Khả năng EU tịch thu tài sản đang bị đóng băng của Nga
Liên minh châu Âu (EU) sẽ tổn thất nhiều hơn so với Mỹ nếu như Nga có hành động đáp trả tương tự trong trường hợp phương Tây tịch thu tài sản của nước này.
Ngày 23/1, hãng Reuters đưa tin EU không có khả năng tịch thu các khoản tiền của Ngân hàng Trung ương Nga hiện bị đóng băng do các lệnh trừng phạt liên quan đến xung đột Ukraine. Các quan chức cấp cao của khối này tiết lộ rằng các thành viên chưa đồng thuận về động thái mạo hiểm này.
Trước đó, vào năm 2022, Mỹ và các đồng minh đã phong tỏa khoảng 300 tỷ USD tài sản nhà nước của Nga, viện dẫn lý do xung đột Ukraine. Kiev đã nhiều lần kêu gọi phương Tây tịch thu số tiền này và giao lại cho Ukraine. Đặc biệt, tần suất yêu cầu còn dày đặc hơn trong những tháng gần đây khi viện trợ tài chính và quân sự từ Washington và Brussels đã cạn kiệt.
“Việc tịch thu vốn tài sản của Nga sẽ không xảy ra. Các quốc gia thành viên EU không đạt được thỏa thuận nào về vấn đề này”, một quan chức cấp cao của EU biết rõ các cuộc đàm phán cho hay.
Video đang HOT
Việc tịch thu tài sản như đề xuất trên chưa từng xảy ra. Nó có thể khiến các nhà đầu tư từ khắp nơi trên thế giới lo ngại tiền của họ sẽ không an toàn ở EU.
Trả lời trước các phóng viên ngày 23/1, Bộ trưởng Tài chính Bỉ Vincent van Peteghem nhấn mạnh: “Chúng ta cần phải hết sức thận trọng với đề xuất đó. Tôi nghĩ quan trọng là những gì được đưa ra bàn đàm phán phải hợp lý về mặt pháp lý và chúng ta nên tránh bất kỳ tác động nào đến sự ổn định tài chính”.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Luxembourg Xavier Bettel cũng bày tỏ quan điểm thận trọng về việc tịch thu tài sản của Nga. “Hãy tưởng tượng nếu chúng ta quyết định cấp hàng tỷ USD cho Ukraine. Và trong 6 tháng, chúng ta có quyết định của tòa án nói rằng chúng ta không được phép đưa số tiền đó cho họ. Khi đó chúng ta phải trả tiền cho ai”, Bộ trưởng Bettel nói.
Một mối lo ngại khác đối với EU khi đàm phán tịch thu tài sản của Nga là hầu hết tài sản hiện đang bị đóng băng của Nga – khoảng 200 tỷ USD – đều nằm ở cơ quan thanh toán bù trừ Euroclear có trụ sở tại Bỉ.
“EU lúc đó sẽ không thể cứu Euroclear. Euroclear quản lý hàng nghìn tỷ USD và nếu nó phá sản, tổn thất sẽ lớn hơn nhiều so với ngân sách của EU. Chúng ta phải cân bằng giữa rủi ro và lợi ích”, một quan chức cấp cao EU lý giải.
Theo các quan chức, số tài sản bị phong tỏa của Nga vẫn đang tạo ra lãi. Tháng trước, Ủy ban châu Âu đã đề xuất tịch thu số tiền lãi đó và chuyển chúng sang Ukraine, giữ nguyên tiền gốc. Con số này có thể lên tới 17 tỷ euro trong 4 năm.
Nga đã nhiều lần cảnh báo Mỹ và các đồng minh rằng việc tịch thu tài sản của nước này sẽ là hành vi “trộm cắp”, vi phạm luật pháp quốc tế, làm suy yếu các đồng tiền dự trữ của phương Tây và phá vỡ hệ thống tài chính toàn cầu. Theo hãng RIA Novosti, Moskva cũng có quyền tiếp cận 288 tỷ USD tài sản của phương Tây mà nước này đã đe dọa tịch thu để trả đũa. Hãng tin này cho biết tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào nền kinh tế Nga của EU, G7, Australia và Thụy Sĩ lên tới 288 tỷ USD tính đến cuối năm 2022.
Một số nước châu Âu thận trọng trước đề xuất tịch thu tài sản của Nga
Ngày 28/12, tờ Financial Times đưa tin Mỹ đã đề xuất các nhóm công tác của Nhóm các nước công nghiệp phát triển (G7) tìm kiếm cách thức để tịch thu số tài sản bị phong tỏa trị giá 300 tỷ USD của Nga.
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov phát biểu tại Moskva ngày 14/12/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
Tuy nhiên, một số nước châu Âu tỏ ra thận trọng trước ý tưởng này của Mỹ, cho rằng trước hết cần cân nhắc tính hợp pháp của biện pháp này.
Theo các nguồn thạo tin, vấn đề trên đã được các quan chức tài chính cấp cao G7 thảo luận trong tháng này, trong đó đề cập cách thức xây dựng một chính sách như vậy và đánh giá các rủi ro liên quan. Mỹ, được sự hậu thuẫn của Anh, Nhật Bản và Canada, đã đề xuất chuẩn bị các phương án tịch thu tài sản của Nga để lãnh đạo các nước G7 bàn thảo tại hội nghị thượng đỉnh khả năng diễn ra vào ngày 24/2/2024. Ba nhóm công tác do Washington đề xuất sẽ xem xét các vấn đề pháp lý xung quanh việc tịch thu; cách thức áp dụng phương án đó và giảm thiểu rủi ro; và các phương thức hỗ trợ tốt nhất cho Ukraine.
Tuy nhiên, Đức, Pháp, Italy và Liên minh châu Âu (EU) cho rằng cần phải đánh giá cẩn thận tính hợp pháp của việc tịch thu tài sản của Nga trước khi đưa ra quyết định. Châu Âu, nơi nắm giữ phần lớn tài sản bị phong tỏa của Nga, cảnh giác vì lo ngại những tác động có thể xảy ra đối với sự ổn định tài chính cũng như biện pháp đáp trả từ Nga.
EU, Anh và Pháp nhấn mạnh rằng sẽ không dễ dàng tiếp cận số tiền nhận được thông qua việc tịch thu và số tiền đó cũng sẽ không đủ để trang trải cho nhu cầu tái thiết của Ukraine.
Ngoài ra, các nước lưu ý rằng việc tịch thu tài sản của Nga không nên gây phương hại việc cung cấp hỗ trợ tài chính cho Kiev năm 2024. Một số bộ trưởng lo ngại rằng cuộc tranh luận về việc tịch thu sẽ ngụ ý rằng có một giải pháp thay thế cho các gói tài trợ chính thống dành cho Ukraine, vốn đã bị đình trệ do sự phản đối tại Quốc hội Mỹ và do Hungary từ chối ủng hộ một thỏa thuận của EU.
Trước đó, ngày 22/12, người phát ngôn điện Kremlin Dmitry Peskov tuyên bố Nga không chấp nhận việc tịch thu bất hợp pháp tài sản của Nga và điều đó vô cùng nguy hiểm đối với hệ thống tài chính thế giới. Ông Peskov nhấn mạnh sẽ có hậu quả pháp lý đối với những ai khởi xướng và thực hiện việc tịch thu bất hợp pháp tài sản của Nga. Moskva cũng sẽ có biện pháp đáp trả tương tự.
Theo Ủy ban châu Âu, khoảng 260 tỷ euro (285 tỷ USD) tài sản của ngân hàng trung ương Nga đã bị phong tỏa ở các nước thuộc G7, EU và Australia vào năm ngoái. Khoảng 210 tỷ euro (230 tỷ USD) dự trữ của Nga được giữ ở EU, bao gồm 191 tỷ euro ở Bỉ và 19 tỷ euro ở Pháp. Thụy Sĩ nắm giữ khoảng 7,8 tỷ euro, tiếp theo là Mỹ giữ 5 tỷ USD.
Lý do EU 'cực kỳ thận trọng' trước việc tịch thu tài sản của Nga chuyển cho Ukraine Pháp, Đức và Italy vẫn "cực kỳ thận trọng" về ý tưởng này và một số quan chức EU "lo ngại có thể bị trả đũa" từ Moskva nếu tiền của Nga bị tịch thu. Phương Tây đã phong tỏa hàng tỷ USD tài sản dự trữ của Nga ở nước ngoài. Ảnh: RT Tờ Financial Times đưa tin ngày 20/12 rằng không...