‘Joker’: Cái nhìn về thành phố Gotham tráng lệ qua con mắt của kẻ bị chà đạp tàn bạo dưới đáy xã hội, vừa đáng thương lại vừa đáng trách
Joaquin Phoenix biến hóa khôn lường trong vai gã hề sừng sỏ máu mặt nhất giới tội phạm Gotham với lối tường thuật đầy cuốn hút của Todd Phillips. “ Joker” sở hữu phần hình ảnh bắt mắt nhưng chỉ vậy thôi thì khó lòng mà bù đắp được sự thiếu sót trong quá trình hình thành tâm lý nhân vật.
Joaquin Phoenix thủ vai Arthur Fleck, một anh chàng thuộc tầng lớp lao động nghèo, kiếm cơm qua ngày bằng cách đóng vai hề. Hắn sống cùng người mẹ bệnh tật Penny ( Frances Conroy) trong một căn hộ tồi tàn. Tuy phải vật lộn với chứng bệnh thần kinh khiến bản thân không thể ngừng cười nhưng Arthur luôn nung nấu trong tim mơ ước trở thành một diễn viên hài độc thoại.
Arthur Fleck thuộc nhóm những con người bị coi là lũ thất bại dưới đáy xã hội, phải chật vật giành giật từng miếng ăn để tồn tại trong những con hẻm tăm tối, bẩn thỉu của thành phố Gotham xa hoa những năm 70, 80. Bên cạnh đó, Arthur cũng rất ái mộ người dẫn chương trình trò chuyện đêm khuya Murray Franklin (Robert De Niro) và dành tình cảm đặc biệt cho Sophie Dumond ( Zazie Beetz)- một bà mẹ đơn thân sống chung khu trọ. Bất chấp số phận khắc nghiệt, Arthur vẫn nuôi giữ niềm hy vọng về một tương lai tươi sáng hơn, cho đến khi bi kịch mở nút và đẩy hắn vào một con đường mịt mù không lối thoát.
Kịch bản của Joker do bộ đôi Todd Phillips – Scott Silver ( 8 Mile, The Fighter) chấp bút và do chính Phillips ngồi ghế đạo diễn. Phong cách làm phim của Joker được lấy cảm hứng từ siêu phẩm Taxi Driver đến từ bậc thầy Martin Scorsese, tác phẩm The King of Comedy, hay tuýp nhân vật chính gai góc từ những phim chính kịch nổi tiếng của thập niên 70/80 như One Flew Over the Cuckoo’s Nest và A Clockwork Orange.
Tuy nhiên, việc Joker liên tiếp vay mượn quá nhiều từ các tác phẩm kinh điển khác dần khiến cho khán giả cảm thấy bộ phim chỉ đang tái sử dụng những tình tiết cũ mà chẳng chịu động não sáng tạo cái mới. Một số khán giả còn cho rằng bầu không khí u ám, tăm tối chủ đạo của Joker mang lại cảm giác hời hợt, thiếu chân thật. Bộ phim có chỉ ra được những vấn đề đáng lưu tâm như sự phân biệt tầng lớp, khoảng cách giàu nghèo, bạo lực vũ trang, thói “thần thánh hóa” người nổi tiếng,… nhưng đáng tiếc lại chưa thực sự đào sâu triệt để.
Trước giờ Joker vốn được biết đến là kẻ chẳng có niềm tin vào bất kỳ thứ gì. Vậy nên việc gì một bộ phim thuật lại hành trình của hắn, được kể từ góc nhìn của chính hắn lại phải tin theo bất kỳ chân lý nào? Joker của Joaquin Phoenix liên tiếp đắm chìm vào điệu nhảy hoang dại bất tận, không lời thoại, không nhạc nền và chỉ có qua những giây phút chậm rãi đầy ẩn ý ấy, khán giả mới có được cái nhìn rõ nét nhất về tâm hồn của một tên hề mua vui với một số phận trớ trêu, chằng chịt những vết sẹo cả về thể xác lẫn tinh thần.
Màn hóa thân Joker của Phoenix nhận được cơn mưa lời khen nhiệt liệt từ cả giới chuyên môn và khán giả, nhưng tiếc thay, bản thân bộ phim này lại có những mặt hạn chế mà ngay cả một tài năng diễn xuất như Phoenix cũng khó có thể gỡ gạc lại được. Trong khi những tác phẩm chính kịch như The Master và You Were Never Really Here rất biết cách tận dụng kỹ năng diễn xuất của Phoenix để khiến người xem ám ảnh không nguôi về thương tổn tâm lý của nhân vật chính, thì Joker lại mải tập trung vào sự “vùng dậy” nặng nề, cực đoan của nhân vật chính sau khi bị dòng đời xô đẩy mà thiếu đi sự đầu tư kỹ lưỡng trong quá trình phát triển tâm lý nhân vật.
Nhiều ý kiến cho rằng, Joker không quá mạnh phần giá trị cốt lõi để có thể đi vào phân tích sâu hơn, nhưng đây quả thực là một tác phẩm vô cùng ấn tượng nếu chỉ xét trên góc độ giải trí. Tóm lại là tác phẩm của Todd Phillips dễ dàng ăn điểm về phong cách hơn là nội dung. Có thể nói, Joker đẹp lộng lẫy, đẹp rực rỡ ở từng khung hình, từ góc máy tinh tế, bố cục chặt chẽ cho đến sự kết hợp hài hòa giữa các gam màu, tất cả đã mang đến cho khán giả cái nhìn về thành phố Gotham tráng lệ qua con mắt của một kẻ bị chà đạp tàn bạo dưới đáy xã hội, vừa đáng thương lại vừa đáng trách.
Phần nhạc nền đến từ bàn tay của nhà soạn nhạc Hildur Gunadóttir ( Chernobyl) đóng vai trò không nhỏ trong việc tạo nên bầu không khí tang tóc, ám ảnh, khiến người xem phải rùng mình như dấu hiệu cho điềm gở sắp đến của Joker. Bên cạnh đó, Joker liên tục thử thách cảm xúc của khán giả bằng cách “tung chiêu” hết plot twist này đến plot twist khác. Một vài trong số đó hoàn toàn đoán trước được, số còn lại khiến khán giả cảm thấy chẳng mấy thuyết phục cho lắm.
Nhìn chung, Joker là một tác phẩm chịu nhiều ảnh hưởng từ phong cách Scorsese giống như bộ phim War Dogs trước đó của đạo diễn Phillips, nhưng được nâng lên một tầm cao mới nhờ khả năng diễn xuất của Joaquin Phoenix, đi kèm cách dẫn chuyện có phần quá nghiêm túc và “lạc tông” so với tổng thể chung. Vì vậy, cũng chẳng lạ gì khi người xem chia làm hai luồng ý kiến, một bên rất đỗi tâm đắc với ý nghĩa nhân văn và bài học rút ra từ Joker, bên còn lại thì cho rằng đây chỉ là một tác phẩm chuyển thể truyện tranh còn quá “non và xanh” trong nỗ lực thuyết phục mọi người rằng nó “nặng đô” và chân thật hơn những dự án điện ảnh khác liên quan đến Batman. Tuy nhận phải nhiều ý kiến trái chiều nhưng sẽ thật sai lầm nếu như khán giả bỏ qua Joker- tác phẩm vừa xuất sắc ẵm giải thưởng Sư Tử Vàng danh giá cho phim hay nhất ở LHP Venice lần 76 vừa rồi.
Bộ phim bắt đầu khởi chiếu tại các cụm rạp trên toàn quốc từ 04/10/2019.
Trailer Joker
Theo saostar
REVIEW - Joker (2019) quả không phụ lòng người hâm mộ
Có thể khẳng định rằng Joker (2019) không chỉ là câu chuyện kể về hành trình Arthur Fleck (Joaquin Phoenix) trở thành "hoàng tử tội phạm" - kẻ điên loạn nhất Gotham mà còn là một cuộc "nội soi" chính nền tảng xây dựng nên đạo đức của mỗi người.
Joaquin Phoenix có màn hóa thân vào vai Arthur Fleck xuất sắc
" Rác giờ tràn ngập khắp mọi nơi khiến những nơi đẹp nhất cũng trông giống khu ổ chuột". Một câu thoại nghe có vẻ không liên quan gì nhưng nó chính là đầu mối khiến mọi thứ diễn ra và lý do vì sao Joker lại xuất hiện. Những kẻ giàu có quyền thế chỉ coi đó là một cuộc khủng hoảng khi nó khiến cuộc sống êm dịu của họ trở nên tồi tệ như những con người hạ đẳng khác đã và mãi gánh chịu. Những con người vô hình tồn tại một cách vô nghĩa lý không được nhận ra, họ sống và chết nhưng những bao rác vứt lăn lóc trên đường phố.
Những sắc thái của Joker/Arthur
Thành phố khổng lồ, hào nhoáng với những tháp chọc trời đan đặc nhưng phía xa là bao la khu phố thấp tè cũ kỹ, mục nát, tàn tạ. Vật cùng tất biến, vật cực tất phản. Gotham đã đạt đỉnh cao xấu xí của nó thì ắt nó sẽ sản sinh ra sự tà ác bên trong. Joker không phải thứ kỳ dị từ nơi nào đến, như lời giới thiệu của Arthur "là một công dân lâu năm của Gotham" - hắn chính là sản phẩm của xã hội tàn nhẫn đang băng hoại đạo đức, một nơi không còn sự tử tế, cảm thông và thấu hiểu. Gotham đã đánh mất chính nó.
Joker chính là sản phẩm của một xã hội tàn nhẫn
Hãy nói về diễn xuất của Joaquin Phoenix. Lâu lắm rồi mới có một phim làm tôi vừa sợ hãi, vừa cảm thông đến như vậy. Nét cô độc, đau đớn và rồi tự buông mình vào tội ác một cách hoàn toàn sảng khoái thật sự gây cảm giác rợn gai ốc. Joaquin hay ở chỗ không chỉ bộc lộ cái ác thuần chất mà còn khiến ta cảm nhận được đằng sau cái ác đó còn có một tia hy vọng nhỏ nhoi mong được quan tâm và yêu thương, ánh sáng nhỏ đó dần dần tắt đi để lại một khoảng tối đen đặc như thuở hồng hoang khởi thủy. Ngẫm thì thiện ác không tồn tại trong tự nhiên và đời vốn là vậy. Nửa đầu phim là tiếng khóc uất nghẹn không thể bật ra, chỉ có tiếng cười cùng nước mắt vô hình tuôn trào. Một kẻ cả đời không có một giây phút hạnh phúc nào bị buộc phải luôn mỉm cười, còn gì bi kịch hơn thế, còn gì tàn nhẫn hơn thế. Những người "tốt" nghe và cười trước mấy mẩu chuyện cười tục tĩu nên Arthur không cười được, hắn cười những thứ không kẻ "tốt" nào thấy buồn cười. Arthur không cười chuyện cười hắn cười cuộc đời thật ngu ngốc và giả tạo. Những kẻ như Arthur - thấy được sự giả dối của xã hội hoặc sẽ trở thành Joker hoặc sẽ trở thành một người hùng để bảo vệ những điều tốt nhỏ nơi nhân loại. Hai con đường tùy cách ta chọn - đó chính là sự khác biệt.
(Từ trái sang phải) Robert De Niro (Murray Franklin), Zazie Beetz (Sophie Dumond), Frances Conroy (Penny Fleck), và Brett Cullen (Thomas Wayne)
Hình ảnh và quay phim đạt đến độ tuyệt diệu. Từng khuôn hình được quay với sự chăm chút, dụng công nhiều hàm ý nghệ thuật rõ ràng. Từ tàu điện mà Arthur ngồi chạy thẳng vào khu trung tâm Gotham đến con tàu điện ngầm bẩn thỉu đưa hắn thoát khỏi sự đè nén cuối cùng và sống thật với bản chất của mình. Từ điệu múa hân hoan sau cuộc tàn sát đến nụ cười máu nhìn đường phố bốc cháy hoang tàn. Từng thứ một như một mảnh ghép hoàn hảo để diễn tả nhân dạng lẫn sự băng hoại dần dần trong tâm hồn của Arthur. Âm nhạc trong phim được chọn và hòa âm rất đỉnh. Mỗi khi giai điệu của Smile do Jimmy Durante hay That's life, Send In the Clowns (Frank Sinatra) ... cất lên đều tạo hiệu ứng cảm xúc đồng nhất với câu chuyện phim. "Mỉm cười dù trái tim ta đang đau. Mỉm cười mặc cho tim tan nát...". Cuối cùng hắn đã thả con quái thú giam cầm từ lâu và sống với niềm hoan lạc tàn ác với nụ cười sảng khoái nhất.
Arthur khiêu vũ khi lần đầu tiên sống thật với bản chất của mình trọn vẹn
Đây chắc chắn không phải là trải nghiệm điện ảnh dành cho số đông, có thể ta vẫn xem được nhưng để thích và hiểu nó không phải là dễ. Bức tranh hiện thực xã hội được phản ảnh trong Joker khiến nó như một cú tát vào mặt nhiều người. Lời tuyên bố của Thomas Wayne (Brett Cullen) rằng những kẻ đeo mặt hề ngoài kia do vấn đề của chính họ, họ cần được giúp. Nó làm ta liên tưởng đến lời phát biểu của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron khi được hỏi về nạn thất nghiệp: hãy qua bên đường là kiếm được việc ngay. Ở đây không phán xét tính đúng sai của lời phát biểu từ Thomas và Macron. Điều làm người dân Gotham và phong trào áo vàng tại Pháp phẫn nộ chính là thái độ trịch thượng lẫn thiếu sự cảm thông. Hai ông ấy không hiểu rằng "La Mã không xây trong một ngày" những uất hận và phẫn nộ của những người nghèo không phải đến từ cuộc khủng hoảng rác hay tăng thuế vài xu tiền xăng dầu mà chính cảm giác bị bỏ rơi, gạt ra ngoài lề xã hội đã thổi bùng lên ngọn lửa bạo lực. Joker không phải là nguyên nhân tội ác ở Gotham, hắn chỉ là một biểu tượng mà những tội phạm dựng lên để phản kháng một cách tiêu cực từ sự tức giận đã được nuôi dưỡng từ lâu.
Một số poster đẹp của phim
Khi nhìn vào một tác phẩm nếu thấy nó nói được những thông điệp vượt ra khỏi chính nó thì ta nhận ra rồi đây nó sẽ trở thành một tác phẩm kinh điển. Joker (2019) chắc chắn sẽ còn được nhắc đến nhiều chục năm sau nữa. Một lần nữa xin ngả mũ kính phục tài năng, sự can đảm của đạo diễn Todd Phillips và màn hóa thân xuất thân của Joaquin Phoenix.
Theo moveek
Những gì tồn tại phía sau kết thúc đầy ám ảnh của Joker? Kết thúc của Joker bí ẩn như trước khi nó bắt đầu. Rốt cuộc, sau tất cả, những cái gì thật sự xảy ra và những cái gì là sự tưởng tượng của Arthur Fleck? * Bài viết tiết lộ nội dung phim, độc giả cân nhắc trước khi đọc Kết thúc của Joker bí ẩn như trước khi nó bắt đầu. Rốt...