Ho gà gia tăng do khoảng trống miễn dịch
Ghi nhận ở 2 thành phố lớn là Hà Nội và TPHCM cho thấy, bệnh ho gà đang có xu hướng gia tăng.
Điều trị cho bệnh nhi mắc ho gà. Ảnh: Thanh Bình.
Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Hà Nội cho biết, tuần qua, trên địa bàn thành phố ghi nhận 18 trường hợp mắc ho gà, tăng 2 ca mắc so với tuần trước đó. Các ca mắc ho gà phân bố tại 11 quận, huyện; các địa bàn có số ca mắc cao như: Hoài Đức (4 ca); Hoàng Mai (3 ca); Thạch Thất (2 ca), Thanh Trì (2 ca)…
Theo đại diện Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Hà Nội, các ca bệnh ho gà hiện được ghi nhận rải rác, tập trung chủ yếu ở nhóm trẻ nhỏ chưa đến t.uổi tiêm chủng vaccine hoặc chưa được tiêm chủng đầy đủ các mũi vaccine có thành phần ho gà. Nếu trẻ không được tiêm chủng đầy đủ, không có miễn dịch đầy đủ thì dễ tạo ra những khoảng trống miễn dịch, từ đó có thể trở thành những ổ dịch trong cộng đồng.
Video đang HOT
Ở khu vực phía Nam, nguy cơ bùng phát các bệnh truyền nhiễm như sởi, ho gà, dại… cũng rất cao. Tại Hội nghị tăng cường phòng, chống dịch khu vực phía Nam năm 2024, TS.BS Nguyễn Vũ Thượng – Phó Viện trưởng Viện Pasteur TPHCM cho biết, tính từ đầu năm tới nay, toàn phía Nam ghi nhận 41 ca bệnh ho gà và 317 trường hợp nghi ngờ sởi. Riêng TPHCM ghi nhận 30 ca bệnh ho gà và 16 ca mắc sởi.
Đáng chú ý, nhiều tỉnh miền Tây ghi nhận ca mắc sởi trong cộng đồng rất cao. Hiện nay, các bệnh có vaccine phòng bệnh tại TPHCM cũng như các tỉnh phía Nam đang có xu hướng tăng cao.
TS.BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu – Phó Giám đốc Sở Y tế TPHCM lý giải, các bệnh truyền nhiễm đang tăng cao do “khoảng trống miễn dịch”. Từ năm 2021 đến nay, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, nhiều t.rẻ e.m không được tiêm vaccine đầy đủ và đúng lịch, vậy nên độ bao phủ vaccine thấp.
Theo BS Bùi Thu Phương – Khoa Nhi – Bệnh viện trung ương Quân đội 108 cho biết, cho tới nay, bệnh ho gà vẫn là một trong những nguyên nhân gây t.ử v.ong cho t.rẻ e.m trên toàn thế giới dù tiêm chủng đã được phủ rộng. Chu kỳ dịch khoảng 2-5 năm, xảy ra lẻ tẻ ở tất các các nước, nhiều nhất là trẻ dưới 5 t.uổi, các ca bệnh nặng và t.ử v.ong hay gặp ở trẻ độ t.uổi bú mẹ, tỉ lệ t.ử v.ong tăng cao hơn ở các nước đang phát triển.
Do đó, cần điều trị sớm khi có triệu chứng nghi ngờ mắc ho gà. Mục tiêu điều trị là hạn chế biến chứng, hạn chế cơn ho, theo dõi mức độ nặng của cơn ho và hỗ trợ người bệnh khi cần, đảm bảo dinh dưỡng, nghỉ ngơi để bệnh nhân hồi phục không di chứng.
Đề phòng bệnh, theo BS Phương, trẻ nhập viện cần được thực hiện các biện pháp dự phòng chuẩn, các biện pháp dự phòng lây qua đường hô hấp được khuyến cáo ít nhất 5 ngày sau khi bắt đầu điều trị kháng sinh. Nên cách ly trẻ 3 – 4 tuần để giảm thiểu nguy cơ lây bệnh, giảm các kích thích cho trẻ và tránh các mối lo lắng bị lây bệnh cho các thành viên trong gia đình. Ngoài ra cần dự phòng sau phơi nhiễm bằng kháng sinh cho những người trong gia đình tiếp xúc gần với trẻ và những người chăm sóc trẻ ở bất kỳ t.uổi nào, t.iền sử tiêm phòng và có triệu chứng hay không. Thực hiện đúng và đầy đủ khuyến cáo về tiêm phòng ho gà trong chương trình tiêm chủng mở rộng: Mũi 1 lúc trẻ 2 tháng t.uổi, mũi 2, 3,4 lần lượt khi trẻ được 3 tháng, 4 tháng và 18 tháng t.uổi.
Bệnh sởi, ho gà bùng phát, có phải do khoảng trống miễn dịch?
Cả nước ghi nhận 207 ca mắc sởi, tăng 2,7 lần so với cùng kỳ năm 2023. Nếu như 4 tháng đầu năm ngoái, Hà Nội không ghi nhận ca ho gà nào thì năm nay số mắc tăng 8 lần.
Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Hà Nội, từ đầu năm đến nay, Thủ đô ghi nhận 60 ca mắc ho gà tại 21 quận, huyện, trong khi cùng kỳ năm ngoái không ghi nhận ca bệnh. Số ca mắc tăng dần trong những tuần gần đây, cụ thể tuần từ ngày 19-26/4 ghi nhận 15 ca mắc, tăng 14 ca so với tuần trước đó. Đối tượng mắc chủ yếu là t.rẻ e.m dưới 2 tháng t.uổi (chiếm 60%); trẻ chưa được tiêm chủng hoặc chưa tiêm chủng đầy đủ (72%).
T.rẻ e.m cần được tiêm đủ mũi, đúng lịch với những bệnh đã có vaccine dự phòng.
Bên cạnh đó, bệnh sởi cũng bùng phát, đặc biệt ở thời điểm giao mùa. Theo Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), đến nay cả nước ghi nhận 203 trường hợp mắc sốt phát ban nghi sởi, tăng 2,7 lần so với cùng kỳ năm 2023. Hà Nội cũng ghi nhận ca mắc sởi đầu tiên trong năm 2024 khi cùng kỳ năm 2023 không ghi nhận. Theo CDC Hà Nội, ca mắc sởi là b.é g.ái 10 t.uổi, trú tại xã Tiên Phương, huyện Chương Mỹ, đã được tiêm 3 mũi vaccine phòng sởi. Các chuyên gia cảnh báo, năm 2024 là năm dịch sởi có nguy cơ bùng phát theo chu kỳ 4-5 năm/lần, cần tiêm bù, tiêm vét cho số trẻ chưa được tiêm vaccine. Hai chu kỳ gần nhất là 2019 và 2014, cả nước đều ghi nhận số ca mắc sởi tăng cao, riêng năm 2014 có hơn 110 trẻ t.ử v.ong.
PGS.TS Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng cho biết, nguy cơ dịch sởi bùng phát tại nước ta là rất cao bởi 3 lý do: Trong thời gian dịch COVID-19, nhiều trẻ không được tiêm vaccine sởi; năm trước, có những lúc thiếu vaccine sởi cục bộ; dù tỷ lệ tiêm vaccine sởi cao (90-95%) thì vẫn còn 5-10% trẻ không được tiêm vaccine. Tích lũy 5 năm sẽ có 50% trẻ sinh ra trong 1 năm mắc sởi và như vậy con số mắc tuyệt đối rất cao.
Ông Phu cho rằng, số trẻ không được bảo vệ bởi vaccine tăng dần qua các năm và thành một số lượng lớn, nên khi dịch xảy ra nguy cơ bùng phát là rất cao. Đây cũng là lý do vì sao giới chuyên môn thường nói tới chu kỳ dịch 4-5 năm/lần. Để phòng dịch, bên cạnh nhóm tiêm đúng lịch (mũi 1 lúc 9 tháng t.uổi và mũi nhắc lại lúc 18 tháng t.uổi), ngành y tế cần có kế hoạch tổ chức tiêm vét, tiêm bù cho những trẻ chưa được tiêm, đặc biệt chú ý đến vùng lõm tiêm chủng. Tương tự, ho gà cũng vậy, cần tiêm vét, tiêm bù cho trẻ để trẻ có đủ miễn dịch.
Về vấn đề này, ông Hoàng Minh Đức, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế cũng cho rằng, tỷ lệ tiêm vaccine sởi trong chương trình tiêm chủng mở rộng giảm trong giai đoạn dịch COVID-19, trong khi sởi là bệnh có tính lây truyền cao, chỉ có thể cắt đứt được sự lây truyền của bệnh trong cộng đồng khi đạt được tỷ lệ miễn dịch bảo vệ đặc hiệu rất cao - trên 95% trong cộng đồng.
Theo CDC Hà Nội, hiện nay TP bảo đảm có đủ vaccine ho gà để tiêm phòng cho trẻ. Người dân nên đưa trẻ đi tiêm chủng đúng lịch, đủ liều. Ho gà là bệnh không có miễn dịch trọn đời, nên cần duy trì tiêm mũi nhắc lại với các mốc thời gian được Bộ Y tế khuyến cáo. Để lấp đầy khoảng trống miễn dịch của trẻ, cần nhất vẫn phải đủ vaccine đối với các bệnh có vaccine dự phòng để triển khai tiêm chủng thuộc Chương trình tiêm chủng mở rộng; đồng thời tập trung đẩy mạnh điều tra tỷ lệ tiêm chủng qua phần mềm báo cáo tiêm chủng và điều tra dịch tễ nhằm tập trung tiêm bù, tiêm vét để trẻ được tiêm đủ mũi vaccine phòng bệnh.
TP.HCM ghi nhận 9 ca mắc bệnh ho gà Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP.HCM, ngoài 9 trường hợp mắc ho gà, hệ thống giám sát cũng ghi nhận nhiều ca mắc bệnh truyền nhiễm khác. T.rẻ e.m ở TP.HCM sẽ được tiêm vaccine 5 trong 1 trong thời gian tới. Ảnh: Freepik. Thông tin từ khoa Phòng chống bệnh truyền nhiễm cấp tính, Trung tâm Kiểm...