Hương vị quê hương: Ram bắp giòn rụm chiều đông

TRẦN CAO DUYÊN14:08 21/01/2022

Những ngày chưa dịch, chiều chiều, nhiều nhóm bạn ở TP.Quảng Ngãi hay rủ nhau ra đường Trần Hưng Đạo, Phan Đình Phùng, Nguyễn Nghiêm… ăn ram bắp.

Trong phố có nhiều quán ram bắp gây mùi nhớ cho những ai trót gặp. Dân tỉnh khác dù chỉ một lần “xẹt ngang” đất Cẩm Thành cũng bị món ram bắp làm cho tương tư. Cô bạn ở Sài Gòn ríu ran qua điện thoại: Ui là trời ram bắp, mới nhắc thôi đã nghe giòn rụm!

Bây giờ, thành phố cũng đang “ốm” nên người ta ngại ra đường. Gọi điện quán mang tới nhà cũng được nhưng lại thiếu không khí quán xá. Mất đi mùi hương tỏa ra từ cái chảo chiên ram to đùng đoàng cũng tiếc chớ bộ. Mùi hương mời mọc này thường gây chộn rộn lòng dạ thực khách trước khi ăn. Thôi thì mình “ram tại nhà”, vừa ấm cúng, vừa ôn luyện tay nghề ram bắp. Nghe đồn, con gái Quảng Ngãi những ngày đầu làm dâu xứ lạ thường được nhà chồng “đặt hàng” món ram bắp. Cứ như ram bắp là tấm… căn cước ẩm thực cho miền núi Ấn sông Trà vậy.

Ram bắp Quảng Ngãi – TRẦN CAO DUYÊN

Dù ram bắp chưa phải là đặc sản xứ Quảng nhưng cũng có thể coi là… món không thể không nhắc đến bên cạnh cá bống, kẹo gương, đường phèn, mạch nha. Làm ram bắp không khó. Quan trọng là phải bài bản. Để ram bắp là… ram bắp thuần khiết (không thịt, không tôm) thì chỉ cần vài trái bắp nếp, một ít hành củ, hành lá, nhúm tiêu, chút bột nêm, xấp bánh tráng cuốn là làm ram bắp được rồi. Món ram toàn thực vật như vậy nghe có vẻ “khổ hạnh” nhưng thanh thoát lắm. Bảo đảm ngon, nhẹ bụng, không ngán.

“Xưởng” ram bắp gia đình hoạt động làm nóng không khí cả nhà giữa lúc ngoài kia sụt sùi mưa gió. Người thì lột vỏ bắp, làm sạch râu, dùng dao hai lưỡi bào mỏng. Kẻ thì bóc hành tím băm nhỏ. Người thì tuyển những cọng hành xanh mướt rồi xắt vụn. Trai lớn trong nhà lãnh nhiệm vụ chày cối, giã thật nhuyễn 3 nguyên liệu này cùng với ít tiêu và bột nêm.

Sau đó là gói ram. Dùng bánh tráng mỏng gói hỗn hợp vừa giã thành những cái ram tròn trịa, dài cỡ ngón tay.

Video đang HOT

Không ai thích những cái ram có ngoại hình thô vụng. Bởi vậy gói ram cần sự khéo léo và thẩm mỹ. Không gói chặt tay hoặc lỏng tay. Hai đầu cái ram cần được tém gọn gàng. Hình dáng ram cần đạt tiêu chuẩn suôn sẻ xinh xắn. Chiên ram không nên tiết kiệm dầu vì dầu ít làm ram hút dầu nhiều hơn và chín không đều. Cứ đổ dầu vừa ngập ram. Nhớ nhỏ lửa và trở đều. Khoảng 5 phút, thấy ram ngả màu vàng thì vớt ra rổ lưới để ráo.

Rau sống “đi” với ram bắp thường là xà lách, húng, ngò gai, khế xắt nhỏ, chuối chát, dưa leo, rau thơm. Nước chấm là mắm ớt tỏi chanh đường. Lúc này thì cho ram từ rổ ra đĩa được rồi. Nhìn đĩa ram vàng hườm, cái nào cái nấy đều tăm tắp, thon thả, nuột nà, tỏa mùi thơm dịu nhẹ, ai cũng thấy cánh mũi phập phồng.

Làm ram có phương pháp, ăn ram có cách thức. Trải miếng bánh tráng trên lòng bàn tay, cho một lớp mỏng rau sống lên. Gắp cái ram đặt vào giữa. Lại một lớp mỏng rau sống nữa. Như vậy, khi cuốn ram sẽ không bị vỡ. Cái cuốn đẹp từ trong ra ngoài. Mỗi người một chén nước chấm riêng rồi thong thả mà thưởng thức.

Ram bắp có cái ngọt dịu của bắp đang độ no sữa. Hương thơm của hành lá, hành tím lặn trong sữa bắp giờ lên tiếng mơn trớn vị giác. Rau sống hòa hợp với gia vị làm cho hương ram bắp thăng hoa. Còn độ giòn của ram thì khỏi nói. Cắn miếng nào nghe rào rạo miếng đó. Tiếng vỡ của ram bắp thật đặc biệt. Nó kéo thính giác vào cuộc. Tiếng vỡ giòn nghe rất khẽ và cũng rất… ngọt.

Nhai miếng cuốn ram bắp nóng hổi, nghe cái lạnh mùa đông ngoài kia thật chẳng xi nhê gì. Có lẽ đây là cách mà ram bắp Quảng Ngãi gây nên nỗi nhớ niềm thương đối với người Quảng xa quê.

Hà Nội mùa sấu

Sẽ không quá khi nói rằng, cây sấu là món quà thiên nhiên quý giá mà đất trời đã ban tặng cho Thủ đô Hà Nội.

Thủ đô Hà Nội là trái tim của cả nước, đây cũng chính là nơi đã để lại biết bao cảm xúc và nỗi nhớ cho bất kỳ ai đã sống và từng có dịp ghé thăm. Chẳng thế mà có người đã từng nói, tôi đã yêu cái thành phố này từ lúc nào không hay, yêu tới mức chẳng thể nào rời xa.

Đã có một cuộc thăm dò nho nhỏ rằng điều gì của Hà Nội đã khiến bạn không thể nào quên? Và thật thú vị khi đã có những câu trả lời rằng, đó là những con phố nhỏ rêu phong; những đêm nằm chờ gió mùa về trong tiếng mưa; là khi thèm một bát phở bò, bún thang, hay một suất bún chả đúng vị mà có tiền cũng không kiếm được ở một nơi nào khác. Là tiết trời mùa thu Hà Nội lãng đãng khiến chẳng ai còn muốn vội và trong đó còn có cả những... cây sấu.

Những cây sấu mang cả bầu trời ký ức của người dân Hà Nội.

Vì sao lại có cả những cây sấu? Sấu là loài cây được trồng phổ biến ở các tỉnh phía Bắc, nhưng nhiều người cho rằng, chỉ khi hiện diện ở đất thủ đô, được sự thâm trầm và cổ kính của mảnh đất này ấp ôm và nuôi dưỡng, nên cây sấu mới có thể khoác lên mình giá trị riêng của nó.

Ở Hà Nội, khi nhắc đến những con phố nổi tiếng như: Phan Đình Phùng, Trần Hưng Đạo, Trần Phú, Lý Thái Tổ, Lê Thánh Tông... nhiều người sẽ nghĩ ngay đến những hàng cây sấu cổ thụ. Sấu không đơn thuần là một loại cây mà còn là cả trời kỷ niệm của bao thế hệ, từ thuở hồn nhiên cắp sách đến trường cho tới lúc tóc đã lấm tấm hoa râm.

Sấu là loại cây thật đặc biệt. Ngay từ tháng 4, khi mà cái nắng mùa hè bắt đầu xuất hiện thì trên những tán cây sum xuê, xanh mướt bắt đầu xuất hiện những chùm hoa trắng tinh khôi, tỏa mùi hương nhè nhẹ.

Mùa hoa sấu thật đẹp và nên thơ.

Khi những bông hoa cuối cùng rụng xuống thì những quả sấu non bắt đầu lúc lỉu trên cành. Lác đác đây đó, những chùm sấu đầu mùa bắt đầu được hái xuống rồi đi vào các chợ, vào mâm cơm của nhiều gia đình.

Ở một góc phố Phan Đình Phùng, chúng tôi gặp anh Lê Văn Huy và hai người bạn đang ngồi bán những túi sấu vừa hái xuống. Anh cho biết, cứ mỗi vụ sấu, cả nhóm lại rủ nhau đi dọc các con phố, thấy cây nào có quả thì trèo lên hái rồi bán tại chỗ hoặc đem vào các chợ. Rồi có những người mua cầu kỳ đến mức còn đứng chờ ở dưới gốc và hái được bao nhiêu là cân lấy hết. Anh tiết lộ, sấu ở các nơi khác cũng mang về Hà Nội nhưng sấu Hà Nội không hiểu sao vẫn được chuộng hơn: "Có lẽ, sấu Hà Nội mỏng vỏ, hạt nhỏ, cơm dày, vị chua thanh, ăn giòn và thơm hơn những nơi khác".

Vẻ đẹp trong mùa sấu rụng lá.

Với người Hà Nội, quả sấu được chấp nhận cho góp mặt trong văn hóa ẩm thực với nhiều thực đơn từ hè sang thu. Dù có rất nhiều loại quả có thể tạo vị chua cho món ăn nhưng sấu vẫn luôn được ưa chuộng vì có hương vị rất riêng.

"Đơn giản nhất là nước rau muống luộc đánh sấu. Nước mắm dầm sấu chấm cũng rất mềm và ngon miệng. Ngoài ra, muốn cải thiện thì có món vịt om sấu cũng rất ngon..." - bà Trần Thị Lan ở quận Hai Bà Trưng cho biết.

Vào mùa thay lá, những cây sấu còn đem đến cho người dân Thủ đô những con đường lá ngập tràn sắc vàng lãng mạn. Chỉ cần có một làn gió khẽ thôi qua sẽ tạo nên một cơn mưa lá như thể hiện trọn vẹn nét bình yên, dịu dàng của Hà Nội khi mùa lá rụng.

Sẽ không quá khi nói rằng, sấu là món quà thiên nhiên quý giá mà đất trời đã ban tặng cho mảnh đất ngàn năm. Chỉ với một quả sấu, hai mùa đáng nhớ nhất Hà Nội là mùa hè và mùa thu sẽ hiện lên một cách chân thực đến mức "đưa bạn đến Hà Nội mà không cần đi Hà Nội".

Vượt dốc đá, ngắm mai anh đào rực hồng trong sương sớm Đà Lạt Những ngày này, nhiều ngọn đồi ở ngoại ô Đà Lạt như bồng bềnh trong màu hồng tươi của mai anh đào hòa quyện cùng sương sớm. Dịp cuối năm, phố núi Đà Lạt (Lâm Đồng) vào mùa hoa mai anh đào. Những con đường từ nội ô đến vùng đồi ngoại ô thành phố dường như đều rợp sắc hồng của hoa...