Hồi sinh nhờ lá phổi từ người cho chết não
Bị bệnh phổi hiếm gặp, chị Hiền tưởng không qua khỏi nhưng đã hồi sinh nhờ lá phổi của người cho chết não.
Đầu năm 2024, thấy tức ngực, khó thở, chị Trịnh Thị Hiền (quê Bắc Ninh) đi khám được phát hiện tràn dịch màng phổi. Nhận thấy sức khỏe của vợ ngày một yếu, anh Nguyễn Minh Hạnh (chồng chị Hiền) xin bệnh viện tỉnh cho chuyển đến tuyến trung ương.
Kết quả thăm khám tại Bệnh viện Phổi Trung ương cho thấy, ngoài tràn dịch màng phổi, chị Hiền còn bị bệnh LAM – bệnh phổi đột lỗ (là sự tăng trưởng không đau của tế bào cơ trơn chung quanh phổi, các mạch máu phổi, mạch bạch huyết và màng phổi).
Theo các chuyên gia, bệnh LAM hiếm gặp và chỉ xảy ra ở phụ nữ trẻ. Các triệu chứng là khó thở, ho, đau ngực và ho ra máu, tràn khí màng phổi tự phát là phổ biến. “Lúc bác sĩ thông báo tình trạng bệnh, cả gia đình vô cùng ngỡ ngàng”, anh Hạnh nói.
Các bác sĩ ghép phổi cho bệnh nhân. (Ảnh: BVCC)
Để điều trị cho chị Hiền, bác sĩ đặt ra hai phương án, một là vá phổi nhưng cách này chỉ được một thời gian ngắn và nguy cơ bục rất cao nếu lá phổi hoạt động quá công suất. Phương pháp còn lại, là ghép phổi nhưng cơ hội rất mong manh khi cả nước đến nay mới có khoảng 10 ca ghép.
Video đang HOT
Đầu tháng 4/2024, anh Hạnh nhận cuộc điện thoại từ bệnh viện thông báo có phổi hiến từ người cho chết não ở Bệnh viện Việt Đức. Anh lập tức đưa vợ ra Hà Nội, các xét nghiệm phù hợp, chị Hiền được ghép lá phổi mới hôm 3/4.
Theo TS Đinh Văn Lượng, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương, ca ghép cho chị Hiền khó khăn, do người phụ nữ mắc nhiều bệnh nền nặng, cấu trúc giải phẫu khó, việc hồi sức, chăm sóc hậu phẫu diễn phức tạp. May mắn, sau 5 tháng ghép phổi, tình trạng sức khỏe của người bệnh hồi phục tốt, sẽ sớm được xuất viện.
Ghép phổi là kỹ thuật khó nhất trong lĩnh vực ghép tạng, đòi hỏi sự phối hợp nghiêm ngặt của tất cả bộ phận. Đến nay, Bệnh viện Phổi Trung ương đã phối hợp thực hiện thành công 3 ca ghép phổi.
Các ca ghép phổi được thực hiện theo những quy trình chặt chẽ, bài bản và thành công theo đúng tiêu chuẩn quốc tế. Các ca ghép có sự tham gia hội chẩn trực tuyến của các chuyên gia hàng đầu tại UCSF – Đại học California, San Francisco, Mỹ – một trong những trung tâm y học uy tín nhất trên thế giới, cùng sự hỗ trợ của các chuyên gia về tim mạch trong nước.
Hằng năm, trên thế giới có khoảng 5.000 ca ghép phổi, chủ yếu từ người cho chết não, trong đó tại Mỹ có khoảng 2.500 ca. Việt Nam đang có khoảng 1.000 ca có chỉ định ghép phổi nhưng đang thiếu nguồn tạng hiến. Đến nay, cả nước mới chỉ ghép được khoảng hơn 10 ca.
Hai lá phổi của chàng trai không quen biết cứu nữ sinh mắc bệnh hiếm gặp
Sáng đầu tiên của năm Giáp Thìn, cô gái trẻ 21 tuổi nở nụ cười hạnh phúc, nước mắt rưng rưng khi đã tự thở những hơi thở đầu tiên của hai lá phổi mới mà mình may mắn nhận được từ chàng trai không quen biết.
Ở tuổi 21 tuổi, nữ sinh đại học quê Bắc Kạn phải bỏ giữa chừng vì không may mắc bệnh phổi đục lỗ giai đoạn cuối. Đây là bệnh hiếm gặp, tạo các kén khí trong hai lá phổi, lan toả và làm mất chức năng phổi.
Căn bệnh thường xảy ra ở các phụ nữ trẻ này khiến cô gái phải thở oxy dài hạn tại nhà, luôn cần người hỗ trợ cho các hoạt động sinh hoạt hàng ngày. Tình trạng người bệnh rất nặng, nếu không được ghép phổi, khả năng tử vong trong vòng vài tháng tới của bệnh nhân rất cao.
Được quản lý, theo dõi tại Bệnh viện Phổi Trung ương năm 2020, từ vài tháng nay, 2 lá phổi tổn thương nghiêm trọng, tình trạng suy hô hấp nặng, cô gái đã sống mòn mỏi chờ được ghép phổi.
Ca ghép 2 lá phổi diễn ra ngày 30 Tết Giáp Thìn và nụ cười cô gái trẻ vào sáng mùng 1 Tết. Ảnh: BSCC
Tại Việt Nam, nguồn cho tạng từ người chết não rất ít, trong khi trong kỹ thuật ghép phổi, cứ 5 người cho chết não thì mới có 1 người có thể lấy được phổi để ghép vì vấn đề bảo quản phổi để ghép rất khó. Vì vậy, ghép phổi thường gặp nhiều khó khăn và ít ca ghép hơn so với các tạng khác.
Phép màu đến rất bất ngờ với cô gái trẻ. Chiều 8/2 (29 Tết Giáp Thìn), Bệnh viện Phổi Trung ương tiếp nhận thông tin có phổi hiến từ Bệnh viện Trung ương quân đội 108 (Hà Nội). Người cho tạng là nam thanh niên 26 tuổi chết não do tai nạn giao thông. Nhiều tạng và bộ phận cơ thể của anh được đánh giá có thể lấy được để cứu nhiều cuộc đời khác...
Lập tức, Chương trình ghép phổi được kích hoạt khẩn cấp, đồng thời ngay trong đêm tổ chức hội chẩn lựa chọn người bệnh được nhận tạng.
Sau khi hội chẩn với GS.Jasleen, Giám đốc Trung tâm Ghép phổi UCSF, là 1 trong 9 trung tâm ghép phổi lớn và có uy tín nhất tại Hoa Kỳ; GS.TS Lê Ngọc Thành (Chủ tịch Hội Phẫu thuật tim mạch lồng ngực Việt Nam), Tiến sĩ Lê Công Hựu (Giám đốc Bệnh viện E) và Tiến sĩ Đinh Văn Lượng (Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương) quyết định khởi động ca ghép phổi này.
Hơn 80 nhân lực thuộc Bệnh viện Phổi Trung ương được huy động trực tiếp tham gia, ngoài ra, nhiều nhân lực khác sẵn sàng điều động và làm việc trực tuyến phục vụ ca ghép phổi. Ca ghép cũng có sự phối hợp và hỗ trợ từ Trung tâm điều phối ghép tạng Quốc gia, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, Bệnh viện E, Bệnh viện Hữu nghị, Bệnh viện Tim Hà Nội,...
Ca phẫu thuật được tiến hành từ 10h sáng 9/2 (tức 30 Tết Giáp Thìn), kéo dài tới 22h cùng ngày, thành công ở mức cao nhất theo tiêu chuẩn của UCSF. 12 giờ sau mổ, tức 10h sáng mùng 1 Tết, người bệnh đã tỉnh, tự thở những hơi thở đầu tiên của hai lá phổi mới trong những giọt nước mắt hạnh phúc của cả người bệnh và thầy thuốc. Ngay trong ngày đầu tiên sau ghép phổi, người bệnh đã phục hồi tốt, các chỉ số hô hấp ổn định.
Với những thành công này, Bệnh viện Phổi Trung ương cho biết Chương trình Ghép phổi của Việt Nam sẽ được ghi nhận vào danh sách của hệ thống ghép phổi trên thế giới. Trước đó, Bệnh viện Phổi Trung ương phối hợp với nhiều bệnh viện thực hiện thành công kỹ thuật ghép phổi, trong đó ca bệnh ghép 2 lá phổi cho người đàn ông 56 tuổi ở Thanh Hoá (năm 2020) được đánh giá là thành công toàn diện nhất tại Việt Nam với thời gian sống lâu nhất.
Từ nguồn tạng hiến từ nam thanh niên 26 tuổi bị chết não sau tai nạn giao thông, hàng trăm y bác sĩ Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 đã lấy và ghép 8 mô tạng gồm tim, gan, thận, thận - tụy, hai tay, hai giác mạc từ người cho chết não. Trong đó có 2 tạng lần đầu thực hiện tại bệnh viện là ghép tim và ghép tụy - thận. Phổi của nam thanh niên được lấy, điều phối cho Bệnh viện Phổi Trung ương thực hiện ca ghép cho cô gái trẻ trên đây.
Hy hữu: Chia đôi lá gan, cứu 2 người trước 'cửa tử' Lần đầu tiên, lá gan của người hiến được tách đôi trên mâm phẫu thuật để ghép cho hai người bệnh đang ở 'cửa tử'. Bệnh viện Đại học Y dược TPHCM chiều nay thông tin về ca ghép gan đặc biệt mới được thực hiện. Theo đó, ngày 22/8, bệnh viện nhận được thông báo từ Trung tâm Điều phối ghép tạng...