‘Hồ sơ bóng tối’ của Facebook
Đây là cách Facebook có dữ liệu của người dùng ngay cả khi họ không sử dụng mạng xã hội này.
Từ khi bê bối lộ dữ liệu liên quan đến Cambridge Analytica bị phát hiện năm 2018, giới chuyên môn đã đặt ra nhiều nghi vấn về cách thu thập thông tin của các “ông lớn” Internet như Facebook hay Google.
Nhiều giả thuyết khác nhau được đưa ra, một trong số đó là những hồ sơ bóng tối ( shadow profile), chứa thông tin cá nhân của người dùng dù họ chưa bao giờ sử dụng Facebook.
Trong một buổi điều trần năm 2018 trước Quốc hội Mỹ, các Thượng nghị sĩ đã hỏi Facebook về những hồ sơ bóng tối này. Vậy chúng là gì, có ảnh hưởng ra sao?
Hồ sơ bóng tối là một trong những sự thật đáng sợ của Facebook.
Facebook vẫn có thông tin dù bạn không đăng ký tài khoản
Sở hữu tên gọi hồ sơ bóng tối vì chúng không được tạo ra bởi chủ tài khoản. Thay vào đó, Facebook tạo ra chúng mà không cần sự đồng ý từ người dùng.
Giả sử bạn không có tài khoản Facebook nhưng một người thân của bạn có. Lúc người đó tạo tài khoản, Facebook sẽ giới thiệu tính năng cung cấp danh bạ để tìm những người quen biết đang sử dụng mạng xã hội này.
Nếu người ấy đồng ý, những liên lạc lưu trong máy họ được gửi lên Facebook. Hệ thống sẽ tìm kiếm các tài khoản có cùng email hoặc số điện thoại như trong danh bạ để gợi ý kết bạn.
Khi quét, Facebook sẽ lọc những liên lạc chưa sở hữu tài khoản, trong đó có bạn. Chúng được tách thành một hồ sơ riêng, đó chính là hồ sơ bóng tối khi không được người dùng tạo ra nhưng lại chứa thông tin cá nhân của họ.
Như vậy, dù chưa bao giờ hay không có ý định sử dụng Facebook, nền tảng này vẫn thu thập được tên và thông tin liên lạc của người dùng. Nếu có bạn bè sử dụng Facebook, khả năng rất cao bạn đã có một hồ sơ bóng tối trên nền tảng này nếu không dùng Facebook.
Video đang HOT
Hồ sơ bóng tối không phải lời đồn hay thuyết âm mưu mà được chính Facebook thừa nhận sau vụ rò rỉ thông tin liên lạc năm 2013, trong đó có cả những người chưa bao giờ đăng ký tài khoản Facebook.
Chỉ cần bạn bè sử dụng Facebook, nhiều khả năng bạn đã có một hồ sơ bóng tối trên nền tảng này
Vì sao có hồ sơ bóng tối?
Về cơ bản, Facebook tạo ra hồ sơ này phục vụ tính năng “Những người bạn có thể biết”, chứa danh sách những cá nhân để người dùng kết bạn.
Theo MakeUseOf, khả năng này giúp Facebook gợi ý kết bạn với người quen ngay khi người dùng tạo tài khoản mới. Đó là lý do Facebook cần thu thập dữ liệu và tạo ra các hồ sơ bóng tối.
Hồ sơ bóng tối dùng để phục vụ tính năng gợi ý kết bạn của Facebook.
Tuy nhiên đây là câu trả lời từ nội bộ Facebook. Nếu hỏi những người khác, bạn sẽ nhận được một lý do khó chịu hơn. Theo đó, khi Facebook có dữ liệu miễn phí, họ sẽ tận dụng nó để thu càng nhiều lợi ích càng tốt. Thậm chí sau khi xóa tài khoản, thông tin của người dùng vẫn sẽ nằm lại Facebook.
Từ khi những hồ sơ bóng tối được đưa ra, Facebook đã giải thích rõ hơn về cách họat động trong chính sách bảo mật, tuyên bố họ có sử dụng thông tin từ điện thoại của người dùng.
“Chúng tôi thu thập thông tin nếu bạn đồng ý, đồng bộ hoặc lấy chúng từ thiết bị (địa chỉ liên lạc, nhật ký cuộc gọi hay nhật ký SMS) giúp bạn tìm được những người có thể quen biết”, Facebook ghi trong mục “Mạng và Kết nối”.
Trong phần “Những thứ người khác làm và cung cấp thông tin về bạn”, Facebook ghi rằng: “Chúng tôi cũng thu thập và phân tích thông tin được người khác cung cấp khi sử dụng sản phẩm của Facebook. Chúng có thể bao gồm thông tin của bạn khi người khác chia sẻ, bình luận trong hình ảnh của bạn, gửi tin nhắn cho bạn, hoặc cung cấp thông tin liên lạc của bạn”.
Dòng cuối cùng cho thấy Facebook được phép tạo hồ sơ bóng tối. Miễn là người dùng đồng ý với chính sách bảo mật này, Facebook sẽ tiếp tục tạo nhiều hồ sơ bóng tối hơn.
Bạn không thể can thiệp trực tiếp vào hồ sơ bóng tối của mình trên Facebook.
Có thể xóa hồ sơ bóng tối không?
Người dùng không có quyền kiểm soát trực tiếp hồ sơ bóng tối của mình trên Facebook. Mỗi khi có người tải lên thông tin liên quan đến bạn, chúng sẽ được thêm vào hồ sơ bóng tối.
Nếu không muốn có hồ sơ bóng tối, người dùng chỉ có thể yêu cầu bạn bè đừng tải lên thông tin liên lạc cho Facebook bằng cách truy cập phần “Quản lý danh bạ”. Tuy nhiên, cách này không thực tế chút nào bởi bạn sẽ phải hỏi từng người mà mình quen biết hoặc có lưu danh bạ. Dù yêu cầu thì chưa chắc họ đã nghe theo.
Như vậy, cách tốt nhất để tự bảo vệ mình khỏi hồ sơ bóng tối là hạn chế cung cấp thông tin nhạy cảm cho bạn bè. Chỉ cung cấp số điện thoại và email, tránh những thông tin không cần thiết. Bạn cũng có thể sử dụng 2 email và 2 số điện thoại, một cho gia đình, công việc và một cho bạn bè để tránh email công việc “rơi” vào tay Facebook.
Phúc Thịnh
Chuyện nghề Hacker
Người ta thường nghĩ hacker là những kẻ luôn sống trong bóng tối và trục lợi nhờ các lỗ hổng tin học. Tuy nhiên, khái niệm này đã dần thay đổi khi các thế hệ hacker mũ trắng ra đời.
Thay vì bị truy đuổi, giờ đây các hackers được trao những cơ hội việc làm hấp dẫn.
Mới chỉ 19 tuổi, chàng trai người Argentina Santia- go Lopez đã kiếm được 1 triệu USD. Thu nhập của cậu cao gấp 40 lần mức lương trung bình của Argentina. Cậu là một hacker mũ trắng.
Nghề thời thượng
Trong một thời gian dài, doanh nghiệp và truyền thông xem giới hacker là một cộng đồng "nguy hiểm", và hầu hết các công ty sẽ không nghĩ đến việc thuê một hacker về làm việc. Tuy nhiên, mọi thứ bắt đầu thay đổi khi Google và sau đó là Facebook bắt đầu tung ra những chương trình săn tiền thưởng đầu tiên, nơi hacker tìm ra lỗi của hệ thống và nhận tiền.
Kể từ đây, giới hacker mũ trắng - những người tìm lỗi, đối lập với hacker mũ đen là những người phá hệ thống trái phép để trục lợi - được chú ý. Các công ty lớn trên thế giới bắt đầu mang lại cơ hội việc làm cho các hacker.
Sân chơi có giá trị nhất thế giới dành cho giới hacker mũ trắng nằm ở tầng 12 của một tòa nhà ngân hàng cũ ở San Francisco, nơi có trụ sở của một công ty tên là HackerOne. HackerOne là một nền tảng săn tiền thưởng cung cấp cho hacker danh sách các công ty treo thưởng để tìm lỗi, cũng như mang đến cho doanh nghiệp một cộng đồng hacker mũ trắng tài năng có thể tăng cường hệ thống bảo mật của họ.
Nền kinh tế mới
Cuộc cách mạng hacker mũ trắng đã vượt ra khỏi khuôn khổ của các nền tảng săn tiền thưởng. Giờ đây, một nền kinh tế mới đã được hình thành như một hệ quả tất yếu. Các doanh nghiệp toàn thế giới đã bắt đầu các chương trình đào tạo và hợp tác với giới hacker. Có thể kể đến một vài cái tên như Hack Club với các chương trình sau giờ học hay cuộc thi Major League Hacking dành cho sinh viên.
Sự bùng nổ của giới hacker cũng góp phần định hình lại thị trường việc làm. Các cổng tuyển dụng dành riêng cho hacker như HackerRank đã đưa các hacker trẻ tuổi vào các công ty công nghệ.
Những tài năng trẻ như Cable đang rất được săn đón. Sau khi giành chiến thắng trong cuộc thi của Lầu năm góc do HackerOne tài trợ, Jack Cable đã được tuyển dụng để thực tập tại Tổ Phòng thủ kỹ thuật số của tổ chức này. Chính những bạn trẻ này đã "tạo sức ép" để các nhân viên IT chuyên nghiệp quay lại trường lớp để trau dồi thêm kiến thức.
Việt Nam không đứng ngoài cuộc
Năm 2017, Apple tung ra chiếc iPhone X cùng với công nghệ nhận dạng khuôn mặt FaceID. Họ tuyên bố công nghệ này rất bảo mật, chỉ có thể mở bằng mặt thật, không mở được bằng mặt nạ. Rất nhanh chóng, nhóm kỹ sư của BKAV đã chế tạo ra được chiếc mặt nạ "lừa" được FaceID, mở khóa được iPhone.
Tuy còn nhiều tranh cãi về tính thuyết phục của chiếc "mặt nạ", nhưng sự kiện cũng mang tên tuổi của một công ty bảo mật Việt Nam lên trên hầu hết các mặt báo công nghệ lớn nhất thế giới ngày ấy.
Không chỉ có vậy, nhiều bạn trẻ Việt Nam đã có tên trong danh sách top hacker mũ trắng toàn cầu do các hãng tên tuổi như Microsoft đánh giá. Hacker Việt Nam không đứng ngoài cuộc chơi.
Dĩ nhiên, hacker mũ trắng và hacker mũ đen phá hoại vẫn sẽ luôn tồn tại song song với nhau. Việc chúng ta cùng làm và cùng hy vọng là định hướng các thế hệ tiếp theo để họ chọn chiếc mũ đúng cho mình.
CÁP TẦN - THÁI HIỆP
Đế chế Facebook và chiếc "vòng kim cô" tự sắm 130 triệu USD Facebook là một đế chế mạng xã hội toàn cầu thì hẳn rồi. Nhưng điều lạ tại đế chế này hiện nay là, "vua" Mark Zuckerberg lại phải chấp nhận cho thành lập một Hội đồng Giám sát độc lập cơ cấu lên tới 40 thành viên để kiểm soát và cân bằng quyền lực với "vua" Mark. Đó là một chuyện ít...