Hướng dẫn chạy bộ đúng cách vào buổi sáng

Theo dõi VGT trên

Không thể phủ nhận những lợi ích của việc chạy bộ đúng cách mang lại cho người tập. Tuy nhiên, không phải tất cả mọi người đều biết chạy bộ như thế nào là đúng và những lưu ý khi chạy.

Hướng dẫn chạy bộ đúng cách vào buổi sáng - Hình 1

Không phải ngẫu nhiên mà chạy bộ được coi là hình thức tập luyện thể thao tốt nhất cho cơ thể. Đây là một loại hình thể dục chi phí thấp và dễ tiếp cận nhất, cũng là cách đơn giản giúp bạn tối đa hóa các lợi ích sức khỏe của thể dục. Vậy chạy bộ đúng cách là như thế nào?

1. Lưu ý trước khi chạy bộ

Điều đầu tiên cần chú ý đến là thời gian chạy bộ. Khoảng thời gian hợp lý nhất là từ 5h30 đến 6h sáng, ở nơi ít người qua lại như công viên. Không nên tập vào thời điểm quá sớm vào buổi sáng dễ cảm lạnh, cơ thể chưa sẵn sàng cho hoạt động thể thao.

Cũng không nên tập quá muộn vào buổi tối, dễ gặp tình trạng mất ngủ. Bên cạnh đó, cần đề ra lịch tập bài bản và khoa học và phù hợp với công việc của cá nhân. Ví dụ lịch tập vào các ngày thứ 2, 4, 6 thì các ngày còn lại nghỉ.

Trang phục chạy bộ cũng cần phải thoải mái, thoáng mát, thấm mồ hôi tốt, không nên mặc quần áo quá chật, không thấm hút mồ hôi. Điều này là do khi vận động, nhiệt lượng cơ thể sẽ tỏa ra lớn rất dễ làm cho bạn bị cảm lạnh.

Hướng dẫn chạy bộ đúng cách vào buổi sáng - Hình 2

Lựa chọn trang phục thoải mái khi tập thể dục – Ảnh Internet

Ngoài ra, trang phục chạy bộ cần phù hợp với điều kiện thời tiết tại thời điểm chạy bộ hiện tại, mùa đông sẽ khác so với mùa hè.

Video đang HOT

Nên chọn giày chạy bộ chuyên dụng vừa chân, nhẹ và có đế dày dặn. Mang giày chạy cũ hoặc mang sai loại giày, giày quá chật hoặc quá rộng đều có thể gây ra chấn thương khi chạy bộ. Với những người lớn tuổi nên chọn giày có độ đàn hồi tốt.

Khởi động cũng là một vấn đề quan trọng nếu muốn chạy bộ đúng cách. Cần làm nóng cơ thể để thích nghi với các bài tập chạy bộ, giảm những chấn thương và đạt kết quả luyện tập tối ưu. Hãy dành từ 5 đến 10 phút để xoay cổ tay, cổ chân hay xoay eo, vai,… trước khi bắt đầu chạy bộ.

2. Hướng dẫn để chạy bộ đúng cách vào buổi sáng

Để việc chạy bộ được hiệu quả, cần áp dụng tư thế chạy chuẩn, đúng kỹ thuật, duy trì dáng người thẳng trong suốt quá trình. Việc thực hiện đúng sẽ làm giảm áp lực lên đầu gối và giúp bạn chạy nhanh hơn.

Ngoài ra, chạy bộ vào buổi sáng là thời điểm bạn vừa trải qua một giấc ngủ dài nên cơ thể đang bị thiếu hụt nước. Vì thế, cần bổ sung nước trước, trong và sau khi luyện tập. Tuy nhiên cần lưu ý rằng chỉ nên sử dụng nước lọc và cần tránh các loại nước ngọt, nước uống có ga.

Hướng dẫn chạy bộ đúng cách vào buổi sáng - Hình 3

Lựa chọn thời gian luyện tập là buổi sáng – Ảnh Internet

Thời gian luyện tập cũng là một vấn đề đáng chú ý. Khi mới bắt đầu chạy bộ vào mỗi sáng, chỉ nên chạy khoảng 2km hay 30 phút là được. Sau đó có thể tăng dần mức độ cho đến mức tối đa là 1 tiếng và lịch chạy từ 3 tới 5 buổi mỗi tuần là hợp lý nhất.

Trong lúc chạy, cần đặc biệt lưu ý không được thở dốc mà phải thở thật đều, thật chậm. Đồng thờ phải hít vào bằng mũi và thở ra bằng miệng. Nếu thấy xuất hiện bất cứ một dấu hiệu nào như chóng mặt, đau đầu, hoa mắt, khó thở, buồn nôn, vã mồ hôi hột hay có cảm giác bị đè nén ở vùng ngực trái thì cần dừng ngay quá trình tập luyện để nghỉ ngơi thư giãn, sau đó thăm khám bác sĩ kịp thời để xác định nguyên nhân.

Sau khi chạy bộ, hãy để cơ thể thư giãn 5-10 phút bằng cách đứng thả lỏng, đánh tay chân nhẹ nhàng, hít thở sâu, chậm. Tuyệt đối không được ngồi, không được tắm ngay sau khi mới chạy xong. Hãy nghỉ ngơi cho đến khi cơ thể hết mệt và ráo mồ hôi thì mới có thể đi tắm để giảm thiểu nguy cơ chuột rút, chóng mặt, hạn chế chấn thương, đau nhức cơ, cảm lạnh, thậm chí là đột tử.

Những tác dụng tuyệt vời của chạy bộ buổi sáng

Cho dù bạn cảm thấy tốt hay xấu tại bất kỳ thời điểm nào, công dụng của chạy bộ chính là giúp tâm trạng của bạn tốt hơn.

Chạy bộ đốt nhiều calo hơn hầu hết các bài tập khác

Chạy bộ là một bài tập có cường độ cao và tác động cao đòi hỏi nhiều nhóm cơ hoạt động chăm chỉ. Tác dụng của chạy bộ buổi sáng không chỉ đơn giản là đốt cháy calo trong quá trình chạy bộ mà nó còn có thể tiếp tục đốt cháy một lượng calo đến 48 giờ sau khi tập.

Những tác dụng tuyệt vời của chạy bộ buổi sáng - Hình 1

Chạy bộ buổi sáng rất có lợi cho sức khỏe của bạn.

Chạy bộ buổi sáng giúp giảm stress và cải thiện tâm trạng

Một trong những lợi ích của việc chạy bộ buổi sáng là giúp cơ thể sẽ giải phóng hormone hạnh phúc endorphin. Tập luyện ở cường độ cao sẽ lấp đầy cơ thể bằng các hormone hạnh phúc này nên sẽ rất có ích để bạn làm việc.

Có thể nói là việc chạy bộ buổi sáng cực kỳ đơn giản một khi nó đã trở thành thói quen. Một khi bạn đã thức giấc thì khí trời buổi sáng sẽ làm bạn ra khỏi giường dễ dàng hơn. Sau đó, cơ thể bạn sẽ dự đoán là bạn sẽ cần năng lượng và sẽ cung cấp năng lượng ngay sau khi thức dậy để chạy bộ.

Chạy bộ giúp bạn lão hóa chậm hơn

Tập luyện thường xuyên sẽ giúp bạn duy trì được sự minh mẫn cũng như sức khỏe. Đây là một trong những lợi ích chạy bộ không thể chối bỏ. Các nghiên cứu luôn phát hiện ra rằng những người lớn tuổi thường xuyên chạy bộ có điểm số cao hơn trong các bài kiểm tra tinh thần so với những người cùng lứa.

Hơn nữa, ở những bệnh nhân từng bị đột quỵ, tác dụng của chạy bộ giúp cải thiện trí nhớ, ngôn ngữ, suy nghĩ và các vấn đề phán đoán gần 50%. Nói cách khác, chạy bộ giúp cải thiện đáng kể những chức năng não tổng thể, đặc biệt là về khả năng chú ý, tập trung, lập kế hoạch và tổ chức.

Chạy bộ làm giảm nguy cơ ung thư

Có thể chạy bộ không thể chữa được bệnh ung thư, nhưng có rất nhiều bằng chứng cho thấy lợi ích của việc chạy bộ là giúp ngăn ngừa căn bệnh nguy hiểm này.

Nhiều bài nghiên cứu cho thấy những người tập thể dục thường xuyên có nguy cơ mắc một số bệnh ung thư thấp hơn so với những người không tập luyện gì cả. Hơn nữa, nếu những người đã mắc phải bệnh ung thư, chạy bộ (với sự chấp thuận của bác sĩ) có thể cải thiện chất lượng cuộc sống của họ trong khi trải qua hóa trị.

Giúp tăng sức đề kháng

Chạy bộ đều đặn có tác dụng giúp giảm các nguy cơ cảm cúm và các bệnh viêm nhiễm do thay đổi thời tiết. Nguyên nhân do trong suốt quá trình tập luyện cơ thể bạn đã quen với việc hoạt động ở cường độ cao ngoài trời, nhờ đó sức đề kháng được tăng cường ngày qua ngày và sức khỏe cũng được gia tăng.

Bạn có thể yên tâm luyện tập trong điều kiện thời tiết thay đổi mà không lo nhiễm bệnh. Tuy nhiên nếu trời trở lạnh, hoặc khi cơ thể có dấu hiệu bất ổn, hãy nghỉ ngơi một vài hôm, và đừng quá gượng ép cơ thể.

Chạy bộ thời gian bao lâu là tốt?

Chạy mỗi ngày có thể mang lại một số lợi ích sức khỏe. Bạn chỉ cần chạy 5 đến 10 phút mỗi ngày với tốc độ vừa phải có thể giúp giảm nguy cơ tử vong do đau tim, đột quỵ và các bệnh thông thường khác.

Nhưng những lợi ích này chỉ dừng lại tối đa ở mức 4.5 giờ/ tuần, có nghĩa là nếu bạn chạy hơn 5 giờ/ tuần, bạn cũng không nhận được lợi ích nào tốt hơn so với 4.5 giờ/ tuần. Chạy bộ cũng là một bài tập có tác động cao và tập luyện quá sức có thể dẫn đến chấn thương gãy xương do căng thẳng và đau cẳng chân.

Hạo Nhiên


Theo Đời sống Plus/GĐVN

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Những người mắc bệnh này không nên ăn chuối, kẻo bệnh nặng thêmNhững người mắc bệnh này không nên ăn chuối, kẻo bệnh nặng thêm
06:01:19 26/01/2025
Cứu sống bệnh nhi người nước ngoài mắc sốt rét ác tính, nguy hiểm tính mạngCứu sống bệnh nhi người nước ngoài mắc sốt rét ác tính, nguy hiểm tính mạng
09:17:49 26/01/2025
Giúp bé khỏe mạnh để đón Tết, du XuânGiúp bé khỏe mạnh để đón Tết, du Xuân
06:00:11 26/01/2025
6 việc bệnh nhân đái tháo đường cần nhớ để tránh 'mất Tết' ?6 việc bệnh nhân đái tháo đường cần nhớ để tránh 'mất Tết' ?
06:00:32 26/01/2025
Uống nhầm dung dịch tẩy rửa kim loại, một cháu bé nguy kịchUống nhầm dung dịch tẩy rửa kim loại, một cháu bé nguy kịch
06:00:52 26/01/2025
Việt Nam - Điểm sáng làm chủ kỹ thuật ghép tạng đỉnh cao của khu vựcViệt Nam - Điểm sáng làm chủ kỹ thuật ghép tạng đỉnh cao của khu vực
09:15:33 26/01/2025
Hoa đu đủ đực ngâm mật ong có tác dụng gìHoa đu đủ đực ngâm mật ong có tác dụng gì
09:15:51 26/01/2025
Hay bị chuột rút và tê chân là biểu hiện của bệnh gì?Hay bị chuột rút và tê chân là biểu hiện của bệnh gì?
09:16:20 26/01/2025

Tin đang nóng

Mỹ nhân Việt khoe nhà đón Tết: Cơ ngơi của con dâu "Vua hàng hiệu" hay biệt thự 1000m2 của Thanh Hằng hoành tráng hơn?Mỹ nhân Việt khoe nhà đón Tết: Cơ ngơi của con dâu "Vua hàng hiệu" hay biệt thự 1000m2 của Thanh Hằng hoành tráng hơn?
15:04:45 27/01/2025
1 Anh Trai Say Hi khoe vợ bụng bầu vượt mặt, visual em bé tương lai hứa hẹn cực đỉnh1 Anh Trai Say Hi khoe vợ bụng bầu vượt mặt, visual em bé tương lai hứa hẹn cực đỉnh
15:25:38 27/01/2025
Bí ẩn Vbiz 2024: Cặp đôi vướng tin đã có con, đăng ký kết hôn nhưng ngoài mặt như "người dưng"?Bí ẩn Vbiz 2024: Cặp đôi vướng tin đã có con, đăng ký kết hôn nhưng ngoài mặt như "người dưng"?
16:50:30 27/01/2025
Xuân Son cùng vợ con diện áo dài đón Tết, một chi tiết hết sức đáng yêu gần gũiXuân Son cùng vợ con diện áo dài đón Tết, một chi tiết hết sức đáng yêu gần gũi
16:04:52 27/01/2025
Án mạng rúng động tại chùa: Tìm thấy video cuộc gặp đáng ngờ giữa 1 nam diễn viên và nạn nhân, người vợ bí ẩn cũng bị điều traÁn mạng rúng động tại chùa: Tìm thấy video cuộc gặp đáng ngờ giữa 1 nam diễn viên và nạn nhân, người vợ bí ẩn cũng bị điều tra
17:16:58 27/01/2025
Đường đua phim Tết 2025: Trấn Thành tiếp tục thống trị hay sẽ có bất ngờ?Đường đua phim Tết 2025: Trấn Thành tiếp tục thống trị hay sẽ có bất ngờ?
15:11:36 27/01/2025
Đang ngồi ăn tất niên vui vẻ, cảnh tượng kinh hoàng sau đó khiến mọi người đứng dậy bỏ chạy tán loạnĐang ngồi ăn tất niên vui vẻ, cảnh tượng kinh hoàng sau đó khiến mọi người đứng dậy bỏ chạy tán loạn
15:01:47 27/01/2025
Nghệ sĩ Hồng Đào, Hoa hậu Thuỳ Tiên khoe sắc trước thềm năm mớiNghệ sĩ Hồng Đào, Hoa hậu Thuỳ Tiên khoe sắc trước thềm năm mới
14:53:14 27/01/2025

Tin mới nhất

9 lựa chọn thay thế bánh kẹo ngày Tết để tránh tăng cân

9 lựa chọn thay thế bánh kẹo ngày Tết để tránh tăng cân

17:03:47 27/01/2025
Thay vì chế biến sinh tố trái cây cùng đường hay sữa đặc, bạn nên ăn tươi hoặc kết hợp với sữa chua không đường để tăng hương vị mà không làm tăng lượng calo.
Ăn gì để bổ mắt, thực phẩm giàu vitamin ngăn ngừa lão hóa mắt

Ăn gì để bổ mắt, thực phẩm giàu vitamin ngăn ngừa lão hóa mắt

15:05:21 27/01/2025
Lutein và zeaxanthin thường được tìm thấy trong các loại rau lá xanh, ngoài ra còn có ở trứng, ngô và nho đỏ. Carotenoid được hấp thụ tốt hơn khi ăn kèm với chất béo, vì vậy bạn nên thêm một ít bơ hoặc dầu khi ăn cùng những thực phẩm tr...
Điều gì xảy ra với cơ thể nếu mỗi ngày ăn 2-3 miếng bánh chưng?

Điều gì xảy ra với cơ thể nếu mỗi ngày ăn 2-3 miếng bánh chưng?

14:58:51 27/01/2025
Bánh chưng là món ăn cổ truyền không thể thiếu trong mâm cơm ngày Tết, song không phải là lựa chọn thông minh cho người thừa cân, béo phì nếu sử dụng nhiều. Bánh chưng chỉ phù hợp cho người thiếu cân, người mới ốm dậy.
5 dấu hiệu ung thư đại trực tràng không nên bỏ qua

5 dấu hiệu ung thư đại trực tràng không nên bỏ qua

14:54:30 27/01/2025
Nhận diện sớm các dấu hiệu trên và tiến hành sàng lọc định kỳ có thể giúp phát hiện và điều trị kịp thời, nâng cao cơ hội sống sót và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Hoa cúc tốt đủ bề nhưng không dùng loại bán trưng Tết

Hoa cúc tốt đủ bề nhưng không dùng loại bán trưng Tết

11:33:23 27/01/2025
Theo tài liệu cổ, cúc hoa trắng có tác dụng tán phong thanh nhiệt, bình can, minh mục, giải sang độc. Cúc hoa vàng vị đắng cay, tính ôn, có tác dụng thanh nhiệt giải độc, minh mục, hạ áp. Liều dùng có thể từ 10-15g dưới dạng thuốc sắc.
Hơn 200 nhân viên y tế tại TPHCM ghép tạng xuyên đêm giáp Tết

Hơn 200 nhân viên y tế tại TPHCM ghép tạng xuyên đêm giáp Tết

11:30:53 27/01/2025
Đêm cận Tết, hơn 200 nhân viên y tế Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM vẫn chạy đua lấy - ghép tạng từ người hiến chết não cho 4 người bệnh khác.
Tác hại của dưa muối nếu ăn hàng ngày

Tác hại của dưa muối nếu ăn hàng ngày

05:34:23 27/01/2025
Không nên ăn dưa muối khi còn màu xanh, vị cay hăng. Do dưa còn màu xanh chưa dịu dễ chứa nhiều nitrosamin có thể gây ung thư. Chỉ nên ăn dưa khi đã ngả sang màu vàng tươi, chua, giòn và có mùi thơm.
Bí quyết giúp người bệnh mạn tính kiểm soát tốt sức khỏe trong mùa lễ hội

Bí quyết giúp người bệnh mạn tính kiểm soát tốt sức khỏe trong mùa lễ hội

17:46:39 26/01/2025
Trước và sau Tết Nguyên đán có thể coi là mùa tiệc tùng với người Việt Nam, bởi đây là thời gian vàng cho cưới hỏi, tảo mộ, tất niên..., và thực sự khủng hoảng với trọng lượng cơ thể bởi những buổi trả nợ miệng .
Chế biến hạt dưa hấu có hương vị thơm ngon

Chế biến hạt dưa hấu có hương vị thơm ngon

17:44:21 26/01/2025
Protein và các chất béo lành mạnh trong hạt dưa hấu cũng là nguồn giúp cung cấp năng lượng kéo dài, phù hợp để sử dụng như một món ăn nhẹ.
Những bệnh thường gặp trong dịp Tết và cách phòng tránh

Những bệnh thường gặp trong dịp Tết và cách phòng tránh

09:49:42 25/01/2025
Trong dịp Tết, đa phần mọi người thường xuyên ăn nhiều bữa gồm rất nhiều đồ chiên xào dầu mỡ. Bên cạnh đó, mọi người có thói quen chúc nhau bằng rượu bia vì thế dịp Tết chúng ta dễ mắc phải những căn bệnh về gan, đặc biệt là gan nhiễm m...
14 thực phẩm tăng cường sức khỏe não bộ

14 thực phẩm tăng cường sức khỏe não bộ

09:47:35 25/01/2025
Bạn muốn cải thiện trí nhớ, sự tập trung hay sức khỏe não bộ thì hãy ăn những loại thực phẩm có đặc tính chống viêm và chống oxy hóa.
Tập yoga có thể cải thiện sức khỏe tim mạch

Tập yoga có thể cải thiện sức khỏe tim mạch

09:44:38 25/01/2025
Một nghiên cứu được công bố trên International Journal of Yoga cho thấy rằng yoga giúp cải thiện chức năng của hệ thần kinh này, hỗ trợ điều hòa nhịp tim và huyết áp một cách hiệu quả.

Có thể bạn quan tâm

Cảnh sát du lịch châu Á: Chuyên nghiệp và thân thiện

Cảnh sát du lịch châu Á: Chuyên nghiệp và thân thiện

Thế giới

19:30:46 27/01/2025
An toàn cho khách du lịch là điều cần thiết đối với bất kỳ quốc gia nào đang nỗ lực để quảng bá và phát triển ngành du lịch của mình.
Neymar rời Al-Hilal trở lại Santos

Neymar rời Al-Hilal trở lại Santos

Sao thể thao

19:22:29 27/01/2025
Neymar đồng ý trở lại Santos và Al-Hilal cũng chấp nhận các điều khoản. Thương vụ sẽ chính thức hoàn tất trong tuần sau.
Triệt phá đường dây tội phạm lừa đảo khoảng 1.800 tỷ đồng

Triệt phá đường dây tội phạm lừa đảo khoảng 1.800 tỷ đồng

Pháp luật

19:03:56 27/01/2025
Một đường dây tội phạm lừa đảo hoạt động dưới vỏ bọc Công ty DH889, có trụ sở tại khu Kim Sa 2 (Campuchia) do các đối tượng người Trung Quốc cầm đầu, nhiều người Việt Nam làm nhân viên.
Chuyện gì đã xảy ra với Thiên An sau 1 đêm "biến mất"?

Chuyện gì đã xảy ra với Thiên An sau 1 đêm "biến mất"?

Sao việt

18:36:56 27/01/2025
hiên An đã chính thức cập nhật trạng thái trên trang cá nhân, thông báo đã lấy lại được tài khoản sau sự cố không mong muốn.
Quang Hải làm 1 hành động ở nhà bố vợ, hút luôn 8 triệu view, hé lộ tình trạng sức khoẻ của Chu Thanh Huyền

Quang Hải làm 1 hành động ở nhà bố vợ, hút luôn 8 triệu view, hé lộ tình trạng sức khoẻ của Chu Thanh Huyền

Netizen

18:28:58 27/01/2025
Trong không khí Tết Nguyên đán Ất Tỵ đang đến gần, mới đây, tiền vệ Nguyễn Quang Hải đã có mặt tại nhà cha vợ ở thị xã Sơn Tây để chuẩn bị đón tết.
Điện ảnh Việt 2024: Bùng nổ doanh thu với các phim hơn 500 tỷ đồng

Điện ảnh Việt 2024: Bùng nổ doanh thu với các phim hơn 500 tỷ đồng

Hậu trường phim

17:19:58 27/01/2025
Thị trường điện ảnh Việt năm 2024 có một số bước tiến so với năm 2023, về cả doanh thu lẫn sự đa dạng trên thị trường.
Thói quen đơn giản làm đẹp da hiệu quả

Thói quen đơn giản làm đẹp da hiệu quả

Làm đẹp

17:01:32 27/01/2025
Uống nước lọc ấm khi bụng đói mang đến hiệu quả lớn trong việc thải độc gan, cải thiện hệ tiêu hóa. Khi đó, tình trạng viêm nhiễm sẽ giảm bớt, da sẽ ít mụn trứng cá hơn.
4 loại cây trồng trước cửa đón lộc, 3 cây trồng sau nhà trấn giữ của cải, gia chủ chẳng lo thiếu tiền

4 loại cây trồng trước cửa đón lộc, 3 cây trồng sau nhà trấn giữ của cải, gia chủ chẳng lo thiếu tiền

Trắc nghiệm

16:33:37 27/01/2025
Để thu hút tài lộc và bảo vệ của cải, việc chọn đúng loại cây trồng trước và sau nhà đóng vai trò quan trọng trong phong thủy.
Quần jeans bóng rộng rãi và hiện đại, món đồ mới 'siêu ngầu'

Quần jeans bóng rộng rãi và hiện đại, món đồ mới 'siêu ngầu'

Thời trang

15:53:11 27/01/2025
Ngôi sao gốc Latinh đã diện bộ trang phục leo núi, khoe một chiếc quần jeans bóng kết hợp với bốt chiến đấu bằng da lộn và áo len cao cổ màu trung tính, hoàn chỉnh với một chiếc mũ cao bồi phù hợp.
Khởi đầu đáng thất vọng của Jennie?

Khởi đầu đáng thất vọng của Jennie?

Nhạc quốc tế

15:17:36 27/01/2025
Jennie vừa tung loạt thông tin quan trọng chuẩn bị cho màn ra mắt album đầu tay RUBY khiến fan nhạc phấn khích không yên.
Ô tô tông liên hoàn 3 phương tiện ở Hà Nội, 4 người bị thương

Ô tô tông liên hoàn 3 phương tiện ở Hà Nội, 4 người bị thương

Tin nổi bật

15:11:37 27/01/2025
Tại hiện trường, nam tài xế cầm lái xe ô tô gây tai nạn cho biết do bản thân buồn ngủ nên không làm chủ được tay lái. Thời điểm đâm vào xe máy do quá hoảng hốt nên đạp nhầm chân ga thay vì chân phanh.