Khắc phục “thẻ vàng”: Cấp bách chống khai thác hải sản bất hợp pháp
Ninh Thuận triển khai cấp bách các giải pháp nhằm ngăn chặn tàu cá khai thác hải sản trái phép, không báo cáo và không theo quy định để góp phần tháo gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của EC với thủy sản.
Đội tàu cá tỉnh Ninh Thuận vươn khơi khai thác hải sản. (Ảnh: Nguyễn Thành/TTXVN)
Tỉnh Ninh Thuận đang triển khai cấp bách các giải pháp nhằm ngăn chặn tàu cá khai thác hải sản trái phép, không báo cáo và không theo quy định (IUU) để góp phần tháo gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu ( EC) đối với sản phẩm thủy sản khai thác của Việt Nam.
Ngành chức năng tỉnh sẽ tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động khai thác trên biển và kiểm soát sản lượng hải sản khai thác tại các cảng cá; đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền các quy định của Luật Thủy sản 2017 (hiệu lực từ ngày 1/1/2019); trong đó, nhấn mạnh về 14 hành vi khai thác thủy sản bất hợp pháp để ngư dân nắm rõ.
Cụ thể, trước khi ra khơi, các đơn vị sẽ thực hiện kiểm tra hồ sơ chứng nhận đăng ký, đăng kiểm, giấy phép khai thác, an toàn kỹ thuật tàu cá, nhật ký khai thác, trang thiết bị hàng hải, thiết bị giám sát hành trình, văn bằng thuyền trưởng, máy trưởng, danh bạ thuyền viên, ngư cụ, giám sát ghi nhật ký khai thác tại Văn phòng kiểm soát nghề cá tại các cảng cá Đông Hải (thành phố Phan Rang-Tháp Chàm) và cảng cá Cà Ná (huyện Thuận Nam). Tỉnh kiên quyết không cho tàu cá xuất bến khi chưa hoàn tất thủ tục.
Ông Đặng Văn Tín, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Ninh Thuận, cho hay để góp phần tháo gỡ “ thẻ vàng” của EC, tỉnh đã phổ biến, vận động ngư dân sớm triển khai lắp đặt thiết bị giám sát hành trình trên toàn bộ tàu đánh bắt xa bờ có chiều dài trên 15m. Các chủ tàu cá chấp hành tốt việc gắn thiết bị giám sát hành trình.
Video đang HOT
Đến nay, có 642 tàu cá lắp đặt thiết bị giám sát hàng hải Movimar, Vx 1700; các tàu còn lại đang được triển khai lắp đặt theo đúng lộ trình.
Thực hiện Chỉ thị 45/CT-TTg ngày 13/12/2017 của Thủ tướng Chính phủ về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU), đến nay Ninh Thuận đã tổ chức 86 lớp tuyên tuyền cho hơn 4.100 chủ tàu, thuyền trưởng, ngư dân; tổ chức cho 2.580 chủ tàu ký cam kết không vi phạm về khai thác thủy sản bất hợp pháp, khai thác ở vùng biển nước ngoài.
Từ đầu năm 2020 đến nay, tỉnh đã thu được 3.822 quyển nhật ký khai thác, kiểm tra 9.373 lượt tàu cá xuất, nhập cảng.
Ngư dân Lê Văn Trí (phường Mỹ Đông, thành phố Phan Rang-Tháp Chàm) cho hay ở ngoài khơi sóng to gió lớn, bà con phải thức đêm để khai thác hải sản nên rất mệt, sáng dậy chỉ muốn nghỉ ngơi dưỡng sức.
Tuy nhiên, thông qua các lớp tuyên truyền về lợi ích phát triển nghề cá bền vững, bà con nhận thức, tuân thủ thực hiện ghi nhật ký khai thác cụ thể, tỉ mỉ khối lượng của từng loại cá, thời gian đánh bắt… để nộp nhật ký khai thác theo yêu cầu của cơ quan chức năng.
Tuy nhiên, trên thực tế việc xảy ra vi phạm vẫn còn tồn tại. Từ đầu năm 2020 đến nay, qua theo dõi hệ thống giám sát hành trình tàu cá, cơ quan chức năng tỉnh Ninh Thuận đã xử phạt 47 trường hợp vi phạm với số tiền gần 80 triệu đồng về hành vi như sử dụng công cụ khai thác mang tính tận diệt; thiếu trang thiết bị an toàn tàu cá; thuyền trưởng, máy trưởng không có văn bằng hoặc chứng chỉ theo quy định, không lưu giữ đầy đủ hồ sơ trong quá trình sản xuất.
Tàu cá khai thác xa bờ neo đậu tại cảng cá Ninh Chữ, huyện Ninh Hải, Ninh Thuận. (Ảnh: Nguyễn Thành/TTXVN)
Ngoài ra, hàng ngày, còn nhiều tàu cá của tỉnh bị mất kết nối gián đoạn thiết bị giám sát hành trình….
Thời gian tới, cùng với nhiệm vụ đẩy mạnh chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), Ninh Thuận tiếp tục đẩy nhanh tiến độ tái cơ cấu ngành khai thác thủy sản, chuyển đổi hợp lý từ khai thác sang nuôi trồng, đặc biệt là nuôi các loại cá biển, các loài nhuyễn thể có giá trị kinh tế cao.
Theo Chi cục Thủy sản tỉnh Ninh Thuận, trong 9 tháng đầu năm 2020, sản lượng khai thác thủy sản Ninh Thuận đạt hơn 105.300 tấn, đạt 92,8% kế hoạch năm, tăng 3,9% so cùng kỳ năm 2019.
Để nâng cao năng lực sản xuất, đảm bảo công tác hậu cần nghề cá, hiện nay tỉnh đang xây dựng, nâng cấp mở rộng các cảng cá, bến cá, phát triển dịch vụ đóng sửa chữa tàu thuyền, cung cấp nguyên vật liệu, đa dạng hóa sản phẩm sau khai thác.
Đồng thời, Ninh Thuận tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động khai thác hải sản xa bờ thông qua triển khai các chính sách của Chính phủ về phát triển thủy sản theo Nghị định 67/2014/NĐ-CP, Nghị định 89/2015/NĐ-CP, Nghị định 17/2018/ NĐ-CP để giúp ngư dân tích cực bám biển, nâng cao hiệu quả sản xuất và góp phần bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc./.
Xuất khẩu thủy sản đang có dấu hiệu phục hồi
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, kim ngạch xuất khẩu thủy sản tháng 9 năm 2020 đạt 820 triệu USD, tăng 0,6% so với cùng kỳ năm ngoái.
Tính chung 9 tháng, kim ngạch xuất khẩu thủy sản đạt 6,03 tỷ USD, giảm 3% so với cùng kỳ năm ngoái. Với mức giảm này cho thấy, xuất khẩu thủy sản đang có dấu hiệu phục hồi trong khi quý I có mức giảm 14% và quý II giảm gần 9%.
Chế biến sản phẩm cá ngừ đông lạnh xuất khẩu tại nhà máy của Công ty Cổ phần Thủy sản Bình Định. Ảnh: Vũ Sinh/TTXVN
Hoa Kỳ, Nhật Bản, EU, Trung Quốc và Hàn Quốc là 4 thị trường nhập khẩu hàng đầu của thủy sản Việt Nam, chiếm khoảng 60% tổng giá trị xuất khẩu thủy sản.
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam, trong số các sản phẩm xuất khẩu chính, chỉ có tôm có mức tăng trưởng xuất khẩu khả quan trong 9 tháng, đặc biệt là 6 tháng gần đây. Vì vậy, kim ngạch xuất khẩu tôm chiếm tỷ trọng chi phối, hơn 44% giá trị xuất khẩu thủy sản của Việt Nam; trong khi cá tra liên tục sụt giảm xuất khẩu dẫn đến chỉ chiếm 17,6%.
Xuất khẩu các mặt hàng hải sản đều sụt giảm, tuy nhiên tỷ trọng của hải sản trong tổng giá trị xuất khẩu vẫn tương đương cùng kỳ năm ngoái, với mức 38%.
Theo Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản, sau khi Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) có hiệu lực, tổng giá trị xuất khẩu thuỷ sản sang EU tăng nhẹ 1% so với cùng kỳ 2019. Điều đó phản ánh tác động tích cực của Hiệp định trong việc thúc đẩy xuất khẩu các mặt hàng thuỷ sản được ưu đãi thuế 0% ngay khi Hiệp định có hiệu lực, trong đó thay đổi rõ rệt và tích cực nhất là tôm, mực, bạch tuộc.
Tuy nhiên, để tận dụng được ưu đãi thuế quan, các doanh nghiệp cần có nguồn nguyên liệu ổn định, chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm đạt tiêu chuẩn và tuân thủ quy định của thị trường EU. Điều quan trọng là doanh nghiệp biết tận dụng hiệu quả và linh hoạt và trung thực quy tắc xuất xứ của Hiệp định.
Ngoài ra, doanh nghiệp cần đặc biệt chú trọng thực hiện và đáp ứng các quy định, tiêu chuẩn về lao động và môi trường trong hiệp định, các vấn đề liên quan đến phát triển bền vững.
Cấp đông sản phẩm tôm xuất khẩu tại nhà máy của Tập đoàn Thủy sản Minh Phú tỉnh Cà Mau. Ảnh: Vũ Sinh/TTXVN
Các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản Việt Nam đang kỳ vọng vào Hiệp định EVFTA sẽ tạo đòn bẩy xuất khẩu các sản phẩm thủy sản sang EU trong những tháng cuối năm, nhất là các sản phẩm tôm đông lạnh, cá ngừ đông lạnh, mực, bạch tuộc đông lạnh và chế biến khi thuế về 0%.
Với thị trường Mỹ - thị trường lớn nhất nhập khẩu thủy sản Việt Nam, Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản dự báo xuất khẩu thuỷ sản của Việt Nam sang thị trường này trong những tháng cuối năm 2020 tiếp tục tăng do nhu cầu tiêu thụ tăng vào dịp lễ, tết cuối năm.
Tại thị trường trong nước, giá cá tra nguyên liệu tại các tỉnh thuộc Đồng bằng sông Cửu Long trong tháng 9 ổn định, dao động quanh mức từ 17.500 - 18.000 đồng/kg đối với cá tra loại I từ 700- 900g/con. Các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra Việt Nam đang hy vọng sẽ có bước phục hồi sớm tại thị trường EU nhờ Hiệp định EVFTA.
Giá tôm tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long đã nhích trở lại trong tháng 9, thị trường xuất khẩu tôm cũng đã xuất hiện những tín hiệu khởi sắc. Tại Bạc Liêu, tôm sú ướp đá cỡ 20 con/kg giữ giá 190.000 đồng/kg, cỡ 30 con/kg tăng 10.000 đồng/kg lên 160.000 đồng/kg, cỡ 40 con/kg tăng 10.000 đồng/kg lên 140.000 đồng/kg. Giá tôm thẻ cỡ lớn cũng tăng 10.000-15.000, giúp cải thiện đáng kể mức lợi nhuận của người nuôi tôm.
Tuy nhiên, tôm thẻ cỡ nhỏ 60 - 100 con/kg không tăng và hiện có giá khá thấp do sức tiêu thụ từ thị trường Trung Quốc giảm mạnh vì ảnh hưởng dịch COVID-19 và tình trạng thiên tai, bão lũ như: cỡ 60 con/kg là 95.000 đồng/kg; cỡ 100 con/kg là từ 70.000 - 72.000 đồng/kg.
Hải sản "hạng sang" bán rẻ chưa từng thấy Trên thị trường tiêu dùng, giá hải sản hạng sang giảm mạnh chưa từng thấy, đáng nói dù dân buôn "xả hàng" cắt lỗ nhưng vẫn ế khách. Hải sản hạng sang rớt giá Tuần qua tại TP. HCM, các vựa bán hải sản liên tục điều chỉnh bảng giá các loại tôm hùm, tôm Alaska... Theo đó, tại các vựa hải sản...