‘HLV laptop’ Tuchel và bí quyết giúp Neymar toả sáng

Ở tuổi 46, Thomas Tuchel là đại diện tiêu biểu cho thế hệ HLV mới của bóng đá, những “ HLV laptop” áp dụng triệt để các công nghệ tân tiến cho việc huấn luyện.

Nước Đức là một trong những công xưởng lớn sản xuất ra các HLV tài năng vào thời điểm hiện tại. Số lượng các HLV người Đức hiện diện ở Champions League mùa này nhiều hơn bất cứ quốc gia nào khác trên thế giới.

HLV Tuchel đang gây dựng dấu ấn của mình tại PSG. Ảnh: Getty.

Sinh năm 1973, Tuchel kém Juergen Klopp tới 6 tuổi, không được tung hô bởi khả năng uý lạo tinh thần các cầu thủ như thuyền trưởng Liverpool. Tuchel cũng không có một sự nghiệp cầu thủ lẫy lừng như Zinedine Zidane hay Pep Guardiola. Tuy nhiên, thuyền trưởng PSG vẫn được xem như một trong những HLV hay nhất thế giới hiện tại.

Guardian từng gọi Tuchel là vị HLV thuộc về thế hệ chiến lược gia tài năng mới của bóng đá thế giới, những người thường ngồi sau màn hình laptop để phân tích và truyền tải các ý tưởng bóng đá hiện đại, có thể được gọi với cái tên “HLV laptop”.

Những điểm nhấn mà Tuchel làm được tại PSG mùa này cho thấy tài năng của cựu HLV Dortmund. Nó cũng giải thích tại sao các ông chủ người Qatar sẵn sàng đưa chiến lược gia này về thay Unai Emery, mà không thật sự dốc lòng chiêu mộ các HLV nổi danh và nhiều kinh nghiệm khác.

Điểm nhấn chiến thuật

Ởmùa giải năm ngoái, PSG của Tuchel thất bại khá cay đắng trước Manchester United của HLV Ole Gunnar Solskjaer. Thất bại đó được xem như một trong những trái đắng cho các CĐV đội bóng nước Pháp, bởi dưới thời Emery họ cũng từng bị lội ngược dòng như vậy.

Tuy nhiên, hơn 14 tháng sau, bằng chiến thắng trước đội bóng cũ Dortmund ở vòng 16 đội Champions League, Tuchel đã giúp PSG tạm vượt qua ám ảnh. PSG sẽ chơi ở vòng tứ kết Champions League lần đầu tiên kể từ năm 2016. Đây cũng là lần đầu tiên trong lịch sử, PSG giành quyền đi tiếp ở Champions League sau khi đã thua ở trận lượt đi vòng knock-out.

Breaking The Lines phân tích chiến thắng 2-0 trước Dortmund ở trận lượt về vòng 16 đội ghi đậm dấu ấn chiến thuật của HLV Tuchel, đặc biệt trong bối cảnh CLB nước Pháp vắng hai trụ cột Thiago Silva và Marco Verratti.

Từ khi còn dẫn dắt Dortmund, Tuchel đã được biết đến với tư duy bóng đá chủ động cầm và triển khai bóng từ tuyến dưới lên. Đây là phong cách bóng đá thời thượng trong nhiều năm trước với đại diện tiêu biểu là Pep Guardiola.

Thế nhưng, điểm khác biệt của Tuchel với Pep đó là cách tiếp cận trận đấu thực dụng hơn và mang hơi hướm của người Đức. Nguyên tắc số 1 của Tuchel đó là các cầu thủ khi nhận bóng phải đảm bảo có ít nhất 2 phương án chuyền bóng, càng nhiều giải pháp lựa chọn khi nhận bóng, càng ít rủi ro hơn.

Bên cạnh đó, một nguyên tắc khác mà Tuchel yêu cầu các cầu thủ phải thực hiện đó là khả năng di chuyển, và pressing để tạo ra khoảng trống. Trong chiến thuật của PSG, Kylian Mbappe (Mauro Icardi, Edinson Cavani hoặc Pablo Sarabia) được xem như một tiền đạo đa năng khi có thể chơi các vai trò tiền đạo cánh hay tiền đạo lùi.

Họ sẽ gây áp lực cho hàng thủ đối phương và tạo ra không gian mở cho các đồng đội. Người được hưởng lợi nhất trong cách chơi này chính là Neymar khi cầu thủ người Brazil chơi khá tự do trong đội hình PSG.

Điều này được thể hiện đặc biệt trong hai trận đấu giữa PSG và Dortmund vừa qua, khi Neymar nổ súng trong cả hai lượt trận. Ở trận lượt về, khi Mbappe không thể ra sân từ đầu, HLV Tuchel xếp Sarabia đá thay vai trò của tiền đạo người Pháp, và hệ thống 4-2-2-2 cực kỳ linh hoạt của PSG đã giúp Neymar chơi cực hay.

Neymar đánh đầu ghi bàn từ chấm phạt góc cho PSG, điều không thường làm trong sự nghiệp. Ảnh: Getty.

Trong vài năm trở lại đây, Neymar thường lùi rất sâu nhận bóng trong đội hình PSG lẫn tuyển Brazil. Điều này xuất phát từ việc các đối thủ tập trung quây và bắt bài lối chơi điệu đà của cựu sao Barca.

Tuy nhiên, khi được Tuchel giải phóng và hỗ trợ bởi hai tiền đạo phía trên, Neymar đã chơi hay hơn.

Công nghệ và tinh thần Đức

Công nghệ được giới chuyên môn đánh giá là nhân vật tiêu biểu cho trường phái “HLV laptop”. Tuchel áp dụng triệt các tiến bộ khoa học kỹ thuật để giúp các ngôi sao như Neymar hay Mbappe phát huy tối đa khả năng.

Tháng 12/2019, Neymar từng tiết lộ rằng đội ngũ trợ lý của Tuchel thậm chí đã dự đoán được xác suất ghi bàn từ chấm đá phạt trực tiếp của ngôi sao người Brazil từ trước khi trận đấu diễn ra.

Sport Bild từng tiết lộ Tuchel và đội ngũ trợ lý thường sử dụng nhiều phần mềm xác suất thống kê trong các buổi tập, để phân tích khả năng ghi bàn hay bị thủng lưới từ các tình huống cố định.

Điều này lý giải tại sao một cầu thủ chơi đầu không giỏi như Neymar lại có thể ghi bàn từ một quả phạt góc trong chiến thắng 2-0 của PSG trước Dortmund.

Tuy nhiên, một vấn đề khác mà HLV Tuchel đã giải quyết được cho các cầu thủ PSG cho đến lúc này đó là phòng thay đồ. Xưa nay, chiến lược gia người Đức không phải là mẫu HLV mềm mỏng hay dễ thoả hiệp với những ngôi sao có cá tính lớn.

Tuchel cũng đã xoa dịu tốt những cái tôi lớn trong phòng thay đồ PSG như Mbappe. Ảnh: Getty.

Chính Tuchel cũng từng vướng vào rắc rối khi bị Mbappe “bật” lại vào đầu năm nay, đó là thời điểm ông nhận được sự ủng hộ từ phòng thay đồ PSG để “thuần hoá” Mbappe.

Giai đoạn đầu mùa giải, Tuchel cũng đã giải quyết tốt trường hợp đòi về Barca bất thành của Neymar. Việc giải quyết ổn thỏa phòng thay đồ mùa này là lý do Tuchel giúp PSG có những kết quả tốt trên sân cỏ.

Một vấn đề khác là tâm lý thi đấu của PSG. Với một đội bóng nhiều sao nhưng thiếu thói quen chiến thắng ở Champions League như PSG, mọi vấn đề về chiến thuật hay sơ đồ đều có thể bị phá sản nếu các cầu thủ bị tâm lý. HLV người Đức hiểu điều này hơn ai hết sau các thất bại trước MU mùa trước, hay Dortmund ở trận lượt đi vòng 16 đội.

Hồi tháng 2, HLV Tuchel khẳng định mọi chiến thuật của ông đều đã đi đúng hướng, chỉ có điều vấn đề tâm lý của các cầu thủ đã phá hỏng trận đấu. “Tôi cảm nhận thấy sự sợ hãi trong những bước chạy của các cầu thủ,” HLV này thừa nhận. Kimpembe, một ngôi sao PSG cũng đồng tình: “Không có gì để phàn nàn về chiến thuật của HLV. Vấn đề là những cầu thủ thi đấu trên sân”.

Khi phân tích về màn trình diễn của PSG mùa này, L’Equipe tin rằng các nguyên tắc bóng đá của Tuchel dường như đã tối đa hoá được tài năng của Mbappe hay Neymar, những ngôi sao tài năng nhưng khó trị.

Đó là điểm làm nên sự đáng sợ của PSG lúc này. Họ đã chính thức vô địch Ligue 1, và mục tiêu duy nhất còn lại ở mùa giải là Champions League. Chặng đường Champions League còn dài, nhưng các cổ động viên PSG đã bắt đầu mơ mộng…