Hơn 11,5 triệu người nhiễm nCoV toàn cầu
Thế giới ghi nhận hơn 11,5 triệu ca nhiễm nCoV, trong đó hơn 536.000 người chết, tình hình dịch bệnh ngày càng phức tạp ở châu Mỹ.
213 quốc gia và vùng lãnh thổ ghi nhận 11.537.453 ca nhiễm và 536.324 ca tử vong do nCoV, tăng lần lượt 172.228 và 3.631 trong 24 giờ qua, trong khi 6.526.361 người đã bình phục. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cảnh báo đại dịch đang gia tăng, với hơn một nửa số ca nhiễm trên thế giới trong nửa năm qua được ghi nhận chỉ trong tháng 6.
Mỹ, vùng dịch lớn nhất thế giới, báo cáo 2.976.432 ca nhiễm và 132.549 ca tử vong, tăng lần lượt 42.253 và 247 ca trong 24 giờ qua. Gần 40 bang Mỹ chứng kiến đà tăng ca nhiễm nCoV trở lại, trong đó một số bang ghi nhận con số kỷ lục và phải tái áp đặt biện pháp phong tỏa để hạn chế bệnh dịch lây lan.
Bức tượng sư tử bên ngoài Thư viện Công cộng New York ở khu Manhattan được đeo khẩu trang hôm 1/7. Ảnh: Reuters.
Tổng thống Donald Trump tuyên bố Mỹ đang trên đường đạt đến “một chiến thắng to lớn” trước Covid-19, bất chấp số ca nhiễm mới tiếp tục tăng mạnh.
Florida ghi nhận gần 11.000 ca nhiễm mới, nâng tổng số ca nhiễm tại bang này lên hơn 200.000 và là tâm điểm chú ý của các chuyên gia y tế công cộng. Thống đốc bang Florida Ron DeSantis nói ca nhiễm tăng nhanh do thanh thiếu niên tụ tập tại các bữa tiệc, bãi biển, quán bar, bể bơi và những nơi khác, cũng như chương trình xét nghiệm được mở rộng hơn.
Tại Texas, nơi ghi nhận gần 200.000 ca nhiễm và gần 2.700 ca tử vong, Thống đốc Greg Abbott đã ra lệnh người dân ở các hạt có từ 20 ca trở lên phải đeo khẩu trang và cấm tụ tập trên 10 người. Texas đã phải tạm dừng phần lớn kế hoạch mở cửa trở lại hồi đầu tháng 5.
California yêu cầu 19 hạt đóng cửa các hình thức kinh doanh trong nhà, như nhà hàng, nhà máy rượu và câu lạc bộ chơi bài, trong ba tuần. Michigan cũng yêu cầu đóng cửa khu vực ngồi trong nhà của các quán bar và nhà hàng tại một số khu vực. Thành phố New York dự kiến cho phép các nhà hàng mở lại khu ăn uống trong nhà từ ngày 6/7, nhưng Thị trưởng Bill de Blasio đã thông báo hoãn kế hoạch.
Brazil, vùng dịch lớn thứ hai thế giới, thông báo thêm 24.679 ca nhiễm và 502 ca tử vong, nâng tổng số lên lần lượt 1.603.055 và 64.867.
Dù dịch bệnh chưa có dấu hiệu cải thiện, các thành phố lớn vẫn mở cửa trở lại. Từ ngày 2/7, các quán bar trong Rio de Janeiro được phép hoạt động, ít người đeo khẩu trang. Sao Paulo, thành phố lớn nhất và chịu ảnh hưởng tồi tệ nhất, dự kiến cho phép quán bar và nhà hàng mở lại vào tuần tới.
Tổng thống Jair Bolsonaro bị các chuyên gia y tế chỉ trích mạnh mẽ vì cách xử lý khủng hoảng. Bolsonaro ngày 3/7 phủ quyết các phần của một đạo luật yêu cầu bắt buộc đeo khẩu trang ở nơi nhiều người tụ tập trong không gian kín như nhà thờ và trường học.
Peru ghi nhận thêm 3.638 ca nhiễm và 177 ca tử vong, nâng tổng số lên lần lượt 302.718 và 10.589, là vùng dịch lớn thứ 5 thế giới. Đây là một trong những nước Mỹ Latinh đầu tiên phong tỏa từ giữa tháng 3 nhưng đã cho phép nối lại hoạt động sản xuất vào tháng 5.
Từ 1/7, 96% hoạt động sản xuất, bao gồm khai mỏ, các ngành công nghiệp và thương mại được nối lại nhưng phải tuân thủ các quy định y tế về chống dịch. Các nhà hàng và cửa hàng sẽ mở cửa trở lại nhưng tiếp đón lượng khách hàng hạn chế.
Chile xếp thứ 7 thế giới với 295.532 ca nhiễm và 6.308 ca tử vong, tăng lần lượt 3.685 và 116 so với hôm trước. Chỉ cửa hàng bán nhu yếu phẩm được phép hoạt động, trong khi trường học, nhà hàng, quán bar vẫn đóng cửa.
Mexico là vùng dịch lớn thứ 9 thế giới với 252.165 ca nhiễm và 30.366 ca tử vong sau khi ghi nhận thêm lần lượt 6.914 và 523 ca. Nhà hàng và quán bar được phép mở lại nhưng chỉ được hoạt động 50% công suất trong khi trường học vẫn đóng cửa.
Người dân bản địa trên khắp châu Mỹ Latinh bị ảnh hưởng nặng nề do hệ miễn dịch yếu và hàng thế kỷ bị bỏ rơi. Tổ chức Y tế Pan American (PAHO) ước tính ít nhất 20.000 người bị nhiễm bệnh ở lưu vực sông Amazon, nơi một số khu vực chỉ có thể tiếp cận bằng thuyền. PAHO cũng đã cảnh báo số người chết ở Mỹ Latinh và Caribbean có thể tăng gấp 4 lần, lên hơn 400.000 vào tháng 10 nếu không có biện pháp y tế công cộng chặt chẽ hơn.
Nga, vùng dịch lớn thứ 4 thế giới, báo cáo thêm 134 ca tử vong, nâng tổng số người chết lên 10.161. Số ca nhiễm tăng 6.736, lên 681.251, đánh dấu ngày thứ 10 liên tiếp ca hàng ngày dưới 7.000 kể từ cuối tháng 4. Nga tuyên bố dịch bệnh trong tầm kiểm soát.
Video đang HOT
Bộ trưởng Y tế Nga ngày 3/7 nói rằng cuộc sống khó có thể trở lại bình thường cho đến sớm nhất là tháng 2/2021. Ông cho biết 3.500 người Nga vẫn phải dùng máy thở và gọi đây là “con số nghiêm trọng”.
Một số hạn chế, bao gồm lệnh cấm các chuyến bay quốc tế, duy trì đến tháng 8. Nhưng nhiều biện pháp đã được nới lỏng, với các nhà hàng, phòng gym và đi lại nội địa được phép mở lại nhưng cần tuân thủ các chỉ thị về giãn cách xã hội.
Tây Ban Nha chưa báo cáo ca nhiễm và tử vong mới do nCoV. Tổng ca nhiễm và tử vong tại nước này vẫn lần lượt là 297.625 và 28.385. Tây Ban Nha chấm dứt tình trạng khẩn cấp từ 21/6, cho phép người từ các quốc gia thuộc Liên minh châu Âu (EU) và khu vực Schengen nhập cảnh mà không phải cách ly hai tuần. Trường học vẫn phải đóng cửa. Cửa hàng nhỏ, tiệm làm tóc và thẩm mỹ viện được phép phục vụ số lượng khách hạn chế, có thời gian phục vụ đặc biệt cho người cao tuổi. Quán bar được phép hoạt động trở lại với 1/3 công suất.
Anh báo cáo thêm 516 ca nhiễm và 22 ca tử vong, nâng tổng số lên lần lượt 285.416 và 44.220. Tình hình dịch bệnh tại Anh đã bớt nghiêm trọng trong những tuần gần đây, Thủ tướng Boris Johnson đang dần rút lại những lệnh hạn chế toàn quốc nhằm vực dậy nền kinh tế. Người nhập cảnh vào Anh từ hơn 50 quốc gia, chủ yếu là châu Âu, Australia và New Zealand, không phải tự cách ly 14 ngày sau khi nhập cảnh. Mỹ, Trung Quốc không nằm trong danh sách.
Italy ghi nhận thêm 192 ca nhiễm 7 ca tử vong, nâng tổng số lên lần lượt 241.611 và 34.861. Toàn bộ cửa hàng, nhà hàng, quán bar được mở cửa, phương tiện giao thông công cộng đã hoạt động trở lại, người dân được tự do di chuyển khắp đất nước.
Đức báo cáo thêm 140 ca nhiễm, nâng tổng số người nhiễm lên 197.558, trong khi số ca tử vong tăng 5, lên 9.086. Đức được cho là từng kiểm soát thành công Covid-19 với tỷ lệ tử vong thấp hơn nhiều so với hầu hết nước lớn ở châu Âu, dù các biện pháp phong tỏa khá nhẹ nhàng. Tuy nhiên, đợt bùng phát gần đây tại lò mổ ở bang Bắc Rhine-Westphalia buộc chính quyền phong tỏa khoảng 600.000 người, đồng thời làm dấy lên lo ngại Đức vẫn dễ tổn thương trước đại dịch, bất chấp thành công ban đầu.
Liên minh châu Âu từ 1/7 mở biên với người từ 14 quốc gia, không bao gồm Nga, Brazil hay Mỹ.
Tại Trung Đông, Iran ghi nhận thêm 2.560 ca nhiễm, nâng tổng số lên 240.438, trong đó 11.571 người chết, tăng 163 ca so với hôm qua.
Phát ngôn viên Bộ Y tế Iran Sima Sadat Lari cho hay Covid-19 tại các tỉnh hoặc thành phố ở biên giới vẫn chưa đạt đỉnh. “Chúng tôi vẫn trong làn sóng lây nhiễm thứ nhất”, bà nói.
Toàn bộ cửa hàng, quán bar, nhà hàng, phương tiện công cộng ở Iran đã mở cửa, tuy nhiên, trường học tại một số khu vực chưa hoạt động trở lại.
Tổng thống Iran Hassan Rouhani hôm 4/7 công bố các biện pháp bổ sung nhằm ngăn chặn virus. Theo đó, người dân không đeo khẩu trang sẽ bị từ chối cung cấp các dịch vụ công và nơi làm việc không tuân thủ các quy trình y tế sẽ phải nhận hình phạt đóng cửa một tuần.
Arab Saudi ghi nhận thêm 3.580 ca nhiễm và 58 ca tử vong, nâng tổng số lên lần lượt 209.509 và 1.916. Nước này chấm dứt lệnh giới nghiêm toàn quốc vì nCoV từ 21/6. Tuy nhiên, chính phủ năm nay chỉ “cho phép 1.000 người hoặc ít hơn” tới hành hương tại thánh địa Mecca và chỉ người dân Arab Saudi mới có cơ hội.
Ấn Độ là vùng dịch lớn nhất châu Á và lớn thứ ba thế giới với 697.836 ca nhiễm và 19.700 ca tử vong, tăng lần lượt 24.679 và 421. Một số thành phố Ấn Độ chuẩn bị kéo dài các biện pháp phong tỏa nhằm ngăn nCoV lây lan, trong bối cảnh số ca nhiễm mới hàng ngày vẫn cao.
Thủ tướng Narendra Modi hôm 30/6 cho biết “sự tắc trách” trong xã hội ngày càng tăng kể từ khi chính phủ nới lỏng hạn chế, thêm rằng người dân đang phớt lờ cách biệt cộng đồng và các hướng dẫn y tế khác. Trường học, rạp chiếu phim, phòng gym và quán bar ở Ấn Độ vẫn phải đóng cửa.
Trung Quốc chưa công bố số liệu.
Giới chức Bắc Kinh thông báo thủ đô đã kiềm chế được ổ dịch mới và dỡ hầu hết hạn chế đi lại từ 4/7. Tất cả những người sống trong khu vực được coi là “nguy cơ thấp” có thể rời Bắc Kinh mà không cần kết quả xét nghiệm nCoV. Bắc Kinh đã xét nghiệm hơn 10 triệu người từ 11/6 đến 3/7, gần một nửa dân số thành phố.
Tại Đông Nam Á, Indonesia là vùng dịch lớn nhất khu vực với 63.749 ca nhiễm, tăng 1.607 trường hợp so với hôm qua, trong đó 3.171 người chết, tăng 82 ca. Trường học phải tiếp tục đóng cửa cho đến ngày 13/7, nhà hàng quán bar dừng hoạt động.
Singapore là vùng dịch lớn thứ hai khu vực, với 44.800 ca nhiễm, tăng 134, trong đó 26 người chết. Singapore đang nới dần các biện pháp hạn chế theo từng giai đoạn, trong khi cuộc tổng tuyển cử vẫn được tổ chức vào ngày 10/7. Thủ tướng Lý Hiển Long cho biết ông quyết định tiến hành bầu cử ngay bây giờ bởi không chắc Covid-19 có thể chấm dứt vào năm sau hay không.
Philippines báo cáo thêm 2.434 ca nhiễm nCoV, mức tăng cao nhất trong một ngày kể từ khi Covid-19 bùng phát ở nước này, nâng tổng số ca nhiễm lên 44.254, trong đó 1.297 trường hợp tử vong, tăng 7 ca so với hôm qua.
Theo Bộ Y tế Philippines, mức tăng đáng chú ý này có thể là do người dân tiếp xúc với nhau nhiều hơn sau khi chính quyền bắt đầu nới lỏng các biện pháp phong tỏa, hạn chế nhằm giảm thiểu ảnh hưởng của dịch bệnh đối với nền kinh tế.
Việt Nam, Lào, Campuchia và Đông Timor là các nước trong khu vực chưa ghi nhận ca tử vong do nCoV.
Trump 'chơi xúc xắc' với vaccine Covid-19
Khi số ca nhiễm nCoV tăng vọt khiến nhiều bang phải dừng mở cửa kinh tế, chính quyền Trump càng đặt hy vọng vào dự án vaccine 10 tỷ USD.
Chính quyền liên bang Mỹ đã đổ 10 tỷ USD vào "Operation Warp Speed", dự án hợp tác với Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh (HHS), cùng Bộ Quốc phòng để đẩy mạnh phát triển vaccine ngừa nCov. Tham vọng của chính quyền Trump là có 300 triệu liều vaccine vào tháng 1 năm sau, mục tiêu mà phải mất nhiều năm nếu làm theo quy trình thông thường.
Dan Diamond, biên tập viên của Politico, nhận định chính quyền Trump có thể phải "trả giá đắt" để theo đuổi mục tiêu táo bạo này.
Nhóm phản ứng Covid-19 của Nhà Trắng đã phải cắt giảm rất nhiều cuộc họp và coi việc nâng cao nhận thức cộng đồng về Covid-19 là kế hoạch phụ, thay vì xem đây là mục tiêu quan trọng như nhiều cuộc khủng hoảng trước. Nhiều nhà khoa học của HHS cảm thấy hoang mang về việc thay đổi quá nhanh cơ cấu tổ chức và vai trò của các chuyên gia bên ngoài.
Mỹ cũng buộc phải đánh đổi khi dồn nguồn lực của tất cả cơ quan y tế liên bang vào dự án vaccine. Cơ quan nghiên cứu và phát triển y sinh tiên tiến (BARDA) đã phải dừng nghiên cứu phương pháp điều trị phổi cho bệnh nhân Covid-19.
Tổng thống Donald Trump tại Nhà Trắng, hôm 11/6. Ảnh: AFP.
Ngoài ra, việc Trump đặt quá nhiều hy vọng vào mũi tiêm vaccine thần kỳ, trong khi nhiều bằng chứng cho rằng Covid-19 có thể kéo dài nhiều năm, cũng được xem là điều nguy hiểm.
"Không có gì đảm bảo rằng một loại vaccine nào đó sẽ hiệu quả. Và thậm chí nếu hiệu quả, cũng không có gì đảm bảo nó sẽ phù hợp với hầu hết người dân, hoặc mọi người sẽ muốn tiêm nó, hay virus không biến chủng", Luciana Borio, từng là nhà khoa học hàng đầu tại Cục Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA), nói.
Diamond cho rằng phát triển vaccine không phải công việc dễ dàng, bởi thực tế cho thấy, nhiều loại vaccine như ngừa quai bị cần nhiều năm để hoàn thành. Thậm chí có nhiều loại vẫn thất bại khi thử nghiệm trên người hoặc động vật và chưa thể đưa ra thị trường. Nhiều chuyên gia y tế cộng đồng nói rằng chính phủ Mỹ đang đặt ván cược đầy rủi khi khi đặt quá nhiều hy vọng vào loại vaccine có thể đánh bại đại dịch.
Nhiều quan chức thuộc Operation Warp Speed rất tự tin vào dự án này. Họ có lý do để tin rằng nó sẽ thành công: hai loại vaccine có thể bước sang giai đoạn thử nghiệm lâm sàng cuối cùng trong vài tuần nữa, 6 ứng viên tiềm năng khác đang được thử nghiệm và kế hoạch xúc tiến sản xuất cũng được tiến hành.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia y tế ngoài dự án này cho rằng giới chức liên bang cần trao đổi thẳng thắn với công chúng về vấn đề này. Đây là một nhiệm vụ phức tạp khi Trump liên tục cam kết sắp có vaccine, có thể là trước ngày bầu cử tháng 11 tới.
"Nhà Trắng liên tục tìm kiếm các giải pháp thần kỳ, như thuốc hydroxychloroquine, remdesivir và giờ là vaccine. Nhưng chúng không thể mang lại hiệu quả thần kỳ như thế", Peter Hotez, nhà virus học và là hiệu trưởng Trường Y tế Nhiệt đới thuộc Đại học Y Baylor, nói. "Các loại vaccine đầu tiên thuộc dự án Operation Warp Speed của chúng ta có thể chỉ giúp bảo vệ và giảm phần nào mức độ nghiêm trọng của bệnh, nhưng không thể ngăn chặn dịch hay cắt chuỗi lây nhiễm".
Một loạt bang ở Mỹ đã báo cáo số ca nhiễm mới tăng vọt trong tuần qua và phải dừng kế hoạch mở cửa nền kinh tế, trong đó Texas được xem như "điểm nóng" Covid-19 mới. Mỹ đã ghi nhận hơn 2,7 triệu ca nhiễm và hơn 130.000 người chết vì nCoV.
Giới chuyên gia kêu gọi chính quyền Trump tập trung nhiều hơn vào ban hành hướng dẫn an toàn cho cộng đồng, khi chỉ ra phát triển vaccine có thể không hoàn thành đúng hạn. "Nếu bạn nghĩ Mỹ phải đợi thêm 18 tháng nữa mới có vaccine, chúng ta vẫn còn thời gian để làm điều đúng đắn", Rajiv Shah, chủ tịch Quỹ Rockefeller, nói.
Thượng viện Mỹ sẽ có phiên điều trần về dự án Operation Warp Speed vào ngày 2/7, trong đó các lãnh đạo Bộ Y tế cập nhật thông tin về quá trình phát triển và sản xuất vaccine ngừa nCoV.
HHS cũng đánh giá cao nỗ lực của dự án Operation Warp Speed và cho biết các nhân viên đang dồn tâm huyết cho dự án này. "Mục tiêu có vaccine an toàn và hiệu quả cho người Mỹ vào tháng 1/2021 rất tham vọng nhưng có thể đạt được", phát ngôn viên của HHS nói.
Dự án Operation Warp Speed được khởi xướng từ đầu tháng 4. Bộ trưởng HHS Alex Azar ngay từ đầu cho rằng bộ y tế nên phối hợp cùng Lầu Năm Góc trong dự án này. Azar nhấn mạnh dự án không chỉ đáp ứng nhu cầu của sức khỏe cộng đồng mà còn mang ý nghĩa chính trị. Vài tuần trước đó, Phó tổng thống Mike Pence bất ngờ thay thế Azar phụ trách nhóm phản ứng Covid-19, làm dấy lên nhiều câu hỏi về tương lai của bộ trưởng y tế Mỹ.
Nhiều người cho rằng dự án phát triển vaccine là cách để Azar có được sự quan tâm của công chúng, để phục vụ mục đích chính trị. Tuy nhiên, HHS đã lên tiếng bác bỏ nhận định được xem "quá lố lịch" này. Quan chức HHS tranh luận dự án phát triển vaccine được xây dựng dựa trên các bài học về phản ứng của Mỹ trước đây.
Thành viên đảng Dân chủ cảnh báo áp lực chính trị có thể ảnh hưởng tới quá trình nghiên cứu khoa học. Họ chỉ ra quan chức FDA đã bị thúc ép để cấp phép sử dụng loại thuốc chống sốt rét hydroxychloroquine trong điều trị Covid-19 theo yêu cầu của Nhà Trắng, dù rất ít bằng chứng cho thấy nó là phương pháp điều trị hiệu quả.
"Chúng ta biết đại dịch sẽ không dừng lại cho tới khi có loại vaccine hiệu quả và an toàn, được sản xuất rộng rãi và phân phối công bằng, miễn phí cho mọi người. Đó là lý do chúng tôi cần một kế hoạch phát triển vaccine toàn diện từ chính quyền Trump càng sớm càng tốt", thượng nghị sĩ Dân chủ Patty Murray nói.
Nhà nghiên cứu vaccine tại phòng thí nghiệm của Moderna, ở Cambridge, Massachusetts, hồi tháng 2. Ảnh: NYTimes.
Luciana Borio nói rằng dù có thể không tạo ra loại vaccine hoàn chỉnh như Trump từng hứa hẹn ra mắt trước ngày bầu cử, dự án phát triển vaccine vẫn mang lại bước tiến quan trọng cho lĩnh vực này. "Nếu phải đưa ra nhận định gì, tôi sẽ nói chúng ta có vài ứng viên cho tới cuối năm nay", bà nói tới hai loại vaccine do Moderna và AstraZeneca phát triển.
Tuy nhiên, cả hai loại vaccine này đều dựa trên nền tảng di truyền, điều khiến Borio lo ngại. Bởi các loại vaccine này không thể tạo ra phản ứng miễn dịch mạnh và bền vững như các loại vaccine truyền thống dựa vào protein của virus.
Giới khoa học cho rằng các loại vaccine mà chính quyền Trump phát triển có thể không phải là "biện pháp thay thế" mà là "giải pháp đồng hành" cùng các chiến lược đối phó với nCoV khác. "Điều này có nghĩa chúng ta vẫn cần thực hiện các biện pháp hạn chế, đeo khẩu trang, theo dõi lịch sử tiếp xúc và cách biệt cộng đồng", Peter Hotez nói.
Trong khi đó, nhiều quan chức cấp cao như tiến sĩ Anthony Fauci, giám đốc Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm Quốc gia, cùng Tổng Y sĩ Jerome Adams thừa nhận chỉ tập trung sản xuất vaccine là không đủ để chống Covid-19. Họ cho rằng chính quyền cần phải thuyết phục được nhiều người vẫn còn phân vân về việc tiêm vaccine.
"Người Mỹ có thể không thích một người thuộc chính phủ như tôi nói với họ rằng 'hãy tiêm vaccine'. Họ cần người có tầm ảnh hưởng với nơi họ sống và được họ ngưỡng mộ", Fauci cảnh báo.
Do đó, nhiều chuyên gia cho rằng chính quyền cần thiết lập mạng lưới tuyên truyền các thông điệp về sức khỏe và phương pháp điều trị trước khi vaccine được phân phối rộng rãi.
Ca nCoV ở Bắc Kinh tăng trở lại Trung Quốc ghi nhận thêm 17 ca nhiễm nCoV ở Bắc Kinh, mức cao nhất từ 20/6, đưa số ca liên quan chợ Tân Phát Địa lên gần 300. Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc (NHC) hôm nay cho biết nước này ghi nhận thêm 21 ca nhiễm nCoV ở đại lục, tăng so với 13 ca một ngày trước đó...