lịch. Đối với du khách, ăn uống không chỉ là nhu cầu dinh dưỡng tối thiểu trong hành trình, mà còn phải đáp ứng về chất lượng, sự trải nghiệm hay khám phá điều mới mẻ của ẩm thực tại điểm đến.
Một số hoạt động ẩm thực đang được thu hút du khách hiện nay như: các hội chợ, lễ hội ẩm thực, nhà hàng ẩm thực đặc trưng của các vùng miền, ẩm thực đường phố, ẩm thực truyền thống qua những tour trải nghiệm đồng quê... Việt Nam được thế giới biết đến như là "bếp ăn của thế giới" bởi sự phong phú của các món ăn thể hiện đặc trưng vùng miền. Năm 2020, tổ chức Giải thưởng Du lịch thế giới (WTA) đã bình chọn Việt Nam là "Điểm đến ẩm thực hàng đầu châu Á".
Cùng hòa nhập vào xu hướng phát triển ẩm thực du lịch này, những năm gần đây, tỉnh Gia Lai đã tổ chức nhiều sự kiện mang nét đặc trưng của văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên như: Festival văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên (Pleiku), "Lễ hội hoa Dã quỳ-Núi lửa Chư Đang Ya (huyện Chư Păh), Lễ cầu mưa của Yang Pơtao Apui (huyện Phú Thiện); Hội đua thuyền độc mộc trên sông Pô Cô (huyện Ia Grai); Ngày hội du lịch huyện Kbang (huyện Kbang); Ngày hội Hoa Muồng vàng (huyện Chư Prông); Phiên chợ cửa khẩu (huyện Đức Cơ)... Tại các sự kiện này luôn tổ chức gian hàng ẩm thực, trong đó các món ăn truyền thống luôn có mặt như: cơm lam, gà nướng, thịt heo nướng, rượu cần và một số món ăn đường phố.
Ẩm thực Gia Lai còn được thực khách đánh giá cao bởi các món ngon, hấp dẫn tại các nhà hàng tại trung tâm thành phố Pleiku. Theo kết quả khảo sát của Viện Nghiên cứu và phát triển ngành nghề nông thôn Việt Nam (VIRI) khi thực hiện đề tài khoa học cấp tỉnh "Tìm hiểu các giá trị văn hóa ẩm thực đặc trưng trong việc phát triển du lịch ở tỉnh Gia Lai", nguồn nguyên liệu của Gia Lai từ sông Sê San (cá Anh Vũ, cá lăng, cá chình), heo sọc dưa, thịt bò, gà đi bộ và sự phong phú của các loại rau... đã mang đến cho thực khách với những món ngon được đánh giá là đặc trưng của Gia Lai: cá Anh Vũ hấp, cá chình nướng nghệ, lẩu cá lăng, heo sọc dưa 7 món, bò một nắng muối kiến vàng, gà đi bộ lên mâm, rau rừng Gia Lai, gỏi tép Biển Hồ...
Đặc biệt, hai dân tộc Bahnar và Jrai có ảnh hưởng lớn đến vùng đất Gia Lai, phong tục tập quán, sinh hoạt nếp sống của họ thể hiện nét đặc trưng riêng về vùng miền tạo nên nét văn hóa riêng biệt cho Gia Lai. Tại thành phố Pleiku đã hình thành chuỗi các nhà hàng mang phong cách truyền thống Tây Nguyên chuyên phục các món ăn truyền thống của người đồng bào và đã trở thành những đặc sản nổi tiếng của vùng đất Gia Lai như cơm lam, gà nướng, lá mì cà đắng... và luôn kết hợp chương trình văn nghệ cồng chiêng vào buổi tối để du khách cùng thưởng thức.
Ẩm thực đường phố của Gia Lai cũng không thể thiếu trong hành trình khám phá điểm đến của du khách. Cái tên "Chợ đêm Pleiku" vốn dĩ đã được hiện hữu từ rất lâu với người dân thành phố Pleiku và đã có tên trong sổ tay hành trình của du khách. Là một chợ đầu mối chủ yếu các mặt hàng nông sản, nhưng "Chợ đêm Pleiku" vẫn là điểm trải nghiệm ẩm thực hấp dẫn của các món ăn đường phố: Bún mắm cua Gia Lai, lụi nướng, xiên nướng, cơm tô, bún thịt nướng, xôi chiên, chân gà nướng, sinh tố trái cây đủ loại...
Gia Lai là địa phương có điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng, nguồn nước khá thuận lợi để phát triển các loại cây ăn quả như: Sầu riêng, bơ, mít, xoài, nhãn, na (mãng cầu), thanh long, chôm chôm, cam, bưởi da xanh, chanh dây, dứa, chuối... Qua kết quả khảo sát của VIRI tại 10 quán cà phê có quy mô, không gian đẹp tại trung tâm Pleiku về "Xu hướng đồ uống trong thời gian tới sẽ tập trung vào một số đồ uống tốt cho sức khỏe", hầu như các quán cà phê đều có nhận xét chung về việc thực khách rất thích dùng các loại đồ uống từ trái cây của Gia Lai như: cam, bưởi, chanh dây, xoài, dưa hấu, thơm (dứa), bơ...
Có thể nói, ẩm thực của Gia Lai có sự chi phối khá lớn trong hành trình khám phá điểm đến của du khách. Tuy nhiên, ẩm thực Gia Lai cũng chỉ mới khai thác là một dịch vụ ăn uống trong tổng thể chuỗi các dịch vụ du lịch của du khách chưa thật sự thành sản phẩm ẩm thực du lịch. Để ẩm thực Gia Lai thật sự là lợi thế trong khai thác du lịch cần thiết có những hoạt động mang tính chuyên đề về ẩm thực như: lễ hội ẩm thực, lễ hội món ăn đường phố, lễ hội món ăn cao cấp, lễ hội món ăn truyền thống. Xây dựng các tour du lịch ẩm thực gắn với trải nghiệm văn hóa vùng miền để khai thác thế mạnh về ẩm thực truyền thống. Đẩy mạnh xúc tiến, quảng bá cho hoạt động ẩm thực du lịch trên cơ sở khai thác tối ưu công nghệ thông tin hiện nay; xây dựng sản phẩm quảng bá chất lượng cao (video, clip, sách) giới thiệu món ăn, chương trình trải nghiệm ẩm thực du lịch...
Đà Nẵng quảng bá ẩm thực đến du khách qua cuộc thi đầu bếp Thông qua "Cuộc thi đầu bếp tài năng Đà Nẵng 2022" do Liên đoàn Lao động thành phố Đà Nẵng cùng Hội khách sạn Đà Nẵng phối hợp với các đối tác tổ chức, ngành du lịch muốn xem đây là cơ hội quảng bá cũng như nâng cao trải nghiệm ẩm thực cho du khách khi đến với thành phố Đà Nẵng,...