Kazakhstan thanh trừng “đầu não” an ninh giữa vụ bạo loạn đẫm máu
Kazakhstan tiếp tục sa thải các quan chức hàng đầu của cơ quan an ninh, trong bối cảnh nước này vẫn đang nỗ lực khôi phục lại trật tự sau vụ bạo loạn đẫm máu nhất 30 năm qua.
Thành viên lực lượng an ninh Kazakhstan đứng cạnh một chiếc xe tải bị đốt cháy trong vụ bạo loạn ở Almaty (Ảnh: Reuters).
Reuters đưa tin, Tổng thống Kazakhstan Kassym Tokayev ngày 9/1 đã sa thải thêm 2 quan chức an ninh cấp cao, một tuần sau khi nước này đối mặt với làn sóng biểu tình phản đối giá nhiên liệu tăng leo thang thành bạo loạn tồi tệ.
Các quan chức bị sa thải là Marat Osipov và Daulet Ergozhin, cấp phó của ông Karim Massimov, cựu lãnh đạo cơ quan an ninh quốc gia – người mới bị sa thải tuần trước. Sau đó, ông Massimov đã bị bắt vì nghi vấn mắc tội phản quốc. Thông báo của Kazakhstan không nêu rõ lý do sa thải 2 ông Osipov và Ergozhin.
Video đang HOT
Ông Massimov, người từng 2 lần giữ chức thủ tướng, là một nhân vật thân cận với cựu Tổng thống Nursultan Nazarbayev.
Trong một thông báo, người phát ngôn của ông Nazarbayev cho biết, ông hiện vẫn đang ở thủ đô Nur-Sultan trong suốt thời gian diễn ra bạo loạn và đã chuyển giao chức chủ tịch hội đồng an ninh Kazakhstan cho ông Tokayev để xoa dịu căng thẳng từ ngày 5/1.
Hàng nghìn người đã bị bắt giữ và các công trình nhà nước đã bị phá hoại. Truyền thông nhà nước Kazakhstan nói rằng, 164 người đã thiệt mạng và hơn 5.000 người bị bắt trong cuộc bạo loạn.
Theo yêu cầu của ông Tokayev, liên minh do Nga dẫn đầu đã đưa quân tới Kazakhstan để hỗ trợ thiết lập lại trật tự. Phát ngôn viên của ông Tokayev hôm 9/1 cho rằng, lực lượng trên sẽ không ở lại Kazakhstan trong thời gian dài, có thể không nhiều hơn một tuần.
Ông Tokayev dự kiến sẽ công bố chính phủ mới trong tuần này, theo phát ngôn viên của ông. Hiện tình hình đã ổn định trở lại ở toàn bộ các khu vực trên cả nước và lực lượng hành pháp đã giành lại quyền kiểm soát các tòa nhà hành chính.
Thứ trưởng Quốc phòng Sultan Gamaletdinov tuyên bố, chiến dịch chống khủng bố sẽ tiếp diễn cho tới khi loại bỏ được hoàn toàn “những kẻ khủng bố”.
Tại Almaty, thành phố lớn nhất Kazakhstan, nơi chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của bạo loạn, cuộc sống bình thường đã có dấu hiệu được khôi phục trở lại vào ngày 9/1. Lực lượng an ninh vẫn đang lập ra các chốt xung quanh thành phố.
CSTO tổ chức hội nghị thượng đỉnh trực tuyến về Kazakhstan
Cơ quan báo chí của Chính phủ Armenia ngày 9/1 thông báo, cuộc họp trực tuyến của lãnh đạo các nước thành viên Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO) về Kazakhstan sẽ tổ chức vào ngày 10/1.
Người biểu tình tuần hành tại thành phố Almaty, Kazakhstan ngày 5/1/2022. Ảnh: AFP/TTXVN
Thông báo trên nêu rõ: "Về sơ bộ, cuộc họp của CSTO (về Kazakhstan) được lên kế hoạch vào ngày mai (10/1)".
Một ngày trước đó, Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan cho biết trong cuộc điện đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin, Armenia - với tư cách là Chủ tịch CSTO - sẽ tổ chức một cuộc họp Hội đồng An ninh Tập thể. Trước đó, Tổng thống Kazakhstan Kassym-Jomart Tokayev đã đề nghị ông Putin tổ chức hội đàm trực tuyến giữa các nhà lãnh đạo CSTO của Hội đồng An ninh tập thể về tình hình ở Kazakhstan.
Điện Kremlin cũng xác nhận Tổng thống Putin sẽ tham dự cuộc họp thượng đỉnh ngày 10/1 nêu trên.
Trong khi đó, Tổng thống Kazakhstan Tokayev đã ký sắc lệnh tuyên bố ngày 10/1 là ngày quốc tang đối với các nạn nhân của các vụ bạo loạn mới đây ở nước này.
Quyền Bộ trưởng Nội vụ Kazakhstan Yerlan Turgumbayev cho biết tình hình trên tất cả các khu vực của Kazakhstan hiện đã ổn định trở lại. Quan chức này nói: "Các lực lượng thực thi pháp luật và giữ gìn trật tự đã giải phóng mọi tòa nhà ở thành phố Almaty bị chiếm giữ trước đây. Các cơ sở công cộng đang hoạt động trở lại".
Trong thông báo mới nhất, Phủ Tổng thống Kazakhstan cho biết tổng cộng khoảng 5.800 đối tượng tham gia bạo loạn, trong đó có "một số lượng lớn người nước ngoài", đã bị bắt giữ.
Nghi vấn người nước ngoài được cho tiền tới Kazakhstan để biểu tình Một người đàn ông từ Kyrgyzstan khai nhận đã được "những người lạ" mua vé máy bay và hứa cho tiền 200 USD để tham gia biểu tình ở Kazakhstan. Xe cảnh sát bị đốt cháy trong biểu tình ở Kazakhstan (Ảnh: Reuters). Sputnik đưa tin, một người đàn ông bị bắt ở thành phố lớn nhất Kazakhstan, Almaty, đã thú nhận rằng,...