Khai thác văn hóa dân gian không phải ‘ăn theo’ Hoàng Thùy Linh
Vì “ See Tình” của ca sĩ Hoàng Thùy Linh có sức hút bền bỉ kéo dài hơn 2 năm và đã vụt sáng trên toàn cầu, nhiều nghệ sĩ trẻ bị cho là “ăn theo” khi làm nhạc liên quan đến các chất liệu văn hóa dân gian.
Hoàng Thùy Linh không “độc quyền” khai thác văn hóa
Ca sĩ Hoàng Thùy Linh chắc chắn là nghệ sĩ đang thành công nhất với việc khai thác ca từ, nội dung từ các tác phẩm văn học nổi tiếng, các chuyện xưa, tích cũ hay chất liệu văn hóa dân gian. Gần đây, ca sĩ trẻ Phương Mỹ Chi cũng bắt đầu đi theo định hướng này.
Ở cả hai trường hợp, nhóm producer DTAP đều là “bệ phóng”. Đây cũng là nhóm producer vươn lên, khẳng định tên tuổ.i của mình thông qua những bản phối mang theo nhiều yếu tố Việt Nam bên trong.
Do Hoàng Thùy Linh thành công với những ca khúc mang âm hưởng dân gian, bấte kỳ ca sĩ nào phát hành những ca khúc với màu sắc tương đối giống đều bị đem ra so sánh, nổi bật có thể kể đến ca sĩ Phùng Khánh Linh, ca sĩ Hòa Minzy hay thậm chí cả ca sĩ Phương Mỹ Chi.
Một số ý kiến nặng nề hơn, cho rằng những giọng ca này đang “bắt chước” và “ăn theo” ca sĩ Hoàng Thùy Linh. Tuy vậy, những yếu tố, chất liệu được sử dụng không thuộc độc quyền của nữ ca sĩ sinh năm 1988. Mỗi nghệ sĩ hoàn toàn có quyền khai thác, làm mới và sáng tạo bằng chính cách làm của mỗi người.
Đầu tháng 7, ca – nhạc sĩ Tạ Quang Thắng ra mắt MV bài rock lấy cảm hứng từ truyền thuyết Sơn Tinh – Thủy Tinh, kết hợp nhóm nhạc Ngũ Cung. Nam ca sĩ chia sẻ anh viết nhạc phẩm như cuộc đối thoại của Sơn Tinh, Thủy Tinh.
Video: MV không thuật lại nội dung hay hóa thân nhân vật trong Vợ Nhặt, mà mượn bối cảnh cuộc sống năm 1945 để nói về tình yêu thời nay.
Gần đây, ca sĩ Phương Mỹ Chi cho ra mắt ca khúc Đẩy Xe Bò, tạo được nhiều hiệu ứng khi trùng hợp với đề thi Văn của kỳ thi THPT Quốc gia năm 2023. Bài hát do nhóm DTAP sáng tác, thuộc thể loại folk-tronica pha trộn pop, house, nhạc dân gian.
Làm về văn hóa dân tộc là “ăn theo”?
Với cùng một producer là DTAP, nhiều người từng đặt ra vấn đề ngay trong buổi họp báo ra mắt MV Vũ Trụ Có Anh: “Phương Mỹ Chi có đang “ăn theo” thành công của Hoàng Thùy Linh và DTAP hay không?”.
Nữ ca sĩ sinh năm 2003 trả lời: “Không thể nói người trẻ ‘ăn theo’ khi làm về văn hóa dân tộc. Tôi mong mọi người ủng hộ và khuyến khích tất cả những người trẻ, không chỉ là Phương Mỹ Chi, có thể tiếp nối và phát triển truyền thống dân tộc của Việt Nam. Đừng dùng những từ không hay đó làm chùn bước các bạn”.
Không thể nói người trẻ ‘ăn theo’ khi làm về văn hóa dân tộc
Ca sĩ Hòa Minzy cũng thẳng thắn đáp trả những so sánh: “Tôi không làm sản phẩm âm nhạc để ‘đu’ theo ai cả hay cần sự nổi tiếng từ sự cộng hưởng của sản phẩm âm nhạc mình tạo ra.
Tôi làm âm nhạc vì tình yêu với nghệ thuật chèo, phải nói thật là như vậy. Để nói tôi bắt chước Hoàng Thùy Linh hay nhìn Hoàng Thùy Linh mà ra bài này thì không chính xác. Bài Thị Mầu đã có từ rất lâu và ý tưởng cũng đã có từ rất lâu”.
Tôi không làm sản phẩm âm nhạc để ‘đu’ theo ai cả
See Tình hot nhờ bản remix, nhưng đừng phủ nhận vai trò của Hoàng Thuỳ Linh
See Tình gây "sốt" ở thị trường quốc tế vì nhiều yếu tốt nhưng vai trò của Hoàng Thùy Linh vẫn đáng được ghi nhận.
Dù đã ra mắt được hơn 1 năm rưỡi nhưng có thể nói See Tình của Hoàng Thùy Linh vẫn chưa có dấu hiệu ngừng hot ở cả thị trường trong nước lẫn quốc tế. Sau khi "oanh tạc" ở nhiều BXH nội địa, ca khúc này tiếp tục khiến fan quốc tế điên đảo và tiếp tục tạo nhiều dấu ấn đáng nhớ ở nước ngoài. Không chỉ phổ biến ở Việt Nam mà giai điệu của ca khúc này còn vươn ra "biển lớn" được rất nhiều các ngôi sao Kpop nổi tiếng cover lại, xuất hiện trên sóng truyền hình Trung Quốc, được cả diễn viên Thái Lan dùng khoe vũ đạo.
Hay gần đây, See Tình bất ngờ lọt vào top search của BXH Melon ở vị trí thứ 4. Đối với một BXH có phần hơi "khó tính" như Melon thì sự xuất hiện bất ngờ của ca khúc này quả rất đáng tự hào. Không chỉ vậy, Shin Ye Eun - cô nàng đang cực kì được chú ý sau vai diễn ấn tượng ác nữ Yeon Jin lúc nhỏ trong bộ phim gây sốt châu Á The Glory - Vinh Quang Trong Thù Hận nhiều lần thể hiện sự yêu thích với bản hit của Hoàng Thùy Linh, ngoài hát nghêu ngao trên xe mà nữ diễn viên còn thuộc lòng vũ đạo, nhảy trên chương trình Running Man.
See Tình bất ngờ lọt top search của BXH Melon
Sở hữu 1 ca khúc đã và đang thành công như See Tình, Hoàng Thùy Linh cũng không ít lần được mang ra bàn luận, thậm chí nhiều người còn nhận định sự thành công của ca khúc này không phải xuất phát từ nữ ca sĩ. Quả thật, việc bài hát này gây "sốt" thị trường thế giới là sự tổng hòa của nhiều yếu tố nhưng sẽ không thể phủ nhận vai trò của Hoàng Thùy Linh.
Ekip Hoàng Thùy Linh là người "thai nghén" và nhìn thấy được tiềm năng vươn xa của ca khúc này
Ở thời điểm đầu mới phát hành, đoạn điệp khúc "Giây phút em gặp anh là, em biết em see tình..." tưởng chừng giai điệu đơn giản, trẻ con, thậm chí còn bị đán.h giá là bước "hụt hơi" của Hoàng Thùy Linh. Thế nhưng hiện tại lại chính là "một bước lên mây" giúp ca khúc này trở thành bản hit, có thể xem là thành công nhất trong sự nghiệp nữ ca sĩ sinh năm 1988. Có thể thể nói, See Tình viral đến thế 1 phần cũng nhờ vào giai điệu bắt tai và loạt vũ đạo dễ nhìn, dễ học và dễ thuộc. Và đây cũng chính là những gì ekip của Hoàng Thùy Linh đã nhận ra và tạo nên ngay từ bản gốc, thể hiện được tầm nhìn lâu dài của nữ ca sĩ và ekip cho ca khúc này.
Không chỉ vậy, NS Khắc Hưng nhận định: "See Tình là một ca khúc rất hay, đó là một tuyến giai điệu dễ nghe, đầu tiên nó là ngũ cung. Mà ngũ cung trên thế giới thì mọi người đều cảm thấy dễ nghe. Câu hát 'tình tình tình tang tang tính...', câu này chẳng cần phải có ý nghĩa gì cả, chỉ là một cái để đệm cho giai điệu thế nên mọi người đều nắm bắt được, kể cả là tiếng Việt hay tiếng Anh. Tương tự với bài Baby Shark có lời hát 'baby shark doo doo doo doo', đó là một điểm cộng rất lớn, khiến cho mọi người rất dễ tiếp cận".
NS Khắc Hưng cũng có những cái nhìn chân thực về độ hot của See Tình
Ngoài giai điệu hay vũ đạo, phần ca từ của See Tình cũng đơn giản với nhiều câu cảm thán ngắn gọn, gần gũi với đời thường như "điên lắm", "uầy uầy", "chết em rồi"... Đoạn điệp khúc chơi chữ thú vị: "Tình đừng tình toan toan tính toan/ Tình mình tình tang tang tang tình" càng khiến khán giả tò mò, quan tâm tới bài hát này. Khán giả nước ngoài cũng có thể hát, nhảy theo mà không cần hiểu nghĩa câu từ. See Tình mang màu sắc retro, hơi hướm disco pop kết hợp ngũ cung ở phần điệp khúc. Nhờ đó, giai điệu vừa vui tươi, hiện đại vừa bay bổng.
Theo 1 nhạc sĩ có tiếng khác thì ngay ở bản gốc, ca khúc này cũng chứa đựng những yếu tố để viral: "Nhạc viral TikTok chỉ có một kiểu, là đoạn build up và drop. Trong đó, đoạn build up rất quan trọng vì tạo ra cảm hứng, sẽ hoàn hảo khi có sự hòa quyện với drop. See Tình có cả 2 yếu tố ở build up và drop bắt tai. Ngay từ bản gốc, đoạn build up đã phù hợp theo màu sắc TikTok, nên các producer sẽ dễ dàng để remix drop theo nhiều cách khác nhau".
See Tình vốn dĩ đã sở hữu những yếu tố để viral
Ngoài ra, NS Khắc Hưng cũng cho rằng thành công này dễ đoán vì nó đã được ekip của Hoàng Thùy Linh và DTAP tính toán kĩ: "Tôi nghĩ đó là điều rất hay khi chúng ta làm sản phẩm mà mình có thể 'tính toán' trước được như thế... Tôi không rõ ekip có thực sự tính toán trước hay không nhưng chị Linh và DTAP rất giỏi với việc ra một bài hát cùng một MV như vậy. Thậm chí trẻ con cũng rất thích nhìn vào vui mắt, dễ bắt chước theo - người lớn thì nghe nhạc cũng rất hay. Tôi thấy ở đấy có một sự tính toán, và bài hát cũng rất hay thế nên nó có nổi thêm nữa thì cũng thế thôi vì chắc chắn bài hát này vẫn sẽ đi lâu dài. Còn về yếu tố may mắn thì rõ ràng trên đời này, yếu tố may mắn là điều mà ai cũng mong muốn, không thể thiếu được ấy. Người ta bảo may cũng đúng vì rõ ràng vận may ấy rơi vào mình mà?".
Việc tính toán kĩ từ Hoàng Thùy Linh và ekip còn thể hiện rõ qua việc chủ động ra mắt bản speed up nhằm đáp ứng thị hiếu của phần lớn khán giả hiện nay. Không giống với việc nhiều ca khúc đã viral nhờ speed up khác trong tình thế thụ động, thậm chí là ăn may nhờ bản remix từ 1 bên thứ ba. Hoàng Thùy Linh đã từng rơi vào trường hợp tương tự thế nên với See Tình cô và ekip đã chuẩn bị sẵn 1 phiên bản mới, tự mix giai điệu để phù hợp với nền tảng TikTok. Quả thật, đây là 1 bước đi vô cùng thông minh của Hoàng Thùy Linh và ekip. Có thể nói, việc See Tình trở nên "bùng nổ" không phải là ăn may mà còn có sự góp phần từ những chuẩn bị đầy thông minh của cả 1 ekip sản xuất.
Hoàng Thùy Linh và ekip đã có những tính toán kĩ lưỡng về sự "bùng nổ" của See Tình
See Tình viral khắp chốn cũng có sự góp sức từ Hoàng Thùy Linh
Với 1 sản phẩm âm nhạc thành công nếu không nhắc đến vai trò của ca sĩ và nhạc sĩ là 1 điều vô cùng thiếu sót. Nếu không có Hoàng Thùy Linh và DTAP thì cũng sẽ không có 1 See Tình thành công như hiện tại. Nhìn lại quá khứ, trước khi vươn ra thế giới và bắt đầu nhận được các hiệu ứng tốt từ quốc tế, See Tình cũng mất 1 khoảng thời gian, trong lúc ấy ca khúc này đã trở thành 1 bản hit ở thị trường nội địa, thậm chí lọt top 1 trending trên YouTube Việt Nam và giữ những vị trí cao trên BXH âm nhạc của Vpop.
Trước khi vươn ra "biển lớn" See Tình đã là 1 bản hit ở thị trường Việt Nam
Không thể phủ nhận việc See Tình viral TikTok vừa 1 bước tính toán nhưng cũng khá ăn may. Ngay khi ca khúc này trở nên "bùng nổ" và tạo nên hiệu ứng "quả cầu tuyết" khó kiểm soát thì vai trò của Hoàng Thùy Linh và ekip đã thể hiện lúc đầu, còn hiện tại chỉ có thể tận hưởng những thành công mà See Tình mang lại. So với những ca khúc thành công nhờ TikTok Hoàng Thùy Linh là trường hợp đáng khen vì nữ ca sĩ không bỏ quên giá trị thật sự của âm nhạc. See Tình vẫn là sản phẩm trọn vẹn, có chất, đầu tư bài bản về nội dung, MV.
See Tình vốn dĩ là 1 sản phẩm âm nhạc chỉn chu chứ không đơn thuần là "nhạc TikTok"
Thực tế đáng buồn, See Tình đã và đang được khán giả yêu thích nhưng không nhiều người biết đến nguồn gốc ca khúc, đặc biệt là ca sĩ trình bày. Tên tuổ.i Hoàng Thùy Linh và album Link gần như chưa thể "ăn theo" hiệu ứng. Theo ca sĩ Han Sara, không ít khán giả Hàn Quốc gọi Hoàng Thùy Linh là "chị Tinh Tinh Tang Tang" - ám chỉ phần điệp khúc cũng chính là điểm nhấn của bài hát. Tuy nhiên, hoàn toàn không thể đòi hỏi 100% khán giả đều nhớ mặt chủ nhân giai điệu viral. Không ít những nghệ sĩ lớn hay những bản hit đình đám khác cũng khó làm được điều đó, thế nên việc khán giả quốc tế không nhận ra Hoàng Thùy Linh cũng là điều dễ hiểu.
Hoàng Thùy Linh cũng chính là 1 trong những người làm nên sự thành công của See Tình
Nói tóm lại, để có 1 thành công của See Tình ở thời điểm hiện tại chính là sự tổng hòa của nhiều yếu tố. Dẫu không phải là chìa khóa then chốt để ca khúc này gây "sốt" như hiện tại nhưng Hoàng Thùy Linh và ekip cũng đã có những bước đệm vững chắc để nâng tầm See Tình. Và sự thành công bài hát này cũng chính là là tín hiệu đáng mừng cho làng nhạc Việt.
Báo Nhật Bản phân tích thành công của See Tình: "Hoàng Thùy Linh có được công thức chiến thắng cho kỉ nguyên số" Mới đây, một trang báo có tiếng của Nhật Bản - Nikkei Asia - đã có bài viết tương đối dài để phân tích về sự thành công của See Tình trên toàn thế giới. Ra mắt cách đây hơn 1 năm, See Tình vẫn tiếp tục "làm mưa làm gió" khắp nơi trên thế giới, thực sự trở thành một "hiện tượng"...