Jeff Bezos chưa phải là phi hành gia
Trong ngày người giàu nhất thế giới bay đến rìa vũ trụ, Mỹ đã bổ sung điều kiện trở thành phi hành gia, khiến cho cả Jeff Bezos và Richard Branson đều có thể nằm dưới chuẩn.
Theo quy tắc mới của Cục Hàng không Liên bang Mỹ ( FAA), phi hành gia phải là một phần của phi hành đoàn và có những đóng góp cho sự an toàn của chuyến bay lên vũ trụ. Như vậy, 2 tỷ phú Jeff Bezos và Richard Branson có thể chưa phải là phi hành gia trong mắt chính phủ Mỹ.
Jeff Bezos chưa được chính quyền Mỹ công nhận là phi hành gia. Ảnh: EPA.
Theo BBC , đây là những thay đổi đầu tiên kể từ khi bộ quy tắc liên quan đến Phi hành gia thương mại (Commercial astronaut) của FAA được ban hành vào năm 2004.
FAA công bố cập nhật tiêu chuẩn “Đôi cánh phi hành gia thương mại” – một huy hiệu gắn liền với phi hành gia – vào ngày 20/7, cùng thời điểm Jeff Bezos bay đến rìa không gian trên tàu du hành của Blue Origin.
Theo đó, một Phi hành gia thương mại phải bay qua độ cao 80 km so với bề mặt Trái Đất. Điều này cả Jeff Bezos và Richard Branson đều đạt được.
Tuy nhiên, FAA bổ sung thêm rằng phi hành gia phải “chứng minh các hoạt động trong chuyến bay là cần thiết cho việc đảm bảo an toàn hàng không, hoặc đóng góp vào công tác đưa người lên vũ trụ an toàn”.
Trong phát biểu sau đó, đại diện FAA nói rằng những thay đổi này nhằm phù hợp hơn với vai trò của huy hiệu “Đôi cánh phi hành gia thương mại”, mang ý nghĩa bảo vệ an toàn trong các chuyến bay vũ trụ.
Vào ngày 11/7, Richard Branson đã bay trên tàu SpaceShipTwo của Virgin Galactic tới rìa không gian, khai trương dịch vụ du lịch vũ trụ sẽ vận hành chính thức từ năm sau. Theo công bố của hãng, hiện có 600 người đặt vé trước, bao gồm tỷ phú Elon Musk.
Đến 20/7, Bezos và 3 thành viên phi hành đoàn đã bay trên tàu không gian của Blue Origin đến độ cao 104 km so với bề mặt Trái Đất. Đặc biệt, chuyến đi này có sự xuất hiện của người trẻ nhất và người già nhất từng lên vũ trụ.
Những người mong muốn được công nhận phi hành gia thương mại cần phải đề nghị với FAA. Theo phát ngôn viên của cơ quan này trên CNN , hiện tại họ không có bất cứ đệ trình nào.
Video đang HOT
Đôi cánh gắn trên áo Bezos và Richard sau chuyến bay là những chiếc ghim do chính công ty của họ chế tạo.
Tuy nhiên, vẫn có hy vọng dành cho 2 tỷ phú hoặc bất kỳ người nào khác trong tương lai. Quy định mới lưu ý rằng các giải thưởng danh dự có thể được trao dựa trên thành tích mà họ đạt được, việc này sẽ do người quản lý tại FAA quyết định.
Huy hiệu Đôi cánh phi hành gia lần đầu tiên được trao cho các nhà du hành Alan Shepard Jr và Virgil Grissom vào đầu thập niên 1960 vì đóng góp của họ trong chương trình Mercury Seven.
Jeff Bezos có thực sự bay lên rìa vũ trụ?
Cả tỷ phú Jeff Bezos lẫn Richard Branson đều tuyên bố du hành ở rìa vũ trụ thành công. Tuy nhiên, điểm nào là ranh giới giữa Trái Đất và vũ trụ vẫn chưa được quy ước rõ ràng.
Chỉ trong 3 tuần, 2 tỷ phú là Richard Branson và Jeff Bezos đều thực hiện những chuyến du hành ở rìa vũ trụ. Cả 2 đều khẳng định mình là những người đầu tiên "du lịch vũ trụ". Tuy vậy, tầm bay của họ khác nhau, và điều đó dẫn đến những tranh cãi.
Ngay trước chuyến bay của Branson vào ngày 11/7, công ty Blue Origin của tỷ phú Jeff Bezos đã đăng một hình ảnh trên Twitter so sánh 2 hành trình. Blue Origin cho rằng tàu bay của họ sẽ đạt đến độ cao lớn hơn Virgin Galactic.
"New Shepard được thiết kế để bay trên đường Kármán, nên các hành khách sẽ là phi hành gia thực thụ chứ không cần dấu chú thích bên cạnh. Với 96% dân số thế giới, không gian bắt đầu ở mốc 100 km, trên đường Kármán đã được quốc tế công nhận", tài khoản của Blue Origin kết luận.
Nhà tỉ phủ Jeff Bezos đã hoàn thành chuyến bay vào vũ trụ.
Rìa vũ trụ bắt đầu từ đâu?
Tất nhiên, định nghĩa đâu là điểm bắt đầu của rìa vũ trụ không phải do 2 tỷ phú đưa ra. Hiện tại, không có định nghĩa thống nhất dành cho rìa vũ trụ. Do đó, cả hai đều tự nhận đã đến được rìa vũ trụ (hay rìa không gian).
Các nhà khoa học mô tả đó là vùng mà bầu khí quyển của Trái Đất nhường chỗ cho không gian. NASA, quân đội Mỹ và Ủy ban Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) đều quy định ranh giới vũ trụ được xác định từ độ cao 50 dặm (80 km), và tàu Virgin Galactic vượt qua mức này với độ cao tối đa của hành trình là 86 km.
Blue Origin so sánh trực tiếp chuyến du hành của mình với Virgin Galactic.
Liên đoàn Thể thao Hàng không Thế giới (FAI), có trụ sở tại Thụy Sĩ và cũng là một đơn vị định chuẩn về hàng không, lại đưa ra định nghĩa khác. Theo FAI, rìa vũ trụ được xác định cao 62 dặm (100 km) so với mặt nước biển và đây cũng là mức mà tàu Blue Origin chạm đến. Độ cao thứ hai này, được gọi với cái tên đường Kármán, là định nghĩa nổi tiếng nhất cho rìa không gian.
Lý do khiến ranh giới rìa vũ trụ tới nay vẫn còn gây tranh cãi là bởi nó vốn không có nhiều ý nghĩa trong các chuyến bay lên vũ trụ. Mọi tên lửa vọt qua đây rất nhanh.
"Trong hơn 60 năm du hành vũ trụ, chẳng thứ gì dừng lại khu vực này lâu", Jonathan McDowell, nhà thiên văn học tại Trung tâm Vật lý Thiên văn Harvard-Smithsonian chia sẻ.
Đường Kármán - đích đến của Bezos và các hành khách - được đặt tên theo nhà khí động học người Mỹ gốc Hungary, người được cho là đã đưa ra ranh giới vào cuối những năm 1950.
Theodore von Kármán ban đầu đưa ra con số 52 dặm (84 km), bởi ở độ cao này khí quyển đã quá loãng để máy bay có thể bay hoàn toàn nhờ lực đẩy dưới cánh. Tuy nhiên, về sau con số thường được làm tròn lên hoặc xuống, dẫn tới các kết quả như 80 hay 100 km.
Trước đây, mọi tên lửa đều bay qua rìa không gian rất nhanh và không ai để ý đến chúng.
Vào những năm 1960, FAI đã đặt giới hạn này ở độ cao 100 km hay 62 dặm. Lúc đó, con số không quá quan trọng bởi nhiều nhà khoa học cho rằng ranh giới sẽ bị thay đổi liên tục do bầu khí quyển không ổn định. Vì thế, con số lên hay xuống vài km thì cũng không ảnh hưởng nhiều.
Ý nghĩa mới từ trào lưu du hành vũ trụ
Lý do chúng ta không có định nghĩa thống nhất về rìa vũ trụ là bởi nó không quá quan trọng trong các nhiệm vụ không gian. Tuy nhiên, với những người tham gia chuyến hành trình rất đắt tiền với Bezos hoặc Branson, con số có thể quan trọng.
Branson và Bezos xây dựng công ty một phần thực hiện ước mơ cá nhân của họ, đồng thời cũng đang cạnh tranh để giành khách hàng.
Trước chuyến bay của Branson, Blue Origin đã đăng một biểu đồ nhỏ liệt kê những điểm khác biệt giữa sản phẩm của hãng và Virgin Galactic, bao gồm kích thước cửa sổ, tính khả dụng hệ thống thoát hiểm và độ cao đỉnh điểm trong suốt chuyến bay.
Cả hai nhà tỷ phú Branson và Bezos là những người đặt nền móng cho dịch vụ du lịch vũ trụ.
Biểu đồ thật sự là một cách quảng cáo tuyệt vời và giúp cho Bezos có quyền khoe khoang về dịch vụ du lịch vũ trụ. Vì vậy, trong bối cảnh này, rìa không gian không phải một thực tế khoa học mà là con số để bán hàng.
McDowell, người nổi tiếng trong cộng đồng không gian với nghiên cứu của mình về chủ đề này, đã lập luận rằng đường Kármán không dựa trên lý luận khoa học. Theo phân tích của ông dựa trên các dữ liệu, ranh giới vũ trụ tương đồng bắt đầu từ độ cao 80 km so với mặt nước biển, giống như những gì Virgin khẳng định.
Con số này có ý nghĩa bởi khi vật thể vẫn còn bay dưới độ cao 80 km, trọng lực Trái Đất sẽ hút mọi thứ xuống bề mặt. Còn khi ở cao trên 80 km, bạn sẽ an toàn trong hành trình bay xung quanh quỹ đạo Trái Đất.
Mọi vệ tinh trên Trái Đất đều bay trên độ cao 80 km.
Vào năm 2018, FAI cho biết họ cân nhắc việc thay đổi tiêu chuẩn rìa vũ trụ theo cách tính toán của McDowell. Tuy nhiên, ông cho biết tổ chức này đến nay vẫn chưa liên lạc. Ngoài Mỹ, chính phủ các nước khác thường không quan tâm vấn đề này, bởi đưa ra một con số sẽ kéo theo nhiều vấn đề pháp lý và chính trị.
Cả Bezos và Branson đều là những người đặt nền móng cho dịch vụ du lịch vũ trụ. Tuy nhiên, cả 2 tỷ phú đều chưa thể trả lời rõ ràng câu hỏi: rìa vũ trụ ở đâu?
Hai tỷ phú sẽ bay lên vũ trụ mà không có bảo hiểm Chuyến du hành vũ trụ của 2 tỷ phú Richard Branson và Jeff Bezos trong tháng 7 không được mua bảo hiểm tai nạn hay tính mạng. Các nhà môi giới bảo hiểm cho biết tỷ phú người Anh Richard Branson và công ty vũ trụ Virgin Galactic đều chưa mua bảo hiểm cho Branson trong trường hợp ông bị tai nạn, hoặc...