Học theo Australia, Mỹ bắt đầu vào cuộc ‘giải cứu’ báo chí
Một luật mới sẽ được Quốc hội Mỹ đề xuất vào ngày hôm nay với sự hậu thuẫn của các thành viên Thượng viện và Hạ viện.
Theo nguồn tin vào tối ngày 10/3, một nhóm thành viên của Quốc hội Mỹ sẽ đề xuất dự luật vào ngày hôm nay (11/3) để giúp các tổ chức tin tức tương tác và tiến hành thương lượng tập thể với Google, Facebook dễ dàng hơn.
Thượng nghị sĩ Amy Klobuchar dành nhiều tâm huyết để thúc đẩy dự luật
Nhóm do Thượng nghị sĩ Amy Klobuchar và Hạ nghị sĩ David Cicilline dẫn đầu. Trước đề xuất này, Google và Facebook đã gặp phải vấn đề tương tự ở Australia. Ban đầu, Facebook đấu tranh quyết liệt với chính phủ Australia và mạnh tay phong tỏa truyền thông nước này từ ngày 17/2 và liên tiếp vấp phải sự phản ứng từ phía dư luận người dùng, cũng như từ nhiều chính khách ở các quốc gia.
Khi chính phủ của Thủ tướng Scott Morrison có sự nhượng bộ nhất định, Facebook đã ngồi lại bàn đàm phán và đưa ra các quyết định phù hợp hơn. Sau đó, mạng xã hội này cũng hứa đầu tư 1 tỷ USD vào lĩnh vực báo chí. Đề xuất sẽ cho phép các tổ chức báo in, phát sóng hoặc tin tức kỹ thuật số hợp lực (không tuân theo luật chống độc quyền) để giành được các giao dịch tốt hơn từ Facebook và Google. Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Hoa Kỳ John Kennedy và Đại diện Ken Buck đã chỉ ra rằng họ sẽ ủng hộ đề xuất này.
Những gã khổng lồ công nghệ không có lòng nhân từ
Amy Klobuchar cho biết rất lạc quan về khả năng đề xuất trở thành luật vì lo ngại ngày càng tăng về độc quyền của các nhà lập pháp của cả hai bên. “Những công ty công nghệ này không có lòng nhân từ”, nữ Thượng nghị sĩ này nói. Đề xuất được đưa ra vào ngày hôm nay sẽ cho phép các tổ chức tin tức đàm phán với những gã khổng lồ công nghệ về mọi thứ, bao gồm cả doanh thu quảng cáo và quyền truy cập thông tin thuê bao.
Video đang HOT
Klobuchar chỉ ra rằng nhiều người đang nhận được tin tức trực tuyến thông qua Facebook và Google. Các công ty truyền thông xã hội sử dụng tin tức để thu hút người dùng, nhưng các nhà xuất bản tin tức nói rằng những gã khổng lồ công nghệ không chia sẻ đủ doanh thu quảng cáo với họ. Do đó, luật này có thể làm tăng thu nhập của các tổ chức tin tức.
Hạ nghị sĩ David Cicilline cho biết trong một tuyên bố: “Đề xuất sẽ giúp các nhà báo và nhà xuất bản địa phương nhận được sự hỗ trợ cần thiết để tiếp tục thực hiện công việc quan trọng của mình”. Vào ngày mai 12/3, Nhóm chống độc quyền của Hạ viện sẽ tổ chức một buổi điều trần về vấn đề này. Cả Facebook, Google, Twitter được triệu tập và nội dung trọng tâm là tình trạng độc quyền tin tức trên các nền tảng hiện nay.
Cũng liên quan đến diễn biến chống độc quyền trên Internet, Cục Giám sát Truyền thông, Công nghệ Thông tin và Truyền thông Đại chúng Liên bang Nga (Roskomnadzor) vừa hướng tầm ngắm vào các nền tảng mạng xã hội, trong đó có Facebook, Twitter, Instagram, vk.com, ok.ru, Telegram và YouTube.
Đơn kiện của nhà quản lý đã được chuyển tới tòa án và theo Phần 2 của Điều 13.41, Bộ luật vi phạm hành chính của Nga, trong trường hợp vi phạm nhiều lần, số tiền phạt có thể cao tới 1/10 tổng doanh thu hàng năm của công ty có liên quan.
Khiếu nại từ các nhà xuất bản nhỏ
Trong nhiều năm, nhiều nhà xuất bản nhỏ sử dụng công nghệ bán quảng cáo của Google đã phàn nàn rằng, những đối thủ cạnh tranh lớn của họ đã có được những thỏa thuận chia sẻ doanh thu thuận lợi từ nền tảng này.
Hiện nay, ngành báo chí Mỹ đang gặp khó khăn. Theo dữ liệu từ Pew Research, do doanh thu quảng cáo sụt giảm và thói quen truyền thông thay đổi, kể từ năm 2008, số lượng công việc làm báo ở Mỹ đã giảm một nửa.
David Chaven, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của News Media Alliance, tổ chức trong ngành đã thúc đẩy dự luật, cho biết: “Nhiều nhà xuất bản hoặc tờ báo lớn có thể có được các giao dịch vì lợi ích riêng của họ. Nhưng đối với các nhà xuất bản nhỏ hơn, cách duy nhất để có được một số giá trị hợp lý là họ phải hành động một cách đoàn kết”.
Facebook đã đóng góp gì cho báo chí?
Facebook đang bị chỉ trích dữ dội vì quyết định 'nghỉ chơi' ở Australia. Dù sao, đây cũng chính là lúc nhìn lại và đánh giá những chương trình hỗ trợ báo chí của mạng xã hội này, bao gồm Instant Articles và Facebook News.
Facebook vừa thông báo sẽ chặn nội dung tin tức ở Australia, kiên quyết phản đối dự luật mới mà họ cho là mang tính mang tính ép buộc trả phí báo chí cao. "Facebook vốn đã giúp cho các báo phát triển lượng độc giả, gia tăng doanh thu quảng cáo và tăng lượng thuê bao trả phí", mạng xã hội này khẳng định.
Đáng chú ý là Facebook còn chia sẻ về kế hoạch triển khai hệ thống trả phí tin tức Facebook News ở Australia. "Tuy nhiên, chúng tôi chỉ làm vậy nếu hệ thống luật không trở nên vô lý. Điều luật của Australia tạo tiền lệ chưa từng có", Facebook không ngần ngại khẳng định.
Facebook đang bị chỉ trích dữ dội vì quyết định "nghỉ chơi" của mình. Dù sao, đây cũng chính là lúc nhìn lại và đánh giá những chương trình hỗ trợ báo chí của Facebook.
Facebook chia sẻ đang có kế hoạch triển khai hệ thống trả phí tin tức Facebook News khắp thế giới.
Instant Articles chưa tạo nguồn thu đáng kể
Facebook ra mắt Instant Articles vào tháng 5/2015. Đây là tính năng mà các tòa soạn báo có thể thiết lập cho đường link tin bài trên Facebook để người dùng đọc ngay trong ứng dụng mạng xã hội này, không cần vào tận trang web gốc. Từ đó tốc độ tải trang báo cũng nhanh hơn, theo Facebook khẳng định là gấp 4-10 lần.
Tốc độ tối ưu của Instant Articles được ghi nhận là có thật. Kết quả thử nghiệm của hãng Catchpoint Systems cho thấy, thời gian tải trang trung bình trên Instant Articles chỉ mất chưa đến 300ms, trong khi thông số tương đương của trang web báo điện tử là 3,66s. Vivian Schiller, cựu lãnh đạo tờ New York Times nhận xét, Instant Articles "quá khó để phớt lờ".
Đầu năm 2016, Instant Articles đã được mở cho tất cả các tờ báo trên thế giới. Tất nhiên sức hấp dẫn của Instant Articles cũng đến từ khả năng hỗ trợ quảng cáo. Các tòa soạn báo có thể giữ lại 100% doanh thu từ quảng cáo họ tự bán được, hoặc cắt 30% cho Facebook đối với quảng cáo nền tảng này bán được.
Mới nhất vào tháng 12 năm ngoái, Facebook công bố số liệu khá lạc quan với hơn 5.700 tòa soạn báo bắt đầu dùng hoặc trở lại Instant Articles, tăng trưởng so với năm trước nữa. Chỉ số doanh thu mỗi 1.000 lượt đọc (RPM) cũng tăng 48% theo chu kỳ năm, tính trong 100 tòa soạn báo hàng đầu ở Mỹ và Canada.
Mặc dù vậy, nhiều tòa soạn báo cũng chia sẻ rằng, nguồn thu từ Instant Articles không đáng kể, và không ổn định. Có không ít ý kiến còn cho rằng, Instant Articles đang "chết dần". Cũng không khó hiểu chuyện doanh thu quảng cáo Instant Articles không đáng kể, khi mà tin tức báo chí thực ra không được Facebook ưu tiên trên News Feed của người dùng.
Bài viết trên New York Times nhận định, Facebook không xem tin tức báo chí là trung tâm, mà vẫn hướng tới phát triển mạng xã hội để người dùng chia sẻ với nhau ảnh, video, câu chuyện cá nhân; tin tức chỉ là một phần trong đó.
Facebook News chưa triển khai rộng
Facebook còn có một mô hình trả phí báo chí khá tiềm năng, đó là Facebook News. Năm 2019, Facebook bắt đầu triển khai Facebook News ở Mỹ, với khoảng 200 báo tham gia. Đến cuối tháng 1 năm nay, Facebook bắt đầu mang chương trình này sang Anh, sau khi hoàn tất hợp đồng với nhiều cơ quan truyền thông lớn của nước này như Sky News, Financial Times, hay Guardian.
Facebook News là tab dành riêng cho tin tức báo chí trên ứng dụng di động của Facebook. Tab này sẽ hiển thị những tin bài nóng hổi nhất của các đối tác báo chí, bao gồm đầy đủ lĩnh vực như kinh doanh, công nghệ, giải trí, thể thao, cũng như cá nhân hóa theo ưu tiên của người dùng. Facebook hứa hẹn hợp đồng nhiều năm, nhiều triệu USD cho các đối tác.
Điều đáng tiếc là Facebook News chưa được triển khai rộng hơn. Hệ thống tương tự của Google, News Showcase, đang khá được chào đón ở Australia, kéo về hợp đồng một cách thuận lợi với các cơ quan truyền thông lớn như Seven West Media hay Nine Entertainment. News Showcase là mô hình thu mua tin tức mà Google đã triển khai ở nhiều quốc gia.
Facebook không thay đổi được Australia Dù đã đưa ra nhiều động thái nhằm đáp trả lại đạo luật mới của Australia, Mark Zuckerberg vẫn không thuyết phục được nước này bãi bỏ luật. Vào tháng 4/2020, chính phủ Australia đã đưa ra một dự luật yêu cầu Facebook và Google phải trả tiền khi sử dụng tin tức trên báo chí, các hãng tin tại quốc gia này....