Hàng trăm smartphone tại Việt Nam bị thu thập mã OTP
Ít nhất 300 người dùng smartphone tại Việt Nam đã bị phần mềm gián điệp ( spyware) có tên VN84App tấn công, thu thập tin nhắn có chứa giao dịch ngân hàng.
Phần mềm gián điệp VN84App được phát tán thông qua các website giả mạo cơ quan chức năng, như trang giả mạo Bộ Công an. Theo công ty An ninh mạng Bkav, hacker lừa người dùng truy cập vào website này, sau đó yêu cầu tải về ứng dụng VN84App dưới dạng tập tin .apk. Khi cài đặt thành công, VN84App sẽ âm thầm thu thập tin nhắn, số điện thoại, thông tin IMEI… và gửi về máy chủ từ xa.
Smartphone đang trở thành mục tiêu tấn công chính của hacker.
“VN84App được thiết kế tinh vi để thu thập tin nhắn của người dùng, gồm các thông tin nhạy cảm như mã OTP để giao dịch ngân hàng, tin nhắn riêng tư”, ông Nguyễn Văn Cường, Trưởng nhóm phân tích của Bkav, cho biết. “Mã độc này còn được thiết kế sẵn các module để có thể thực hiện hành vi tấn công khác trong tương lai”.
Cụ thể, sau khi cài đặt thành công phần mềm gián điệp, kẻ tấn công sẽ nắm được thông tin cá nhân của người dùng như tên, mật khẩu đăng nhập tài khoản ngân hàng. Hacker có thể tự thực hiện giao dịch từ xa trên smartphone của nạn nhân. Khi điện thoại nhận mã OTP, chúng sẽ đọc được và tiến hành chuyển tiền trước khi người dùng kịp nhận ra.
Bkav không xác định được nhóm hacker đứng sau, nhưng cho biết máy chủ điều khiển có giao diện bằng tiếng Trung Quốc. Riêng tin nhắn được thu thập từ điện thoại là những giao dịch ngân hàng có số tiền tới hàng tỷ đồng.
Video đang HOT
Ông Trần Quang Hưng, Giám đốc Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia – Cục An toàn thông tin, nhận định: “VN84App là chiến dịch lừa đảo, thu thập dữ liệu cá nhân của người dùng có quy mô lớn. Chiến dịch này nhắm vào người sử dụng thiết bị di động tại Việt Nam, chủ yếu là thiết bị chạy trên nền tảng Android. Thông tin thu thập được có thể bị kẻ tấn công dùng vào nhiều mục đích nguy hiểm, như lừa đảo, chiếm đoạt tài khoản ngân hàng, thậm chí để tống tiền, đe doạ”.
Ông Hưng cho biết, những trang giả mạo các cơ quan chức năng để phát tán mã độc trong chiến dịch này đã được Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia phối hợp với Bkav và các đơn vị liên quan để cảnh báo, ngăn chặn và xử lý.
Theo thông tin từ Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT), trong bốn tháng đầu năm 2020, Việt Nam ghi nhận 1.056 cuộc tấn công mạng vào các hệ thống thông tin, trong đó có 553 cuộc tấn công lừa đảo (Phishing), 280 cuộc tấn công thay đổi giao diện (Deface) và 223 cuộc tấn công cài mã độc (Malware).
Các chuyên gia khuyến cáo, để tránh nguy cơ bị hacker tấn công, người dùng không nên truy cập website lạ hoặc làm theo các chỉ dẫn trên mạng nếu nghi ngờ.
Nếu điện thoại có hiện tượng kết nối mạng liên tục, hết nhanh dung lượng, máy nóng… dù không sử dụng, nhiều khả năng thiết bị đã dính spyware. Khi gặp tình trạng này, người dùng nên cài các công cụ diệt virus để quét và loại bỏ mã độc.
Nhận diện fleeceware, hiểm họa mới từ ứng dụng bòn rút tiền người dùng
Fleeceware trông có vẻ không độc hại trong mã nguồn của các ứng dụng này, nhưng chúng vẫn có thể bòn rút tiền người dùng bằng cách tính phí cao không rõ ràng.
Tải ứng dụng di động từ các kho chính thức như Google Play và Apple App Store được xem là an toàn hơn cả, nhưng ngay cả như vậy thì vẫn có nguy cơ các ứng dụng độc hại len lỏi vào.
Bạn chắc hẳn đã nghe nói về spyware (phần mềm gián điệp), adware (phần mềm quảng cáo) và malware (phần mềm độc hại), nhưng giờ còn có kiểu ứng dụng cần cẩn trọng: fleeceware (phần mềm bòn tiền).
Fleeceware rất quái, bởi trông có vẻ không độc hại trong mã của các ứng dụng này. Chúng không đánh cắp dữ liệu của bạn hoặc cố gắng chiếm lấy quyền điều khiển thiết bị, nghĩa là không giống phần mềm độc hại để quy trình kiểm tra của Google và Apple xử lý.
Thay vào đó, chiêu này dùng các ứng dụng hoạt động đúng như quảng cáo nhưng đi kèm với phí thuê bao ẩn cao quá mức. Một ứng dụng đèn pin có giá 9 USD mỗi tuần hoặc một ứng dụng bộ lọc ảnh cơ bản có giá 30 USD mỗi tháng đều là fleeceware, bởi vì bạn có thể có cùng loại công cụ như vậy miễn phí hoặc rẻ hơn nhiều.
Sophos, công ty bảo mật đặt ra thuật ngữ fleeceware, đã tìm thấy 25 ứng dụng như vậy trên Google Play vào tháng 1 năm nay với tổng cộng hơn 600 triệu lượt tải xuống. Vào đầu tháng 4, các nhà nghiên cứu cũng chỉ ra 30 ứng dụng trong App Store của nền tảng iOS rơi vào danh mục này. Theo Forbes.com, hiện nay các ứng dụng VPN cho iOS là Beetle VPN, Buckler VPN và Hat VPN Pro đều có thể bị coi là fleeceware.
John Shier, Cố vấn an ninh cấp cao của Sophos chia sẻ: "Trong nền kinh tế thị trường, bạn có thể cho rằng nếu ai đó muốn lãng phí 500 USD mỗi năm cho một ứng dụng đèn pin thì đó là chuyện của họ. Nhưng đó là mức giá cao quá đáng mà bạn phải trả và cũng không được thực hiện đàng hoàng. Điều đó đối với tôi là phi đạo đức".
Mặc dù các fleeceware không lấy dữ liệu của bạn hoặc chiếm quyền điều khiển thiết bị, nhưng chúng thường bỏ qua các tiêu chuẩn mà Apple và Google đặt ra về việc khi nào và làm thế nào các nhà phát triển có thể đưa ra phí thanh toán trong ứng dụng và phí thuê bao.
Một số fleeceware hứa hẹn cung cấp thời gian dùng thử nhưng lại nhắc bạn thanh toán ngay lần đầu tiên mở ứng dụng. Một số fleeceware khác thì thông báo phí đăng ký sẽ là một số tiền, nhưng sau đó thực tế tính phí cao hơn khi đến bước thanh toán. Và các ứng dụng cũng lợi dụng những người dùng không biết cách hủy thuê bao để tiếp tục tính phí dù họ đã xóa ứng dụng từ lâu.
Thomas Reed, nhà nghiên cứu bảo mật chuyên về Apple tại công ty giám sát hệ thống Malwarebytes cho biết thêm: "App Store hỗ trợ thời gian dùng thử khi bạn đăng ký thuê bao và miễn phí trong một thời gian, nhưng sau đó sẽ tính phí nếu bạn không hủy trước khi kết thúc thời gian miễn phí. Fleeceware sẽ hoãn trừ thẻ tín dụng với hy vọng người dùng không biết những khoản đó là gì sau này".
Fleeceware có thể bòn rút tiền người dùng bằng cách tính phí cao không rõ ràng.
Reed cũng chỉ ra rằng một số ứng dụng phần mềm hỗ trợ iOS vài năm trước đã lừa người dùng xác nhận thứ gì đó có vẻ không quan trọng bằng TouchID nhưng thực sự đó là phê duyệt một khoản thanh toán ẩn đằng sau. Apple hiện đã cấm loại bẫy này.
Các nhà nghiên cứu của Sophos chia sẻ rằng nhiều fleeceware mà họ thấy năm ngoái chỉ tính phí hàng năm, song những kẻ lừa đảo đang có xu hướng chuyển sang nhận thanh toán hàng tháng hoặc hàng tuần. Đó có thể là một nỗ lực để giảm sốc giá, cho phép những kẻ lừa đảo tính phí nhiều hơn theo thời gian và cố gắng thực hiện thanh toán hòa trộn với các dịch vụ trực tuyến khác, các ứng dụng thuê bao hợp pháp mà mọi người đang dùng.
Bên cạnh đó, các nhà nghiên cứu của Sophos nghi ngờ rằng nhiều đối tượng phát triển fleeceware sử dụng tài khoản "zombie" để đánh giá năm sao cho ứng dụng hoặc thổi phồng số lượng tải xuống làm cho ứng dụng trông đáng tin hơn.
Không thu thập được dữ liệu của người dùng iOS, Facebook đã cố mua phần mềm gián điệp cực kỳ nguy hiểm để theo dõi Nguyên nhân là do các phương pháp thu thập dữ liệu người dùng của Facebook trên thiết bị iOS không hiệu quả. NSO Group, nhóm đứng sau vụ tấn công spyware nhằm vào WhatsApp năm 2019, đã công bố các tài liệu nội bộ tại tòa án, tiết lộ việc Facebook từng cố gắng mua một phần mềm gián điệp có tên "Pegasus"....