Hàng chục nghìn thuyền viên bị ‘cầm chân’ trên biển

Du khách đã được về nhà nhưng còn hàng chục nghìn nhân viên vẫn mắc kẹt trong các du thuyền vô thời hạn và không được trả lương.

Khủng hoảng do Covid-19 khiến ngành du thuyền tổn thất nặng nề. Rất nhiều tranh cãi xảy ra, các cảng biển từ chối cho cập bến và không có thông tin khi nào tàu thuyền được di chuyển.

Trong khi khách được sơ tán, vẫn còn hàng chục nghìn thủy thủ và nhân viên trên du thuyền bị kẹt lại không biết ngày về. Nhiều người không còn được trả lương vì hết hợp đồng, một số không có Internet. Căng thẳng ngày càng gia tăng, thậm chí có người đã đệ đơn kiện chủ hãng thuyền.

“Chúng tôi bị cầm tù. Chúng tôi cần được giúp đỡ và cần đấu tranh để được về nhà”, Caio Saldanha, DJ người Brazil, 31 tuổi, đang làm cho du thuyền Celebrity Infinity lênh đênh trên vùng biển giữa bang Florida, Mỹ và Bahamas.

Saldanha ở chung phòng với bạn gái Jessica Furlan, làm tổ chức sự kiện, hoạt động cho du khách trên thuyền. Hai người đã ở trong cabin 3 tuần, và không được trả lương từ ngày 24/4.

Ảnh chụp Saldanha và Furlan vào tháng 2 tại sân bay Sao Paulo (Brazil) vài tuần trước khi cặp đôi bắt đầu công việc trên du thuyền Celebrity Infinity. Ảnh: Caio Saldanha.

Ngày 13/3, Mỹ ra quyết định cấm du thuyền di chuyển để tránh lây lan Covid-19. Các thuyền có khách đều phải sơ tán hết, tuy nhiên nhân viên bị buộc ở lại trên thuyền tới nay.

Theo Tuần duyên Mỹ (US Coast Guard), hiện có hơn 70.000 nhân viên của hơn 100 tàu thuyền du lịch đang dừng ở gần hoặc trong các cảng thuộc vùng lãnh hải Mỹ.

Những người phải đảm bảo tàu thuyền vận hành như thủy thủ, nhân viên vệ sinh, đầu bếp vẫn được trả lương nhưng người làm nghề giải trí, tổ chức hoạt động cho du khách thì không may mắn như vậy. Các nhân viên khác hết hợp đồng cũng không có lương.

Ngoài ra, một số hãng tàu chỉ cung cấp phòng nghỉ còn các chi phí sinh hoạt khác kể cả Wi-Fi, kem đánh răng, xà phòng tắm họ cũng phải trả. Một nhạc công 52 tuổi làm việc trên du thuyền Princess cho biết ông cũng phải trả tiền dùng Wi-Fi và không còn đủ thức ăn để cầm cự.

“Chúng tôi không được dùng Wi-Fi miễn phí – nhìn từ góc độ nào đó, tôi hiểu tình hình, nhưng xét về tính nhân văn, tôi không chấp nhận được. Con người cần kết nối, liên lạc với gia đình để cập nhật tin tức từ quê nhà”, Verica Brcic, 55 tuổi, người Serbia, quản lý phòng spa trên du thuyền Maasdam của hãng Holland America, nói.

Ngày 29/3, Brcic bị chuyển tới du thuyền Koningsdam, và hiện kẹt tại bờ biển phía tây Mỹ cùng 1.100 nhân viên của các thuyền khác. Bà không biết khi nào mình được về nhà, thậm chí chưa đặt chân lên đất liền từ đầu tháng 3.

Lauren Carrick, một vũ công 29 tuổi, người Anh, làm trên thuyền Celebrity Infinity và ở cùng phòng với bạn trai, muốn biết tại sao quá trình đưa họ về quê lại mất thời gian tới vậy.

Carrick và bạn trai Harrison cho biết đã lên thuyền từ 14/3, một ngày sau Mỹ ra lệnh không cho tàu thuyền ra khơi. “Thật sự mệt mỏi và kiệt sức. Ban đêm tôi không ngủ được. Đầu tôi cứ nghĩ mãi khi nào mình được về nhà”, cô nói.

Du thuyền Celebrity Infinity neo tại cảng Miami, Florida, Mỹ vào 14/3. Trong khi những hành khách đã được đưa về nhà, phần lớn thủy thủ đoàn bị buộc phải ở lại trên thuyền. Ảnh: AFP.

Các hãng du thuyền lớn đều bị cáo buộc không hành động đủ nhằm đưa nhân viên về nhà. Lý do các hãng này đưa ra là tiết kiệm tiền thay vì thuê các chuyến bay charter đưa họ về.

Hãng Royal Caribbean cho biết, vấn đề nảy sinh từ bản thỏa thuận với Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC). Theo thỏa thuận, các hãng du thuyền phải chịu trách nhiệm cả ở tòa án hình sự lẫn dân sự nếu nhân viên không nghiêm túc tuân theo luật lệ khi lên bờ.

“Chúng tôi vui vẻ làm theo mọi thứ họ yêu cầu nhưng các án phạt hình sự khiến chúng tôi phải suy nghĩ kỹ, dù việc đưa nhân viên về quê hương họ cũng rất quan trọng”, Michael Bayley, Tổng giám đốc Royal Caribbean, cho biết.

Tuy nhiên, không phải nhân viên du thuyền nào cũng mong về nhà. Nhiều người cảm thấy an toàn khi sống trên biển và lo sợ dư luận sẽ gây tổn hại cho những công ty đang trả lương cho họ.

Một nhân viên quản lý về thực phẩm 42 tuổi, người Nam Phi, đang làm trên thuyền Carnival, cho biết: “Chuyện thật rắc rối và mệt mỏi với cả những người yêu nghề như chúng tôi”. Ông nói, giữ nhân viên trên thuyền còn tốn kém hơn nhiều so với thuê các chuyến bay charter.

Bayley cho hay, trong 25.000 nhân viên trên các tàu thuyền của họ có hơn 1.000 người muốn ở lại. Với những người muốn về nhà, chuyện rất phức tạp: “Nhân viên của chúng tôi tới từ 60 quốcgia. Mỗi nước lại có luật lệ riêng với người có thể hồi hương về cả thời gian và cách thức. Có quốc gia thậm chí không nhận công dân của họ”.

Trong khi đó, Carnival đang nỗ lực đưa nhân viên về nhà bằng các chuyến bay charter hoặc tàu của chính họ. Theo Hiệp hội tàu biển quốc tế (CLIA), tính đến nay có tổng cộng 2.789 ca nhiễm Covid-19 trên 33 du thuyền, bao gồm cả khách và thuyền viên.