Hợp đồng tiết lộ mặt tối showbiz Trung Quốc

Nghệ sĩ Trung Quốc phải tuân thủ vô điều kiện những sắp xếp của công ty quản lý. Nếu chống đối, họ có nguy cơ bị chặn đường phát triển.

Theo HK01, vụ kiện tranh chấp hợp đồng kéo dài 7 năm giữa cựu diễn viên kiêm ca sĩ Giang Nhược Lâm và công ty Universe Entertainment, đang là tâm điểm của showbiz Trung Quốc. Giang Nhược Lâm cho biết bị đe dọa sau khi tiết lộ tiền lương và bản hợp đồng nô lệ bán cả thanh xuân cho công ty quản lý.

Trên On, giới quan sát nhận định vụ việc của Giang Nhược Lâm cho thấy tại Trung Quốc, hào quang danh tiếng và sự giàu có của nghệ sĩ chỉ là bề nổi. Ngành công nghiệp giải trí phát triển với tốc độ đáng kinh ngạc đã tạo ra sự kiểm soát đáng sợ ở hậu trường.

Chịu cảnh thao túng sự nghiệp

Theo Á hậu Dương Lạc Đình, trong hợp đồng ràng buộc với công ty quản lý, nghệ sĩ luôn nằm ở chiếu dưới. Họ bắt buộc phải tuân theo mọi chỉ định của đơn vị chủ quản dù đối mặt với vô số những điều khoản bất lợi, chẳng có hứa hẹn nào đảm bảo tương lai xán lạn trong thời gian hoạt động nghệ thuật.

Để có chỗ dựa, nhiều người vẫn đặt bút ký vì tin rằng bản thân có thể sớm nổi tiếng, và thoát khỏi cảnh phải nghe lời công ty vô điều kiện, bao gồm cả việc tiếp khách, bán dâm để phục vụ những “người bảo trợ”. Nếu làm trái luật ngầm, họ đối mặt với việc bị chèn ép, đe dọa hủy hoại sự nghiệp.

“Chấp nhận nghe lời hoặc bị bôi nhọ đời tư và gặp họa ảnh hưởng đến con đường thăng tiến, nghệ sĩ chỉ có hai lựa chọn”, Á hậu Hong Kong 2003 nói.

Đại Văn Văn bị ông chủ sử dụng “quy tắc ngầm” chèn ép. Ảnh: Sina.

Cuối tháng 9, trên trang BJH, Dương Lạc Đình chia sẻ khoảng thời gian khốn đốn của mình khi đối đầu với công ty quản lý. Cô cho biết bị kiệt quệ sức khỏe, kinh tế và mất động lực phấn đấu do vướng lệnh “cấm vận” của TVB. Nữ nghệ sĩ đã từ chối yêu cầu phẫu thuật thẩm mỹ của các quản lý cấp cao. Hậu quả cô bị công ty đóng băng mọi hoạt động.

“Vì tôi nhất quyết không thỏa hiệp với đề nghị vô lý đó nên bị cho vào tủ lạnh đến gần như chết đói. Nếu không có sự hỗ trợ của Hoàng Thiên Cao (chồng hiện tại) tôi sớm không thể trụ lại ngành giải trí đến giờ”, Dương Lạc Đình cho biết.

Theo HK01, Dương Lạc Đình có 8 năm gắn bó với TVB. Trong thời gian hoạt động ở đài, danh tiếng của cô mờ nhạt. Năm 2014, cả hai chia tay trong hòa bình. Nữ nghệ sĩ chuyển sang lĩnh vực dẫn chương trình truyền hình và thăng tiến nhanh chóng. Cô hiện là một trong những MC sự kiện được trả lương cao nhất ở Hong Kong.

Năm 2020, nữ diễn viên trẻ Đại Văn Văn cho biết bị tra tấn tinh thần đến mức trầm cảm vì liên tục bị ông chủ họ Nhiếp quấy rối, đe dọa nghiền nát danh tiếng trong thời gian dài nếu không đáp ứng yêu cầu phục vụ tình dục. Để thoát khỏi cảnh tủi nhục, người đẹp Anh hùng xạ điêu đâm đơn kiện công ty quản lý, yêu cầu quyền được phép đơn phương hủy hợp đồng.

Sau thời gian dài đi tìm công lý nhằm giải thoát bản thân, sao trẻ được xử thắng kiện. Trên Sina, Đại Văn Văn chia sẻ: “Việc luật pháp đứng về tôi có ý nghĩa rất lớn. Điều này giúp tôi dần xoa dịu được vết thương lòng khi không may gặp phải sếp tồi”.

Năm 2016, Lữ Tinh Tinh, Hoa hậu châu Á 2014, khiến dư luận bàng hoàng khi chia sẻ câu chuyện bẽ bàng của các hoa đán hàng đầu đài ATV. Cô cho biết hàng chục người đẹp đã bị ông chủ Vương Chinh biến thành “công cụ” trao đổi quyền lực, tiền tài trên bàn rượu. Họ bị ép trở thành “gái hạng sang” để có được tiền đồ.

Bị bóc lột sức lao động

Theo Sina, giống với showbiz Hàn Quốc hay Nhật Bản, nghệ sĩ Trung Quốc cũng bị ăn chặn thành quả lao động, chịu cảnh bóc lột bằng những bản cam kết được gọi là hợp đồng độc quyền dài hạn. Họ phải chịu tỷ lệ phân chia lợi nhuận vô lý. Điều này khiến người nổi tiếng phải dành cả sự nghiệp để cống hiến, trả nợ đầu tư cho công ty chủ quản.

Nam thần tượng Thái Chính Kiệt được biết đến nhờ chương trình Sáng tạo doanh 2019. Tháng 9 vừa qua, anh tuyên bố rời showbiz do đường sự nghiệp mịt mờ. Tuy nhiên, sao trẻ không thể chấm dứt hợp đồng ngay lập tức vì nợ công ty quản lý Oriental Story Culture Media số tiền 780.000 USD.

Thái Chính Kiệt, Lưu Tuấn Hạo và Đặng Tử Kỳ kết thúc quan hệ với công ty quản lý trong cảnh kiện tụng, đấu tố. Ảnh: Sohu.

Không chỉ vậy, nam nghệ sĩ còn bị đơn vị chủ quản kiện ra tòa vì vi phạm điều khoản hợp đồng, gây tổn hại hình ảnh công ty. Thái Chính Kiệt đã đi làm nhân viên thu ngân để kiếm thu nhập.

Theo Sina, Thái Chính Kiệt đã đệ đơn chống lại hợp đồng vô lý của công ty chủ quản. Nam nghệ sĩ cho biết không vi phạm hợp đồng. Thời điểm đi làm thu ngân, anh đã hỏi ý kiến và được công ty chấp thuận.

Hai năm qua, Thái Chính Kiệt không được Oriental Story Culture Media sắp xếp công việc thường xuyên, dẫn đến không có thu nhập. Dù không có bất kỳ hoạt động nghệ thuật nào, công ty vẫn tính phí đầu tư, kể cả tiền ăn vào hợp đồng của anh.

“Hợp đồng của tôi với Oriental Story là 12 năm. Tôi hoạt động với tư cách nghệ sĩ trẻ gần 3 năm qua, nhưng không kiếm được là bao, thậm chí còn phải gánh món nợ khổng lồ. Tôi không chắc chắn bao giờ sẽ trả hết nợ”, Thái Chính Kiệt nói. Anh cho biết bị quản lý dọa nạt nếu rời đi mà không trả đủ tiền cho công ty.

Ca sĩ trẻ Lưu Tuấn Hạo cho biết đánh đổi sức khỏe trước sự kiểm soát vô lý của công ty Thời Đại Phong Tuấn. Anh bị bắt ép phẫu thuật thẩm mỹ dù chưa đủ tuổi thành niên. Không chỉ vậy, nam nghệ sĩ sinh năm 1998 còn tố công ty bóc lột sức lao động, dùng đủ mọi thủ đoạn để chèn ép nghệ sĩ, điển hình là cấm tham gia chương trình truyền hình dài hạn khi họ có thái độ bất mãn, chống đối.

Theo Lưu Tuấn Hạo, cống hiến cho công ty quản lý nhiều là vậy, nhưng nghệ sĩ trẻ như anh chỉ nhận 30% thù lao, số còn lại thuộc về Thời Đại Phong Tuấn. Một ngày anh bị bắt quay phim 8 tiếng. Mỗi tháng chỉ có 5 ngày nghỉ. Làm việc cường độ cao thời gian dài khiến thể trạng và tinh thần của Lưu Tuấn Hạo giảm sút.

Dù vậy, công ty quản lý vẫn không quan tâm, tiếp tục ép anh làm việc để tránh ảnh hưởng đến tiến độ, đền bù tổn thất cho đối tác. Nam nghệ sĩ cho biết nếu muốn phá vỡ hợp đồng, anh phải bồi thường 800.000-1,2 triệu USD. Con số này vượt quá khả năng thanh toán của thực tập sinh như Lưu Tuấn Hạo.

“Công ty không quan tâm đến sức khỏe của nghệ sĩ. Họ có nhiều khoản chi mập mờ, đôi lúc còn khất thù lao. Họ cấm chúng tôi hỏi về chúng. Tôi thực sự mệt mỏi. Tôi phải cố kiếm tiền để thoát khỏi họ”, Lưu Tuấn Hạo chia sẻ.

Trên Sohu, Đặng Tử Kỳ cũng chỉ ra một trong những lý do khiến nghệ sĩ gặp khó khăn tài chính là bị bòn rút tiền bạc. “Họ phân chia lợi nhuận như bố thí, rồi lại tiếp tục lấy đi từng chút một của bạn. Đáng sợ hơn, tôi còn suýt mất đi quyền sở hữu bản quyền tất cả ca khúc do bản thân sáng tác”. Nữ ca sĩ chia sẻ phải trải qua cuộc chiến pháp lý lâu dài, thậm chí mắc bệnh trầm cảm trong hành trình bảo vệ quyền lợi trước hãng thu âm.

Theo luật sư Đinh Tử Minh, các vụ tranh chấp giữa nghệ sĩ và công ty quản lý mất rất nhiều thời gian để xử lý. Phần lớn hợp đồng được ký ở thời điểm nghệ sĩ không hiểu rõ các quy định được viết. Vì vậy, người nổi tiếng cần có chứng cứ hữu hiệu nếu không sẽ hoàn toàn thua thiệt bởi dựa trên câu chữ trong hợp đồng công ty quản lý đúng về luật. Do đó, xác suất nghệ sĩ thắng kiện, hủy hợp đồng trước kỳ hạn không đền bù, là 50/50.